Bùng phát virus Zika 2015–2016

Bùng phát virus Zika ở châu Mỹ
(từ 2015 đến 2016)

Bản đồ bùng phát dịch bệnh thời điểm 22 tháng 1 năm 2016
Thời điểm	tháng 4 năm 2015 đến 2016
Quốc gia[1] Các ca đã xác nhận Cập nhật lần gần nhất Barbados[2] 3 20 tháng 1 năm 2016 Bolivia[3] 1 20 tháng 1 năm 2016 Brasil[4][a] (ước tính 1,5 triệu) 30 tháng 1 năm 2016 Canada[5] 4 30 tháng 1 năm 2016 Colombia[4] (ước tính 20.000) 30 tháng 1 năm 2016 Curacao[6] Cộng hòa Dominica[7] 8 27 tháng 1 năm 2016 Ecuador[2] 6 20 tháng 1 năm 2016 El Salvador[8] (ước tính 2.500) 31 tháng 1 năm 2016 French Guiana[9] 2 8 tháng 1 năm 2016 Guadeloupe[10] 1 21 tháng 1 năm 2016 Guatemala[11] 1 27 tháng 11 năm 2015 Guyana[2] 1 21 tháng 1 năm 2016 Haiti[12] 5 21 tháng 12 năm 2015 Honduras[8] 1,000 28 tháng 1 năm 2016 Jamaica [13] 1 30 tháng 1 năm 2016 Martinique[9] 2 8 tháng 1 năm 2016 Mexico[8] 18 31 tháng 1 năm 2016 Nicaragua[6] Panama[14] 3 5 tháng 12 năm 2015 Paraguay[15] 6 3 tháng 12 năm 2015 Puerto Rico[16] 18[17] 26 tháng 1 năm 2016 Saint Martin[10] 1 21 tháng 1 năm 2016 Suriname[18][19] 6 13 tháng 11 năm 2015 Hoa Kỳ[20] 36 29 tháng 1 năm 2016 Quần đảo Virgin thuộc Mỹ[6] Venezuela[21] 7 3 tháng 12 năm 2015 Tổng cộng ước tính 1,5 triệu+ tính đến ngày 30 tháng 1 năm 2016^[cập nhật] ^a Có 3718 ca và 38 trường hợp tử vong do bệnh đầu nhỏ.[4][22]

Minh hoạ của một em bé bị tật đầu nhỏ (l.) so với một em bé mà không có đầu nhỏ (der.)

Tính đến đầu năm 2016, dịch bệnh do virus Zika gây ra đã bùng phát trên diện rộng nhất trong lịch sử đang diễn ra ở châu Mỹ. Nó bắt đầu bộc phát vào tháng 4 năm 2015 tại Brasil, và sau đó lan sang các nước khác ở Nam Mỹ, Trung Mỹ và vùng biển Caribbean.

Vào tháng 1 năm 2016, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cho biết, vi rút có khả năng lây lan trong phần lớn của châu Mỹ vào cuối năm 2016^[23]. Sau đó, vào tháng 2 năm 2016, WHO tuyên bố nạn dịch vi rút hiện tại là một tình trạng khẩn cấp nguy cơ đến sức khỏe công cộng toàn cầu^[24][25]. Virus này chủ yếu lây lan qua muỗi Aedes aegypti, thường được tìm thấy trên khắp châu Mỹ nhiệt đới và cận nhiệt đới, và cũng lây lan thông qua muỗi Aedes albopictus,"muỗi hổ châu Á", nay đã trở nên phổ biến đến cả lưu vực Ngũ Đại Hồ của Hoa Kỳ^[26].

Phần lớn các ca nhiễm vi rút Zika là không có triệu chứng, làm cho việc ước tính số người nhiễm vi rút Zika khó khăn^[27]. Trong khoảng một phần năm các trường hợp, nhiễm virus Zika gây ra triệu chứng bệnh nhẹ như sốt Zika, gây ra các triệu chứng như sốt và nổi ban. Tuy nhiên, nhiễm virus Zika ở phụ nữ mang thai bị nghi ngờ có liên quan tới tình trạng chứng đầu nhỏ ở trẻ sơ sinh do người mẹ truyền vi rút sang con^[28], và trong vài trường hợp, hội chứng Guillain-Barré.

Một số quốc gia đã ban hành cảnh báo du lịch, và các virus đã được phát hiện trong vài trường hợp ở Hoa Kỳ và ^[29] Đan Mạch^[30], cũng như sáu ca ở Bồ Đào Nha^[31].

Dịch tễ học

Các nhà nghiên cứu Brazil tin rằng virus Zika đến nước họ từ Polynesia trong đợt thi đấu FIFA World Cup 2014^[32]. Vào tháng 5 năm 2015, vi rút Zika lần đầu tiên được xác nhận là nguyên nhân gây bùng phát dịch bệnh giống như sốt xuất huyết ở miền bắc và miền đông Brazil^[33]. Trong các huyện Camacari và thành phố lân cận Salvador, thủ phủ của bang Bahia, một căn bệnh mà trước đây chưa ảnh hưởng đến bệnh nhân có các triệu chứng giống như cúm tiếp theo phát ban và đau khớp, đã được các nhà nghiên cứu từ Đại học Liên bang Bahia chỉ ra là do virus Zika khi họ sử dụng kỹ thuật phản ứng chuỗi polymerase phiên mã ngược (RT-PCR)^[34]. Sự lan truyền theo một mô hình tương tự như một đợt bùng phát của virus chikungunya trong cùng một vùng, một bệnh khác trước đó chưa được người dân địa phương biết đến. Người ta phỏng đoán rằng các mô hình khí hậu El Niño một phần chịu trách nhiệm. ^{[cần dẫn nguồn]}. Virus đến Colombia vào tháng 10^[35] và các nước khác ở châu Mỹ Latinh bao gồm cả vùng biển Caribbean trong tháng 11 và tháng mười hai. Các ca được xác nhận hiện nay đã được ghi nhận trong phần lớn Nam và Trung Mỹ và vùng Caribê^[36].

Có các ca cũng đã được báo cáo nhập cảnh từ Nam Mỹ vào châu Âu và Hoa Kỳ. Một trường hợp là một người du lịch quay trở lại tháng 3 năm 2015 đến Italia từ Brazil^[37]. Một vài ca nhiễm vi rút Zika nhập cảnh đã được báo cáo tại Hoa Kỳ^[38] và Úc^[39].

Vào tháng 1/2016, ba trường hợp đã được báo cáo trong Vương quốc Anh^[40] và bốn ca ở Canada^[5]. Hai trường hợp bao gồm khách du lịch quay trở lại Thụy Sĩ từ Haiti và Colombia, và một trường hợp của một người đàn ông Đan Mạch, người trở về, sau khi thăm Trung và Nam Mỹ^[41].

Chú thích

1. "Zika Virus Infection". Regional Office for the Americas of the World Health Organization.
2. ^ 1 năm-2016-zika-guyana-barbados-ecuador/en/ "Zika virus infection – Guyana, Barbados and Ecuador". World Health Organization. ngày 20 tháng 1 năm 2016. {{Chú thích web}}: Kiểm tra giá trị |url= (trợ giúp)
3. 1 năm-2016-zika-bolivia/en/ "Zika virus infection – Bolivia". World Health Organization. ngày 20 tháng 1 năm 2016. {{Chú thích web}}: Kiểm tra giá trị |url= (trợ giúp)
4. ^ "At least 20,000 infected by Zika virus in Colombia". Al Jazeera. ngày 30 tháng 1 năm 2016.
5. ^ Chai, Carmen. "4 cases of Zika virus in Canada, but threat 'very low': chief public health officer". Global News. Truy cập ngày 30 tháng 1 năm 2016.
6. ^ "Countries and territories with Zika autochthonous transmission in the Americas". Paho.org. Truy cập ngày 1 tháng 2 năm 2016.
7. 1 năm-2016-zika-dominican-republic/en/ "Zika virus infection – Dominican Republic". World Health Organization. ngày 27 tháng 1 năm 2016. {{Chú thích web}}: Kiểm tra giá trị |url= (trợ giúp)
8. ^ "From Brazil to Mexico, cases & complications of Zika virus in Latin American countries". The Economic Times. Bản gốc lưu trữ ngày 1 tháng 2 năm 2016. Truy cập ngày 2 tháng 2 năm 2016.
9. ^ 1 năm-2016-zika-france/en/ "Zika virus infection – France – French Guiana and Martinique". World Health Organization. ngày 8 tháng 1 năm 2016. {{Chú thích web}}: Kiểm tra giá trị |url= (trợ giúp)
10. ^ 1 năm-2016-zika-france/en/ "Zika virus infection – France – Saint Martin and Guadeloupe". World Health Organization. ngày 21 tháng 1 năm 2016. {{Chú thích web}}: Kiểm tra giá trị |url= (trợ giúp)
11. 11 năm-2015-zika-guatemala/en/ "Zika virus infection – Guatemala". ngày 27 tháng 11 năm 2015. {{Chú thích web}}: Kiểm tra giá trị |url= (trợ giúp); Đã bỏ qua tham số không rõ |năm 2016publisher= (trợ giúp)
12. 1 năm-2016-zika-haiti/en/ "Zika virus infection – Haiti". World Health Organization. ngày 21 tháng 1 năm 2016. {{Chú thích web}}: Kiểm tra giá trị |url= (trợ giúp)
13. Stanglin, Doug. "Jamaica reports its first case of Zika virus". USA Today. Truy cập ngày 30 tháng 1 năm 2016.
14. 12 năm-2015-zika-panama/en/ "Zika virus infection – Panama". World Health Organization. ngày 5 tháng 12 năm 2015. {{Chú thích web}}: Kiểm tra giá trị |url= (trợ giúp)
15. 12 năm-2015-zika-paraguay/en/ "Zika virus infection – Paraguay". World Health Organization. ngày 3 tháng 12 năm 2015. {{Chú thích web}}: Kiểm tra giá trị |url= (trợ giúp)
16. 1 năm-2016-zika-usa/en/ "Zika virus infection – United States of America – Puerto Rico". World Health Organization. ngày 8 tháng 1 năm 2016. {{Chú thích web}}: Kiểm tra giá trị |url= (trợ giúp)
17. Jessica Firger: "18 Cases of Zika Confirmed in Puerto Rico", Newsweek, http://www.newsweek.com/18-cases-zika-confirmed-puerto-rico-419901, 1/26/16 at 3:46 PM.
18. 11 năm-2015-zika/en/ "Zika virus infection – Suriname". World Health Organization. ngày 11 tháng 11 năm 2015. {{Chú thích web}}: Kiểm tra giá trị |url= (trợ giúp)
19. 11 năm-2015-zika/en/ "Zika virus infection – Suriname". World Health Organization. ngày 13 tháng 11 năm 2015. {{Chú thích web}}: Kiểm tra giá trị |url= (trợ giúp)
20. Mohney, Gillian (ngày 29 tháng 1 năm 2016). "Zika Virus Update: 31 People in US Infected, Houston Woman Recounts Infection". ABC News. Truy cập ngày 29 tháng 1 năm 2016.
21. 12 năm-2015-zika-venezuela/en/ "Zika virus infection – Venezuela". World Health Organization. ngày 3 tháng 12 năm 2015. {{Chú thích web}}: Kiểm tra giá trị |url= (trợ giúp)
22. 1 năm-2016-brazil-microcephaly/en/ "Microcephaly – Brazil". World Health Organization. ngày 8 tháng 1 năm 2016. {{Chú thích web}}: Kiểm tra giá trị |url= (trợ giúp)
23. "WHO sees Zika outbreak spreading through the Americas". Reuters. ngày 25 tháng 1 năm 2016. Truy cập ngày 25 tháng 1 năm 2016.
24. "WHO Director-General summarizes the outcome of the Emergency Committee on Zika". World Health Organization (bằng tiếng Anh). Truy cập ngày 1 tháng 2 năm 2016.
25. "Zika virus: WHO declares global emergency – BBC News". BBC News (bằng tiếng Anh). Truy cập ngày 1 tháng 2 năm 2016.
26. "The global distribution of the arbovirus vectors Aedes aegypti and Ae. albopictus". eLife. Truy cập ngày 3 tháng 2 năm 2016.
27. ngày 1 tháng 2 năm 2016 at 5:50pm (ngày 28 tháng 1 năm 2016). "Brazil Health Minister: Zika epidemic worse than thought - ITV News". Itv.com. Truy cập ngày 1 tháng 2 năm 2016.
28. "Zika Fever". Centers for Disease Control and Prevention. Truy cập ngày 1 tháng 2 năm 2016.
29. "Zika virus confirmed in Minnesota resident who traveled to Central America". USA TODAY. ngày 27 tháng 1 năm 2016.
30. Reuters Editorial (ngày 27 tháng 1 năm 2016). "Danish man tests positive for Zika virus after Brazil trip". Reuters. {{Chú thích web}}: |tác giả 1= có tên chung (trợ giúp)
31. "Confirmado sexto caso de zika em Portugal". Observador.
32. Romero, Simon (ngày 29 tháng 1 năm 2016). "Tears and Bewilderment in Brazilian City Facing Zika Crisis". The New York Times. Truy cập ngày 1 tháng 2 năm 2016.
33. "PRO/AH> Zika virus – Brazil: confirmed Archive Number: 20150519.3370768". Pro-MED-mail. International Society for Infectious Diseases.
34. "G1 – Identificado vírus causador de doença misteriosa em Salvador e RMS – notícias em Bahia". Bahia. tháng 4 năm 2015.
35. "PRO/AH> ZIKA VIRUS – COLOMBIA (03) Archive Number: 20151102.3760111". Pro-MED-mail. International Society for Infectious Diseases.
36. "Zika Virus Infection: Geographic Distribution". www.paho.org. Pan American Health Organization. Truy cập ngày 24 tháng 1 năm 2016.
37. Zammarchi, L; Tappe, D; Fortuna, C; Remoli, M; Günther, S; Venturi, G; Bartoloni, A; Schmidt-Chanasit, J (ngày 11 tháng 6 năm 2015). "Zika virus infection in a traveller returning to Europe from Brazil, March 2015". Eurosurveillance. Quyển 20 số 23. tr. 21153. doi:10.2807/1560-7917.ES2015.20.23.21153. PMID 26084316.
38. Sun, Lena H. (ngày 20 tháng 1 năm 2016). "CDC: 'Dozen or so' cases of Zika virus among U.S. residents". The Washington Post. Truy cập ngày 24 tháng 1 năm 2016.
39. "Zika virus found in Australian travelers returning from South America, virologist says". ABC News. Australia. ngày 26 tháng 1 năm 2016.
40. "Zika virus: Three returning UK travellers diagnosed". The Guardian. United Kingdom. ngày 23 tháng 1 năm 2016. Truy cập ngày 24 tháng 1 năm 2016.
41. "Zika in Europe: Danish and Swiss tourists diagnosed with virus". The Guardian. 2016.