Hiroshima Toyo Carp

Hiroshima Toyo Carp
広島東洋カープ
Logo Phù hiệu mũ
Thông tin
Giải	Giải bóng chày chuyên nghiệp Nhật Bản Central League (1950 - hiện tại)
Vị trí	Minami-ku, Hiroshima, Nhật Bản
Sân nhà	Sân vận động Mazda
Năm thành lập	5 tháng 12 năm 1949; 75 năm trước (1949-12-05)
Biệt danh	Carp (鯉, koi, cá chép)
Vô địch Central League	9 lần (1975, 1979, 1980, 1984, 1986, 1991, 2016, 2017, 2018)
Vô địch Nippon Series	1979, 1980, 1984
Tên cũ	Hiroshima Carp (1950–1967)
Sân đấu cũ	Sân vận động thành phố Hiroshima (1957-2008) Sân bóng chày Sogo (1950-1957)
Màu	Đỏ, Trắng
Linh vật	Slyly Carp Boy (カープ坊や - Kāpu Bōya)
Số áo lưu niệm	3 (Kinugasa Sachio) 8 (Yamamoto Koji) 15 (Kuroda Hiroki)
Sở hữu	Matsuda Hajime
Huấn luyện viên trưởng	Arai Takahiro
Trang chủ	https://www.carp.co.jp/
Đồng phục

Hiroshima Toyo Carp (広島東洋カープ, Hiroshima Tōyō Kāpu) là một CLB bóng chày chuyên nghiệp trực thuộc nhánh giải Central League của Giải Bóng chày Chuyên nghiệp Nhật Bản (NPB). Sân nhà của đội, Sân vận động Mazda, nằm tại Minami-ku, thành phố Hiroshima, Nhật Bản. Đội vô địch Central League 9 lần, trong đó họ chiến thắng serie chung kết NPB (Nippon Series) 3 lần (1979, 1980, 1984). Họ cũng đang chịu cơn khát danh hiệu Nippon Series dài nhất ở thời điểm hiện tại.

Đội được thành lập năm 1949, một phần với mục đích tạo dựng một điểm tựa tinh thần cho người dân thành phố đang trong quá trình tái thiết sau vụ thả bom nguyên tử. Đội Carp được xem là một trong những biểu tượng cho sự hồi sinh sau chiến tranh ở Hiroshima^[1]. Họ cũng là đội bóng chày chuyên nghiệp duy nhất tại châu Á mang tên địa phương xuyên suốt từ khi thành lập.

Biệt danh Carp (cá chép), do nghị sĩ Tanigawa Noboru (谷川昇) đề xuất, nhiều khả năng lấy cảm hứng từ Lâu đài Hiroshima (còn gọi là Lâu đài Cá chép) và hiện tượng cá chép bơi ngược về nguồn trên sông Ōta chảy qua thành phố^[2].

Lịch sử

Ý tưởng thành lập một CLB bóng chày ở Hiroshima đã tồn tại ngay cả trước kế hoạch tái cơ cấu NPB của Shoriki Matsutaro. Hiroshima từ lâu đã là một địa phương mạnh về thể thao và có đam mê mãnh liệt với bóng chày. Ngay cả trước chiến tranh, tại đây đã có những trường danh tiếng trong giới bóng chày học đường như Trường trung học thương mại Hiroshima, Trường trung học cơ sở Koryo và Trường trung học cơ sở Kure , và đã sản sinh ra những cầu thủ vĩ đại như Tsuruoka Hitoshi, Shiraishi Katsumi và Fujimura Fumio^[3].

Thành lập

Năm 1949, Giải bóng chày Nhật Bản công bố kế hoạch thay đổi cơ cấu thành một hệ thống gồm hai giải thành NPB, cũng như mở rộng số đội tham gia. Trong khi đó, thành phố Hiroshima đã trải qua 4 năm vật lộn để khôi phục sau vụ đánh bom nguyên tử. Giới chức và doanh nghiệp ở tỉnh Hiroshima, dẫn đầu là chủ tờ báo Chugoku Shimbun Kawaguchi Go và cựu nghị sĩ Tanigawa Noboru, đã tiến hành vận động để lập đội tại đây trên một trong các suất mở rộng, với mục đích tạo dựng một điểm tựa tinh thần lành mạnh cho người dân trong quá trình tái thiết thành phố^[4]. Đề nghị này được Giải bóng chày Nhật Bản chấp thuận để gia nhập chi giải Central League vào ngày 28 tháng 11, và lễ thành lập đội bóng đã diễn ra vào ngày 5 tháng 12 năm 1949. Ishimoto Shuichi, nguyên huấn luyện viên trưởng của Taiyo Robins, được bổ nhiệm là HLV trưởng đầu tiên của CLB^[5].

Trong quá trình soạn thảo kế hoạch thành lập, một số cái tên như Bears, Rainbows, Pigeons hay thậm chí Atoms (vốn rất nhạy cảm với thành phố từng chịu sự tàn phá của vũ khí hạt nhân), đã được đưa ra để xét thông qua biệt danh cho đội. Tuy nhiên nhóm sáng lập đã thông qua biệt danh Carp (cá chép) theo đề nghị của Tanigawa, lấy cảm hứng từ di tích tiêu biểu của thành phố: Lâu đài Hiroshima hay còn gọi là Lâu đài Cá chép, nơi hàng năm chứng kiến cá chép bơi về nguồn trên sông Ōta^[6], bấy giờ đang là một đống đổ nát trước khi được phục dựng năm 1958.

Những năm đầu khó khăn (thập niên 1950-1960)

Lấy sân vận động của tỉnh làm sân nhà, buổi đầu hoạt động của đội Carp đầy rẫy những khó khăn.

Kế hoạch thu nạp các cầu thủ đội hai từng dưới trướng tại Robins của Ishimoto đổ bể^[7], CLB gặp rất nhiều khó khăn để chiêu mộ đội hình đầu tiên. Ishimoto phải đích thân đi mời về mới tập hợp được một dàn cầu thủ sứt mẻ, trong đó đáng chú ý duy nhất là cầu thủ sân trong huyền thoại của Giants Shiraishi Katsumi trở về xây dựng đội bóng quê hương. Kết thúc mùa giải đầu tiên 1950, CLB đứng cuối tại Central League, ít hơn đội đầu bảng Shochiku Robins 59 trận thắng^[8]. Điểm tích cực duy nhất đến từ việc chiêu mộ tay ném chủ công trẻ Hasegawa Ryohei, và Shiraishi lọt vào Đội hình xuất sắc nhất mùa giải. Mùa giải 1951 cũng không khá hơn, thậm chí CLB chỉ hoàn thành việc thi đấu 99 trong tổng số 120 trận đấu của mùa giải^[9].

Trong số những vấn đề lớn nhất mà CLB Carp gặp phải là khó khăn về tài chính. Một trong những nguyên nhân được chỉ ra là quy định phân bổ doanh thu bán vé của NPB thời bấy giờ trong đó đội thắng trận được nhận 70% doanh thu, bất kể trên sân nhà hay sân khách. Là đội bóng không có một doanh nghiệp chủ quản có tiềm lực tài chính dồi dào chống lưng, các thất bại buổi đầu càng khiến đội bóng lao đao trong việc duy trì hoạt động cũng như đảm bảo khoản phí thành viên 3 triệu yên tại giải, cũng như tình trạng nợ lương các cầu thủ xuất hiện^[10]. CLB đã tìm nhiều doanh nghiệp để mời tiếp quản như Kotobukiya và công ti Bia Asahi. Thậm chí CLB bị giải gây áp lực phải sáp nhập với Taiyo Whales, tuy nhiên đã vấp phải sự phản đối của dư luận, dẫn đầu là HLV Ishimoto, trước viễn cảnh đội bóng rời bỏ Hiroshima và chuyển tới Shimonoseki, Yamaguchi dưới trướng Taiyo^[8].

HLV Ishimoto sau đó đã thành lập hội cổ động viên (được hợp thức hóa ngày 29/7/1951) với mục đích vận động gây quĩ hỗ trợ duy trì hoạt động của đội Carp, và nhận được sự hưởng ứng nhiệt liệt từ người dân thành phố Hiroshima^[11]. Tính đến hết mùa giải 1951, số lượng thành viên đạt 13.000 người, và tổng số tiền gây quĩ được từ các hoạt động giao lưu, bán đồ, hay nổi bật nhất là hoạt động "thùng sake quyên góp", đạt 4,4 triệu yên (tương đương 2,86 tỉ yên thời giá 2024), giúp CLB tạm vượt qua áp lực duy trì hoạt động^[12].

Mùa giải sinh tử 1952

Với việc Nishi-Nippon Pirates sáp nhập vào Nishitetsu Clippers của Pacific League, hạ số đội tại chi giải Central League xuống 7 đội và gây khó khăn trong việc sắp xếp lịch thi đấu, ban lãnh đạo Central League ra quyết định sẽ khai trừ bất cứ đội nào kết thúc mùa giải 1952 với tỉ lệ thắng dưới 30%. Đây được xem là nước đi nhằm loại bỏ CLB Carp lao đao cả về thành tích lẫn tài chính trong 2 mùa giải trước đó^[10].

Tình hình càng trở nên nguy cấp hơn với đội Carp, khi tay ném trụ cột Hasegawa Ryohei bị Nagoya Dragons tiếp cận và chiêu mộ vào ngày 25/12/1951 thông qua việc lách luật trong hợp đồng của Hasegawa với Carp^[7]. Tuy nhiên, hợp đồng chiêu mộ trên với Dragons không được ủy viên giải thông qua, và Hasegawa trở về biên chế đội Carp.

Sau nửa đầu mùa giải tệ hại với thành tích 13 thắng, 46 thua, 2 hòa (thắng 22%), những tưởng trát khai trừ và giải thể đã định đối với Hiroshima Carp. Nhưng sang tới nửa cuối mùa giải, với sự quyết chiến của toàn đội, CLB đã giành thêm 24 trận thắng, thua 34, hòa 1, để kết thúc mùa với tỉ lệ thắng 31,6%^[13]. Hasegawa khi quay về đầu quân đã trở thành vị cứu tinh của Carp trước bờ vực bị khai trừ khi gồng gánh khối lượng ném khổng lồ và cùng Sugiura Ryutaro đóng góp 20 trên tổng số 37 chiến thắng của đội trong mùa giải này.

Trái ngược với Carp, Shochiku Robins bị khai trừ khỏi giải sau mùa giải 1952 với tỉ lệ thắng 28.8% và bị sáp nhập vào Taiyo Whales. Trong quá trình sáp nhập, một lượng lớn cầu thủ thuộc biên chế Robins, trong đó có tay đập hạng nặng Kozuru Makoto, có thể được các CLB khác chiêu mộ. Đội Carp, với ngân sách eo hẹp, đã một lần nữa phải dựa vào nguồn tiền gây quỹ quần chúng, lên tới hơn 10 triệu yên, để có thể kí hợp đồng với những cầu thủ này.

Tuy nhiên, việc NPB điều chỉnh quy định về phân bổ doanh thu bán vé trong đó đội chủ nhà được nhận ít nhất 60% có thể giúp CLB cải thiện phần nào tình hình tài chính trong những năm sau đó.

Mái nhà mới và chủ mới

Tuy nhiên, chỉ 3 năm sau, vào năm 1955, tình hình tài chính của của Carp lại lao đao trở lại, với khoản nợ đã lên tới 56,3 triệu yên^[14] . Để giải quyết vấn đề này, Matsuda Tsuneji, chủ tịch nhà sản xuất ô tô Toyo Kogyo (Mazda ngày nay) đã đề nghị đội bóng làm thủ tục phá sản rồi dồn toàn bộ tài sản sang một pháp nhân mới thuộc về các doanh nghiệp địa phương tự xoá nợ. Chỉ 2 ngày sau khi thống nhất việc "giải thể từng phần" doanh nghiệp CLB Bóng chày Hiroshima trước các cổ đông, ngày 19 tháng 12, doanh nghiệp Công ti Cổ phần Hiroshima Carp được thành lập với số vốn 5 triệu yên và chủ tịch là giám đốc công ti đường sắt địa phương Ito Nobuyuki.

Động thái này gây bất bình của các đội trong giải. Họ yêu cầu được tiếp cận các cầu thủ Carp mà họ cho rằng "không còn nghĩa vụ hợp đồng với CLB Carp mới và đã là cầu thủ tự do" hay yêu cầu đội Carp mới một lần nữa nộp phí gia nhập giải. Tuy nhiên, ủy viên giải Suzuki Ryuji, với sự thuyết phục từ Kawaguchi Go, đã chấp thuận tính kế thừa tư cách pháp nhân của Carp, kết luận rằng "đây chỉ là động thái đổi tên". Kể từ đó, khoản nợ 56,3 triệu yên kia đã được xóa.

Năm 1957, các doanh nghiệp tại Hiroshima, bao gồm Toyo Kogyo, đã quyên góp 160 triệu yên (khoảng 103 tỉ yên thời giá 2024) để xây dựng sân nhà mới cho CLB tại ven ngã ba sông Ōta, nằm gần kề Khu tưởng niệm Hòa bình Hiroshima^[5]. Sân vận động Thành phố Hiroshima khánh thành vào ngày 22 tháng 7 năm 1957, và tổ chức trận đấu đầu tiên của đội Carp vào ngày 24 tháng 7, trong trận thua 1-15 trước Hanshin Tigers.

Năm 1963, chủ tịch Toyo Kogyo Matsuda Tsuneji lên làm chủ tịch CLB Carp thay cho Ito Nobuyuki. Năm 1967, ông trở thành chủ sở hữu cũng như cổ đông lớn nhất của Carp. Câu lạc bộ đổi tên thành Hiroshima Toyo Carp (bổ sung tên nhà tài trợ chính, công ti Toyo Kogyo của Matsuda), và Matsuda Kohei, con trai của Tsuneji, lên làm quyền chủ tịch CLB^[15].

Kỉ nguyên "Mũ đỏ" vàng son (thập niên 1970-1980)

Bức phù điêu kỉ niệm thành tích vô địch Central League của Hiroshima Carp, tại công viên nơi từng là Sân vận động Thành phố Hiroshima

Giai đoạn đi xuống và khủng hoảng (thập niên 1990-2000)

Giai đoạn phục hưng (thập niên 2010 - đầu thập niên 2020)

3 chức vô địch Central League

Toàn đội Carp tung hô huấn luyện viên trưởng để ăn mừng chức vô địch Central League năm 2018

Mùa giải 2024

Sang năm thứ hai CLB được dẫn dắt bởi HLV trưởng Arai Takahiro, đội Carp ghi ít home run một cách bất thường: toàn đội chỉ đập được 52 home run, ít hơn tới 44 lần so với mùa trước đó.^[16]. Một lí do có thể là việc bóng thi đấu ở mùa giải này được ghi nhận "ít nảy" hơn, khiến nhiều pha đập bóng mà đáng ra có thể bay qua rào lại rơi trong sân và bị chụp thành fly out, dẫn tới sụt giảm thông số tấn công, đặc biệt là home run, xảy ra trong toàn giải.

Tình trạng này mặt khác lại vô cùng có lợi cho thành tích của các tay ném, đặc biệt của đội Carp. Các tay ném chủ công thường có chỉ số mất điểm trong khoảng 3.0 giờ đây lần lượt hạ thấp được chỉ số xuống dưới 1.0, trong các tay ném hộ công đạt được sự ổn định về hiệu suất thi đấu.

Sang giai đoạn thi đấu liên giải, vốn ít có mùa đạt số trận thắng trên 50%, đội Carp bất ngờ đạt thành tích thắng đa số trận ở tất cả các serie trừ serie đối đầu với Softbank Hawks^[17]

Ngày 7 tháng 6, Ohsera Daichi trở thành tay ném thứ 7 trong lịch sử CLB và thứ 102 trong lịch sử NPB ném được một trận no-hit, no-run trước đối thủ Chiba Lotte Marines.^[18]

Với việc thắng trên 50% số trận liên giải, đội Carp kết thúc nửa đầu mùa giải với vị trí đầu bảng Central League.

Tuy nhiên, vào nửa cuối mùa giải sau trận giao hữu các ngôi sao, số home run và hiệu số tấn công khác tại toàn giải NPB tăng vọt trở lại. Điều này khiến đội hình tấn công của đội Carp vốn đã quen lối chơi đập bóng bỏ nhỏ và ít khả năng đập bóng đi xa, lại càng trở nên lép vế so với phần còn lại của giải. Cùng với sự sa sút của đội ngũ tay ném rất xuất sắc trước đó, điều này dẫn tới việc đội Carp thua liền 20/25 trận trong tháng 9, và rơi từ vị trí đầu bảng xuống thứ 4 thuộc nhóm cuối bảng và mất quyền dự vòng playoff^[19]. Đây là thành tích trong một tháng thi đấu tệ nhất trong lịch sử CLB và ngang bằng thành tích tệ nhất toàn giải.

Các cầu thủ nổi bật

Cầu thủ thi đấu tại MLB

Hiện còn thi đấu:

• Maeda Kenta (2016–)
• Suzuki Seiya (2022–)
• Ryan Brasier (2013, 2018–)
• Taylor Hearn (2019-2023)

Đã giải nghệ:

• Colby Lewis (2002–2004, 2006–2007, 2010–2012, 2014–2016)
• Kuroda Hiroki (2008–2014)
• Takahashi Ken (2009)
• Richie Scheinblum (1975–1976)
• Alfonso Soriano (1999–2014)

Các số áo được lưu niệm

•  3 Kinugasa Sachio (1975–1987), (#28:1965–1974)
•  8 Yamamoto Koji (1971–1986, 2001–2005), (#27: 1969–1970), (#88: 1989–1993 trên cương vị huấn luyện viên)
•  15 Kuroda Hiroki (1997–2007, 2015–2016) (#18: 2008–2014 khi thi đấu tại MLB)

Các số áo nổi bật

•  1 Maeda Tomonori (1994–2013) - Suzuki Seiya (2019–2021)
•  7 Nomura Kenjiro (1989–2005) - Dobayashi Shota (2013–)
•  18 Sasaoka Shinji (1990-2007) - Maeda Kenta (2008–2015) - Morishita Masato (2020–）
•  20 Kitabeppu Manabu (1976–1994) - Nagakawa Katsuhiro (2003–2019) - Kuribayashi Ryoji (2021–）
•  25 Arai Takahiro (1999–2007, 2016–2018, 2023–)

Huấn luyện viên trưởng

Tên	Quốc tịch	Giai đoạn
Ishimoto Shuichi	Nhật Bản	1950–1953
Shiraishi Katsumi	Nhật Bản	1953–1960, 1963–1965
Monzen Masato	Nhật Bản	1961–1962
Hasegawa Ryohei	Nhật Bản	1965–1967
Nemoto Rikuo	Nhật Bản	1968–1972
Morinaga Katsuya	Nhật Bản	1972, 1974–1975
Joe Lutz	Hoa Kỳ	1975
Koba Takeshi	Nhật Bản	1975–1985
Anan Junro	Nhật Bản	1986–1988
Yamamoto Koji	Nhật Bản	1989–1993, 2001–2005
Mimura Toshiyuki	Nhật Bản	1994–1998
Tatsukawa Mitsuo	Nhật Bản	1999–2000
Marty Leo Brown	Hoa Kỳ	2006–2009
Nomura Kenjiro	Nhật Bản	2010–2014
Ogata Koichi	Nhật Bản	2015–2019
Sasaoka Shinji	Nhật Bản	2020–2022
Arai Takahiro	Nhật Bản	2023–

Các cơ sở đào tạo cầu thủ ở nước ngoài

Nhằm đào tạo các ngoại binh chất lượng nhưng lương thấp hơn các hợp đồng đắt đỏ với các cầu thủ tự do từ MLB, đội Carp thành lập Học viện Bóng chày Carp tại Cộng hòa Dominica vào năm 1990, trở thành là CLB đầu tiên tại NPB thành lập cơ sở đào tạo cầu thủ ngoài Nhật Bản. Sản phẩm đầu tiên của học viện, Robinson Checo, ra mắt đội một vào năm 1995. Một số cầu thủ của học viện, tiêu biểu là Timo Pérez và Alphonso Soriano, sau này đã có sự nghiệp thi đấu thành công tại MLB.

Ngoài ra, CLB Carp còn thành lập một lò đào tạo tay ném tại Quảng Đông, Trung Quốc^[20].

Cơ cấu chủ sở hữu

Đa số cổ phần của đội (60%) thuộc về một nhóm cổ đông là thành viên gia tộc của nhà sáng lập hãng ô tô Mazda Matsuda Jujiro. Trong khi đó, cổ đông pháp nhân lớn nhất của đội, tập đoàn Mazda, chỉ nắm 34,2% cổ phần. Do vậy, Carp là đội bóng chày chuyên nghiệp duy nhất trong số 28 đội tại châu Á thuộc sở hữu tư nhân.

Tham khảo

1. “国際平和拠点ひろしま｜システムメンテナンス”. hiroshimaforpeace.com (bằng tiếng Nhật). Truy cập ngày 3 tháng 1 năm 2025.
2. Gaijin Baseball (15 tháng 12 năm 2022). “The Heartbeat of Hiroshima - A Brief History of the Hiroshima Toyo Carp”. YouTube. Truy cập ngày 3 tháng 1 năm 2025.
3. “開局８０年セレクション 〜ありがとう広島市民球場〜”. archive.fo. 22 tháng 5 năm 2014. Truy cập ngày 6 tháng 1 năm 2025.
4. “広島平和記念資料館 | 展示を見る | 常設展示 | 6 広島の歩み | 6-2 広島の復興　さまざまな支援 | 6-2-2 平和記念都市建設法と復興事業の進展 | 6-2-2-3 市民球団広島カープの誕生”. hpmmuseum.jp. Truy cập ngày 6 tháng 1 năm 2025. no-break space character trong |tiêu đề= tại ký tự số 29 (trợ giúp)
5. ^ “『〈展示会報告〉文書と写真でたどる旧広島市民球場　-旧広島市民球場開場60年記念展示-』 - Bài tổng hợp triển lãm "Tìm lại dấu tích cựu SVĐ Thành phố Hiroshima qua tư liệu và ảnh - Triển lãm kỉ niệm 60 năm cựu SVĐ Thành phố Hiroshima."” (PDF). Cục lưu trữ thành phố Hiroshima. tr. 47-53.
6. Gaijin Baseball (24 tháng 9 năm 2024), NPB Team Nicknames EXPLAINED, truy cập ngày 5 tháng 2 năm 2025
7. ^ Yamato, Kyūshi (1980). Lịch sử Bóng chày Nhật Bản. NXB Tạp chí Baseball.
8. ^ “【3月29日】1951年（昭26） 開幕なのに試合が棚上げされたカープへの"嫌がらせ"”. Sponichi Annex. 9 tháng 4 năm 2008. Lưu trữ bản gốc ngày 15 tháng 9 năm 2015. Truy cập ngày 6 tháng 2 năm 2025.
9. 『定本 プロ野球40年』(Ấn phẩm đặc biệt: Kỉ niệm 40 năm bóng chày chuyên nghiệp tại Nhật Bản). NXB báo Hochi Shimbun. 1976.
10. ^ “『赤ヘル軍団 広島カープのすべて』(Đội quân Mũ đỏ: Tất tần tật về CLB Hiroshima Carp)”. Báo Sankei Shimbun. 1 tháng 11 năm 1975.
11. “カープと広島の絆。球団創設期の捕手が語る復興のシンボルVol.1”. web.archive.org. 6 tháng 5 năm 2021. Truy cập ngày 6 tháng 2 năm 2025.
12. “新球場の夢キャッチ 今も昔も「支えたる」”. Chugoku Shimbun. 30 tháng 7 năm 2012. Lưu trữ bản gốc ngày 30 tháng 7 năm 2012. Truy cập ngày 6 tháng 2 năm 2025.
13. “カープにまつわる場所を巡って、ヒロシマを学ぼう！by Peace Tourism”. web.archive.org. 9 tháng 10 năm 2023. Truy cập ngày 6 tháng 2 năm 2025.
14. 右介, 中川 (19 tháng 10 năm 2021). “(3ページ目)実態は"松田家"の私有球団…それなのに「広島"東洋"カープ」が「広島"マツダ"カープ」と呼ばれないワケ”. 文春オンライン (bằng tiếng Nhật). Truy cập ngày 7 tháng 2 năm 2025.
15. デジタル大辞泉,共同通信ニュース用語解説,日本大百科全書(ニッポニカ),知恵蔵,知恵蔵mini,デジタル大辞泉プラス,とっさの日本語便利帳,世界大百科事典内言及 (5 tháng 11 năm 2016). “広島東洋カープ(ヒロシマトウヨウカープ)とは？ 意味や使い方”. コトバンク (bằng tiếng Nhật). Truy cập ngày 7 tháng 2 năm 2025.
16. “広島東洋カープ ｜ BASEBALL KING”. BASEBALL KING (bằng tiếng Nhật). 15 tháng 5 năm 2014. Truy cập ngày 8 tháng 10 năm 2024.
17. 一般社団法人日本野球機構. “試合日程・結果 | 日本生命セ・パ交流戦 2024”. NPB.jp 日本野球機構 (bằng tiếng Nhật). Truy cập ngày 8 tháng 10 năm 2024.
18. “広島東洋カープ公式サイト”. www.carp.co.jp. Truy cập ngày 8 tháng 10 năm 2024.
19. https://www.sportschosun.com/sports/2024/09/team-that-was-expected-to-win-20586
20. Author, No (21 tháng 7 năm 2004). “Hiroshima Carp building baseball academy in China”. The Japan Times (bằng tiếng Anh). Truy cập ngày 6 tháng 2 năm 2025.