Rudniki (województwo wielkopolskie)

Ten artykuł dotyczy wsi w powiecie nowotomyskim. Zobacz też: inne miejscowości o tej nazwie.

Rudniki

wieś
Dwór w Rudnikach
Państwo	Polska
Województwo	wielkopolskie
Powiat	nowotomyski
Gmina	Opalenica
Strefa numeracyjna	61
Kod pocztowy	64-330[2]
Tablice rejestracyjne	PNT
SIMC	0592294
Położenie na mapie gminy Opalenica Rudniki
Położenie na mapie Polski Rudniki
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego Rudniki
Położenie na mapie powiatu nowotomyskiego Rudniki
52°21′03″N 16°23′59″E/52,350833 16,399722[1]
Multimedia w Wikimedia Commons

Rudniki (niem. Rutchelhelm) – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie nowotomyskim, w gminie Opalenica.

W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie poznańskim.

Historia

Pierwsze wzmianki o wiosce pochodzą z 1388, gdzie wymieniany jest Przybilislaus de Rudniky. Między XVI a XVII wiekiem wieś należała do Opalińskich z Bnina.

W okresie Wielkiego Księstwa Poznańskiego (1815-1848) wieś wzmiankowana jako Rudniki należała do wsi większych w ówczesnym powiecie bukowskim, który dzielił się na cztery okręgi (bukowski, grodziski, lutomyślski oraz lwowkowski)^[3]. Rudniki należały do okręgu grodziskiego i stanowiły część majątku Grodzisk (Grätz), którego właścicielem był wówczas Szolc i Łubieński^[3]. Według spisu urzędowego z 1837 roku wieś liczyła 414 mieszkańców i 54 dymów (domostw)^[3].

W okresie międzywojennym tutejszy majątek około 685 ha należał do Tadeusza Ruczyńskiego. Nazwa Rudniki pochodzi od rudy darniowej wydobywanej na okolicznych łąkach.

Architektura

Głównym punktem wioski jest pochodzący z 1925 dwór neoklasyczny, w którym obecnie ma swoją siedzibę szkoła podstawowa im. Andrzeja i Władysława Niegolewskich. Budynek charakteryzuje się dwuspadowym dachem z okienkami oraz sięgającym do połowy dachu czterokolumnowym portykiem jońskim.

Jest tu również około półtorahektarowy park krajobrazowy, w którym obok grabów, platanów, lip drobno- i szerokolistnych występują także topole włoskie. Na terenie dzisiejszej Spółdzielni Produkcji Rolnej „Rolnik" zachowała się chlewnia z 1871 oraz nietynkowany trzykondygnacyjny spichlerz z końca XIX w.

Ruiny wiatraka koźlaka w Rudnikach

W Rudnikach zachował się także ostatni na terenie gminy drewniany wiatrak koźlak z 1815. W Rudnikach znajduje się także kaplica pw. Maksymiliana Kolbego oraz przydrożna kapliczka.

Od 1886 r. przez wieś przebiegało torowisko Opalenickiej Kolei Wąskotorowej. Kolej zamknięto w 1995 w 2006 rozebrano torowisko.

Zabytki

• wiatrak Koźlak z 1815 r.
• spichlerz z końca XIX w.
• chlewnia z 1871 r.
• dwór (pałac) obecnie szkoła z 1925 r.

Zobacz też

• Rudniki
• Rudniki-Kolonia

Przypisy

1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 118133
2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1114 [zarchiwizowane 2022-10-26] .
3. Leon Plater: Opisanie historyczno-statystyczne Wielkiego Ksie̜stwa Poznańskiego. Lipsk: Ksie̜garnia Zagraniczna (Librairie Étrangère), 1846, s. 198-201.

Bibliografia

• Powiat Nowotomyski, mapa w skali 1:75.000 z treścią turystyczną, wyd. Pietruska & Partner, Poznań, 2002, ISBN 83-87157-13-9