വാസുദേവ് എസ്. ഗായതോംടെ

Vasudeo S. Gaitonde
वासुदेव स. गायतोंडे
Gaitonde in an undated photograph
ജനനം1924
നാഗ്പൂർ, ബ്രിട്ടീഷ് ഇന്ത്യ
മരണം10 ഓഗസ്റ്റ് 2001(2001-08-10) (പ്രായം 76–77)
ദേശീയത•  British India (1924-1947)
•  India (1947-2001)
അറിയപ്പെടുന്നത്Abstract painting
പ്രസ്ഥാനംAbstract Expressionism
പുരസ്കാരങ്ങൾRockefeller Fellowship (1964)
Padma Shri (1971)
Kalidas Samman (1989)

വി എസ് ഗായതോംടെ എന്നറിയപ്പെടുന്ന വാസുദേവ് എസ്. ഗായതോംടെ (1924 - 10 ഓഗസ്റ്റ് 2001), ഇന്ത്യയിലെ പ്രമുഖ അമൂർത്ത ചിത്രകാരന്മാരിൽ ഒരാളായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. [1] 1971-ൽ അദ്ദേഹത്തിന് ഇന്ത്യാ ഗവൺമെന്റിന്റെ പരമോന്നത സിവിലിയൻ ബഹുമതികളിൽ ഒന്നായ പത്മശ്രീ ലഭിച്ചു.

ആദ്യകാല ജീവിതവും വിദ്യാഭ്യാസവും

[തിരുത്തുക]

ഗോവൻ മാതാപിതാക്കളുടെ മകനായി 1924-ൽ മഹാരാഷ്ട്രയിലെ നാഗ്പൂരിലാണ് ഗായതോംടെ ജനിച്ചത്. 1948-ൽ സർ ജെജെ സ്കൂൾ ഓഫ് ആർട്ടിൽ ആർട്ട് ഡിപ്ലോമ പൂർത്തിയാക്കിയ അദ്ദേഹം, 1950-ൽ ബോംബെ പ്രോഗ്രസീവ് ആർട്ടിസ്റ്റ്സ് ഗ്രൂപ്പിൽ ചേരാൻ ക്ഷണിക്കപ്പെട്ടു.[2]

കരിയർ

[തിരുത്തുക]

അദ്ദേഹത്തിന്റെ പ്രവർത്തനത്തിൽ ആകൃഷ്ടനായ വാസുദേവിന് 1947-ൽ ഫ്രാൻസിസ് ന്യൂട്ടൺ സൂസ, എസ്എച്ച് റാസ, മഖ്ബൂൽ ഫിദ ഹുസൈൻ തുടങ്ങിയ കലാകാരന്മാർ ചേർന്ന് രൂപീകരിച്ച ബോംബെയിലെ പ്രോഗ്രസീവ് ആർട്ടിസ്റ്റ് ഗ്രൂപ്പിൽ ചേരാൻ ക്ഷണം ലഭിച്ചു. [2] ഗ്രൂപ്പിന്റെ പ്രവർത്തനങ്ങളിൽ അദ്ദേഹം സജീവമായി പങ്കെടുത്തു. ഇന്ത്യയിലും വിദേശ രാജ്യങ്ങളിലും അദ്ദേഹം നിരവധി പ്രദർശനങ്ങൾ നടത്തിയിട്ടുണ്ട്.

1956-ൽ കിഴക്കൻ യൂറോപ്യൻ രാജ്യങ്ങളിൽ നടന്ന ഇന്ത്യൻ ആർട്ട് എക്സിബിഷനിൽ അദ്ദേഹം പങ്കെടുത്തു. 1959 ലും 1963 ലും ന്യൂയോർക്കിലെ ഗ്രഹാം ആർട്ട് ഗാലറിയിൽ നടന്ന മറ്റ് ഗ്രൂപ്പ് എക്സിബിഷനുകളിലും അദ്ദേഹം പങ്കെടുത്തു. ന്യൂയോർക്കിലെ മ്യൂസിയം ഓഫ് മോഡേൺ ആർട്ട് ഉൾപ്പെടെ നിരവധി ഇന്ത്യൻ, വിദേശ ശേഖരങ്ങളിൽ ഗായതോംടെയുടെ അമൂർത്ത കൃതികൾ സൂക്ഷിച്ചിട്ടുണ്ട്.

1957-ൽ അദ്ദേഹത്തിന് ടോക്കിയോയിലെ യംഗ് ഏഷ്യൻ ആർട്ടിസ്റ്റ് എക്സിബിഷനിൽ ഒന്നാം സമ്മാനവും [2] -ൽ റോക്ക്ഫെല്ലർ ഫെല്ലോഷിപ്പും ലഭിച്ചു. 1971-ൽ ഇന്ത്യാ ഗവൺമെന്റ് അദ്ദേഹത്തെ പത്മശ്രീ നൽകി ആദരിച്ചു.

അദ്ദേഹം ഡൽഹിയിലെ നിസാമുദ്ദീൻ ഈസ്റ്റ് ഏരിയയിൽ താമസിക്കുകയും ജോലി ചെയ്യുകയും ചെയ്തു, [2] 2001-ൽ അജ്ഞാതാവസ്ഥയിൽ അന്തരിച്ചു. [3]

ശൈലി

[തിരുത്തുക]

"നിശബ്ദനായ മനുഷ്യനും ഭാവനയുടെ ശാന്തമായ ചിത്രകാരനും" എന്ന് അദ്ദേഹത്തിന്റെ ആരാധകരിൽ ഒരാൾ ഒരിക്കൽ അദ്ദേഹത്തെ വിശേഷിപ്പിച്ചു, ഇത് ഗായതോംടെയെ മികച്ച രീതിയിൽ നിർവചിക്കുന്നു. ആശയപരമായി, അദ്ദേഹം ഒരിക്കലും സ്വയം ഒരു അമൂർത്ത ചിത്രകാരനായി കണക്കാക്കിയിരുന്നില്ല, മാത്രമല്ല ഇങ്ങനെ വിളിക്കപ്പെടാൻ വിമുഖത കാണിക്കുകയും ചെയ്തു. വാസ്തവത്തിൽ, അമൂർത്തമായ പെയിന്റിംഗ് എന്നൊന്നില്ലെന്ന് അദ്ദേഹം ഉറപ്പിച്ചു പറയുന്നു, പകരം അദ്ദേഹം തന്റെ സൃഷ്ടിയെ "വസ്തുനിഷ്ഠമല്ലാത്ത" എന്ന് പരാമർശിക്കുന്നു. അദ്ദേഹത്തിന്റെ സംസാരത്തെയും വികാരനിർഭരമായ നിശബ്ദതയെയും പ്രതിഫലിപ്പിക്കുന്ന ധ്യാനാത്മകമായ സെൻ ഗുണം അദ്ദേഹത്തിന്റെ പ്രവൃത്തിയിൽ ഏറ്റവും മികച്ചതാണ്, കാരണം നിശബ്ദത അതിൽത്തന്നെ ശാശ്വതവും അർത്ഥപൂർണ്ണവുമാണ്, ഇതറിയുന്ന നിമിഷം മുതൽ ഒരാൾ ഗായതോംടെയുടെ ക്യാൻവാസുകളിലെ നിഗൂഢമായ രൂപങ്ങളെ തിരിച്ചറിയാൻ പ്രവണത കാണിക്കുന്നു. സെൻ ഫിലോസഫിയും പ്രാചീന കാലിഗ്രാഫിയും അദ്ദേഹത്തിൻ്റെ രചനകളെ സ്വാധീനിച്ചിട്ടുണ്ട്.

അംഗീകാരങ്ങൾ

[തിരുത്തുക]

2005-ൽ മുംബൈയിൽ നടന്ന ഒസിയൻസ് ആർട്ട് ലേലത്തിൽ 9 മില്യൺ രൂപയ്ക്ക് ചിത്രം വിറ്റുപോയ ആദ്യ ഇന്ത്യൻ സമകാലിക ചിത്രകാരനായിരുന്നു വിഎസ് ഗായതോംടെ.[4] 2013-ൽ, ഗായതോംടെയുടെ പേരില്ലാത്ത ഒരു പെയിന്റിംഗ് 237 മില്യൺ രൂപയ്ക്ക് വിറ്റു. ഇത് ക്രിസ്റ്റിസിൻ്റെ ഇന്ത്യയിലെ ആദ്യ ലേലത്തിൽ ഒരു ഇന്ത്യൻ കലാകാരന്റെ റെക്കോർഡ് തുകയാണ്.[5][6] അദ്ദേഹത്തിന്റെ സൃഷ്ടികളോടുള്ള ലേല താൽപ്പര്യത്തെക്കുറിച്ചുള്ള മാധ്യമ റിപ്പോർട്ടുകൾക്ക് ശേഷം, അദ്ദേഹത്തിന്റെ ജന്മസ്ഥലമായ നാഗ്പൂരിൽ സെൻട്രൽ മ്യൂസിയത്തിന്റെ ആരാലും ശ്രദ്ധിക്കപ്പെടാതെ കിടന്നിരുന്ന അദ്ദേഹത്തിന്റെ പെയിന്റിംഗ് പുനഃസ്ഥാപിക്കാൻ അയച്ചു. 2014 ജനുവരിയിൽ ഇത് പൊതു പ്രദർശനത്തിന് വച്ചു.[1]

2014 ഒക്ടോബറിൽ, ന്യൂയോർക്കിലെ സോളമൻ ആർ. ഗുഗ്ഗൻഹൈം മ്യൂസിയത്തിൽ, വി.എസ് ഗായതോംടെ: പെയിന്റിംഗ് ആസ് പ്രോസസ്, പെയിന്റിംഗ് ആസ് ലൈഫ് എന്ന പേരിൽ അദ്ദേഹത്തിൻ്റെ സൃഷ്ടികളുടെ പ്രദർശനം നടത്തി.[7]

പ്രദർശനങ്ങൾ

[തിരുത്തുക]
  • 1949 പ്രോഗ്രസീവ് ആർട്ട് ഗ്രൂപ്പ് എക്സിബിഷൻ, ബോംബെ ആർട്ട് സൊസൈറ്റി സലൂൺ, ബോംബെ.
  • 1956 ഇന്ത്യൻ ആർട്ട് എക്സിബിഷൻ, കിഴക്കൻ യൂറോപ്പ്.
  • 1957 5,00 ഇയേഴ്സ് ഓഫ് ഇന്ത്യൻ ആർട്ട്, എസെക്സ്.
  • 1957 യങ്ങ് ഏഷ്യൻ ആർട്ടിസ്റ്റ് സ്, ടോക്കിയോ.
  • 1958, 59, 63 ലണ്ടനിലും ന്യൂയോർക്കിലും ഗ്രൂപ്പ് ഷോകൾ.
  • 1965 ന്യൂയോർക്കിൽ സോളോ എക്സിബിഷൻ.
  • 1966, 67, 70, 73, 74, 77, 80 ബോംബെയിൽ സോളോ എക്സിബിഷൻ.
  • 1982 ലണ്ടനിലെ ഫെസ്റ്റിവൽ ഓഫ് ഇന്ത്യയിൽ സമകാലിക ഇന്ത്യൻ കല .
  • 2014 വിഎസ് ഗായതോംടെ: പെയിന്റിംഗ് ആസ് പ്രോസസ്, പെയിന്റിംഗ് ആസ് ലൈഫ്, ന്യൂയോർക്കിലെ സോളമൻ ആർ. ഗുഗ്ഗൻഹൈം മ്യൂസിയം . [8]

ശേഖരങ്ങൾ

[തിരുത്തുക]

പുരസ്കാരങ്ങൾ

[തിരുത്തുക]

പ്രധാന സൃഷ്ടികളുടെ പട്ടിക

[തിരുത്തുക]

ഇതും കാണുക

[തിരുത്തുക]
  • എഫ് എൻ സൂസ
  • വാമോന നേവൽകാർ

അവലംബം

[തിരുത്തുക]
  1. ↑ 1.0 1.1 "Gaitonde's painting worth 20 crore on display". The Times of India. 24 January 2014. Archived from the original on 2 February 2014. Retrieved 25 January 2014.
  2. ↑ 2.0 2.1 2.2 2.3 "Vasudeo S. Gaitonde". contemporaryindianart. Archived from the original on 11 June 2011. Retrieved 25 January 2014.
  3. ↑ "Clipping of Indian Express - Chandigarh". epaper.indianexpress.com. Retrieved 2016-05-06.
  4. ↑ "Boom time for Indian modern art". BBC News. 11 February 2005. Retrieved 25 January 2014.
  5. ↑ "Gaitonde $3.8 Million Work Sets Indian Artist Record". Bloomberg.com. Bloomberg. 20 December 2011. Retrieved 25 January 2014.
  6. ↑ "At Rs 23.7 crore, VS Gaitonde sets record for an Indian artist". The Times of India. 20 December 2013. Archived from the original on 21 December 2013. Retrieved 25 January 2014.
  7. ↑ Barrera, Javier. "V. S. Gaitonde: Painting as Process, Painting as Life". guggenheim.org. Archived from the original on 2014-01-30. Retrieved 25 January 2014.
  8. ↑ "V. S. Gaitonde: Painting as Process, Painting as Life". www.guggenheim.org. Archived from the original on 2013-12-24.
  9. ↑ "Padma Awards Directory (1954–2013)" (PDF). Ministry of Home Affairs. Archived from the original (PDF) on 2015-10-15. Retrieved 2023-07-20.
  10. ↑ "Kalidas Award Holders (Plastic Art)". Department of Culture, Government of Madhya Pradesh. Archived from the original on 18 October 2013. Retrieved 25 January 2014.

പുറം കണ്ണികൾ

[തിരുത്തുക]