Rhanbarthau Seland Newydd

Rhennir Seland Newydd yn 16 o ranbarthau sy'n gweithredu fel y lefel uchaf o lywodraeth leol. Gweinyddir 11 o'r rhanbarthau gan gynghorau rhanbarthol (haen uchaf llywodraeth leol), a 5 yn cael eu gweinyddu gan awdurdodau unedol, sef awdurdodau tiriogaethol (ail haen llywodraeth leol) sydd hefyd yn cyflawni swyddogaethau cynghorau rhanbarthol. Yn ogystal â'r rhanbarthau, mae Cyngor Ynysoedd Chatham, er nad yw'n rhanbarth, yn gweithredu yn debyg i awdurdod unedol, wedi'i awdurdodi o dan ei ddeddfwriaeth ei hun.^[1][2]

Daeth y rhanbarthau a'r rhan fwyaf o'u cynghorau i fodolaeth yn 1989 fel rhan o ddiwygio llywodraeth leol. Disodlodd y cynghorau rhanbarthol fwy na 700 o gyrff gweinyddol a ffurfiwyd yn y ganrif flaenorol. Yn ogystal, ymgymerasant â rhai cyfrifoldebau a gyflawnasid cynt gan gynghorau sir.

• 	Enw Saesneg	Enw Māori	Prifddinas
  Ynys y Gogledd
  1	Northland	Te Tai Tokerau	Whangārei
  2	Auckland	Tāmaki-makau-rau	Auckland
  3	Waikato	Waikato	Hamilton
  4	Bay of Plenty	Te Moana-a-Toi	Whakatāne
  5	Gisborne	Te Tai Rāwhiti	Gisborne
  6	Hawke's Bay	Te Matau-a-Māui	Napier
  7	Taranaki	Taranaki	Stratford
  8	Manawatū-Whanganui	Manawatū-Whanganui	Palmerston North
  9	Wellington	Te Whanga-nui-a-Tara	Wellington
  Ynys y De
  10	Tasman	Te Tai-o-Aorere	Richmond
  11	Nelson	Whakatū	Nelson
  12	Marlborough	Te Tauihu-o-te-waka	Blenheim
  13	West Coast	Te Tai Poutini	Greymouth
  14	Canterbury	Waitaha	Christchurch
  15	Otago	Ōtākou	Dunedin
  16	Southland	Murihiku	Invercargill

• 

Cyfeiriadau

1. "2013 Census definitions and forms: U" (yn Saesneg). Statistics New Zealand. Cyrchwyd 30 Ebrill 2014.
2. "Glossary". localcouncils.govt.nz (yn Saesneg). Department of Internal Affairs. Cyrchwyd 30 Ebrill 2014.