Ba kích

Morinda officinalis
Phân loại khoa học
Giới (regnum)	Plantae
(không phân hạng)	Angiospermae
(không phân hạng)	Eudicots
(không phân hạng)	Asterids
Bộ (ordo)	Gentianales
Họ (familia)	Rubiaceae
Chi (genus)	Morinda
Loài (species)	M. officinalis
Danh pháp hai phần
Morinda officinalis F.C.How

Đặc sản rượu ba kích của Quảng Ninh, Việt Nam.

Ba kích^[1] hay còn gọi ba kích thiên,^[2] nhàu thuốc,^[2] ruột gà^[2] (danh pháp hai phần: Morinda officinalis), là loài thực vật thuộc chi Nhàu, họ Cà phê.

Cây dây leo sống nhiều năm, thân mảnh có lông mịn. Lá đơn nguyên mọc đối chữ thập, tạo thành các lóng thân dài từ 5–10 cm. Phiến lá hình bầu dục thuôn ngược, đầu là ngọn gấp, đuôi lá hình tim hoặc tròn, phiến lá lúc non màu xanh, già màu trắng mốc và khi khô có màu nâu tím. Mặt dưới phiến lá đếm có 8-9 cập gân thứ cấp. Hoa trắng sau chuyển vàng. Quả kép phủ lông, có màu đỏ khi chín. Rễ cây phình to.

Cây mọc leo thành bụi ven rừng đồi núi có độ cao tuyệt đối dưới 500m.

Một số bộ phận của cây được sử dụng làm dược liệu chữa các bệnh phong thấp, giảm huyết áp, bổ dương. Người âm hư, hỏa thịnh, táo bón cấm dùng.^[3]

Chú thích

1. Nguyễn Tiến Bân, Nguyễn Quốc Bình, Vũ Văn Cẩn, Lê Mộng Chân, Nguyễn Ngọc Chính, Vũ Văn Dũng, Nguyễn Văn Dư, Trần Đình Đại, Nguyễn Kim Đào, Nguyễn Thị Đỏ, Nguyễn Hữu Hiến, Nguyễn Đình Hưng, Dương Đức Huyến, Nguyễn Đăng Khôi, Nguyễn Khắc Khôi, Trần Kim Liên, Vũ Xuân Phương, Hoàng Thị Sản, Nguyễn Văn Tập, Nguyễn Nghĩa Thìn; Tên cây rừng Việt Nam; Nhà xuất bản Nông nghiệp - 2000; Trang 16.
2. ^ Phạm Hoàng Hộ; Cây cỏ Việt Nam - tập 3; Nhà xuất bản Trẻ - 1999; Trang 215.
3. Đỗ Tất Lợi; Những cây thuốc và vị thuốc Việt Nam; Nhà xuất bản Y học - 2004; Trang 304.

• Flora of China Editorial Committee. 2011. Flora of China (Curcurbitaceae through Valerianaceae with Annonaceae and Berberidaceae). 19: 1–884. In C. Y. Wu, P. H. Raven & D. Y. Hong (eds.) Fl. China. Science Press & Missouri Botanical Garden Press, Beijing & St. Louis.

Liên kết ngoài

• Thông tin về Ba kích trên chuyên trang Viện dược liệu Lưu trữ 2016-10-19 tại Wayback Machine
• Công dụng của Ba kích đăng trên báo Thanh niên