Gabriela González | |
---|---|
Bizitza | |
Jaiotza | Córdoba, 1965eko otsailaren 24a (59 urte) |
Herrialdea | Argentina Ameriketako Estatu Batuak |
Bizilekua | Louisiana |
Familia | |
Ezkontidea(k) | Jorge Pullin (1997ko abuztuaren 10a - |
Hezkuntza | |
Heziketa | Kordobako Unibertsitate Nazionala Syracuseko unibertsitatea |
Hizkuntzak | gaztelania ingelesa |
Jarduerak | |
Jarduerak | astronomoa, katedraduna eta ikertzailea |
Enplegatzailea(k) | Pennsylvaniako Estatu Unibertsitatea Louisiana State University (en) |
Jasotako sariak | ikusi
|
Kidetza | Arteen eta Zientzien Ameriketako Estatu Batuetako Akademia Ameriketako Estatu Batuetako Zientzien Akademia Nazionala Nazioarteko Astronomia Elkartea Institute of Physics (en) |
lsu.edu… | |
Gabriela González (Córdoba, Argentina, 1965eko otsailaren 24a)[1] fisikari, ikertzaile eta irakasle argentinarra da. Grabitazio uhinen ikerketan egindako ekarpenengatik eta LIGO grabitazio-uhinen ikerketa-proiektuaren bozeramailea izateagatik da ezaguna gehienbat.[2][3][4][5] Bere azterketa-eremuari buruz egindako 100 argitalpen baino gehiago ditu, pareen berrikuspenaren bidez ikuskatuak.[6] 2017ko apirilean, Estatu Batuetako Zientzien Akademia Nazionalaren aurkikuntza zientifikoaren NAS saria jaso zuen.[7][8][9]
Dora Trembinsky (Matematikako irakaslea) eta Pedro Gonzálezen (Ekonomia Zientzietan lizentziatua) alaba.[10] Lehen mailako ikasketak Córdoba hirian egin zituen, Luterano Concordia ikastetxean. Bigarren mailako ikasketak Córdoba Garaiko Manuel Lucero Institutuan egin zituen, eta beti nota onak ateratzen zituen. Ekuazioak hain azkar ebazteko gaitasuna zuen, ezen bereak eta gero bere lagunenak ebazten baitzituen.[10][11]
Goi mailako ikasketak egin zituen Matematika, Astronomia eta Fisika Fakultatean (FAMAF) Córdobako Unibertsitate Nazionalean (UNC), eta 1988an lizentziatu zen bertan.[3][4][12] Beti egon zen FAMAFekin lotuta, izan ere, ikasleen zentroko presidentea izan zen eta beti izan zuen harreman zientifikoa berarekin. Gabrielaren arabera, fisikaren familiarekin bat egin zuen zientzia horrek galdera guztiak erantzun zitzakeela uste zuelako, baina geroago konturatu zen fisikak ez duela denetarako erantzunik, erantzunak baino galdera gehiago sortzen dituela.
Ondoren, Estatu Batuetan finkatu zen Sirakusako Unibertsitatean ikasteko (1989an, Peter Sawlsonen babespean), eta bertan doktoregoa lortu zuen 1995ean.[12] MITen espezializatu zen,[3] non gero ikertzaile gisa lan egin zuen, Pennsylvaniako Estatu Unibertsitatean bezala.[13] Estatu Batuetara joan aurretik, harreman bat hasi zuen Jorge Pullin fisikariarekin, eta harekin ezkondu zen.[14] Jorge Balserio Institutuan lizentziatu zen, fisikaria da Gabriela bezala, baina Louisianako unibertsitatean Fisika katedrako irakasle gisa egiten du lan, eta fisika kuantikoa ere aztertzen du.[10][12]
Estatu Batuetako Zientzien Akademia Nazionaleko kide osoa da (ez nazioartekoa), AEBetako herritartasuna baitu.
2017an, ikertzaile gisa aritu zen Louisianako Estatu Unibertsitatean, eta LIGOko (Livingstongo Behatokia) lankidetza zientifikoko taldeko bozeramailea izan zen.[15] Lantaldearekin batera, kalibrazioan eta uhin-detektagailuak hobetzen aritzen zen. 2008an, unibertsitatean bere departamenturako katedra osoa jaso zuen lehen emakumea izan zen.
Browndar higidurari buruzko hainbat artikulu argitaratu ditu grabitazio uhinak detektatzeko sentsibilitatearen muga gisa, eta grabitazio uhinen astronomiarako datuen analisian interesa du.[16]
2016ko otsailean grabitazioko lehen uhin-behaketa iragarri zuten LIGOko lau zientzialarietako bat izan zen, 2015eko irailean detektatu zena. Beste hirurak David Reitze, Rainer Weiss eta Kip Thorne izan ziren.[17]
Gonzalezen ustez, "zientzia askoz hobeto joango da gizon adina emakume ditugunean", eta hori gertatuko da fisikariei eta jenioei buruzko mitoak erortzen direnean, emakumeak ikerketatik aldentzen baitituzte, eta lanbidean bizitza normaleko jende arruntak lan egiten duela onartzen denean.[18]
Gabriela buru duen LIGO behatokiko zientzialari taldeak 2017ko apirilera arte egindako aurkikuntzarik garrantzitsuena grabitazio-uhinen existentziaren berrespena da. Hala ere, hasiera batean ez zitzaion garrantzi handirik eman aurkikuntza horri, nahiz eta geroago egindako frogen arabera grabitazio-uhinen existentziaren froga fede-emaileak aurkitu ziren.[19]
Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Gabriela González |