Xuanhanosaurus
| Xuanhanosaurus Status: Uitgestorven, als fossiel bekend Fossiel voorkomen: Midden-Jura | |||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||
| Taxonomische indeling | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
| Geslacht | |||||||||||||||
| Xuanhanosaurus Dong, 1984 | |||||||||||||||
| Typesoort | |||||||||||||||
| Xuanhanosaurus qilixiaensis | |||||||||||||||
Afbeeldingen op  Wikimedia Commons
| |||||||||||||||
| |||||||||||||||
Xuanhanosaurus qilixiaensis is een vleesetende theropode dinosauriër, behorend tot de groep van de Tetanurae, die tijdens het middelste Jura leefde in het het gebied van de huidige Volksrepubliek China.
Naamgeving en vondst
[bewerken | brontekst bewerken]De soort is in 1984 benoemd en beschreven door Dong Zhiming. De geslachtsnaam verwijst naar het district Xuanhuan in Sichuan. De soortaanduiding verwijst naar de plaats Qilixia.
Het holotype, IVPP V.6729, is in een laag van de Xiashaximiaoformatie gevonden, in het Sichuanbekken, waarvan de datering onzeker is. Het bestaat uit een gedeeltelijk skelet zonder schedel. Bewaard zijn gebleven: vier voorste ruggenwervels, een achterste ruggenwervel, een wervelboog, een gedeeltelijk schouderblad, een ravenbeksbeen en een voorpoot. Een vermeend borstbeen bleek later het ravenbeksbeen te zijn. Verschillende elementen bleken later zoekgeraakt.
Beschrijving
[bewerken | brontekst bewerken]Xuanhanosaurus is een middelgrote roofsauriër met een geschatte lengte van zo'n 4,5 meter en een gewicht van 250 kilogram. Omdat de voorpoot tamelijk fors is, een 265 millimeter lang opperarmbeen en een 24 centimeter lange ellepijp brengen de afmetingen ervan op ruim zestig centimeter, veronderstelde Dong dat het dier soms op vier poten liep. Daarop zou ook het nog aanwezig zijn van het vierde middenhandsbeen duiden. Latere onderzoekers achtten dit echter erg onwaarschijnlijk; de bouw van de onderarm van theropoden staat geen pronatie toe: de hand kan niet plat op de grond gezet worden. De grote armen kunnen echter ook nuttig geweest zijn bij het vangen van de prooi.
Oliver Rauhut wist in 2000 één uniek afgeleid kenmerk, autapomorfie, vast te stellen: het gewrichtsvlak van het opperarmbeen met het schoudergewricht vormt een verheven horizontale richel die uitsteekt boven de achterkant van de schacht van het opperarmbeen.
Fylogenie
[bewerken | brontekst bewerken]Xuanhanosaurus werd oorspronkelijk de in de Megalosauridae geplaatst. Een exacte kladistische analyse van Roger Benson uit 2010 had een positie meer basaal in de Megalosauroidea als uitkomst als zustertaxon van een klade bestaande uit Marshosaurus, Piatnitzkysaurus en Condorraptor. Deze positie was echter niet sterk ondersteund — maar een paar kenmerken van de vele onbekende delen van het dier zouden in beginsel al een heel andere plaats in de stamboom kunnen opleveren — zodat de meeste auteurs zich beperken tot een meer algemeen Tetanurae incertae sedis.
De positie volgens de studie van Roger Benson uit 2010 wordt getoond door dit kladogram.
| Megalosauroidea |
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Literatuur
[bewerken | brontekst bewerken]- Z. Dong, 1984, "A new theropod dinosaur from the Middle Jurassic of Sichuan Basin", Vertebrata PalAsiatica 22(3): 213-218