Nguyễn Văn Mại

Chân dung ông Nguyễn Văn Mại

Nguyễn Văn Mại (阮文邁, 1858-1945), tự Tiểu Cao (小皋), quê tại làng Niêm Phò, huyện Quảng Điền, Tỉnh Thừa Thiên Huế. Ông thi đậu Phó bảng, làm quan đến hàm Thượng thư Bộ Lễ, Thái tử Thiếu bảo, Hiệp tá Đại học sĩ. Ông là một vị quan nho nhã, thích văn chương, chủ trương vừa làm quan vừa dạy học trò. Lúc ông làm bố chính Quảng Nam cùng quan Tổng đốc Đào Tấn vừa chỉnh đốn chính trường vừa mở mang học vấn cho sĩ tử, năm đó tỉnh Quảng Nam có nhiều học trò thành đạt như Phạm Liệu, Huỳnh Thúc Kháng, Trần Quí Cáp...Trong thời gian làm Bố chánh tỉnh Khánh Hòa kiêm Thuận Khánh tổng đốc quan phòng, ông có công trong việc huấn thị lập trường học chữ quốc ngữ tại hai tỉnh Thuận- Khánh được Vua Thành Thái ban khen và tư cho các tỉnh thành khác cùng học tập.Năm 1901, ông phụng chuẩn làm Phó chủ khảo kỳ thi Hội (Chánh chủ khảo là ông An Xuân Nam Cao Xuân Dục) kỳ thi có các ông Phan Châu Trinh, Nguyễn Sinh Huy (tức Nguyễn Sinh Sắc- thân sinh Hồ chủ tịch) đậu Phó Bảng. Các tác phẩm thi văn của ông hiện được lưu giữ và nghiên cứu trong các trường Đại học như Việt Nam phong sử, Lô giang Tiểu sử, Tiện huề Hán thư...

Tham khảo