Chim lửa (manga)

Chim lửa
	Bìa cuốn Chim lửa: Rạng đông, tái bản năm 2009
火の鳥; (Hi no Tori)
Thể loại	Kỳ ảo
Manga
Tác giả	Tezuka Osamu
Nhà xuất bản	Nhiều nhà xuất bản
Nhà xuất bản khác
	Viz Media
Tạp chí	nhiều tạp chí; chủ yếu trên COM
Đăng tải	1954 – 1988
Số tập	12
Phim live-action
Hi no Tori
Đạo diễn	Ichikawa Kon
Sản xuất	Murai Kunihiko; Ichikawa Kon
Kịch bản	Tanigawa Shuntaro
Âm nhạc	Michel Legrand; Fukamachi Jun
Hãng phim	Toho
Công chiếu	19 tháng 8 năm 1978
Thời lượng / tập	138 phút
Phim anime
Hi no Tori 2772
Đạo diễn	Sugiyama Taku
Sản xuất	Ichikawa Kiichi; Aketagawa Susumu
Kịch bản	Tezuka Osamu
Âm nhạc	Higuchi Yasuo
Hãng phim	Tezuka Productions
Công chiếu	15 tháng 3 năm 1980
Thời lượng	122 phút
Phim anime
Phoenix: Karma Chapter
Đạo diễn	Rintaro
Sản xuất	Maruyama Masao; Iwase Yasuteru
Kịch bản	Konparu Tomoko; Takayashiki Hideo
Âm nhạc	Miyashita Fumio
Hãng phim	Madhouse & Tezuka Productions
Công chiếu	20 tháng 12 năm 1986
Thời lượng	60 phút
OVA
Phoenix: Yamato/Space Chapter
Đạo diễn	Hirata Toshio (Yamato); Kawajiri Yoshiaki (Space)
Sản xuất	Maruyama Masao
Kịch bản	Konparu Tomoko; Takayashiki Hideo
Âm nhạc	Miyashita Fumio
Hãng phim	Madhouse & Tezuka Productions
Phát hành	1 tháng 8 năm 1987 – 21 tháng 12 năm 1987
Thời lượng / tập	45 phút (mỗi tập)
Số tập	2
Anime truyền hình
Đạo diễn	Takahashi Ryōsuke
Sản xuất	Tominaga Shinichi; Kishi Kensuke
Kịch bản	Gobu Fuyunori (tập 1-4); Hasegawa Keiichi (tập 5-6); Sugii Gisaburō (tập 7); Nozaki Toru (tập 8-11); Kobayashi Hirotoshi (tập 12-13)
Âm nhạc	Nomi Yuji; Naichi Hidekazu
Hãng phim	Tezuka Productions
Cấp phép	US Media Blasters
Kênh gốc	NHK
Kênh khác
	ZA Animax
Phát sóng	21 tháng 3 năm 2004 – 4 tháng 5 năm 2004
Số tập	13
	Cổng thông tin Anime và manga

Chim lửa (火の鳥^{(Hoả điểu)}, Hi no Tori^?) là một loạt truyện tranh manga chưa hoàn thành của Tezuka Osamu. Tezuka coi Chim lửa là "tác phẩm cả đời" của mình; nó bao gồm 12 cuốn sách, mỗi cuốn kể một câu chuyện riêng biệt, khép kín và diễn ra trong một thời đại khác nhau. Cốt truyện của các câu chuyện chạy dọc xuyên suốt lịch sử từ tương lai xa xôi đến thời tiền sử. Bộ truyện này không bao giờ được hoàn thành, bị ngừng ngang do Tezuka qua đời vào năm 1989. Một số câu chuyện đã được chuyển thể thành các loạt phim hoạt hình anime và OVA, và thậm chí là một bộ phim live-action. Tính đến năm 2007, toàn bộ loạt manga đã có bản dịch sang tiếng Anh.

Tổng quát

Chủ đề sáng tác của Chim lửa nói về sự luân hồi. Mỗi câu chuyện thường liên quan đến việc tìm kiếm sự bất tử, được thể hiện bằng máu của loài chim lửa cùng tên, được vẽ bởi Tezuka, giống với chim Phượng hoàng ở Trung Hoa. Thứ máu này được cho là mang lại sự sống vĩnh cửu, nhưng sự bất tử ở Chim lửa hoặc không thể đạt được, hoặc là một lời nguyền khủng khiếp, trong khi luân hồi theo kiểu Phật giáo được thể hiện như một con đường tự nhiên của cuộc sống.

Những câu chuyện trong bộ truyện di chuyển ngược xuôi theo dòng thời gian lịch sử; phần đầu tiên, Rạng đông, diễn ra ở thời cổ đại, và phần thứ hai, Tương lai, diễn ra ở xa trong tương lai. Những câu chuyện tiếp theo xen kẽ giữa quá khứ và tương lai, cho phép Tezuka khám phá các chủ đề của mình trong cả bối cảnh lịch sử và khoa học viễn tưởng. Xuyên suốt các câu chuyện có nhiều nhân vật lặp lại khác nhau, một số thuộc hệ thống Ngôi sao nổi tiếng của Tezuka. Ví dụ, một nhân vật tên là Saruta xuất hiện nhiều lần dưới hình dạng của nhiều tổ tiên và hậu duệ khác nhau, tất cả đều phải chịu đựng những thử thách khắc nghiệt trong thời đại tương ứng của họ.

Tezuka bắt đầu thực hiện phiên bản sơ khởi của Chim lửa vào năm 1954, và bộ truyện được tiếp tục phát triển dưới nhiều hình thức khác nhau cho đến khi ông qua đời vào năm 1989. Trong diễn tiến bộ truyện, những câu chuyện dường như đang hội tụ về thời điểm hiện đại. Bởi Tezuka đã qua đời trước khi manga hoàn thành, nên không thể biết được câu chuyện này sẽ diễn ra như thế nào. Học giả và dịch giả Frederik L. Schodt, người quen biết Tezuka ngoài đời, đã viết rằng ông đã mơ về một kết thúc bí mật, "chờ đợi trong một chiếc két sắt ở đâu đó để được tiết lộ sau khi qua đời."^[2] Lời khẳng định này không đúng, và ý định cuối cùng của Tezuka với Chim lửa vẫn chưa thể được biết; tuy nhiên, bản chất nhiều tập của nó khiến mỗi tập có khả năng dễ hiểu cao.

Nhiều câu chuyện về Chim lửa có bố cục và thiết kế hình ảnh mang tính thể nghiệm mạnh mẽ. Ví dụ, Vũ trụ kể câu chuyện về bốn phi hành gia buộc phải rời tàu vũ trụ của họ trong các khoang thoát hiểm riêng biệt. Các khung truyện của câu chuyện được sắp xếp sao cho mỗi nhân vật có viền khung dọc hoặc ngang riêng biệt trên trang, nhấn mạnh tình cảnh bị cô lập của các phi hành gia; các viền khung được kết nối và tách khỏi nhau khi các nhân vật kết hợp với nhau và tách nhau ra. Trong một cảnh đáng kinh ngạc sau cái chết của một nhân vật, anh ta được đại diện trong một số trang bằng một loạt các khung màu đen trống rỗng.

Tezuka được cho là đã chịu ảnh hưởng sáng tạo ra bộ truyện sau khi nghe âm nhạc của Igor Stravinsky. Ông cũng nói rằng ông đã tạo ra hình ảnh "con Chim lửa" khi rất ấn tượng bởi hình tượng Chim lửa trong bộ phim hoạt hình Konyok Gorbunok (xưởng phim Soyuzmultfilm) của đạo diễn Ivan Ivanov-Vano.

Các câu chuyện

Sau nhiều nỗ lực bị hủy bỏ ở chương đầu tiên vào những năm 1950,^[3] Tezuka bắt đầu Rạng đông vào năm 1967, đăng nhiều kỳ trên COM.^[4] Quá trình đăng truyện dài kỳ của Chim lửa sẽ tiếp tục trong suốt sự nghiệp của Tezuka, chuyển sang Manga Shonen sau khi tạp chí COM đóng cửa vào giữa thập niên 70. Tập cuối cùng, Mặt trời, được đăng nhiều kỳ trong The Wild Age.

Rạng đông (黎明編^{(Lê minh biên)}, reimei-hen^?): Tập đầu tiên, xuất bản lần đầu vào năm 1967. Câu chuyện này xảy ra vào năm 240–70 sau Công nguyên, trong thời đại Nữ hoàng Himiko của Yamataikoku. Sử dụng quân đội của mình, được chỉ huy bởi đại tướng quân Sarutahiko, để xâm lược Nhật Bản, bà tìm kiếm Chim lửa và tuổi trẻ vĩnh cửu.
Tương lai (未来編^{(Vị lai biên)}, mirai-hen^?)

Bìa của *Chim lửa: Tương lai*, ấn bản C0M Masterpiece Comics, in năm 1968

Tập thứ hai, ban đầu được đăng nhiều kỳ vào năm 1967–68. Theo dòng thời gian của Chim lửa, đây là câu chuyện cuối cùng; nó diễn ra gần cuối lịch sử nhân loại. Vào năm 3404, thế giới đã trở nên siêu hiện đại hóa, nhưng nhân loại đã đạt đến đỉnh cao nhất và cho thấy sự suy tàn. Một người đàn ông trẻ tên là Masato Yamanobe đang sống với bạn gái của mình, Tamami, một người ngoài hành tinh có khả năng biến hình. Bị truy đuổi bởi ông chủ của Masato, Rock, cuối cùng họ phải trú ẩn tại căn cứ biệt lập của nhà khoa học điên Tiến sĩ Saruta, người cố gắng bảo tồn sự sống trên Trái Đất với sự hỗ trợ của người máy của mình, Robita. Cuối cùng, chiến tranh hạt nhân đã nổ ra.
Yamato (ヤマト編, yamato-hen^?): Tập thứ ba, xuất bản lần đầu vào năm 1968–69. Câu chuyện này xảy ra vào năm 320–50 (thời kỳ Kofun), và dựa trên truyền thuyết Yamato-takeru-no-mikoto.^[5] Vị vua suy tàn của Yamato đang cố gắng viết ra phiên bản lịch sử Nhật Bản của riêng mình. Trong khi đó, một bộ tộc "man rợ", Kumaso, đang viết nên một trang sử không thiên vị. Vua của Yamato sai con trai út của mình, Oguna, để giết người tù trưởng man rợ, Takeru. Trên hành trình của mình, Oguna chạm trán với Chim lửa.
Vũ trụ (宇宙編^{(Vũ trụ biên)}, uchū-hen^?): Tập thứ tư, xuất bản lần đầu vào năm 1969; còn được gọi là Không gian. Câu chuyện xảy ra vào năm 2577 sau Công nguyên, nơi bốn phi hành gia phải thoát khỏi con tàu vũ trụ đã đổ nát của họ trong các khoang trốn. Những người sống sót cuối cùng rơi vào một hành tinh bí ẩn. Trong số họ có Saruta, người cạnh tranh với Makimura nhằm giành được trái tim của người bạn nữ đồng hành, Nana. Trên hành tinh kỳ lạ này, cuối cùng họ đã gặp được Chim lửa.
Phượng hoàng (鳳凰編^{(Phượng hoàng biên)}, hō-ō-hen^?): Tập thứ năm, xuất bản lần đầu vào năm 1969-1970. Câu chuyện xảy ra vào năm 720–752 sau Công nguyên (thời kỳ xây dựng tượng Daibutsu (Đại Phật) của Tōdai-ji), trong thời kỳ Nara. Chàng trai trẻ Gao có một mắt và một tay, tổ tiên của Saruta, trở thành một tên cướp của giết người khi bị đuổi khỏi làng. Anh ta tấn công một nhà điêu khắc, Akanemaru, và con đường của hai người đàn ông khác nhau, nhưng số phận của họ vẫn liên kết với nhau. Akanemaru bị ám ảnh bởi Chim lửa đến mức lạc lối khỏi ước mơ ban đầu của mình, trong khi Gao cuối cùng tìm được trạng thái vị tha, mặc dù anh vẫn tiếp tục gặp khó khăn. Phượng hoàng (Hō-ō) được nhiều người coi là kiệt tác của bộ truyện Chim lửa.^[2] Trò chơi điện tử của MSX và Famicom, cả hai đều do Konami phát triển, đều dựa trên tập này. Ấn bản Viz (tiếng Anh) có tựa đề "Karma" ("Nghiệp").
Hồi sinh (復活編^{(Phục hoạt biên)}, fukkatsu-hen^?): Tập thứ sáu, xuất bản lần đầu vào năm 1970-1971. Câu chuyện diễn ra vào năm 2482-3344 sau Công nguyên. Trong thời đại của người máy, công nghệ và khoa học, chàng trai Leon qua đời trong một vụ tai nạn xe hơi. Anh được hồi sinh bằng phương pháp phẫu thuật khoa học, nhưng bộ não hiện tại chủ yếu là nhân tạo khiến Leon nhìn thấy các sinh vật sống – bao gồm cả con người – như những hình thù méo mó bằng đất sét, trong khi anh ta coi máy móc và rô bốt là những người xinh đẹp. Leon yêu một người máy công nhân, Chihiro, người mà anh coi là một cô gái xinh đẹp, và sẽ chiến đấu vì tình yêu bị ngăn cấm này. Anh ấy cũng sẽ tìm ra bí mật đằng sau tai nạn của mình. Một cốt truyện phụ có người máy Robita, người trước đây đã xuất hiện trong Tương lai.
Áo choàng lông vũ (羽衣編^{(Vũ y biên)}, hagoromo-hen^?): Đăng dài kỳ trên COM, 1971. Được Viz xuất bản bằng tiếng Anh như một phụ lục của tập hai của Nội chiến (Thời kỳ hỗn loạn). Dựa trên câu chuyện về Hagoromo.
Hoài hương (望郷編^{(Vọng hương biên)}, bōkyō-hen^?): Xuất bản trên COM, 1971; tiếp tục xuất bản trên Manga Shōnen, 1976-1978. Một câu chuyện sử thi khoa học viễn tưởng về sự trỗi dậy và sụp đổ của nền văn minh trên hành tinh sa mạc được đặt tên là Eden; và cuộc tìm kiếm xuyên vũ trụ của một cậu bé để tìm hành tinh của tổ tiên mình: Trái Đất. Có rất nhiều nhân vật khách mời từ các câu chuyện khoa học viễn tưởng khác trong Chim lửa, bao gồm cả người ngoài hành tinh biến hình "Moopies" lần đầu tiên xuất hiện trong Tương lai, Makimura từ Vũ trụ và mô hình ban đầu của người máy Chihiro từ Hồi sinh. Black Jack cũng xuất hiện ở đây, dưới một cái tên khác.
Thời kỳ hỗn loạn (乱世編^{(Loạn thế biên)}, ranse-hen^?): Xuất bản trên Manga Shōnen, 1978–1980. Câu chuyện kể về một tiều phu tên là Benta và người yêu thời thơ ấu của anh ta, Obu, hai người bị chia cắt và bị cuốn vào các sự kiện của Chiến tranh Genpei. Nhiều nhân vật lịch sử khác nhau, chẳng hạn như Taira no Kiyomori, xuất hiện dưới dạng nhân vật chính và phụ. Mặc dù nhân vật Gao (từ Phượng hoàng) xuất hiện như một ẩn sĩ 400 tuổi và do đó liên kết Ranse-hen với phần còn lại của bộ truyện, phần đặc biệt này nổi bật với cách tiếp cận tự nhiên hơn nhiều, không có yếu tố giả tưởng nào trong đó (ngoại trừ những yếu tố được sử dụng để tạo hiệu ứng hài hước, chẳng hạn như sự xuất hiện của điện thoại vào thế kỷ 12). Ấn bản của Viz (tiếng Anh) mang tên Civil War (Nội chiến) và được chia thành hai tập, với Áo choàng lông vũ được đưa vào như một phụ lục của tập thứ hai.
Sự sống (生命編^{(Sinh mệnh biên)}, seimei-hen^?): Xuất bản trên Manga Shōnen, 1980. Một nhà sản xuất truyền hình, người cố gắng thu mua nhân bản của con người để sử dụng trong chương trình truyền hình thực tế theo phong cách Trò chơi nguy hiểm nhất đã nhận biết được lỗi lầm của mình khi bị nhận nhầm là bản sao của chính mình. Tập này đáng chú ý vì chỉ có Chim lửa trong cảnh hồi tưởng và cũng để giới thiệu cô con gái nửa người nửa thú của cô ấy, người sẽ không xuất hiện nữa sau tập này.
Sinh vật kỳ dị (異形編^{(Dị hình biên)}, igyō-hen^?): Xuất bản trên Manga Shōnen, 1981. Câu chuyện về một sư cô (tì kheo) bị Chim lửa giam cầm trong dòng chảy thời gian để trừng phạt tội lỗi của mình cùng với người thuộc hạ trung thành, và bị buộc phải trở thành một người chữa bệnh cho nạn nhân của chiến tranh từ khắp các dòng không - thời gian bao gồm cả con người, yêu quái và nhiều sinh vật ngoài Trái Đất khác nhau. Chương này được sơ lược dựa trên truyện minh hoạ emakimono Hyakki Yakō của họa sĩ nổi tiếng Nhật Bản Tosa Mitsunobu (mặc dù trong bối cảnh của câu chuyện thì hoàn toàn trái ngược).
Mặt trời (太陽編^{(Thái dương biên)}, taiyō-hen^?): Xuất bản trên The Wild Age, 1986–88. Đây là câu chuyện dài nhất, và là tập cuối cùng được hoàn thành trước khi Tezuka qua đời.^[6] Nội dung xoay quanh Harima, một người lính Triều Tiên trẻ tuổi từ Bách Tế, mà đầu anh ta bị lính nhà Đường thay thế bằng đầu của một con sói, sau khi quân đội Bách Tế - Yamato bị đánh bại trong trận Bạch Giang. Sau đó, Harima trốn đến Nhật Bản, nơi anh ta trở thành lãnh chúa phong kiến Inugami và bị bắt gặp vào giữa Chiến tranh Nhâm Thân (Jinshin), cũng như tham gia một trận chiến lớn hơn giữa các thế lực siêu nhiên và du hành thời gian đến một thế giới tương lai ảm đạm, được cai trị bởi một chế độ thần quyền tuyên bố đã bắt được Chim lửa. Chương này hoàn toàn trái ngược với những câu chuyện lịch sử của Chim lửa trước đó, có xu hướng loại bỏ sự thần thoại hóa các nhân vật thần thoại trong đó, ví dụ như trong Rạng đông, nhiều vị thần trong Thần đạo được miêu tả như một con người đơn thuần. Tuy nhiên, trong chương này, có rất nhiều sinh vật thần thoại đang chiến đấu chống lại Bồ tát.
Các tác phẩm ban đầu: Bao gồm phiên bản nguyên mẫu của loạt truyện từ những năm 1950.

Nhân vật

Hi no Tori: Keiko Takeshita / Suzanne Gilad
Saruta: Tetsuo Komura / Danny Burstein
Người dẫn chuyện: Akira Kume / Robert O'Gorman

Rạng đông

Nagi: Takeuchi Junko / Michelle Newman
Saruta Hiko: Tetsuo Komura
Himiko: Ryōko Kinomiya / Fiona Jones
Hinako: Sakiko Tamagawa / Carrie Keranen
Susanoo: Eizo Tsuda / James Urbaniak
Guzuri: Michio Nakao / Jay Snyder
Yumihiko: Masaki Terasoma / Addie Blaustein
Thủ lĩnh: Akio Ōtsuka / Richard Epcar
Pháp sư: Hikaru Miyata
Người lính: Yousuke Akimoto
Uzume: Yumi Nakatani / Erica Schroeder
Vladimir: Yūsaku Yara
Ojiji: Eisuke Yoda / Richard Springle
Người lính: Dai Matsumoto
Takeru: Daisuke Namikawa
Yazuchi: Hirofumi Nojima
Obaba: Natsuko Sebata
Kamamushi: Shōzō Iizuka / David Brimmer
Chamberlain: Mahito Tsujimura
Uraji: Marc Diraison

Hồi sinh

Leona: Sasaki Nozomu / Christopher Kromer
Đèn: Masashi Hirose / Mike Pollock
Chihiro: Misa Kobayashi / Eden Riegel
Nielsen: Shinji Ogawa / Ted Lewis
Reiko: Fumiko Osaka / Kathleen McInerney
Cha của Leona: Mantarô Iwao / Marc Thompson
Leona thời trẻ: Reiko Takagi / Christopher Kromer

Sinh vật kì dị

Iemasa: Tetsuo Komura
Yaobikuni: Tamie Kubota
Kataira: Bin Shimada
Sakonnosuke: Mayumi Asano / Kathleen McInerney
Kahei: Mike Pollock

Mặt trời

Inugami Harima: Yasunori Matsumoto / Gary Littman
Marimo: Ai Uchikawa / Michelle Ruff
Karakuni: Richard Epcar as (Sun Chapter)
Thiên hoàng Tenji: Masaru Ikeda / Steven Jay Blum
Chúa Ōama: Naoya Uchida / Crispin Freeman
Obaba: Seiko Tomoe / Barbara Goodson
Ibukimaru: Daisuke Gouri / Michael McConnohie
Hoàng hậu: Atsuko Koganezawa
Ōtomo no Ōji: Hiroshi Kamiya / Liam O'Brien
Ritan: Iwasaki Hiroshi
Takechi no Ōji: Kenji Nojima / Sebastian Arcelus
Tướng quân: Koichi Sakaguchi
Người lính: Kouji Haramaki
Kimayumi: Kousei Hirota
Getsudan: Hisao Egawa
Kunishi: Yutaka Nakano
Rubetsu: Takayuki Sugo / Jay Snyder
Hanguk: Takeshi Watabe
Hoben: Tamio Ohki / Richard Toth
Himayumi: Naomi Kusumi
Soga no Hatayasu: Yuzuru Fujimoto / John Avner
Soga no Yasumaro: Eiji Yanagisawa

Tương lai

Masato Yamanobe: Daisuke Namikawa / Michael Sinterniklaas
Robita: Shigeru Ushiyama
Rock: Takuya Kirimoto / Eric Stuart
Masato già: Saka Osamu / Michael McConnohie
Tamami: Yumi Touma / Stephanie Sheh
Cô gái: Akiko Nakagawa
Adam: Takahiro Mizushima

Chuyển thể

Một số tập của Chim lửa đã được chuyển thể thành anime. Phim chuyển thể nổi tiếng nhất, Hi no Tori 2772, phỏng theo các yếu tố từ các tập truyện khác nhau của Chim lửa và các tác phẩm khác của Tezuka.^[7] Hai OVA và một bộ phim hoạt hình được phát hành vào cuối những năm 1980. Một bản chuyển thể truyền hình dài 13 tập cũng được phát sóng vào năm 2004 tại Nhật Bản, và được phát hành bằng tiếng Anh vào tháng 10 năm 2007 bởi Anime Works.

Phim người đóng

Một bộ phim người đóng (live-action) mang tên Hi no Tori, dựa trên cốt truyện của Rạng đông, do Ichikawa Kon đạo diễn và bao gồm một số phân cảnh hoạt hình do Tezuka đạo diễn, được phát hành vào năm 1978. Dàn diễn viên bao gồm Tomisaburo Wakayama và Tatsuya Nakadai. Nó đã được phát hành tại Hoa Kỳ dưới định dạng VHS bởi Video Action với tiêu đề bìa là The Phoenix (Hinotori) vào năm 1982, sử dụng bản in có phụ đề, chỉ để viền đen giữ tỉ lệ khung hình (letterbox) trong đoạn màn hình chia nhiều ô (split-screen). Đến nay, bộ phim này chỉ có dưới định dạng DVD ở Tây Ban Nha, nơi nó có tựa là Fénix.^[8] Bộ phim bao gồm sự xuất hiện ngắn của Astro Boy, thay thế cho một nhân vật khác để minh họa cho nỗ lực lên ngựa của anh ấy. Bản nhạc do Michel Legrand và Jun Fukamachi đồng sáng tác.^[9]

Một bản chuyển thể dưới định dạng MSX của Karma đã được tạo ra bởi Konami.^[10] Chim lửa cũng xuất hiện trong loạt phim Astro Boy năm 2003 và trò chơi Astro Boy: Omega Factor năm 2004 cho hệ máy Nintendo Game Boy Advance, cùng với một số nhân vật khác của Tezuka.

Kể từ ngày 21 tháng 6 năm 2017, anime đã được công chiếu tại Jamaica trên CVM Television.

Danh sách tập phim

Tập	Tựa đề	Thời gian lên sóng ban đầu
1–4	"Dawn arc" "Reimeihen" (黎明編)	TBA
5–6	"Resurrection arc" "Fukkatsuhen" (復活編)	TBA
7	"Strange creatures arc" "Igyouhen" (異形編)	TBA
8–11	"Sun arc" "Taiyouhen" (太陽編)	TBA
12–13	"Future arc" "Miraihen" (未来編)	TBA

Xuất bản

Thời gian xuất bản
Thiên truyện	Tạp chí	Giai đoạn
Rạng đông	Manga Shounen	Tháng 7 năm 1954 - tháng 5 năm 1955
Ai Cập	Shojo Club	Tháng 5 năm 1956 - tháng 10 năm 1956
Hy Lạp	Shojo Club	Tháng 11 năm 1956 - tháng 7 năm 1957
La Mã	Shojo Club	Tháng 8 năm 1957 - tháng 12 năm 1957
Rạng đông	COM	Tháng 1 năm 1967 - tháng 11 năm 1967
Tương lai	COM	Tháng 12 năm 1967 - tháng 9 năm 1968
Yamato	COM	Tháng 9 năm 1968 - tháng 2 năm 1969
Không gian	COM	Tháng 3 năm 1969 - tháng 7 năm 1969
Nghiệp	COM	Tháng 8 năm 1969 - tháng 9 năm 1970
Hồi sinh	COM	Tháng 10 năm 1970 - tháng 9 năm 1971
Áo choàng lông vũ	COM	Tháng 10 năm 1971
Thời gian ngưng đọng	COM	Tháng 11 năm 1971
Hoài cổ	COM (COM Comics)	Tháng 12 năm 1971 - tháng 1 năm 1971
Nội chiến	COM	Tháng 8 năm 1973
Hoài cổ	Manga Shounen	Tháng 9 năm 1976 - tháng 3 năm 1977
Nội chiến	Manga Shounen	Tháng 4 năm 1978 - tháng 7 năm 1980
Sự sống	Manga Shounen	Tháng 8 năm 1980 - tháng 12 năm 1980
Những sinh vật kỳ lạ	Manga Shounen	Tháng 1 năm 1981 - tháng 4 năm 1981
Mặt trời	Yasei Jidai	Tháng 1 năm 1986 - tháng 2 năm 1988

Ấn bản tiếng Anh

Phoenix được xuất bản bằng tiếng Anh bởi Viz Communications. Mặc dù ban đầu tập hai được xuất bản bởi tuyển tập manga Pulp đã giải thể trong một ấn bản lớn hơn, vào năm 2002,^[11] Viz đã tiếp quản phần còn lại của loạt manga và phát hành lại tập hai. Vào thời điểm đó, Frederik Schodt mới chỉ dịch được 4-5 cuốn sách và vẫn đang tiếp tục thực hiện phần còn lại của bộ truyện. Viz hoàn thành bộ truyện vào tháng 3 năm 2008. Ấn bản đã bị chỉ trích là ngu ngốc, bao gồm các khung hình chồng chéo với lời kể mới không cần thiết, và thay đổi tên nhân vật (chẳng hạn như Sarutahiko thành Saruta) để làm cho người đọc rõ ràng hơn về sự tái sinh của họ. Tuy nhiên, Tezuka được biết đến có thói quen cập nhật manga của mình vài năm một lần; vì vậy phiên bản Hoa Kỳ có thể phản ánh phiên bản cuối cùng được biết đến của bộ truyện.^{[cần dẫn nguồn]}

Các ấn bản Viz được phát hành "lật ngược lại" (hướng ban đầu từ phải sang trái được đảo ngược để dễ đọc hơn bằng tiếng Anh). Một số câu chuyện ngắn hơn đã được hợp nhất thành một cuốn sách (dựa trên ấn phẩm của Nhật Bản), và Thời gian hỗn loạn đã được chia làm hai; điều này dẫn đến mỗi cuốn sách Viz có số trang tương tự nhau. Trong khi nhiều sách thực tế của Viz đã hết bản in, gần đây chúng đã có sẵn trở lại thông qua hình thức mua kỹ thuật số trên Kindle. Viz sau đó đã cung cấp phiên bản kỹ thuật số của manga Phoenix vào năm 2014.^[12]

Các tập bằng tiếng Anh

Tập 1 - Dawn: Phát hành tháng 3 năm 2003.
Tập 2 - A Tale of the Future / Future: Tập này được phát hành lần đầu vào tháng 5 năm 2002, dưới dạng một tiểu thuyết đồ họa độc lập;^[13] Dawn được phát hành một năm sau đó, với tên gọi Vol. 1, tiếp theo là phần còn lại của loạt truyện. A Tale of the Future ban đầu được phát hành với kích thước lớn hơn; loạt phát hành, bắt đầu với Dawn, có kích thước tập san. A Tale of the Future đã được tái bản với kích thước nhỏ hơn vào năm 2004, với tựa đề Future, với Vol. 2 được thêm vào tiêu đề.
Tập 3 - Yamato / Space: In chung Yamato và Space trong một cuốn sách; phát hành tháng 11 năm 2003.
Tập 4 - Karma: Ban đầu có tựa đề là Ho-ō; phát hành tháng 5 năm 2004. Được xếp ở vị trí thứ 2 trong "Truyện tranh hay nhất năm 2004" của Tạp chí Time.^[14]
Tập 5 - Resurrection: Phát hành ngày 14 tháng 12 năm 2004.
Tập 6 - Nostalgia: Phát hành ngày 26 tháng 3 năm 2006.
Tập 7 - Civil War, Part 1: Ban đầu có tựa đề là Troubled Times, và ở đây được chia thành hai cuốn; bản đầu tiên được phát hành ngày 13 tháng 6 năm 2006.
Tập 8 - Civil War, Part 2 / Robe of Feathers: In chung phần kết của Troubled Times, và bao gồm Robe of Feathers; phát hành ngày 12 tháng 9 năm 2006.
Tập 9 - Strange Beings / Life: In chung Strange Beings và Life trong một cuốn; phát hành ngày 19 tháng 12 năm 2006.
Tập 10 - Sun, Part 1: Phát hành ngày 20 tháng 3 năm 2007.
Tập 11 - Sun, Part 2: Phát hành ngày 18 tháng 9 năm 2007.
Tập 12 - Early Works: Phát hành ngày 18 tháng 3 năm 2008.

Trò chơi điện tử

Hi no Tori Hououhen (1987, MSX2)
Hi no Tori Hououhen: Gaou no Bouken (1987, Famicom)
Black Jack Hinotorihen (2006, Nintendo DS)
Dòng DS de Yomu: Tezuka Osamu Hi no Tori 1 (2008, Nintendo DS)
Dòng DS de Yomu: Tezuka Osamu Hi no Tori 2 (2008, Nintendo DS)
Dòng DS de Yomu: Tezuka Osamu Hi no Tori 3 (2008, Nintendo DS)

Tiếp nhận và kế thừa

Thiên truyện Hồi sinh của Chim lửa đã tạo cảm hứng cho chủ đề trữ tình của bài hát "MDO" năm 2018 của ban nhạc heavy metal Lovebites.^[15]

Để kỷ niệm sinh nhật lần thứ 90 của Tezuka, Evil Line Records đã phát hành album tổng hợp New Gene, Inspired from Phoenix vào ngày 30 tháng 10 năm 2019. Nó có các bài hát lấy cảm hứng từ Chim lửa được viết và biểu diễn bởi nhiều nghệ sĩ khác nhau, bao gồm Glim Spanky, Kizuna AI, Tavito Nanao và Naotarō Moriyama.^[16]