Huân chương Tự do Tổng thống

Huân chương Presidential Medal of Freedom

Huân chương Tự do của Tổng thống (Tiếng Anh: Presidential Medal of Freedom) là một huân chương của Tổng thống Hoa Kỳ dùng để trao tặng cho những đóng góp đặc biệt trong giữ gìn an ninh công cộng, lợi ích quốc gia của Hoa Kỳ, thế giới hòa bình hay lĩnh vực văn hóa hoặc các nỗ lực đáng kể của một cá nhân hay tập thể ^[1].

Huân chương Tự do của Tổng thống cùng Huân chương vàng Quốc hội của Quốc hội Hoa Kỳ là hai huân chương cao quý nhất của nước Mỹ. Người được nhận huân chương không chỉ giới hạn là công dân Mỹ (nhiều nhà lãnh đạo các quốc gia trên thế giới đã nhận Huân chương này) và mặc dù là một giải thưởng dân sự nhưng quân nhân vẫn được nhận với điều kiện phải mặc quân phục khi nhận giải.

Lịch sử

Huân chương được lập ra năm 1945 bởi tổng thống Harry Truman để vinh danh những người tham gia Chiến tranh thế giới thứ hai.^[2] Đến năm 1963 huân chương này được tổng thống John F. Kennedy tái lập và mở rộng diện vinh danh thông qua sắc lệnh số 11085.^[3]

Huân chương này được trao thường niên vào dịp gần ngày Độc lập Hoa Kỳ (4 tháng 7), những người được lựa chọn để nhận vinh dự này được quyết định bởi chính tổng thống. Huân chương có thể được trao cho các cá nhân nhiều hơn một lần, ví dụ John Kenneth Galbraith và Colin Powell đều từng hai lần nhận huân chương. Những người đã qua đời cũng có thể được truy tặng huân chương, ví dụ cho trường hợp này là Paul "Bear" Bryant, John F. Kennedy và Roberto Clemente.

Mô tả

Huân chương và những chi tiết đi kèm như ruy-băng, huy hiệu, cài cà-vạt

Phần chính của huân chương có dạng ngôi sao vàng tráng men trắng lồng phía trên một hình ngũ giác tráng men đỏ. Vành tròn viền vàng ở trung tâm ngôi sao có khắc 13 ngôi sao vàng nhỏ trên nền men xanh nước biển (lấy từ Quốc huy Hoa Kỳ). Nối giữa các cánh của ngôi sao là năm con đại bàng mạ vàng. Phía trên dải băng treo huân chương còn đính thêm một con đại bàng khác mạ bạc.

Người nhận huy chương

Xem thêm: en:List of Presidential Medal of Freedom recipients

Năm	Người nhận huy chương	Lĩnh vực	Ghi chú
1946	John Kenneth Galbraith	Kinh doanh và kinh tế học
1946	Thomas Francis, Jr.	Khoa học tự nhiên
1946	Horacio de la Costa	Tôn giáo
1946	William Stephenson	Tình báo
1946	Homer Morrison Byington	Chính trị
1946	Andrew Berry	Quân sự
1947	Henry Rigby	Tình báo
1948	Frank Berryman	Quân sự
1961	Andrew Goodpaster	Quân sự	Được trao huân chương lần 2 năm 1984
1963	John F. Kennedy	Tổng thống Hoa Kỳ	Truy tặng
1963	Ludwig Mies van der Rohe	Kiến trúc
1963	Edwin H. Land	Nhiếp ảnh
1963	Jean Monnet	Ngoại giao
1964	Walt Disney	Điện ảnh
1964	Theodore M. Hesburgh	Giáo dục
1964	Lewis Mumford	Khoa học tự nhiên
1968	Robert S. McNamara	Chính trị
1969	Bob Hope	Điện ảnh
1969	Gregory Peck	Điện ảnh
1969	Duke Ellington	Âm nhạc
1977	Lady Bird Johnson	Phu nhân tổng thống Lyndon B. Johnson
1977	Ariel Durant và Will Durant	Sử học
1977	James D. Watson	Khoa học tự nhiên
1980	Rachel Carson	Khoa học tự nhiên	Truy tặng
1980	John Wayne	Điện ảnh	Truy tặng
1980	Ansel Adams	Nhiếp ảnh
1980	Lyndon B. Johnson	Tổng thống Hoa Kỳ	Truy tặng
1981	Kirk Douglas	Điện ảnh
1983	Clare Boothe Luce	Chính trị
1984	James Cagney	Điện ảnh
1984	Whittaker Chambers	Tình báo
1984	Andrew Goodpaster	Ngoại giao	Được trao huân chương lần 1 năm 1961
1985	Juan Trippe	Kinh doanh và kinh tế học	Truy tặng
1985	Jacques-Yves Cousteau	Khoa học tự nhiên	Công dân Pháp
1987	Lyman Lemnitzer	Quân sự
1988	Milton Friedman	Kinh doanh và kinh tế học
1989	Lucille Ball	Điện ảnh	Truy tặng
1992	Audrey Hepburn	Điện ảnh
1993	Martha Raye	Điện ảnh
1993	Marjory Stoneman Douglas	Hoạt động môi trường
1993	Joseph L. Rauh, Jr	Luật
1993	John Minor Wisdom	Luật
1993	William J. Brennan, Jr.	Luật
1993	Thurgood Marshall	Luật
1993	Colin Powell	Quân sự
1993	William Fulbright	Chính trị
1993	Ronald Reagan	Tổng thống Hoa Kỳ
1993	Arthur Ashe	Thể thao

2016

Các tài tử điện ảnh Tom Hanks, Robert Redford và Robert De Niro, vận động viên bóng rổ Kareem Abdul-Jabbar và Michael Jordan, ca sĩ Bruce Springsteen và Diana Ross, người thành lập quỹ Melinda và Bill Gates, người dẫn chương trình Ellen DeGeneres, các nhà toán học và khoa học máy tính Grace Hopper, Margaret Hamilton, Elvis Presley, ...^[4]

Danh sách này không đầy đủ, bạn cũng có thể giúp mở rộng danh sách.

Hình ảnh

• 
  Lãnh tụ nhân quyền A. Philip Randolph được Tổng thống Lyndon B. Johnson trao huân chương năm 1964.
• 
  Tổng thống Richard Nixon và các phi hành gia Apollo 13 (phải sang trái: Jack Swigert, Jim Lovell và Fred Haise) sau buổi trao tặng huân chương năm 1970.
• 
  Tổng thống Ronald Reagan, cạnh đó là Mẹ Teresa trong buổi trao tặng huân chương tại Nhà Trắng năm 1985.
• 
  Cựu Thủ tướng Anh Margaret Thatcher nhận huân chương từ Tổng thống George H. W. Bush năm 1991.
• 
  George H. W. Bush trao huân chương cho cựu Tổng thống Ronald Reagan năm 1993.
• 
  "Nữ hoàng nhạc Soul" Aretha Franklin bật khóc sau khi được nêu tên nhận huân chương, cạnh đó là nhà sử học Robert Conquest bên trái và nhà kinh tế học Alan Greenspan năm 2005.
• 
  Cựu Thủ tướng Anh Tony Blair nhận huân chương từ Tổng thống George W. Bush năm 2009.
• 
  Tổng thống Barack Obama trao huân chương cho Phó Tổng thống Joe Biden năm 2017.
• 
  Tổng thống Donald Trump trao huân chương cho Roger Staubach năm 2018.

Tham khảo

1. Executive Order 9586, signed ngày 6 tháng 7 năm 1945; Federal Register 10 FR 8523, ngày 10 tháng 7 năm 1945
2. Executive Order 9590, signed 21 tháng 7 năm 1945;Federal Register 10 FR 9203, 25 tháng 7 năm 1945
3. Executive Order 11085, signed ngày 22 tháng 2 năm 1963; Federal Register 28 FR 1759, ngày 26 tháng 2 năm 1963
4. „Einfach weiterschwimmen“ – Tränen im Weißen Haus, welt, 23.11.2016

Liên kết ngoài

• Trang chính thức của Presidential Medal of Freedom
• Danh sách người nhận huân chương trên trang của Thượng viện Hoa Kỳ