Joaquín Cortizo

Joaquín Cortizo

Biografía
Nacemento	(es) Joaquín Cortizo Rosendo 4 de outubro de 1932 Ribadavia, España
Morte	4 de xaneiro de 2018 (85 anos) Las Infantas, España
Presidente Real Jaén
1987 – 1990
Datos persoais
Altura	1,68 m.
Actividade
Ocupación	futbolista
Período de actividade	1957 - 1968
Deporte	fútbol
Posición de xogo	Defensa
Traxectoria   Equipo 1956–1958   Celta de Vigo 7 (0) 1957–1958   Celta de Vigo 1958–1966   Real Zaragoza 1958–1966   Real Zaragoza 143 (2) 1966–1968   Real Jaén

Joaquín Cortizo Rosendo, nado en Ribadavia o 4 de outubro de 1932 e finado en Las Infantas (Xaén) o 4 de xaneiro de 2018,^[1] foi un futbolista galego que xogaba de defensa, aínda que nos seus inicios xogou algunhas tempadas como dianteiro centro. Tras militar na Cultural Leonesa, no Lugo e no Ourense, xogou dez tempadas na Primeira División, dúas co Celta de Vigo e oito co Zaragoza dos "Cinco Magníficos", co que gañou dúas Copas do Xeneralísimo e unha Copa de Feiras.

Traxectoria

Comezou a xogar ao fútbol no campo da feira da súa vila, sendo o seu primeiro equipo o Escudeiros de Esposende.^[2] Coñecido nos seus inicios como "Cancas" xogou no Ribadavia FC, do que foi capitán.^[2] Posteriormente pasou pola Cultural Leonesa, da Terceira División e en 1954 recalou no Lugo, da mesma categoría.^[3] Durante esta eṕoca xogaba de dianteiro centro, pero trala súa fichaxe en 1955 polo Ourense,^[4] o adestrador Cuqui Bienzobas atrasou a súa posición ata a defensa.^[5] Co equipo ourensán proclamouse campión do seu grupo de Terceira, pero perdeu a promoción de ascenso contra o Sestao.^[6]

En 1956 fichou polo Celta de Vigo, adestrado por Scopelli. Con todo, non debutou ata a penúltima xornada da tempada 1956/57, nun partido contra o Valencia no que formou defensa con Quinocho e Villar e no que os celestes aseguraron a permanencia na Primeira División ao gañar 2-1.^[7] Apenas dispuxo de minutos tampouco na tempada seguinte, con Pasarín no banco, pechando a súa etapa celtista con só 12 partidos en dous anos.

En xuño de 1958 foi traspasado xunto cos seus compañeiros Mauro e Gausí ao Zaragoza.^[8] Alí coincidiu cos tamén ourensáns Rodolfo e Wilson Jones, e durante anos formou na defensa xunto co lucense Severino Reija. Formou parte do equipo coñecido como o Zaragoza dos "Cinco Magníficos", que liderado por Canário, Santos, Marcelino, Villa e Lapetra, conseguiu os primeiros títulos da historia do club.

En 1963 gañou a Copa de Feiras, ao vencer ao Valencia na final do Camp Nou, e disputou no mesmo estadio a súa primeira final da Copa do Xeneralísimo, perdendo contra o FC Barcelona. Repetiu presenza na final da Copa do Xeneralísimo ao ano seguinte, gañando esta vez o título ao derrotar ao Atlético de Madrid por 2-1. O club aragonés chegou á final aínda dúas veces máis nas dúas seguintes tempadas, aínda que Cortizo quedou no banco en ambas finais, das que gañou a de 1966. Disputou un total de 197 partidos oficiais co Zaragoza en oito tempadas, e marcou dous goles, un deles contra o Real Madrid no Santiago Bernabéu e outro contra o Sevilla no Sánchez Pizjuán.

Cortizo ostenta o récord da sanción máis dura recibida no fútbol español, pois foi suspendido durante 24 partidos. O 27 de decembro de 1964, nun encontro do Zaragoza contra o Atlético de Madrid, ao defender un balón, supostamente partiulle a tibia ao dianteiro Enrique Collar.^[9] Cortizo negou que lle fixese falta, e o árbitro non apreciou gravidade na entrada e non o expulsou. Mais posteriormente o Comité de Competición aplicoulle a sanción que lle acabaría custando 15 partidos de Liga e 9 de Copa. O Comité de Competición estaba presidido por Ramón María del Arroyo, vicepresidente do Atlético de Madrid.^[10]

Finalizou a súa carreira deportiva no Real Jaén, co que conseguiu o ascenso a Segunda División na tempada 1966/67. Nas xornadas finais da seguinte tempada actuou como xogador-adestrador, trala destitución de Manuel Doménech, pero non conseguiu salvar o equipo do descenso de novo a Terceira.

Logo de retirarse continuou vivindo toda a súa vida en Xaén, onde foi secretario técnico e presidente do Jaén entre 1987 e 1990.^[11][10]

Palmarés

CD Ourense

• Terceira División (1): 1955/56.

Real Zaragoza

• Copa do Xeneralísimo (2): 1963/64, 1965/66.
• Copa de Feiras (1): 1963/64.

Real Jaén

• Terceira División (1): 1966/67.

Notas

1. "Fallece Joaquín Cortizo, integrante de Los Magníficos". As (en castelán). 4 de xaneiro de 2018. 
2. "Ribadavia". El Pueblo Gallego (en castelán) (9660). 2 de novembro de 1952. p. 2. Consultado o 28 de decembro de 2021. 
3. "El C. D. Lugo es un equipo nuevo". La Noche (en castelán) (10468). 17 de setembro de 1954. p. 5. Consultado o 28 de decembro de 2021. 
4. "Ha fichado el delantero centro Cortizo". La Región (en castelán) (40176). 26 de agosto de 1955. p. 5. Consultado o 28 de decembro de 2021. 
5. "Hoy firmará compromiso con el club el defensa Cortizo, que procede del Orense". El Correo Gallego (en castelán) (25257). 5 de xullo de 1956. p. 8. Consultado o 28 de decembro de 2021. 
6. "Se impuso el fondo del Sestao al ardor combativo del C.D. Orense". La Región (en castelán) (14396). 22 de maio de 1956. p. 4. Consultado o 28 de decembro de 2021. 
7. "El Celta se asegura la permanencia en Primera División, al vencer por 2 a 1 al Valencia". La Noche (en castelán). 15 de abril de 1957. p. 1. Consultado o 28 de decembro de 2021. 
8. "Mauro, Gausí y Cortizo, traspasados por el Celt al Zaragoza". El Pueblo Gallego (en castelán) (11295). 19 de xuño de 1958. p. 7. Consultado o 28 de decembro de 2021. 
9. "Collar tardará en curar siete semanas". El Pueblo Gallego (en castelán). 29 de decembro de 1964. p. 15. Consultado o 28 de decembro de 2021. 
10. Álvarez, Armando (26 de abril de 2009). "¿Crimen? y castigo". Faro de Vigo (en castelán). Consultado o 28 de decembro de 2021. 
11. "Joaquín Cortizo Rosendo: 'Sanciones así te marcan, porque no habrá otra igual en la vida'" (en castelán). 8 de maio de 2009. Consultado o 28 de decembro de 2021. 

Véxase tamén

Ligazóns externas

• Datos do xogador en BDFutbol (en castelán).