Indravarman V

Indravarman V
Vua Chăm Pa
Vua Chăm Pa
Tại vị1257 - 1285
Tiền nhiệmJaya Indravarman VI
Kế nhiệmChế Mân
Thông tin chung
Sinh?
Mất1288
Phối ngẫuGaurendraksmi
Hậu duệChế Mân
Hoàng tộcChăm Pa
Thân mẫuCon gái của Jaya Harivarman II

Indravarman V, hay còn gọi Jaya Simhavarman (? - 1288), là một vị vua của Chiêm Thành. Triều đại của ông bắt đầu từ năm 1257, khi ông ám sát cậu của mình là Quốc vương Jaya Indravarman VI, nhưng phải đợi cho đến năm 1266 mới được đăng quang[1]:182,192.

Trị vì

[sửa | sửa mã nguồn]

Rất ít thông tin về cá nhân của Indravarman V trước khi lên ngôi. Ông nguyên có tên Harideva, không rõ cha ông là ai, nhưng căn cứ gia phả nghiên cứu từ Le royaume de Champa của Georges Maspéro thì ông là cháu ngoại của Jaya Harivarman II - thân sinh của vị Quốc vương trung hưng Chiêm Thành sau họa Khmer là Jaya Paramesvaravarman II cùng Jaya Indravarman VI.

Từ chối nộp mình cho Đại hãn của Mông Cổ, Hốt Tất Liệt, ông vẫn cảm thấy mình bị sỉ nhục khi chỉ huy của Mông Cổ Sagatou (Toa Đô) và Liễu Cheng chia vương quốc ông thành các đơn vị hành chính. Con trai ông, Chế Mân, cũng không chịu từ chức [2]:81–82[3]

Toa Đô phát động một cuộc xâm lược vào năm 1282, buộc Indravarman V phải trốn lên núi. Từ chối trình diện tại triều đình và chấp nhận làm chư hầu, ông cho là người Mông Cổ sẽ bị tổn thất vì 「"... Khí hậu nóng bức, bệnh tật, và thiếu nguồn cung cấp"」. Ngoài ra cũng có nhiều người Mông Cổ đào ngũ. Cuối cùng, sau khi Toa Đô chết vào năm 1285, Indravarman V đã gửi một đại sứ sang gặp Hốt Tất Liệt vào ngày 6 tháng 10 cùng năm[1]:193và nhiều khả năng qua đời ngay sau đó.

Ông được con trai là Chế Mân kế vị.

Chú thích

[sửa | sửa mã nguồn]
  1. ^ a b Coedès, George (1968). Walter F. Vella (biên tập). The Indianized States of Southeast Asia. trans.Susan Brown Cowing. University of Hawaii Press. ISBN 978-0-8248-0368-1.
  2. ^ Maspero, G., 2002, The Champa Kingdom, Bangkok: White Lotus Co., Ltd., ISBN 9747534991
  3. ^ “A History of Vietnam”. Google Books. Truy cập 22 tháng 4 năm 2016.
Tiền nhiệm:
Jaya Indravarman VI 1254–1257 		Vua của Chiêm Thành
1257–1288 		Kế nhiệm:
Chế Mân 1288–1307