Polynesia

Bản đồ các quần đảo Polynesia trên Thái Bình Dương.

Polynesia (tiếng Việt: Pô-li-nê-di hay Đa Đảo) là một phân vùng của châu Đại Dương, gồm khoảng trên 1.000 đảo ở phía trung và nam Thái Bình Dương. Dân cư Polynesia có những nét tương đồng về nền văn hoá, ngôn ngữ và tín ngưỡng. Thuật ngữ "Polynesia" được Charles de Brosses, một nhà văn người Pháp, sử dụng lần đầu tiên vào năm 1756, và ban đầu dùng để chỉ tất cả các đảo trên Thái Bình Dương.

Tên gọi

Tên gọi Polynesia trong tiếng Anh (và Polynésie trong tiếng Pháp) xuất phát từ tiếng Hy Lạp: πολύς "polus" nhiều + νῆσος "nēsos" đảo. Thuật ngữ Polynesia được Charles de Brosses, một nhà văn người Pháp, sử dụng lần đầu tiên vào năm 1756, và ban đầu dùng để chỉ tất cả các đảo trên Thái Bình Dương.

Các vùng lãnh thổ chính

Quốc gia hoặc phụ thuộc	Ghi chú
Tonga	Quốc gia độc lập
Samoa thuộc Mỹ	lãnh thổ chưa hợp nhất của Hoa Kỳ
Quần đảo Cook	Nhà nước tự quản trong liên kết tự do với New Zealand
Đảo Phục Sinh	Tỉnh và lãnh thổ đặc biệt của Chile
Polynesia thuộc Pháp	Xứ hải ngoại thuộc Pháp
Hawaii	Một bang của Hoa Kỳ
New Zealand	Quốc gia độc lập
Niue	Nhà nước tự quản trong liên kết tự do với New Zealand
Đảo Norfolk	vùng lãnh thổ Úc
Quần đảo Pitcairn	Lãnh thổ hải ngoại thuộc Anh
Samoa	Quốc gia độc lập
Tokelau	Lãnh thổ hải ngoại thuộc New Zealand
Tuvalu	Quốc gia độc lập
Wallis và Futuna	Cộng đồng hải ngoại thuộc Pháp
Bản mẫu:Country data Rotuma Rotuma	Phụ thuộc Fiji

Quần đảo Lau, Quần đảo Phoenix và Quần đảo Line, hầu hết trong số đó là một phần của Kiribati, không có khu định cư vĩnh viễn cho đến khi là thuộc địa Châu Âu, nhưng đôi khi cũng được coi là bên trong tam giác Polynesia.

Chú thích

Tham khảo

• Dữ liệu liên quan tới Polynesia tại Wikispecies
• Finney, Ben R (1976). New, Non-Armchair Research. In Ben R. Finney (1963), Pacific Navigation and Voyaging, The Polynesian Society Inc.
• Finney, Ben R (1976) (editor). Pacific Navigation and Voyaging, The Polynesian Society Inc.
• Gatty, Harold (1999). Finding Your Ways Without Map or Compass. Dover Publications, Inc. ISBN 0-486-40613-X.
• Lewis, David (1976), A Return Voyage Between Puluwat and Saipan Using Micronesian Navigational Techniques. In Ben R. Finney (1963), Pacific Navigation and Voyaging, The Polynesian Society Inc.
• Sharp, Andrew (1963). Ancient Voyagers in Polynesia, Longman Paul Ltd.
• Kayser, M., Brauer, S., Weiss, G., Underhill, P. A., Roewer, L., Schiefenhšfel, W., and Stoneking, M. (2000). Melanesian Origin of Polynesian Y Chromosomes Current Biology, 2000, volume 10, pages 1237–1246
• Kayser, M., Brauer, S., Weiss, G., Underhill, P. A., Roewer, L., Schiefenhšfel, W., and Stoneking, M. (2000). Melanesian Origin of Polynesian Y Chromosomes (correction Current Biology, 2000, volume 11, pages 1–2

Liên kết ngoài

Tra polynesia trong từ điển mở tiếng Việt Wiktionary

• Interview with David Lewis
• Obituary: David Henry Lewis—including how he came to rediscover Pacific Ocean navigation methods