Όλγα (όνομα)

Όλγα (γενική: της Όλγας), ελληνικό γυναικείο κύριο όνομα (βαφτιστικό όνομα).

Ετυμολογία του ονόματος

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Έλγα, Αρχόντισσα Ρωσίας

Το όνομα Όλγα είναι δάνειο από το ρωσικό Ольга, το οποίο προέρχεται από το γερμανικό όνομα Χέλγκα και αυτό από αρχαία σκανδιναβική ρίζα που σημαίνει «υγιής, ιερός»,[1] ή από την αμάρτυρη πρωτογερμανική λέξη *hailaga, που ανάγεται στην πρωτοϊνδοευρωπαϊκή ρίζα *kailo-.[2]

Το όνομα εισήλθε στην ελληνική γλώσσα ως Έλγα, το όνομα της βασίλισσας των Ρως Όλγας, που επισκέφτηκε την Κωνσταντινούπολη το 955 και βαφτίστηκε Ελένη από τη νονά της Ελένη Λεκαπηνή, σύζυγο του αυτοκράτορα Κωνσταντίνου Ζ΄ του Πορφυρογέννητου,

Καὶ ἡ τοῦ ποτε κατὰ Ῥωμαίων ἐκπλεύσαντος ἄρχοντος τῶν Ῥῶς γαμετή, Ἔλγα τοὔνομα, τοῦ ἀνδρὸς αὐτῆς ἀποθανόντος παρεγένετο ἐν Κωνσταντινουπόλει. καὶ βαπτισθεῖσα καὶ προαίρεσιν εἰλικρινοῦς ἐπιδεικνυμένη πίστεως, ἀξίως τιμηθεῖσα τῆς προαιρέσεως ἐπ’ οἴκου ἀνέδραμε.
Ιωάννης Σκυλίτζης 240.77-81·[3] Γεώργιος Κεδρηνός 329[4]

(Αν και είναι πιθανό η Όλγα να είχε ήδη βαφτιστεί στο Κίεβο, καθώς ο Πορφυρογέννητος αποσιωπά το γεγονός της βάφτισής της στο Περί βασιλείου τάξεως σ. 594, 15 κ.ε.[5] Βλ. και Παπαρρηγόπουλο.)[6]

Διάδοση του ονόματος

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Βασίλισσα Όλγα

Ιδιαίτερα δημοφιλές όνομα σε όλη την Ευρώπη, στις ΗΠΑ έφτασε στην ακμή του το 1916 να είναι το 126ο πιο συχνό όνομα.[7] Στην Ελλάδα γνώρισε σημαντική διάδοση από την εποχή που η Μεγάλη Δούκισσα της Ρωσίας Όλγα Κονσταντίνοβνα Ρομάνοβα (1851–1926) παντρεύτηκε τον βασιλιά Γεώργιο Α΄ και έγινε βασίλισσα της Ελλάδας. Χαρακτηριστικά, η Ειρήνη Ρενιέρη αναφέρει ότι στο Ανδρονίκιο (Endürlük) Καππαδοκίας το όνομα πρωτοεμφανίζεται το 1870, μόλις τρία χρόνια μετά το γάμο του Γεώργιου Α΄ (1867), σε επτά οικογένειες.[8] Σε μια προσπάθεια στατιστικής αποτίμησης της συχνότητας των ελληνικών ονομάτων, το όνομα Όλγα παρουσιάζεται ως το 42ο πιο συχνό όνομα (30ό ανάμεσα στα γυναικεία).[9]

Στις 11 Ιουλίου, που εορτάζεται η μνήμη της αγίας Όλγας της ισαποστόλου από την Ορθόδοξη[10] και την Καθολική Εκκλησία.[11] Την ίδια ημερομηνία εορτάζεται και στη Βουλγαρία, την Τσεχία, την Πολωνία, την Ιταλία, τη Γαλλία.[12] Στη Ρωσία εορτάζεται στις 24 Ιουλίου (11 Ιουλίου με το παλιό ημερολόγιο).[13]

Αρσενικός τύπος του ονόματος

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ολέγκ, ρωσικά: Олег (Αλιέκ),[14] ουκρανικά: Олег (Ολέγ),[15] λευκορωσικά: Алег (Αλιέχ).[16]

Το όνομα Όλγα σε άλλες γλώσσες

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Όλγα Καρλάτου,
στην ταινία Οι εντιμότατοι φίλοι μου (Amici miei, 1975) του Μάριο Μονιτσέλι.
Όλγα Κιριλένκο,
Ουκρανή, πολιτικογραφηθείσα Γαλλίδα ηθοποιός Ольга Костянтинівна Куриленко στην Έναρξη του 65ου Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου στο Berlinale Palast (Βερολίνο, 2015).

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. Γεώργιος Μπαμπινιώτης, Λεξικό της Ελληνικής Γλώσσας, Κέντρο Λεξικολογίας, δεύτερη έκδοση, Αθήνα 2005 (ανατύπωση)
  2. «Olga», Online Etymology Dictionary Αρχειοθετήθηκε 2015-12-05 στο Wayback Machine.
  3. Ιωάννης Σκυλίτζης, Σύνοψις ιστοριών, Const7 iterum.6 (ανάκτηση: 11.x.2015)
  4. Corpus Scriptorum Historiae Byzantinae, Γεώργιος Κεδρηνός, έκδ. Bekker, Βόννη 1839, τμ. #2, σ. 329 (ανάκτηση: 11.x.2015)
  5. Κωνσταντίνου Πορφυρογεννήτου, Περί βασιλείου τάξεως, έκδ. I. Reiske, Constantini Porphyrogeniti, De cerimoniis aulae byzantinae, CB, I-II, Βόννη 1829-1830
  6. Κωνσταντίνος Παπαρρηγόπουλος, Ιστορία του ελληνικού έθνους, τμ. #4
  7. Popularity for the name Olga, Behind the Name (ανάκτηση: 11.x.2015)
  8. Ειρήνη Ρενιέρη, «Ανδρονίκιο: Ένα καππαδοκικό χωριό κατά τον 19ο αιώνα», Μνήμων, #15, 1993, σ. 55
  9. Χάρης Φουνταλής, «Ελληνικά ονόματα (και ολίγη από στατιστική)» Αρχειοθετήθηκε 2015-06-22 στο Wayback Machine. (ανάκτηση: 11.x.2015)
  10. «Όλγα ισαπόστολος», Αποστολική Διακονία της Εκκλησίας της Ελλάδος
  11. Νικηφόρος Βιδάλης, Τ’ αδέλφια μας οι άγιοι, Αθήνα 1990, σ. 261
  12. «Olga», Santi, beati e testimoni
  13. 24 июля: Ольга, Gramota
  14. 14,0 14,1 Αλιέκ, Forvo
  15. 15,0 15,1 Ολέγ, Forvo
  16. Αλιέχ, Forvo
  17. Όλγκα, Forvo
  18. «Olga, Olya», David Pickering, The Penguin Book of Baby Names, 2009, ISBN 978-0-14-193150-0
  19. Όλγκα, Forvo
  20. «Olga»
  21. Ολγκά, Forvo
  22. «Olga», Vornamen Lexikon
  23. Όλγκα, Forvo
  24. 24,0 24,1 24,2 «Olga», Nordic Names
  25. Όλγκα, Forvo
  26. «Olga», Josep M. Albaigès i Olivart, Diccionario de nombres de personas, Edicions Universitat Barcelona, 1993, σ. 191, ISBN 84-475-0264-3
  27. Όλγα, Forvo
  28. «Olga», Alfonso Burgio, Dizionario dei nomi propri di persona, Hermes Edizioni, Ρώμη 1992, σ. 274 ISBN 88-7938-013-3
  29. «Olga, Olgica», imeHrvatsko Αρχειοθετήθηκε 2014-01-07 στο Wayback Machine.
  30. Βόλχα, Forvo
  31. «Olgine», Nordic Names
  32. Όλχα, Forvo
  33. Όλγκα, Forvo
  34. Όλγκα, Forvo
  35. Όλγκα, Forvo
  36. Ольга, Gramota
  37. Όλγκα, Forvo
  38. «Oili», Nordic Names
  39. Όιλι, Forvo