Duncan Sandys

Duncan Sandys
ilustracja
Data urodzenia

24 stycznia 1908

Data śmierci

26 listopada 1987

Minister kolonii
Okres

od 13 lipca 1962
do 16 października 1964

Przynależność polityczna

Partia Konserwatywna

Poprzednik

Reginald Maudling

Następca

Anthony Greenwood

Odznaczenia
Order Towarzyszy Honoru (Wielka Brytania)

Duncan Edwin Sandys, baron Duncan-Sandys (ur. 24 stycznia 1908, zm. 26 listopada 1987) – brytyjski polityk, syn kapitana George’a Sandysa, zięć premiera Wielkiej Brytanii Winstona Churchilla.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Wykształcenie odebrał w Eton College i Magdalen College na Uniwersytecie Oksfordzkim.

Karierę polityczną rozpoczął w 1930 r. w Foreign Office. Początkowo pracował w siedzibie ministerstwa w Londynie, później zaś w brytyjskiej ambasadzie w Berlinie. W 1935 r. wygrał wybory do Izby Gmin w okręgu Norwood. Jego kontrkandydatem w tych wyborach był Randolph Frederick Churchill, syn późniejszego premiera. 16 września 1935 r. Sandys poślubił jego siostrę Dianę Churchill (11 lipca 1909 - 20 października 1963), córkę Winstona Churchilla i Clementine Hozier, córki Henry’ego Hoziera. Duncan i Diana mieli razem syna i dwie córki, byli to:

  • Julian George Winston Sandys (19 września 1936 - 15 sierpnia 1997), ożenił się z Elisabeth Martin, miał dzieci
  • Edwina Sandys (ur. 22 grudnia 1938), rzeźbiarka, odznaczona Orderem Imperium Brytyjskiego, żona Piersona Dixona i Richarda Kaplana, ma dzieci
  • Celia Sandys (ur. 18 maja 1943), żona Michaela Kennedy’ego, Dennisa Waltersa i Kennetha Perkinsa, ma dzieci

W maju 1935 r. wywołał burzę stwierdzeniem, że Niemcom należy się dominująca pozycja w Europie Środkowej, gdyż to może powstrzymać upadek Imperium Brytyjskiego.

W 1938 r. Sandys zabrał głos w dyskusji na temat bezpieczeństwa narodowego. Niedługo później zaczął być nachodzony przez dwóch niezidentyfikowanych mężczyzn, prawdopodobnie reprezentujących służby specjalne. Zagrozili oni Sandysowi postawieniem go w stan oskarżenia na podstawie Official Secrets Act. Sandys zgłosił tę sprawę do parlamentarnej Komisji Przywilejów, ale komisja sprawę umorzyła.

Wkrótce potem wybuchła II wojna światowa. Sandys wstąpił do armii i w 1940 r. został włączony do Brytyjskiego Korpusu Ekspedycyjnego, który brał udział w walkach w Norwegii. Podczas walk Sandys został ciężko ranny, co uniemożliwiło mu dalszy czynny udział w walkach. Pozostał jednak w armii, gdzie zajmował się sprawami finansowymi. Następnie był przewodniczącym Crossbow ("Kusza") - podkomisji Brytyjskiego Gabinetu Wojennego (British War Cabinet), której zadaniem było zestawianie i ocena danych wywiadowczych dotyczących tajnych broni III Rzeszy, w tym przeciwdziałanie niemieckim rakietom i bombom latającym typu V[1].

W latach 1944–1945 był ministrem robót.

Wraz z porażką konserwatystów w wyborach powszechnych 1945 r., Sandys utracił miejsce w parlamencie. W tym czasie zajmował się popieraniem idei integracji europejskiej. W 1950 r. wygrał wybory w okręgu Streatham i ponownie wszedł w skład Izby Gmin. Po zwycięstwie konserwatystów w wyborach 1951 r. otrzymał tekę ministra zaopatrzenia. W 1954 r. wszedł w skład trzeciego gabinetu Churchilla jako minister budownictwa i samorządu lokalnego. W 1955 r. parlament przyjął jego ustawę o czystym powietrzu (Clean Air Act) oraz o utworzeniu pasów zieleni wokół największych miast.

W 1957 r. został ministrem obrony w rządzie Harolda Macmillana. Natychmiast po objęciu stanowiska zaproponował radykalne zmiany w RAF-ie, które polegały na wycofaniu z użycia myśliwców przechwytujących i zastąpienie ich przez pociski rakietowe. Zmiany te spowodowały upadek większości przedsiębiorstw produkujących samoloty.

W 1960 r. Sandys rozwiódł się ze swoją pierwszą żoną, która po trzech latach popełniła samobójstwo. W 1962 r. poślubił Marie-Claire Schmitt, córkę Adriena Schmitta. Małżeństwo to nie doczekało się potomstwa. W 1963 r. Sandys stał się bohaterem skandalu związanego ze sprawą rozwodową księżnej Argyll. Koronnym dowodem w sprawie rozwodowej podejrzewanej o nimfomanię księżnej było jej zdjęcie z nagim mężczyzną, któremu jednak nie było widać głowy. Jako kandydata na "bezgłowego mężczyznę" wymieniano m.in. właśnie Duncana Sandysa.

Tymczasem w 1959 r. Sandys przestał być ministrem obrony obejmując tekę ministra lotnictwa cywilnego. W 1960 r. został ministrem ds. Wspólnoty Narodów, zaś w 1962 r. połączył ten urząd ze stanowiskiem ministra kolonii. Na tym stanowisku odpowiadał za przyznanie niepodległości wielu koloniom Wielkiej Brytanii.

Po porażce konserwatystów w wyborach powszechnych 1964 r. przez 2 lata wchodził w skład gabinetu cieni. Popierał działania premiera Rodezji Iana Smitha w sprawie jednostronnej deklaracji niepodległości Rodezji. Po powrocie konserwatystów do władzy w 1970 r. nie otrzymał stanowiska ministerialnego. W tym czasie przewodniczył delegacjom Zjednoczonego Królestwa w Radzie Europy i w Unii Zachodnioeuropejskiej.

W 1974 r. Sandys opuścił Izbę Gmin. Otrzymał też tytuł dożywotniego para jako baron Duncan-Sandys i zasiadł w Izbie Lordów.

Sandys interesował się historią architektury. W 1956 r. założył towarzystwo Civic Trust, którego był przewodniczącym. Od 1968 r. był honorowym członkiem Królewskiego Stowarzyszenia Brytyjskich Architektów.

Był również dyrektorem Ashanti Goldfields Corporation, zamieszanym w skandal związany z omijaniem przez korporację międzynarodowych sankcji nałożonych na Rodezję.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Nigel West: Historical Dictionary of World War II Intelligence. Lanham, Maryland • Toronto • Plymouth, UK: The Scarecrow Press, Inc., 2008, s. 51, seria: Historical Dictionaries of Intelligence and Counterintelligence, No. 7. ISBN 978-0-8108-5822-0.

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]