Bình cu

Bình cu
Phân loại khoa học
Giới (regnum)	Plantae
(không phân hạng)	Angiospermae
(không phân hạng)	Eudicots
Bộ (ordo)	Caryophyllales
Họ (familia)	Molluginaceae
Chi (genus)	Trigastrotheca
Loài (species)	T. stricta
Danh pháp hai phần
Trigastrotheca stricta (L.) Thulin, 2016
Danh pháp đồng nghĩa
Mollugo stricta L., 1762 Mollugo pentaphylla var. stricta (L.) Hochr., 1925 Pharnaceum strictum (L.) Spreng., 1824

Bình cu^[1] (danh pháp khoa học: Trigastrotheca stricta^[2]) là một loài thực vật có hoa thuộc họ Bình cu (Molluginaceae), được Carl Linnaeus mô tả khoa học lần đầu tiên năm 1762 dưới danh pháp Mollugo stricta.^[3]

Loài M. pentaphylla L., 1753 cho tới gần đây thường được định nghĩa rộng để gộp cả M. stricta L., 1762^[4]. Tuy nhiên, Sivarajan & Usha (1983)^[5] lại cho rằng M. pentaphylla chỉ nên giới hạn cho một phần quần thể tại Ấn Độ và Sri Lanka, trong khi tên gọi M. stricta nên được phục hồi cho đơn vị phân loại có phân bố rộng. Phân tích của Thulin et al. (2016) với 2 mẫu vật từ Ấn Độ và Sri Lanka được hỗ trợ mạnh như là có quan hệ chị-em với phần còn lại, như thế là phù hợp với quan điểm của Sivarajan & Usha (1983) và vì vậy M. stricta đã được các tác giả phục hồi như là một loài khác biệt^[2].

Các tài liệu về thực vật học tại Việt Nam phát hành trước năm 2016 vẫn đặt loài này dưới danh pháp Mollugo pentaphylla^[1]. Tuy nhiên, với việc phục hồi M. stricta = T. stricta thì quần thể có ở Việt Nam cần sửa lại danh pháp chính thức thành Trigastrotheca stricta.

Trigastrotheca stricta phổ biến rộng tại vùng nhiệt đới và cận nhiệt đới châu Á và Australia, và cũng được du nhập vào châu Phi và Nam Mỹ. Tại Ấn Độ và Sri Lanka, nơi cả T. stricta và T. pentaphylla cùng sinh tồn thì hai loài có thể dễ dàng phân biệt bằng hình dạng lá, ở chỗ các lá phía dưới của T. stricta có hình mũi mác tới elip hẹp và nhọn mũi trong khi các lá phía dưới của T. pentaphylla hình trứng ngược và tù mũi^[2].

Hình ảnh

Tham khảo

1. ^ Phạm Hoàng Hộ; Cây cỏ Việt Nam - tập 1; Nhà xuất bản Trẻ - 1999; Trang 720.
2. ^ Mats Thulin, Abigail J. Moore, Hesham El-Seedi, Anders Larsson, Pascal-Antoine Christin & Erika J. Edwards (2016). Phylogeny and generic delimitation in Molluginaceae, new pigment data in Caryophyllales, and the new family Corbichoniaceae. Taxon 65(4): 775-793. doi:10.12705/654.6
3. The Plant List (2013). “Mollugo stricta”. Truy cập 26 tháng 7 năm 2017.
4. Fosberg F. R. 1995. Molluginaceae. Tr. 320–331 trong Dassanayake M. D., Fosberg F. R. & Clayton W. D. (chủ biên). A revised handbook to the Flora of Ceylon. vol. 9. Rotterdam: A.A. Balkema.
5. Sivarajan V.V. & Usha T. 1983. On reinstating Mollugo stricta L. (Molluginaceae). Taxon 32(1): 123–126. doi:10.2307/1219868

Liên kết ngoài

• Tư liệu liên quan tới Trigastrotheca stricta tại Wikimedia Commons
• Dữ liệu liên quan tới Trigastrotheca stricta tại Wikispecies