Helena Dragaš (tiếng Serbia: Јелена Драгаш, Jelena Dragaš; tiếng Hy Lạp: Ἑλένη Δραγάση, Elenē Dragasē; 1372 – 1450[1]) là Hoàng hậu vợ của Hoàng đế Đông La Mã Manuel II Palaiologos. Bà được tôn kính như một vị thánh của Giáo hội Chính Thống giáo Hy Lạp và Giáo hội Chính Thống giáo Serbia dưới tên Saint Hypomone (Ὑπομονὴ), dịch sang tiếng Anh là Thánh Patience.
Helena là con của Konstantinos Dragaš thuộc dòng quý tộc Dejanović. Konstantinos là một tiểu vương Serbia, cai trị một trong những công quốc nổi lên sau sự tan rã của Đế quốc Serbia, trung tâm đặt tại Velbăžd (Kyustendil). Mẹ bà là người vợ vô danh đầu tiên của Konstantinos (không phải người vợ thứ hai của ông, mẹ kế của Helena là Eudokia xứ Trebizond). Mẹ kế của bà là con gái của Alexios III xứ Trebizond và Theodora Kantakouzene, và góa phụ Tadjeddin Pasha xứ Sinop, Emir xứ Limnia. Cha của bà tử trận vào năm 1395 trong trận Rovine, trong khi chiến đấu dưới trướng Sultan Bayezid I của Đế quốc Ottoman nhằm trấn áp quân phiến loạn Mircea I xứ Wallachia.
Bà nổi tiếng với vẻ đẹp, lòng mộ đạo, tài trí và công minh. Chồng bà (khi làm cựu hoàng đế) đã trở thành một tu sĩ với tên Matthiew (Ματθαῖος). Sau khi ông mất vào ngày 21 tháng 7 năm 1425, bà cũng trở thành một nữ tu tại Tu viện Kyra Martha và lấy pháp danh tại đó. Bà đã giúp xây dựng một ngôi nhà dành cho người già với cái tên "Niềm hy vọng của sự tuyệt vọng". Ngôi nhà được đặt tại Tu viện Thánh Gioan ở Petrion, nơi lưu giữ các di tích của Thánh Patapius thành Thebes. Helena qua đời vào ngày 23 tháng 3 năm 1450 ở Constantinopolis và được Giáo hội Chính Thống giáo Hy Lạp phong thánh. Hồi úc về bà được tưởng nhớ vào ngày 29, ngày thành Constantinopolis rơi vào tay người Thổ và sự tuẫn tiết của người con Konstantinos XI Palaiologos. Đầu lâu của bà được xem như một thánh tích và giữ gìn trong Tu viện Thánh Patapios ở Loutraki, Hy Lạp.
Vào ngày 10 tháng 2 năm 1392, Helena kết hôn với Manuel II Palaiologos. Họ có vài đứa con. Danh sách theo thứ tự sinh của nhà sử học George Sphrantzes đưa ra:
Tổ tiên của Helena Dragaš | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|