Tên khác | Vietspitz | |||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Nguồn gốc | Việt Nam | |||||||||||||||
| ||||||||||||||||
|
Chó Bắc Hà là một giống chó đuôi cuộn có kích cỡ trung bình. Nó là một trong bốn loại chó đặc biệt của Việt Nam ("tứ đại quốc khuyển").[1][2] Giống chó này chủ yếu được người H'Mông ở khu vực miền Bắc Việt Nam sử dụng làm chó săn và canh giữ nhà cửa, đặc biệt là ở huyện Bắc Hà và huyện Si Ma Cai của tỉnh Lào Cai.[2][3] Mặc dù không được Liên đoàn chó quốc tế (FCI - Fédération Cynologique Internationale) công nhận, chó Bắc Hà lại được Hiệp hội những người chó giống Việt Nam công nhận.[4]
Trong khi nguồn gốc lịch sử của giống chó Bắc Hà chỉ là suy đoán, một số người cho rằng chúng là hậu duệ của những con chó núi, có bộ lông dày hơn ở khu vực miền Nam Trung Quốc, những con chó ấy đã đi cùng với người H'Mông trong các cuộc di cư đến Việt Nam.[5][2] Theo những câu chuyện truyền thống của người H'Mông, bản thân họ có nguồn gốc ở gần khu vực sông Hoàng Hà của Trung Quốc.[6] Người H'Mông đã phải chịu sự đàn áp của triều đại nhà Thanh vào thế kỷ XVIII và thế kỷ XIX, nhiều người đã phải chạy trốn và định cư ở vùng núi miền Bắc Việt Nam.[5]
Theo truyền thuyết của người H'Mông, sau khi đến Lào Cai, một con chó sói từ trên núi xuống đã giao phối với những con chó cái, sau đó sinh ra những con chó con có bộ lông màu đỏ và tính cách hoang dã và hung dữ. Những con chó con này chính là những con chó Bắc Hà đầu tiên.[7]
Vào tháng 10 năm 2020, một con chó Bắc Hà tên là "Sói" đã giành chiến thắng tại cuộc thi chó giống bản địa Việt Nam.[3]
Chó Bắc Hà là một giống chó có kích thước trung bình. Những con chó đực trưởng thành cao khoảng 52–58 cm (20–23 in) tính đến vai và nặng khoảng 22–28 kg (49–62 lb). Những con chó cái thường nhỏ hơn, cao khoảng 50–56 cm (20–22 in) và nặng khoảng 18–24 kg (40–53 lb). Chó Bắc Hà có hộp sọ lớn, tròn, trán phẳng và rộng. Tai của chó Bắc Hà có hình tam giác, cụp hướng xuống dưới và to ra ở phần đỉnh. Mắt của chúng có hình quả hạnh đào, tròn và có phần viền dày. Chúng có hai lớp lông, thường có màu vàng nâu, nâu sẫm, đen hoặc trắng. Lông tạo thành một lớp quanh cổ và vai, đuôi có nhiều lông xù như lông vũ.[4]
Giống như các giống chó săn và canh giữ nhà cửa khác, chó Bắc Hà rất trung thành, sẵn sàng bảo vệ các thành viên trong gia đình.[4] Chúng rất thông minh và có khả năng tiếp thu mệnh lệnh rất nhanh.