Lockheed F-104 Starfighter

Lockheed F-104 Starfighter
ΤύποςAναχαιτιστικο μαχητικό-βομβαρδιστικό αεροσκάφος
ΚατασκευαστήςLockheed
Παρθενική πτήση17 Φεβρουαρίου 1956 (YF-104A)
Πρώτη παρουσίαση20 Φεβρουαρίου 1958
Αποσύρθηκε31 Οκτωβρίου 2004 (Ιταλία)
ΚατάστασηΑποσυρθέν, εκτός από ιδιώτες χειριστές
Κύριος χειριστήςΑμερικανική Πολεμική Αεροπορία
Luftwaffe
Τουρκική Πολεμική Αεροπορία
Μονάδες που παρήχθησαν2.578
Κόστος μονάδας1,42 εκατομμύρια $ (F-104G)[1]
Αναπτύχθηκε απόLockheed XF-104
Πλήρωμα1
Μήκος16.66 m
Εκπέτασμα6.63 m
Μεικτό βάρος6.350 kg
Μέγιστο βάρος απογείωσης13.166 kg
Μέγιστη ταχύτητα2.459 km/h (2 Mach)
Αυτονομία2.620 km
Μέγιστο ύψος15.000 m
Βαθμός ανόδου48.000 m/min
Πυροβόλα1x 20mm M61A1 Vullcan
Πύραυλοι αέρος-αέρος4-6 x AIM-9 Sidewider, 2x AIM-7 Sparrow, 2x Aspide
Πύραυλοι αέρος-επιφανείας2x Kormoran (Γερμανικα μονο)
Ρουκέτες4-6x LAU-3A 70mm FFAR Rocket pods (19 Το καθενα)

Το Lockheed F-104 Starfighter είναι ένα μονοκινητήριο υπερηχητικό καταδιωκτικό αεροσκάφος. Αρχικά αναπτύχθηκε από την Lockheed για την Αμερικανική Πολεμική Αεροπορία, αλλά χρησιμοποιήθηκε ευρέως από συμμάχους των Η.Π.Α. σε όλο τον κόσμο και παρήχθη από πολλές άλλες χώρες του ΝΑΤΟ. Η ομάδα σχεδιασμού του είχε επικεφαλής τον Κέλι Τζόνσον, ο οποίος συνέχισε να καθοδηγεί ή να συμβάλει στην ανάπτυξη του Lockheed SR-71 Blackbird και άλλων αεροσκαφών της Lockheed[2].

Το F-104 έσπασε πολυάριθμα παγκόσμια ρεκόρ, συμπεριλαμβανομένων αμφότερων της ταχύτητας στον αέρα και του υψομέτρου. Η επιτυχία του αμαυρώθηκε από τα σκάνδαλα για δωροδοκία της Lockheed, σύμφωνα με τα οποία η Lockheed είχε δωροδοκήσει σημαντικό αριθμό πολιτικών και στρατιωτικών αξιωματούχων σε διάφορες χώρες, προκειμένου να επηρεάσουν την κρίση τους και να εξασφαλίσουν πολλά συμβόλαια αγοράς. Το γεγονός αυτό προκάλεσε πολλές σημαντικές διαμάχες στην Ευρώπη και την Ιαπωνία. Το κακό ιστορικό ασφαλείας του Starfighter έφερε επίσης το αεροσκάφος στη δημοσιότητα, ειδικά στις υπηρεσίες της γερμανικής πολεμικής αεροπορίας.

Η τελική έκδοση παραγωγής του μαχητικού μοντέλου ήταν το F-104S, ένα παντός καιρού αεροσκάφος σχεδιασμένο για την Ιταλική Πολεμική Αεροπορία, εξοπλισμένο με πυραύλους AIM-7 Sparrow. Μελετήθηκε ένα εξελιγμένο F-104, γνωστό ως CL-1200 Lancer, αλλά δεν προχώρησε πέρα από το στάδιο της μακέτας.

Καύχημα της αμερικανικής Λόκχιντ, το F-104 Σταρφάιτερ σχεδιάστηκε κατά τη διάρκεια του πολέμου της Κορέας, ύστερα από το επίμονο αίτημα της αμερικανικής αεροπορίας για την κατασκευή καταδιωκτικού υψηλών επιδόσεων. Η μετέπειτα εκδοχή στηρίχθηκε στις εμπειρίες της εποχής εκείνης. Η Λόκχιντ κατασκεύασε το F-104C, που εισήχθη σε υπηρεσία το 1958 και χρησιμοποιήθηκε στον πόλεμο του Βιετνάμ. Στη συνέχεια, κονσόρτσιουμ, με επικεφαλής τη Δυτική Γερμανία και με συμμετοχή βελγικών, ιταλικών και ολλανδικών εταιρειών, ανέπτυξαν το F-104G, το οποίο παρήχθη στις Η.Π.Α., τον Καναδά, ως CF-104, και την Ιαπωνία, ως F-104J, και αγοράστηκε από τη Δυτική Γερμανία, την Ιταλία, την Ελλάδα, την Τουρκία, τη Δημοκρατία της Κίνας και την Ιαπωνία. Ήταν το μαχητικό-βομβαρδιστικό με τα μικρότερα και λεπτότερα φτερά, ένα αεροδυναμικό πλεονέκτημα που κατέστη σαφές από το ότι, αν και μονοκινητήριο, είχε μέγιστη ταχύτητα υπερδιπλάσια του ήχου[3].

Τα μικρά φτερά, ωστόσο, μείωναν τις δυνατότητές του τόσο ως μαχητικού όσο και ως βομβαρδιστικού, ενώ επιπλέον, όπως αποδείχθηκε, το μετέβαλαν σε θανατηφόρα παγίδα για τους πιλότους[4].

Τα θέματα ασφαλείας του F-104 Starfighter έγιναν είδηση στα μέσα της δεκαετίας του 1960, ειδικά στη Γερμανία, όπου τα αποκαλούσαν "ιπτάμενα φέρετρα". Από τις 25 Ιανουαρίου του 1962 έως τις 11 Δεκεμβρίου του 1984, και σε περίοδο ειρήνης, σκοτώθηκαν 116 Γερμανοί πιλότοι[5]. Η πτώση του πρώτου αεροσκάφους και ο πρώτος θάνατος χειριστή, του Λουτς Τιρκόβσκι, συνέβη στις 25 Ιανουαρίου του 1962. Στις 13 Οκτωβρίου του 1969, κοντά στην πόλη Ερκχάιμ, συνετρίβη το 100ό αεροσκάφος αυτού του τύπου, σε σύνολο 431 που είχε αγοράσει η δυτικογερμανική Luftwaffe και η αεροπορία ναυτικού. Το F-104G απογειώθηκε από τη βάση του Μέμινγκεν και ανήλθε σε ύψος 1.000 μέτρων, όταν ξαφνικά ο χειριστής έχασε τον έλεγχο. Άρχισε η πτώση, αλλά ο πιλότος κατόρθωσε να εκτιναχθεί με το κάθισμά του, σε απόσταση 250 μέτρων από το έδαφος, και λίγα δευτερόλεπτα πριν τη συντριβή του αεροσκάφους στο λιβάδι. Είκοσι οκτώ ημέρες νωρίτερα, όμως, ο συνάδελφός του, Ράινχαρντ Βίκε ήταν λιγότερο τυχερός καθώς έγινε το 54ο θύμα της βλιβερής αυτής εκατόμβης των F-104G[6].

  1. Marcelle S. Knaack, Encyclopedia of US Air Force aircraft and missile systems: Post World War II bombers, 1945-1973, τόμος 2, Ουάσινγκτον: Office of Air Force History (1978) ISBN 0-912799-59-5
  2. Clarence L. "Kelly" Johnson
  3. Happy Birthday to the Lockheed F-104 Starfighter Αρχειοθετήθηκε 2017-08-11 στο Wayback Machine. Warbirds News
  4. Lou Drendel, F-104 Starfighter in Action, Squadron/Signal Publications (1976) ISBN 0-89747-026-5
  5. 50 Jahre Starfighter-Kauf Spiegel
  6. Πέφτει το 100ό "ιπτάμενο φέρετρο" στη Δ. Γερμανία, Ιστορικό Λεύκωμα 1969, σελ. 115, Καθημερινή (1998)