Paul von Hatzfeldt

Paul von Hatzfeldt
Almanya Dışişleri Bakanı
Görev süresi 16 Temmuz 1881 - 24 Ekim 1885
Hükümdar	I. Wilhelm
Şansölye	Otto von Bismarck
Yerine geldiği	Clemens Busch
Yerine gelen	Herbert von Bismarck
Almanya'nın Birleşik Krallık Büyükelçisi
Görev süresi 23 Kasım 1885 - 14 Kasım 1901
Yerine geldiği	Georg Herbert Münster
Yerine gelen	Paul Wolff Metternich
Almanya'nın Türkiye Büyükelçisi
Görev süresi 12 Temmuz 1878 - 15 Temmuz 1881
Yerine geldiği	Prens VII. Heinrich
Yerine gelen	Joseph Maria von Radowitz
Almanya'nın İspanya Büyükelçisi
Görev süresi 20 Ağustos 1874 - 12 Temmuz 1878
Yerine geldiği	Julius von Canitz und Dallwitz
Yerine gelen	Eberhard zu Solms-Sonnenwalde
Kişisel bilgiler
Doğum	8 Ekim 1831(1831-10-08) Düsseldorf, Prusya Krallığı
Ölüm	22 Kasım 1901 (70 yaşında) Londra, Birleşik Krallık
Evlilik(ler)	Helene Moulton (e. 1863; ö. 1901)
Çocuk(lar)	3[1]
Bitirdiği okul	Berlin Humboldt Üniversitesi
Mesleği	Diplomat, siyasetçi

Melchior Hubert Paul Gustav Graf von Hatzfeldt-Wildenburg, (8 Ekim 1831 – 22 Kasım 1901) Alman İmparatorluğu'nun 1881–1885 yılları arasında Dışişleri Bakanlığı görevini yapan siyasetçi ve diplomattı. Bu görevinden başka Almanya'nın Osmanlı İmparatorluğu, Birleşik Krallık ve İspanya'daki büyükelçiliğini de yapmıştır. Uzun yıllar beraber çalıştığı Şansölye Otto von Bismarck, Hatzfeldt için "diplomatik ahırdaki en iyi at" (das beste Pferd im diplomatischen Stall) ifadesini kullanmıştır.^[2]

Hayatı

Ailesi ve eğitimi

Paul von Hatzfeldt, 8 Ekim 1831'de Kontes Sophie von Hatzfeldt ile Kont Edmund von Hatzfeldt-Wildenburg arasındaki evliliğin en küçük çocuğu olarak Düsseldorf'ta dünyaya geldi. Kardeşleri Alfred (1825–1911) ve Melanie (1828–1911) gibi onun da çocukluğu ve gençliği çalkantılı ve kopuk aile ilişkileri geçti. Anne ve babası 1830'ların başında ayrıldıktan sonra, Paul'ün velayeti konusunda uzun süren anlaşmazlıklar ortaya çıktı. 1841'de babası onun Potsdam'daki askeri okula gitmesini istedi. Ancak annesi oğlunu askeri okuldan erken terhis edilmesini sağladı ve kendi gözetiminde büyüttü. Hatzfeldt annesinin aracılığıyla Ferdinand Lassalle ve işçi hareketinin fikirleriyle tanıştı. Lassalle, Julius Wulff, Ferdinand Freiligrath, Louis Kugelmann ve diğerleriyle birlikte 1848–1849 Alman devrimleri sırasında Düsseldorf'ta, kurulan ve amacı "sosyal demokrasi" ve "kızıl cumhuriyet" olan siyasi bir örgüt olan Halk Kulübü'nün (Volksklub) öncülerinden biriydi. Ancak daha sonra bu görüşlerinden uzaklaştı.

Nisan 1851'de, özel öğretmenler tarafından verilen okul bitirme sınavını geçerek Berlin'de hukuk ve siyaset bilimi okudu. 1857 yazında birinci kamu sınavını kazanarak mezun oldu. Berlin Belediye Mahkemesi'nde stajyer avukat olarak çalışırken, daha sonra özel meclis üyesi olacak ve hayatının geri kalanında yakın bir dostluk kuracağı Friedrich August von Holstein ile tanıştı.

Siyasi ve diplomatik kariyeri

Paul von Hatzfeldt, ikinci kamu sınavından muaf tutulduktan sonra Paris'teki Prusya Kraliyet Elçiliği'nde ataşe oldu. Mayıs 1865'te ise Danimarka'ya elçilik sekreteri olarak gönderildi. Üç yıl sonra Otto von Bismarck onu Dışişleri Bakanlığı'na atadı. 1869'da siyasi departmanda elçilik vekili ve müşavirlik görevine terfi etti. Paris'te geçirdiği uzun yıllar ve Fransızcaya olan mükemmel hakimiyeti sayesinde, 1870–71 Fransa-Prusya Savaşı sırasında şansölyenin vazgeçilmez yardımcısı oldu. Sedan'daki teslimiyet müzakerelerinin hazırlanmasında Bismarck'ın diplomatik yardımcısı olarak görev aldı. 10 Mayıs 1871 tarihli barış antlaşmasını birlikte imzaladı.

Savaştan sonra bakanlıkta özel elçilik müşaviri olarak siyasi bölümün yönetimini üstlendi. Ağustos 1874'ten itibaren Madrid'deki Alman büyükelçisi oldu ve burada görevde kaldığı dört yıl boyunca İspanya Kralı XII. Alfonso ile kurduğu dostane ilişki sayesinde İspanya Krallığı ile Alman İmparatorluğu arasında istikrarlı ilişkilerin önünü açtı.

Temmuz 1878'de, Berlin Kongresi'nin son gününde Kayzer I. Wilhelm von Hatzfeldt'i İstanbul'daki Alman elçiliğine büyükelçi olarak atadı. Diplomasi tecrübesiyle kongrenin ardından Türk-Yunan sınır anlaşmazlıklarındaki müzakereleri yönetti. İstanbul'da üç yıl görev yapan Paul von Hatzfeldt, Pergamon'daki kazıların başlamasında da büyük çaba gösterdi.

von Hatzfeldt, 1881 yılında Berlin'e çağrılarak Bismarck'ın kabinesine dışişleri bakanı olarak atandı. 1885'in başında Alman tam yetkili temsilcisi olarak Batı Afrika'daki meselelerin görüşüldüğü Berlin Konferansı'ndaki müzakereleri yönetti.

Paul von Hatzfeldt, 1871'de Fransa-Prusya Savaşı sırasında, Versay'daki Prusya karargâhında. (Hatzfeldt oturan üç kişinin ortasındakidir. Hatzfeldt'in sağındaki ise Bismarck'tır.)

Ekim 1885'ten itibaren Londra'daki Alman büyükelçisi oldu. Kısa sürede İngiliz sarayında kabul gördü ve İngiliz Başbakanı Salisbury Markizi ile kişisel ve resmî ilişkiler kurdu. Bismarck ile anlaşarak, Avusturya-Macaristan monarşisinin bağları yoluyla İngiltere'yi Alman İmparatorluğu'na yakınlaştırmaya çalıştı. İngiltere, İtalya ve Avusturya arasında Akdeniz Anlaşması'nın imzalanması ve düzenlenmesi büyük ölçüde onun etkisi sayesinde gerçekleşti. Mart 1890'da Bismarck'ın düşüşünden sonra Hatzfeldt, İngiltere ile yakınlaşmayı sağlamak amacıyla uzun süredir arkadaşı olan özel konsey üyesi Holstein aracılığıyla Alman dış politikası üzerinde daha büyük bir etki kazandı. 1890'da İngiltere ile Helgoland–Zanzibar Antlaşması'nı müzakere ederek Alman İmparatorluğu'nun Helgoland'ı yaklaşık 85 yıl sonra geri almasını sağladı.

Kötüleşen sağlığı nedeniyle, 1900'deki Boxer Ayaklanması'ndan sonra Çin'deki Alman dış politikasının yeni rotasının kendisine yüklediği yüksek talepleri ancak sınırlı ölçüde yerine getirebildi. Kendisine 1891'den beri Londra'daki Alman elçiliğinde ataşe ve 1895'te üçüncü ve ikinci kâtip olan oğlu Paul (1867–1941) destek oldu. 1901 yılında kendi isteğiyle görevinden istifa etti. On gün sonra 22 Kasım 1901'de Londra'da öldü.^[3]

Kayzer II. Wilhelm, von Hatzfeldt'in emeklilik talebini kabul ettiği mektubunda şunları yazmıştır: "Kırk dört yıllık memuriyet hayatınız boyunca tahttaki seleflerime, şahsıma ve tüm Anavatan'a sunduğunuz mükemmel hizmetler için imparatorluk teşekkürlerimi ifade etmek zorunda hissediyorum." Emekli olduktan sonra kayzer kendisine "iyi niyetinin bir göstergesi" olarak Prusya Kraliyet Liyakat Nişanı verdi.^[4]

Kişisel hayatı

Hatzfeldt, Paris'teki görevi sırasında 24 Kasım 1863'te New Yorklu emlak simsarı Charles Frederick Moulton ve Cesarinne Jeanne Moulton'un 17 yaşındaki kızı Helene Moulton (3 Eylül 1846 – 9 Nisan 1918) ile evlendi.^[5] 1886'da boşanmalarına rağmen iki yıl sonra kızlarının Hohenlohe Prensi Maximillian ile evlenebilmesi için yeniden evlendiler. Çiftin üç çocukları oldu:^[1][5]

• Helene "Nelly" Susanne Pauline Hubertine Luise (1865–1901): Prens Hugo zu Hohenlohe-Öhringen'in oğlu ve Hohenlohe-Öhringen Prensi August'un torunu olan Prens Max Anthon Karl von Hohenlohe-Öhringen (1860–1922) ile evlendi.^[5]
• Paul "Hermann" Karl Hubert (1867–1941), Diplomat Baron Ferdinand Eduard von Stumm'un kızı Maria von Stumm (1882–1954) ile evlendi. Babası gibi diplomattı.^[6]
• "Marie" Augusta Cesarinne Melanie (1871–1932), kız kardeşinin kocasının kardeşi Prens Friedrich Karl von Hohenlohe-Öhringen (1855–1910) ile evlendi.^[5]

Ek okumalar

• Vera Niehus: Ein ‚ambassadeur idéal’, jedoch „den Anstrengungen des ministeriellen Dienstes nicht gewachsen“: Paul von Hatzfeldt als außenpolitischer Mitarbeiter Bismarcks. In: Lothar Gall, Ulrich Lappenküper (Hrsg.): Bismarcks Mitarbeiter. Schöningh, Paderborn 2009, ISBN 978-3-506-76591-8.
• Franz-Eugen Volz: Paul Graf von Hatzfeldt-Wildenburg. In: Lebensbilder aus dem Kreis Altenkirchen. Altenkirchen, 1975.
• Hans Philippi: Hatzfeldt-Wildenburg, Paul Graf von. In: Neue Deutsche Biographie (NDB). Bd. 8, Berlin 1969, S. 65–67. (Almanca)

Kaynakça

1. ^ "Paul von Hatzfeldt". geneanet.org. 5 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Nisan 2024. 
2. Hermann von Eckardstein, Lebenserinnerungen u. Politische Denkwürdigkeiten (Leipzig: Verlag Paul List, 1919), 174.
3. "COUNT VON HATZFELDT DEAD.; German Ambassador to Great Britain Expires in London -- His Resignation Announced a Few Days Ago". The New York Times. 23 Kasım 1901. 24 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ocak 2022. 
4. "GERMAN AMBASSADOR IN LONDON TO RETIRE.; Count von Hatzfeldt-Wildenburg Will Be Succeeded by Count Wolff von Metternich". The New York Times. 13 Kasım 1901. 24 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ocak 2022. 
5. ^ Diplomat, A. Veteran (12 Mart 1911). "SOME EUROPEAN NOBLES THAT ARE ALMOST AMERICANS; The Family Histories of Prince Hermann Hatzfeldt and Baroness Stumm, Who Are Soon to Wed, Show Their Close Relation to This Country". The New York Times. 24 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ocak 2022. 
6. Times, Marconi Transatlantic Wireless Telegraph To the New York (19 Şubat 1911). "BETROTHED TO A PRINCE.; Fraulein von Stumm to Wed Prince Herman von Hatzfeldt". The New York Times. 25 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ocak 2022.