Genoveva Matute
| Genoveva Matute | |
|---|---|
| Bizitza | |
| Jaiotza | Manila, 1915eko urtarrilaren 3a |
| Herrialdea |  Filipinak |
| Heriotza | Quezon City, 2009ko martxoaren 21a (94 urte) |
| Familia | |
| Ezkontidea(k) | Epifanio Matute (en)  |
| Hezkuntza | |
| Heziketa | University of Santo Tomas (en) |
| Jarduerak | |
| Jarduerak | idazlea |
Genoveva Edroza-Matute
| |
|---|---|
| Born | Genoveva Dizon Edroza January 3, 1915 Santa Cruz, Manila, Philippines |
| Died | March 21, 2009 (aged 94) Cubao, Philippines |
| Nickname | Aling Bebang |
| Occupation | Writer |
| Nationality | Filipino |
| Genre | Short story |
| Spouse | Epifanio Matute |
Genoveva Dizon Edroza-Matute (1915eko urtarrilaren 3a – 2009ko martxoaren 21a) filipinar idazlea izan zen. 1951ean, Ipuin Laburren Palanca Saria jaso zuen filipineraz idatzitako "Kuwento ni Mabuti" lanagatik, Tagalog-en hizkuntzaren ipuin antologizatuena bezala aipatua izan dena.[1][2][3]
Filipinar izen honetan emakume ezkonduentzat, amaren familiako abizena Dizon da, jaiotzako abizena edota aitaren familiako izena Edroza da eta ezkontzako abizena Matute da.
Haurtzaroa
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Manila-n jaio zen 1915eko urtarrilaren 3an, Anastacio Edroza eta Maria Magdalena Dizon, bere gurasoak izanik. "The Story of the Boys" (Mutilen historioa) 50eko hamarkadako irratsaio eta telesail ezagunaren sortzailea da Matute.
Hezkuntza-bizitza
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Manila North High School-en (orain Arellano High School), Philippine Normal School-en (orain Philippine Normal University) eta Santo Tomaseko Unibertsitatean ikasi zuen. 46 urtez Cecilio Apostol Lehen Hezkuntzan eta Arellano Bigarren Hezkuntzan irakatsi zuen, eta orduko Philippine Normal College-n Filipinetako Departamenduko presidente izan zen.
Ibilbidea
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Bere ipuinetako batzuk Manila Post Sunday Magazine (Igandeko aldizkaria) -n eta Post Manila hilabetekarian argitaratutako "Leave-taking" (Agurtzen) eta "Land of the Bitter" (Mingotzen lurraldea) dira. Baina oso intrigatuta zegoen bere ideiengatik, psikologia eta irakaskuntzan izandako esperientziak aztertuz, hala nola, "Eight Years," (Zortzi urte) "Noche Buena," (Gau ona) "The Story of the Good," (Onaren historioa) and "Sailing the Heart of a Child” (Haur baten bihotza nabigatzen). Haren antologiak ipuinak eta idatziak argitaratu zituen "I Am a Voice" "Ni ahots bat naiz" lanean, 1952an. Bilduma hauetako batzuk Ipuin Labur Hautatuetan daude 1939–1992; EDSAren Itzalean eta Beste Istorio batzuk, eta Sentimenduen Ahotsa daude. Filipinetako Baloreak liburuetan ere argitaratu zuen senarrarekin: istorioak, idatziak, jokoak 1992an.
Sariak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Bere idazkera eta irakaskuntzarako dedikazioa Don Carlos Palanca Oroitzapenezko Sarietan (1950.hamarkadan -1960.hamarkadan), PNS-PNC Ikasle Sari Nagusian (1966), Arte eta Kulturako Manila Sarian (1967), Idazleen Batasun elkarteko Balagtas Ikasleen Sari Nazionalean (1988) eta Arteetako CCP Sarian (1992) aintzatetsi ziren.
Heriotza
[aldatu | aldatu iturburu kodea]94 urte zituela hil zen, 2009ko martxoaren 21ean, lotan zegoela. Manila iparraldeko hilerrian lurperatu zuten.
Omenaldia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]2020ko urtarrilaren 3an, Googlek bere 105. urtebetetzea ospatu zuen Google Doodle batekin.[4]
Erreferentziak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- ↑ Genoveva E. Matute, Tagalog writer; 94. Philippine Daily Inquirer 2009-03-24.
- ↑ (Ingelesez) «Genoveva Matute's 105th Birthday Doodle - Google Doodles» doodles.google (Noiz kontsultatua: 2025-01-04).
- ↑ «The Major Collections Filipino Writers in Filipino: Genoveva Edroza-Matute» Ateneo De Manila University Rizal Library.
- ↑ (Ingelesez) «Genoveva Matute's 105th Birthday» www.google.com.
Datuak: Q2101279