Synodontis obesus

Synodontis obesus
Tình trạng bảo tồn
Phân loại khoa học
Giới (regnum)Animalia
Ngành (phylum)Chordata
Lớp (class)Actinopterygii
Phân lớp (subclass)Neopterygii
Phân thứ lớp (infraclass)Teleostei
Liên bộ (superordo)Ostariophysi
Bộ (ordo)Siluriformes
Họ (familia)Mochokidae
Chi (genus)Synodontis
Loài (species)S. obesus
Danh pháp hai phần
Synodontis obesus
Boulenger, 1898

Synodontis obesus hay Coas synodontis[2], là tên của một loài cá da trơn bơi lộn ngược và là loài đặc hữu của Nigeria, Cameroon, Togo và Ghana[3]. Tại đó, chúng sinh sống ở những con đập ven biển. Vào năm 1898, nhà động vật học người Bỉ gốc Anh George Albert Boulenger đã mô tả loài cá này[2]. Tên loài obesus là từ một từ Latin, nghĩa là "mập ú".[2]

Mô tả

[sửa | sửa mã nguồn]

Tương tự như nhiều loài trong chi Synodontis, S. geledensis xương đỉnh đầu của chúng kéo dài ra phía sau đến tia vây đầu tiên của vây lưng thì dừng lại.[4] Hai bên đầu chúng mọc ra hai cái xương hẹp, cứng, nhám, chiều dài thì hơn chiều rộng, đỉnh thì nhọn.[5] Nhờ bộ phận này mà các nhà nghiên cứu có thể nhận dạng được loài cá này.

Chúng có 3 cặp râu. Một cặp ở hàm trên thì dài, không phân nhánh, có thể có màng ở nối với cơ thể ở gốc, khi mở rộng thì có chiều dài khoảng từ 1 1⁄6 đến 1 1⁄3 chiều dài của đầu[5]. Còn hai cặp ở dưới thì có độ dài không bằng nhau. Cặp ngoài cùng thì thì dài hơn cặp trong cùng gấp hai lần và cả hai đều phân nhánh.[5]

Tia vây đầu tiên của vây lưng và vây ngực thì cứng và có đỉnh nhọn[2]. Ở phần lưng thì hơi cong, dài bằng 2⁄3 chiều dài của đầu hoặc ngắn hơn một chút, phía trước thì mềm hoặc có răng cưa rất ít và phía sau thì nhiều răng cưa hơn[5]. Còn ở phần ngực thì dài như vây lưng và có răng cưa ở 2 bên[5]. Vây hậu môn thì có 4 tia vây không nhánh và 8 tia vây phân nhánh[5]. Vây đuôi thì chia ra làm 2 rất rõ ràng, thùy đuôi phía trên thì dài hơn và bị kéo dài ra.[5]

Ở hàm trên thì răng của chúng có hình cái đục, còn ở hàm dưới thì có hình chữ S (hay hình cái móc)[2][4]. Số lượng răng ở hàm dưới thường được dùng để phân biệt các loài, ở Synodontis caudovittatus thì hàm dưới có 18 đến 28 cái răng.[5]

Cơ thể của loài cá này có màu nâu, đốm thì có màu nâu đậm hơn màu cơ thể, điều này dễ nhìn thấy ở những cá thể gần trưởng thành. Ngoài ra, những cá thể gần trưởng thành có có vây màu hơi trắng và có đốm đen ở trên đó[5]

Chiều dài của chúng khi trưởng thành có thể lên đến 25.8 cm (10.2 in)[3]. Nhìn chung thì cá thể giống cái thì to hơn giống đực dù cùng lứa tuổi với nhau.[6]

Môi trường sống và tập tính

[sửa | sửa mã nguồn]

Trong tự nhiên, loài cá này được tìm thấy những con đập ven biển của vịnh Guinea từ Ghana đến Gabon. Chúng còn có thể tạo ra một dòng điện yếu để tự vệ và định vị vị trí. Bên cạnh đó, nó còn có thể thở trong không khí, điều này khiến nó có thể sinh sống thoải mái trong những vùng nước có độ oxy hòa tan thấp. Về thương mại, chúng là một loài cá cảnh.

Hành vi sinh sản của các loài trong chi Synodontis hầu như vẫn chưa rõ, ngoại trừ việc đếm được số lượng trứng từ việc đánh bắt được các cá thể cái[7]. Mùa sinh sản thì có lẽ diễn ra vào mùa lũ từ tháng 7 đến tháng 10, rồi chúng bắt cặp và bơi cùng nhau đến hết mùa sinh sản.[8] Tốc độ phát triển của chúng tăng nhanh vào năm đầu tiên rồi giảm dần theo từng năm.[6]

Tham khảo

[sửa | sửa mã nguồn]
  1. ^ Lalèyè, P.; Moelants, T. & Olaosebikan, B.D. (2010). “Synodontis obesus”. The IUCN Red List of Threatened Species. IUCN. 2010: e.T183025A8032480. doi:10.2305/IUCN.UK.2010-3.RLTS.T183025A8032480.en. Truy cập ngày 15 tháng 1 năm 2018.
  2. ^ a b c d e “Synodontis obesus Boulenger, 1898”. Planet Catfish. 23 tháng 7 năm 2010. Truy cập ngày 27 tháng 10 năm 2016.
  3. ^ a b Ranier Froese và Daniel Pauly (chủ biên). Thông tin Synodontis obesus trên FishBase. Phiên bản tháng 6 năm 2016.
  4. ^ a b Cuvier, Georges (1934). The Animal Kingdom Arranged in Conformity with its Organization, Volume 10. Griffith, Edward biên dịch. London: Whittaker and Co. tr. 406.
  5. ^ a b c d e f g h i Boulenger, George Albert (1909). Catalogue of the fresh-water fishes of Africa in the British museum (Natural history). London: British Museum. tr. 433–435.
  6. ^ a b H. M. Bishai & Y. B. Abu Gideiri (1965). “Studies on the biology of genus Synodontis at Khartoum”. Hydrobiologia. 26 (1–2): 85–97. doi:10.1007/BF00142257.
  7. ^ Wright, J.J. & L.M. Page (2006). “Taxonomic Revision of Lake Tanganyikan Synodontis (Siluriformes: Mochokidae)”. Florida Mus. Nat. Hist. Bull. 46 (4): 99–154.
  8. ^ John P. Friel & Thomas R. Vigliotta (ngày 2 tháng 3 năm 2009). “Mochokidae Jordan 1923: African squeaker and suckermouth catfishes”. Tree of Life Web Project. Truy cập ngày 19 tháng 10 năm 2016.

Liên kết ngoài

[sửa | sửa mã nguồn]

Dữ liệu liên quan tới Synodontis obesus tại Wikispecies