| Πέτρος Θέμελης | |
|---|---|
| Γέννηση | 1936 Θεσσαλονίκη, Ελλάδα |
| Θάνατος | 27 Οκτωβρίου 2023 (87 ετών) Καλαμάτα, Ελλάδα |
| Υπηκοότητα | Ελλάδα |
| Σπουδές | Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης |
| Βραβεύσεις | Ταξιάρχης του Τάγματος του Φοίνικα |
| Επιστημονική σταδιοδρομία | |
| Ιδιότητα | αρχαιολόγος, ιστορικός της τέχνης και διδάσκων πανεπιστημίου |
| δεδομένα () | |
Ο Πέτρος Θέμελης (Θεσσαλονίκη, 1936 - Καλαμάτα, 27 Οκτωβρίου 2023) ήταν Έλληνας αρχαιολόγος.
Γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη[1], γιος του φιλόλογου και υπερρεαλιστή ποιητή Γεωργίου Θέμελη και αδελφός του βιολιστή και διευθυντή του Κρατικού Ωδείου Θεσσαλονίκης Δημητρίου Θέμελη. Ολοκλήρωσε το Δημοτικό και το Γυμνάσιο του Πειραματικού Σχολείου του Πανεπιστημίου της Θεσσαλονίκης. Αρχικά ξεκίνησε σπουδές Φιλολογίας. Πήρε πτυχίο Ιστορίας και Αρχαιολογίας από τη Φιλοσοφική Σχολή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου της Θεσσαλονίκης το 1959, καθώς και διδακτορικό από το Πανεπιστήμιο του Μονάχου το 1972.
Το 1962, προσελήφθη ως επιστημονικός βοηθός στην Αρχαιολογική Υπηρεσία Θεσσαλονίκης. Κατά το διάστημα 1963-1980 ήταν Επιμελητής και Έφορος Αρχαιοτήτων στις Αρχαιολογικές Περιφέρειες Ηλείας-Μεσσηνίας, Αττικής, Εύβοιας, Φωκίδος-Λοκρίδος και Αιτωλοακαρνανίας, ενώ το διάστημα 1977-1980 ήταν Διευθυντής του Αρχαιολογικού Μουσείου των Δελφών. Από το 1980 ως το 1984, ήταν Προϊστάμενος της Εφορίας Παλαιοανθρωπολογίας και Σπηλαιολογίας, ενώ από το 1984 εώς το 2004 διετέλεσε καθηγητής Κλασικής Αρχαιολογίας στο Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης στο Ρέθυμνο. Επιπλέον, υπήρξε για χρόνια μέλος του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου και της Επιτροπής Συντήρησης Μνημείων Ακροπόλεως.
Ως καθηγητής του Πανεπιστημίου Κρήτης διεύθυνε την πανεπιστημιακή ανασκαφή του Τομέα Ι στην αρχαία Ελεύθερνα του Μυλοποτάμου Ρεθύμνου για την οποία έγραψε και επιμελήθηκε σημαντικό αριθμό επιστημονικών εκδόσεων.[2] Από το 1987[3], ορίστηκε από την Εν Αθήναις Αρχαιολογική Εταιρεία διευθυντής της ανασκαφής της αρχαίας Μεσσήνης και του Προγράμματος Αναστήλωσης, για την οποία έχει συγγράψει μονογραφίες και πλήθος επιστημονικών άρθρων. Οι ανασκαφές στην αρχαία πόλη της Μεσσήνης έχουν αποκαλύψει πολλά από τα μνημεία που περιγράφει κατά τον 2ο αι. μ.Χ. ο περιηγητής Παυσανίας.
Έχει λάβει μέρος και διευθύνει ανασκαφές στη Βεργίνα, στην Πέλλα, στην Ολυμπία, στους Δελφούς, στην Ερέτρια, και στο Κάλλιο.
Ο Πέτρος Θέμελης θεωρείται από τους πιο σημαντικούς ανασκαφείς στην Ελλάδα το β' μισό του 20ου αι. και από τους λίγους που προσπάθησε να συστηματοποιήσει την ανασκαφική διαδικασία. Κοντά του μαθήτευσαν πολλοί σημαντικοί αρχαιολόγοι, όλων σχεδόν των ειδικοτήτων.
Στις 18 Ιανουαρίου 2005, παρέλαβε τον Ταξιάρχη του Τάγματος του Φοίνικος από τον Πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας Κωνσταντίνο Στεφανόπουλο[4].
Μετά από σύντομη νοσηλεία, απεβίωσε στη Καλαμάτα στις 27 Οκτωβρίου 2023, σε ηλικία 87 ετών.[5] Ενταφιάστηκε στον αρχαιολογικό χώρο της Μεσσήνης στις 2 Νοεμβρίου.
