Cheilinus

Cheilinus
Thời điểm hóa thạch: 87–0 triệu năm trước đây TiềnЄ Є O S D C P T J K Pg N Kỷ Phấn Trắng tới nay[1]
C. fasciatus
C. chlorourus
Phân loại khoa học
Giới (regnum)	Animalia
Ngành (phylum)	Chordata
Lớp (class)	Actinopterygii
Bộ (ordo)	Labriformes
Họ (familia)	Labridae
Chi (genus)	Cheilinus Lacépède, 1801
Loài điển hình
Cheilinus trilobatus[2] Lacépède, 1801
Các loài
8 loài, xem trong bài

Cheilinus là một chi cá biển thuộc họ Cá bàng chài. Các loài trong chi này được phân bố ở Ấn Độ Dương và Thái Bình Dương, riêng C. undulatus có phạm vi rộng nhất (từ Biển Đỏ trải dài khắp khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương).

Từ nguyên

Từ cheilinus được ghép bởi hai âm tiết trong tiếng Hy Lạp cổ đại, kheîlos (χεῖλος; "môi") và hậu tố înos (ινος; "liên quan đến"), hàm ý có lẽ đề cập đến phần môi trên có thể căng rộng ở C. trilobatus.^[3]

Các loài

Có 8 loài được công nhận trong chi này:^[4][5]

• Cheilinus abudjubbe Rüppell, 1835
• Cheilinus chlorourus (Bloch, 1791)
• Cheilinus fasciatus (Bloch, 1791)
• Cheilinus lunulatus (Forsskål, 1775)
• Cheilinus oxycephalus Bleeker, 1853
• Cheilinus quinquecinctus Rüppell, 1835^[6]
• Cheilinus trilobatus Lacépède, 1801
• Cheilinus undulatus Rüppell, 1835

Hình thái và sinh thái học

C. trilobatus

C. undulatus là loài có kích thước lớn nhất trong họ Cá bàng chài, với chiều dài lớn nhất được biết đến là 250 cm và nặng khoảng 191 kg.^[7]

Thức ăn của Cheilinus là các loài thủy sinh không xương sống có vỏ cứng, bao gồm động vật thân mềm, động vật giáp xác và cầu gai, có thể bao gồm cá nhỏ ở một số loài.

Cheilinus bao gồm những loài lưỡng tính tiền nữ, tức cá đực trưởng thành đều phải trải qua giai đoạn là cá cái, một đặc điểm chung của hầu hết các loài cá bàng chài.

Tham khảo

1. Sepkoski, Jack (2002). “A compendium of fossil marine animal genera”. Bulletins of American Paleontology. 363. Bản gốc lưu trữ ngày 20 tháng 2 năm 2009. Truy cập ngày 13 tháng 1 năm 2022.
2. R. Fricke; W. N. Eschmeyer; R. van der Laan biên tập (2023). “Cheilinus”. Catalog of Fishes. Viện Hàn lâm Khoa học California. Truy cập ngày 13 tháng 1 năm 2022.
3. Scharpf, C.; Lazara, K. J. (2021). “Order Labriformes: Family Labridae (a-h)”. The ETYFish Project Fish Name Etymology Database. Truy cập ngày 13 tháng 1 năm 2022.
4. Bailly, Nicolas (2014). “Cheilinus Lacepède, 1801”. Cơ sở dữ liệu sinh vật biển. Truy cập ngày 13 tháng 1 năm 2022.
5. Ranier Froese và Daniel Pauly (chủ biên). Các loài trong Cheilinus trên FishBase. Phiên bản tháng 8 năm 2021.
6. Bogorodsky, Sergey V.; Alpermann, Tilman J.; Mal, Ahmad O. (2016). “Redescription of Cheilinus quinquecinctus Rüppell, 1835 (Pisces: Perciformes, Labridae), a valid endemic Red Sea wrasse” (PDF). Zootaxa. 4158 (4): 451. doi:10.11646/zootaxa.4158.4.1. ISSN 1175-5334.
7. Sadovy, Y.; Kulbicki, M.; Labrosse, P.; Letourneur, Y.; Lokani, P.; Donaldson, T. J. “The humphead wrasse, Cheilinus undulatus: synopsis of a threatened and poorly known giant coral reef fish” (PDF). Reviews in Fish Biology and Fisheries. 13 (3): 327–364. doi:10.1023/B:RFBF.0000033122.90679.97. ISSN 1573-5184.