სერ ჯონ სოანის მუზეუმი
| სერ ჯონ სოანის მუზეუმი | |
|---|---|
| ინგლ. Sir John Soane's Museum | |
.jpg) | |
| 51°31′02″ ჩ. გ. 0°07′01″ დ. გ. / 51.51722° ჩ. გ. 0.11694° დ. გ. | |
| დაარსდა | 1837 |
| ქვეყანა |
.svg){kind=small} გაერთიანებული სამეფო |
| მდებარეობა | Camden Town[1] და კემდენი |
| ექსპონატი | 45,000 |
| ვიზიტორები | 107, 903 (2011–2012) |
| ოფიციალური საიტი | http://www.soane.org/ |
 | |
სერ ჯონ სოანის მუზეუმი — სახლი-მუზეუმი, რომელიც მდებარეობს ლინკოლნის Inn Fields– ის მახლობლად, ლონდონში, ჰოლბორნში, ადრე ნეოკლასიკური არქიტექტორის, ჯონ სოანის სახლი იყო. მასში განთავსებულია სოანის პროექტების მრავალი ნახატი და არქიტექტურული მოდელი და ფერწერების, ქანდაკებების, ნახატებისა და სიძველეების დიდი კოლექცია, რომელსაც სოანი მრავალი წლის განმავლობაში აგროვებდა. მუზეუმი დაარსდა სოანეს სიცოცხლეში, პარლამენტის კერძო აქტით, რომელიც ძალაში შევიდა 1837 წელს, მისი გარდაცვალების შემდეგ. აქტი ითვალისწინებდა, რომ სოანეს გარდაცვალებისას მისი სახლი და კოლექციები გადაეცემოდა სამეფოს სამეურვეო საბჭოს, რომელიც მოქმედებდა ერის სახელით და რომ ისინი მაქსიმალურად შეინარჩუნებდნენ მემკვიდრეობას ზუსტად იმ მდგომარეობაში, როგორიც თავიდანვე იყო. მას შემდეგ მუზეუმი ბრიტანეთის მთავრობის, ციფრული, კულტურის, მედიისა და სპორტის დეპარტამენტისგან იღებს ყოველწლიურ გრანტს.
1988 წლიდან მოყოლებული, განხორციელდა რამდენიმე რესტავრაციის პროგრამა, განახლდა ისეთი ადგილები როგორებიცაა: ნახატების ოთახები, სურათების ოთახი, სასწავლო და გასახდელი ოთახი. ოთახებს შენარჩუნებული აქვს პირვანდელი სახის დიზაინი და უმეტეს შემთხვევაში მათი ორიგინალური თანმიმდევრობითაა განლაგებული. 1997 წელს სამეურვეო საბჭომ მემკვიდრეობის ლატარიის ფონდის დახმარებით შეიძინა მთავარი სახლი No14- ში. სახლი აღდგა და მუზეუმს საშუალება მიეცა რომ გაეფართოვებინა თავისი საგანმანათლებლო საქმიანობა, ხელახლა გაენთავსებინა თავისი სამეცნიერო ბიბლიოთეკა და შეექმნა რობერტ ადამის სასწავლო ცენტრი, სადაც განთავსებულია სოანის რობერტ ადამის 9000 ნახატის კოლექცია.
სოანეს კოლექციაშია კანალეტოს, უილიამ ჰოუგართის, მისი მეგობრის უილიამ ტერნერის, თომას ლორენსის, ჯოშუა რეინოლდზის, უილიამ ჰამილტონის და ჯოვანი ბატისტა პირენისს 15 ნახატიa, რომელთაგან ბევრი ჩარჩოთი მუზეუმშია გამოფენილი. კოლექციაში 30 000 -ზე მეტი არქიტექტურული ნახატია. მუზეუმში მხოლოდ 90 ვიზიტორი დაიშვება, ნებისმიერ დროს. 2019 წლის მარტის ბოლოს, მუზეუმს 131, 459 ვიზიტორი ჰყავდა.
ისტორია
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]სახლები
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]სოანემ ლინკოლნის Inn Fields– ის ჩრდილოეთ მხარეს სამჯერ ააშენა და დაშალა სახლები. ჯერ #12 სახლი იყიდა, რომელიც გარედან უბრალო აგურის სახლი იყო. მოგვიანებით, 1806 წელს, სამეფო აკადემიაში არქიტექტურის პროფესორად დანიშვნის შემდეგ, სოანემ იყიდა მე-13 ნომერი სახლი, რომელიც დღეს მუზეუმია.
მე-13 ნომრის დასრულების შემდეგ, სოანემ დაიწყო შენობების არქიტექტურულ ლაბორატორიად გადაკეთება. იგი მუდმივად ცვლიდა სახლის ინტერიერს. 1823 წელს, მან შეიძინა მესამე სახლი, #14. ამ პროექტმა მას საშუალება მისცა აეშენებინა სურათების გალერეა. მესამე სახლის წინა ძირითადი ნაწილი განიხილებოდა როგორც ცალკე საცხოვრებელი ადგილი; ის შიგნიდან არ იყო დაკავშირებული სხვა შენობებთან. როდესაც ის გარდაიცვალა, მე -14 ნომერი სახლი ოჯახს უანდერძა და მუზეუმის საკუთრებაში გავიდა.
მუზეუმი
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]მუზეუმი დაარსდა სოანეს სიცოცხლეში, 1833 წელს, პარლამენტის კერძო აქტით, რომელმაც ძალა მიიღო სოანეს გარდაცვალების შემდეგ, 1837 წელს. აქტი მიღებულ იქნა 1833 წლის აპრილში, სადაც დადგენილი იყო რომ სოანეს გარდაცვალების შემდეგ, მისი სახლი და კოლექციები გადაეცემოდა სამეურვეო საბჭოს. აქტში ასევე ეწერა ისიც, რომ ანდერძს არცერთი ნივთი არ უნდა გამოკლდებოდა.[2]
მე -19 საუკუნის ბოლოს საცხოვრებელი სახლების რესტავრაცია მოხდა, რითაც მე-12 ნომერი სახლი, მე-13 ნომერთან დაკავშირდა. 1969 წლიდან მე-12 ნომერს მუზეუმის მეურვეები მართავდნენ, აქ ასევე 2009 წლამდე განთავსებული იყო კვლევითი ბიბლიოთეკა და ოფისები. 1995 წლიდან 2011 წლამდე ევა ირჟიჩნას დიზაინით შეიქმნა სოანის გალერეა, რომელიც გამოიყენებოდა დროებითი გამოფენებისთვის.
სოანის მუზეუმი ახლა ეროვნული არქიტექტურის შესწავლის ცენტრია. 1988 წლიდან 2005 წლამდე მუზეუმის რესტავრაციის პროგრამა განხორციელდა პიტერ ტორნტონის, შემდეგ კი მარგარეტ რიჩარდსონის ხელმძღვანელობით. სამუშაოს ღირებულების დიდი ნაწილი დაფინანსებულია სერ ჯონ სოანის მუზეუმის ფონდის მიერ. [3]
სახლის ყველაზე ცნობილი ადგილებია მუზეუმის უკანა ნაწილი - გუმბათის არე, კოლონადა და მუზეუმის დერეფანი. გენიალურად შემუშავებულ სურათთა გალერეას აქვს კედლები, რომლებიც შედგება დიდი "მოძრავი თვითმფრინავებისგან", რაც მას საშუალებას აძლევს დაიტიოს იმაზე მეტი ნივთი, ვიდრე ამას გალერეას ფართობი იძლევა.
ჯონ სოანმა 1824 წლის 12 მაისს შეიძინა სეტი I-ის სარკოფაგი, რომელიც ეგვიპტური იეროგლიფებითაა დამშვენებული. მცირე აკლდამა აღმოაჩინა ჯოვანი ბატისტა ბელზონმა. სოანმა იყიდა 2000 ფუნტად, ითვლება სოანის კოლექციის ყველაზე ძვირადღირებულ ნამუშევრად.
ბიბლიოგრაფია
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]- Darley, Gillian (1999). John Soane: An Accidental Romantic. Yale University Press. ISBN 978-0-300-08165-7.
- (1991) A New Description of Sir John Soane's Museum: 9th Revised Edition. The Trustees of the Sir John Soane's Museum.
- Knox, Tim (2009). Sir John Soane's Museum London. Merrell. ISBN 978-1-85894-475-3.
- Lever, Jill (2003). Catalogue of the Drawings of George Dance the Younger (1741–1825) and of George Dance the Elder (1695–1768) from the Collection of Sir John Soane's Museum. Azimuth Editions. ISBN 978-1-898592-25-9.
- Stroud, Dorothy (1984). Sir John Soane Architect. Faber & Faber. ISBN 978-0-571-13050-4.
- Summerson, John (1966). „The Book of John Thorpe in Sir John Soane's Museum“. The Fortieth Volume of the Walpole Society 1964–1965. The Walpole Society.
- Tait, A. A. (2008). The Adam Brothers in Rome: Drawings from the Grand Tour. Scala Publishers Ltd. ISBN 978-1-85759-574-1.
ლიტერატურა
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]- Reynolds, Nicole (2010). "Sir John Soane's House-Museum and Romantic Nostalgia". Building Romanticism: Literature and Architecture in Nineteenth-Century Britain. University of Michigan Press. ISBN 978-0-472-11731-4.
- Stourton, James (2012). Great Houses of London. Frances Lincoln. ISBN 978-0-7112-3366-9.
- (1996) Soane and Death. Dulwich Picture Gallery. ISBN 978-1-898519-08-9.
რესურსები ინტერნეტში
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]სქოლიო
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]- ↑ 1.0 1.1 archINFORM — 1994.
- ↑ Soane Museum.org: "What is the 'Opening up the Soane' Project?". დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2015-09-05. ციტირების თარიღი: 2021-09-12.
- ↑ Paula Deitz (13 April 1995), Sir John Soane's New Tricks New York Times.