(2018) | |
Biografía | |
---|---|
Nacemento | (es) Juan Antonio Mayorga Ruano 6 de abril de 1965 (59 anos) Madrid, España |
Educación | Universidade Autónoma de Madrid Universidad Nacional de Educación a Distancia Universidade de Münster |
Director de tese | Reyes Mate |
Actividade | |
Ocupación | diretor artístico (pt) (2022–), filósofo, matemático, profesor universitario, guionista, dramaturgo |
Empregador | Real Escuela Superior de Arte Dramático, catedrático |
Membro de | |
Xénero artístico | Dramaturxia e teatro |
Influencias | |
Premios | |
| |
Descrito pola fonte | Obálky knih, |
Juan Antonio Mayorga Ruano, nado en Madrid o 6 de abril de 1965, é un dramaturgo español.
A súa dramaturxia, profunda, comprometida e metódica, traspasou as barreiras nacionais para ser traducida e representada nos principais teatros europeos.[1][2][3] Colaborador asiduo de compañías como Animalario, traballou como adaptador e dramaturxista para o Centro Dramático Nacional e a Compañía Nacional de Teatro Clásico. Foi membro fundador da Academia das Artes Escénicas de España e dirixe o Teatro da Abadía e o Corral de Comedias de Alcalá de Henares, así como a Cátedra de Artes Escénicas da Universidade Carlos III de Madrid.[4] Premio Nacional de Teatro en 2007 e Premio Nacional de Literatura Dramática en 2013, o 12 de abril de 2018 foi elixido membro da Real Academia Española para a cadeira "M". O 1 de xuño de 2022 foi galardoado co Premio Princesa de Asturias das Letras de 2022.
Naceu en 1965, criouse no barrio madrileño de Chamberí. En 1988 licenciouse en Filosofía e en Matemáticas. Bolseiro de investigación no Instituto de Filosofía do CSIC, baixo a dirección do filósofo Reyes Mate, ampliou estudos en Münster, Berlín e París. Doutorouse en Filosofía en 1997 pola UNED cunha tese titulada: A filosofía da historia de Walter Benjamin.[5][6]
Profesor de Matemáticas a partir de 1994, ensinou en institutos de Madrid e Alcalá de Henares durante cinco anos. É tamén profesor de Dramaturxia e de Filosofía na Escola Superior de Arte Dramática de Madrid. Dirixiu o seminario Memoria e pensamento no teatro contemporáneo no Instituto de Filosofía do CSIC e é director da Cátedra de Artes Escénicas da Universidade Carlos III de Madrid. En febreiro de 2022 foi nomeado director artístico do Teatro da Abadía e o Corral de Comedias de Alcalá. Os seus traballos filosóficos máis importantes son Revolución conservadora y conservación revolucionaria. Política y memoria en Walter Benjamin e Elipses.[7]
En 1993, xunto aos dramaturgos José Ramón Fernández, Luís Miguel González Cruz e Raúl Hernández Garrido, fundou o Teatro del astillero.[8] Previamente, con estes autores dramáticos, coincidiu no obradoiro de Marco Antonio da Parra, no que tamén participaron Angélica Liddell e Pedro Víllora. Máis tarde, uniuse a El Astillero Guillermo Heras, que deu ao grupo dimensión de produtora teatral, dentro da cal montou algunha das obras de Mayorga.
Afastamentos persoais e estéticos do programa deste grupo levan a Mayorga a desvincularse do proxecto en 2006. Teatro del Astillero continúa co seu labor de creación, difusión, publicación e produción de textos de teatro contemporáneo.
En 2011 fundou a compañía La Loca de la Casa, coa que en 2012 puxo en escena a súa obra La lengua en pedazos e en 2015 Reikiavik.
O crítico Marcos Ordóñez fala de certas referencias na obra de Mayorga co teatro inglés: Tom Stoppard, David Hare ou Harold Pinter.[9] Ademais, Ordóñez enlaza o teatro de Mayorga con autores vangardistas europeos como Ionesco, Pirandello ou De Filippo.[10]
Illado no panorama teatral español, ás veces uniu a súa obra á da catalá Angélica Liddell, presente nos escenarios españois desde a década de 1990 e que en 2020 publicou Guerra interior.[11]
É o autor de numerosas obras teatrais. Distínguese entre o seu teatro de tese, as súas comedias, as súas obras poéticas e as súas pezas breves. A súa primeira obra, Siete hombres buenos, accésit do premio Marqués de Bradomín, publicada no volume Marqués de Bradomín 1989 (1990), escribiuna con vinte e catro anos e non foi estreada até 2020.[12] Desde entón, a súa dedicación ao teatro foi crecente e as súas obras cóntanse cunha ou dúas por ano.
Co título de Teatro para minutos,[19] reuniu as súas pezas breves: El hombre de oro, La mala imagen, Legión, El guardián, La piel, Amarillo, El Crack, La mujer de mi vida, BRGS, La mano izquierda, Una carta de Sarajevo, Encuentro en Salamanca, El buen vecino, Candidatos, Inocencia, Justicia, Manifiesto Comunista, Sentido de calle, El espíritu de Cernuda, La biblioteca del diablo, Tres anillos, Mujeres en la cornisa, Método Le Brun para la felicidad, Departamento de Justicia, JK, La mujer de los ojos tristes, Las películas del invierno e 581 mapas.
Tamén realizou versións de Hécuba (Eurípides), La dama boba (Lope de Vega), Fuenteovejuna (), El monstruo ds los jardines (Calderón de la Barca), La vida es sueño (Calderón de la Barca), Rei Lear (William Shakespeare), Natán o sabio (Gotthold Ephraim Lessing), Don Juan Tenorio (José Zorrilla), Woyzeck (Georg Büchner), O Gran Inquisidor (Dostoievski), Un inimigo do pobo (Henrik Ibsen), Platónov (Antón Chéjov), Ante a Lei (Franz Kafka), Divinas palabras (Ramón María do Val-Inclán) e A visita da vella dama (Friedrich Dürrenmatt) e Sonámbulo (Sobre los ángeles de Rafael Alberti).
O 12 de abril de 2018 foi elixido académico da RAE para ocupar a cadeira "M", vacante desde o falecemento do poeta e lingüista Carlos Bousoño, falecido o 24 de outubro de 2015.Á devandita cadeira tamén optaba as filóloga Dolores Corbella. A candidatura de Mayorga foi avalada polos académicos Luís María Ansón, Luís Mateo Díez e José Manuel Sánchez Ron.[20]
Entre outros obtivo os seguintes premios: Premio Europa Novas Realidades Teatrais (2016), Nacional de Teatro (2007), Valle-Inclán (2009), Ceres (2013), La Barraca (2013), Nacional de Literatura Dramática (2013), Premio Nacional das Letras "Teresa de Ávila" (2016) e Max ao mellor autor (2006, 2008 e 2009) e á mellor adaptación (2008 e 2013).
O 1 de xuño de 2022 foi anunciado que obtivo o Premio Princesa de Asturias das Letras 2022 por «a enorme calidade, fondura crítica e compromiso intelectual da súa obra.»[21]
O seu teatro foi posto en escena en Alemaña, Arxentina, Australia, Bélxica, Brasil, Bulgaria, Canadá, Chile, Colombia, Corea, Costa Rica, Croacia, Cuba, Dinamarca, Ecuador, España, Estados Unidos, Francia, Grecia, Holanda, Hungría, Irlanda, Israel, Italia, México, Noruega, Paraguai, Perú, Polonia, Portugal, Reino Unido, Romanía, Serbia, Suíza, Turquía, Ucraína, Uruguai e Venezuela, e traducido aos idiomas alemán, árabe, búlgaro, catalán, coreano, croata, checo, chinés, danés, esloveno, esperanto, estoniano, éuscaro, finlandés, francés, galego, grego, hebreo, holandés, húngaro, inglés, italiano, xaponés, letón, noruegués, polaco, portugués, romanés, ruso, serbio, turco e ucraíno.[22]
A súa obra El chico de la última fila foi adaptada ao cine por François Ozon na película Dans a maison que recibiu a Cuncha de Ouro á mellor película e Premio do Xurado ao mellor guión no Festival de San Sebastián 2012.