Գյուղ | |||
---|---|---|---|
Վահան | |||
Երկիր | Հայաստան | ||
Մարզ | Գեղարքունիքի մարզ | ||
Համայնք | Գեղարքունիքի մարզ և Կրասնոսելսկի շրջան | ||
Հիմնադրված է | 1925 թ. | ||
ԲԾՄ | 1926±1 մետր | ||
Պաշտոնական լեզու | Հայերեն | ||
Բնակչություն | ▼1127 մարդ (2011)[1] | ||
Ազգային կազմ | Հայեր | ||
Կրոնական կազմ | Հայ Առաքելական եկեղեցի | ||
Ժամային գոտի | UTC+4 | ||
| |||
Վահան (նախկինում՝ Օրջոնիկիձե), գյուղ Հայաստանի Գեղարքունիքի մարզում, Գետիկ գետի վերին հոսանքում, Ճամբարակից 5 կմ հարավ-արևելք։ Հիմնադրվել է 1925 թվականին։ Գյուղից 7 կմ արևելք կան կիկլոպյան ամրոցի (մ. թ. ա. 1 հազարամյակ) մնացորդներ։ Արցախյան ազատամարտից ի վեր գյուղը տեղացի և Հայաստանի տարբեր մարզերի սահմանապահների կողմից պահպանում է Հայաստանի հյուսիսարևելյան սահմանը։
Մակերեսը՝ 0,4365 կմ2, բնակչությունը՝ 1127 մարդ (2011 թ.)[2]։
Վահան գյուղը տեղակայված է բարձր լեռնային գոտում, բարձրությունը ծովի մակարդակից՝ 2000մ։ Հեռավորությունը մայրաքաղաք Երևանից 130 կմ է, մարզկենտրոն Գավառից՝ 105 կմ։ Միջին հեռավորությունը Հայաստանի պետական սահմանից 3,0 կմ է, 27 կմ երկարությամբ սահմանակից է Ադրբեջանի հետ։
Գյուղը 1925 թվականից մինչ 1953 թվականը կոչվել է Ռուբենակերտ՝ Ռուբեն Դաշտոյանի պատվին, իսկ 1953-1991 թվականները կոչվել է Օրջոնիկիձե։ Տեղացիները անվանել են նաև Ջրդխան։ Խորհրդային կարգերի փլուզումից հետո՝ 1991 թվականին, վերանվանվել է Վահան, որպես երկրի հյուսիսարևելյան դարպաս։
Վահան գյուղի զոհված ազատամարտիկների հիշատակին կառուցված հուշահամալիրում՝ Վահանի Պանթեոնում, որպես հիմնական ընտրված վայր ամփոփված են 1992-1994 թթ. ինքնապաշտպանական մարտերում զոհված հերոս 15 վահանցի և 1 արծվաշենցի տղաների աճյունները։ Գյուղը, որը հիմնադրվել է 1925 թվականին, ունի 27 կմ երկարությամբ սահման Ադրբեջանի հետ՝ երկրի հարավարևելյան մասում և որտեղ էլ Արցախյան ազատամարտի տարիներին կազմակերպվել է գյուղի ինքնապաշտպանությունը։ 2012 թ. օգոստոսի 30-ին այստեղ նշվել է Վահան գյուղի սահմանահատվածի ինքնապաշտպանության ժամանակ զոհված բոլոր նվիրյալների հիշատակի 20-րդ տարելիցը, ինչպես նաեւ «Ուղեկալի» ետ գրավման 20-րդ տարին, որում հրավիրված էն եղել ՀՀ բարձրաստիճան զինվորական ու քաղաքացիական այրեր հանրապետության տարբեր շրջաններից՝ ՀՀ ԶՈՒ գլխավոր շտաբի պետ, գեներալ-գնդապետ Յուրի Խաչատուրովի գլխավորությամբ։
Ըստ Հայաստանի 2011 թ. մարդահամարի արդյունքների՝ Վահանի մշտական բնակչությունը կազմել է 1127, առկա բնակչությունը՝ 1028 մարդ[2], բնակչության փոփոխությունը ժամանակի ընթացքում՝ ստորև.
|