Felger

Felger
Iliz Sant Leonard er goañv
Anv gallaouek	Foujerr
Anv gallek (ofisiel)	Fougères
Bro istorel	Bro-Roazhon
Melestradurezh
Departamant	Il-ha-Gwilen (isprefeti)
Arondisamant	Felger-Gwitreg (pennlec'h)
Kanton	Pennlec'h daou ganton : Felger-1 ha Felger-2
Kod kumun	35115
Kod post	35300
Maer Amzer gefridi	Louis Feuvrier 2020-2026
Etrekumuniezh	Felger Tolpad-kêrioù
Bro velestradurel	Bro Felger
Lec'hienn Web	http://www.fougeres.fr
Poblañsouriezh
Poblañs	20 505 ann. (2020)[1]
Stankter	1 958 ann./km²
Douaroniezh
Daveennoù lec'hiañ	48° 21′ 09″ Norzh 1° 11′ 55″ Kornôg / 48.3525, -1.1986
Uhelderioù	bihanañ 62 m — brasañ 171 m
Gorread	10,47 km²
Felger
kemmañ

Felger^[2] (pe Foujera gwezhall^[3]) zo ur gumun e departamant Il-ha-Gwilen e Breizh Uhel, tost d'an harzoù gant Normandi ha Maine. Brudet-bras eo he c'hastell.

Douaroniezh

• Ar C'houenon a dreuz Felger.

Kumunioù amezek

	Eskuz		Kernoanig
	Eskuz	N	Belzeg
		K    Felger    R
		S
		Yaoueneg	Kell-Loezherieg

Anv

• Erwan Vallerie (1995) ː Filgerense, 1075 ; Feugueriis, Filgueriis, 1189 ; Filgeriis, Foucheriis, Fougeriis, 1230 ; Feugeriis, 1233.

Ardamezioù

En aour e blantenn raden a dri fezh diwriziet en geoted ; e gab en argant karget gant teir brizhenn erminig en sabel.

Istor

Dispac'h Gall

• Gant lezenn ar 26 a viz C'hwevrer 1790 e voe lakaet Felger da benn ur bann^[4].
• Emgannoù etre ar Chouaned hag ar Republikaned.

XX^vet kantved

Stourmoù sokial

• Harzoù-labour e 1906-1907, 1968 ha 1975 el labouradegoù botaouerezh.

Brezel-bed kentañ

• Mervel a reas 638 gwaz eus ar gumun abalamour d'ar brezel hervez monumant ar re varv, da lâret eo 2,88% ag ar boblañs hervez an niveradeg bet graet e 1911^[5].

Eil Brezel-bed

• Al lu alaman a erruas e Felger d'ar 17 a viz Even 1940.
• Bombezet e voe Felger d'ar 6 a viz Even 1944, d'an 9 a viz Even e voe lazhet 300 den gant bombezadeg aerluioù ar Re Gevredet, an RAF, aerlu ar Rouantelezh-Unanet, hag an USAAF, aerlu SUA.
• Dieubet e voe Felger d'an 3 a viz Eost 1944 gant an 79vet Rannlu Troadegiezh SUAat.
• Mervel a reas 53 den eus ar gumun abalamour d'ar brezel, estreget ar re lazhet gant ar bombezadegoù^[6].
• Drouklazhet e voe c'hwec'h yuzev eus ar gumun e kamp-diouennañ Auschwitz-Birkenau gant an nazied^[7].

Brezelioù didrevadennañ

Brezel Indez-Sina

• Trizek soudard a varvas^[8].

Brezel Aljeria

• Seizh milour a varvas^[9].

Brezel Korea

• Lazhet e voe ur soudard eus ar gumun e Myojang Myon d’ar 6 a viz Here 1952. Douaret e voe e Busan.^[10].

Monumantoù ha traoù heverk

Roet eo bet al label Kêrioù ha Broioù Arz hag Istor da Felger.

• 
  Kastell Felger.

• Ar c'hastell.

• 
  Ar befrez.

• An tour-ged (befrez), 1397.

• 
  Iliz Sant Sulpicius.
• 
  Ar c'heur.
• 
  Ar maen-font.

• Iliz katolik Sant Sulpicius.

• 
  Talbenn reter iliz Sant Leonard.
• 
  An aoter-veur, 1882.
• 
  Ar gador-brezeg, 1716.
• 
  Ar rozenn.

• Iliz katolik Sant Leonard, iliz orin bet savet en XII^vet kantved, adsavet adalek 1407 betek 1636, adkempennet a-galz en XIX^vet kantved.

• 
  Porzh an Intron-Varia.
• 
  Ar c'hoariva.
• 
  Monumant ar re varv.

• Porzh an Itron-Varia.
• Ar c'hoariva, 1888.
• Monumant ar re varv, luc’hskeudennoù^[11]. Dioueliet e voe d’ar 17 a viz Here 1920^[12].
• Plakenn ar re varv (1914-1918) en iliz katolik Sant Sulpicius, luc’hskeudenn^[13].
• Plakenn ar yuzevion eus ar gumun drouklazhet e kamp-diouennañ Auschwitz-Birkenau gant an nazied, luc’hskeudenn^[14].

Poblañs

Emdroadur ar boblañs 1793-2020

• Mammenn : Cassini hag EBSSA.

Felger	1800	1836	1856	1881	1901	1921	1936	1954	1962	1968	1975	1982	1990	1999	2006	2011	2016	2017	2020
Poblañs									24 279	26 045	26 610	24 362	22 239	21 779	20 941	19 775	20 194	20 418	20 505
poblañs hep kontañ doubl

Tud brudet

• 
  Delwenn Louis Bridel e Felger.

• Louis Bridel (1880-1933), beleg katolik, bet savet sindikadoù kristen ha meur a gevelouri gantañ e Felger.
• Hardouin de Chartres.
• Jean-Marie Bachelot de La Pylaie.
• Jean Baston de la Riboisière (1759-1812).
• François-René de Chateaubriand.
• Honoré de Balzac.
• Victor Hugo.
• Jean Guéhenno (1890-1978): kazetenner, skrivagner.
• Georges Franju.

Tud bet ganet eno

• 
  Delwenn ar Roueri e Felger.
• 
  Plakenn ouzh ti genidik ar Roueri.
• 
  Plakenn ouzh ti genidik Jean Baptiste Le Taillandier.
• 
  Plakenn ouzh ti genidik an Amiral de Guichen.

• Luc Urbain du Bouëxic, kont Gwizien, d'an 21 a viz Mezheven) 1712, amiral.
• Armand Tuffin ar Roueri, brogarour breton, 13 a viz Ebrel 1751.
• Aimé-Casimir-Marie Picquet du Boisguy, jeneral chouan, 15 a viz Meurzh 1776.
• Jean Baptiste Le Taillandier, d'an 8 a viz Kerzu 1788, teologour.
• Juliette Drouet (Julienne Gauvain hec'h anv gwir), komedianez c'hall, gwreg kleiz Victor Hugo hogos 50 vloaz-pad, 10 a viz Ebrel 1806.
• Emmanuel de La Villéon, 29 a viz Mae 1858.
• Jorj ar Rumeur, barzh Mathaliz, skrivagner brezhonek hag emsaver, 28 a viz Eost 1882.
• Françoise Élie, resistantez, 1906-1968.

Ardamezeg ar familhoù

Baston Jean, kannad Felger ouzh Breujoù Gwened e 1581 ; ivez ur c'honestabl Felger e 1733. En aour e gebrenn en gul, heuliet gant teir melchonenn c'heotet.

Melestradurezh

Roll ar vaered
Mare		Anv	Strollad	Karg
29 Mezheven 2007	(2026)	Louis Feuvrier[15]	Kleiz diseurt	Kuzulier-departamant Il-ha-Gwilen
13 Meurzh 1983	29 Mezheven 2007	Jacques Faucheux	PS	Dileuriad e Kuzul-rannvro Breizh
21 Meurzh 1971	13 Meurzh 1983	Michel Cointat	RPR	Kannad
21 Meurzh 1965	21 Meurzh 1971	Jean Madelain
29 Mezheven 1944	26 Here 1947	Henri Rebuffé

Sevenadur

Brezhoneg

Panell degemer divyezhek.

• Ur skol Diwan zo bet digoret e 2013 gant 14 bugel (0,7% eus skolidi ar gumun evit a sell ouzh ar c'hentañ derez).
• E distro-skol 2024 e oa 25 skoliad enskrivet er skol Diwan (1,4 % eus skolidi ar gumun evit a sell ouzh ar c'hentañ derez)^[16].

Sport

Darvoudoù-sport a bep seurt

• 1añ a viz Gouere 1985 : 3^e tennad-hent Tro Bro-C'hall etre Gwitreg ha Felger (a-benn d'an eur dre skipailh) ; trec'h eo La Vie Claire.
• 2 a viz Gouere 1985 : loc'hañ a ra 4^e tennad-hent Tro Bro-C'hall eus Felger war-du Pont-Audemer (Eure).
• 11 a viz Gouere 2013 : loc'hañ a ra 12^vet tennad-hent Tro Bro-C'hall eus Felger war-du Teurgn (Indre-et-Loire).
• 10 a viz Gouere 2015 : degouezhout a ra 7^vet tennad-hent Tro Bro-C'hall e Felger. Trec'h eo ar Manavad Mark Cavendish.
• 29 a viz Even 2021 : erruout a ra 4^vet tennad-hent Tro Bro-C'hall e Felger. Trec'h eo Mark Cavendish adarre.

Gevelliñ

Bro	Kêr	Abaoe
Alamagn	Bad Münstereifel	1967
Bro-Saoz	Ashford	1984
Nicaragua	Somoto	1986
Burkina Faso	Ouargaye	2001

Levrlennadur

Liammoù diavaez

Commons

Muioc'h a restroù diwar-benn

Felger

a vo kavet e Wikimedia Commons.

• (fr)Lec'hienn ar gumun
• (fr)Ti an Douristed Felger
• (fr)Lec'hienn Bro Felger
• (fr)Ul lec'hienn diwar-benn Felger hag e vro liammet gant Ouest-France
• (fr)Fougères / Felger war al lec'hienn geobreizh, géographie de Bretagne
• (fr)Felger war lc'hienn an Institut géographique national
• (fr)Felger war ur gartenn Frañs hag ar parrezioù war-dro
• (fr)Kartenn Felger gant Mapquest
• (fr)Les Anciens combattants d'Ille-et-Vilaine - Le réseau Gallais de Fougères
• (fr)Kastell Felger gant casteland.com

Notennoù ha daveoù

1. Roadennoù ofisiel e lec'hienn an EBSSA
2. "Felger" hervez KerOfis (Ofis Publik ar Brezhoneg)
3. Meneget er Geriadur Hemon-Huon e 1993, Felger en embannadur 2005.
4. (fr)J. B. Duverger, Collection complète des lois, décrets, ordonnances, règlemens avis du Conseil d'Etat, Levrenn gentañ, Eil embannadur, Pariz, 1834, p.106
5. (fr)Monumant ar re varv - Memorial Genweb
6. (fr)Monumant ar re varv - Memorial Genweb
7. (fr)Memorial Genweb
8. (fr)Monumant ar re varv - Memorial Genweb
9. (fr)Monumant ar re varv - Memorial Genweb
10. (fr)Fichenn hiniennel - Memorial Genweb
11. (fr)Memorial Genweb
12. (fr)Université de Lille
13. (fr)Memorial Genweb
14. (fr)Memorial Genweb
15. (fr)La Chronique Républicaine, 6 Ebrel 2014.
16. (fr)Ofis Publik ar Brezhoneg