Rhodi(III) chloride

Rhodi(III) chloride
Cấu trúc của rhodi(III) chloride
Cấu trúc mạng tinh thể của rhodi(III) chloride
Mẫu rhodi(III) chloride trihydrat
Tên khác	Rhodi trichloride
Nhận dạng
Số CAS	10049-07-7
Thuộc tính
Công thức phân tử	RhCl3
Khối lượng mol	209,2631 g/mol 263,30894 g/mol (3 nước)
Bề ngoài	Chất rắn đỏ (3 nước)
Khối lượng riêng	5,38 g/cm³, chất rắn
Điểm nóng chảy	khoảng 450 °C (723 K; 842 °F)
Điểm sôi	717 °C (990 K; 1.323 °F)
Độ hòa tan trong nước	không tan (khan)
Độ hòa tan	tan trong các dung dịch hydroxide và các dung dịch cyanide, cũng tan trong aqua regia tạo phức với amonia, thioure, thiosemicarbazide
Độ axit (pKa)	có tính acid trong dung dịch
MagSus	-7,5·10^-6 cm³/mol
Trừ khi có ghi chú khác, dữ liệu được cung cấp cho các vật liệu trong trạng thái tiêu chuẩn của chúng (ở 25 °C [77 °F], 100 kPa). Tham khảo hộp thông tin

Rhodi(III) chloride là một cách gọi chung cho các hợp chất vô cơ có công thức hóa học RhCl₃(H₂O)_n, với giá trị n thay đổi từ 0 đến 3. Tùy thuộc vào giá trị của n, chất này có thể là chất rắn màu nâu đậm hoặc có màu đỏ. Muối ngậm nước của nó được sử dụng rộng rãi để pha chế các hợp chất được sử dụng trong quá trình xúc tác đồng nhất, đặc biệt là đối với sản xuất acid acetic và phản ứng hydroformyl hóa.^[1]

Cấu trúc

Rhodi(III) chloride dạng ngậm nước thường được biết đến dưới dạng trihydrat có công thức gần đúng là RhCl₃(H₂O)₃.^{[2] 103}Rh NMR cho thấy rằng dung dịch của hợp chất này thực ra gồm một số loại khác biệt, và tỷ lệ của từng chất lại thay đổi theo thời gian và phụ thuộc vào nồng độ chloride trong dung dịch. Sự phân bố tương đối của các loại góp phần xác định nên màu sắc của dung dịch, có thể từ màu vàng đến màu quả mâm xôi đỏ.^[3]

Phức hợp

RhCl₃(H₂O)₃ là tiền chất của nhiều phức hợp khác nhau, một số trong đó là có tính thương mại rất lớn. Hợp chất này phản ứng với acetylaceton để tạo ra rhodi(III) acetylacetonat.

Hợp chất khác

RhCl₃ còn tạo một số hợp chất với NH₃, như:

• RhCl₃·3NH₃ là chất rắn màu vàng, D = 2,41 g/cm³;^[4]
• RhCl₃·4NH₃ là chất rắn màu vàng kim loại, D = 2,07 g/cm³;^[4]
• RhCl₃·5NH₃ khan và 2 nước đều là tinh thể vàng nhạt-trắng^[5], D = 2,08 g/cm³^[4];
• RhCl₃·6NH₃ là tinh thể không màu^[5], D = 1,92 g/cm³.^[4]

RhCl₃ còn tạo một số hợp chất với CS(NH₂)₂, như:

• RhCl₃·3CS(NH₂)₂ – tinh thể màu đỏ garnet;
• RhCl₃·5CS(NH₂)₂ – tinh thể vàng;^[6]
• RhCl₃·6CS(NH₂)₂ – tinh thể vàng.^[7]

RhCl₃ còn tạo một số hợp chất với CSN₃H₅, như:

• RhCl₃·CSN₃H₅·2H₂O – chất rắn màu nâu;^[8]
• RhCl₃·2CSN₃H₅·xH₂O – với x = 1: chất rắn màu vàng, với x = 2: tinh thể vàng cam;^[8]
• RhCl₃·3CSN₃H₅·xH₂O – với x = 3: tinh thể màu vàng chanh, với x = 4: tinh thể nâu.^[8] Dạng khan có D = 2 g/cm³^[4].

Rh(CSN₃H₄)₂Cl·2H₂O chứa ion CSN₃H₄⁻, là chất rắn màu vàng nâu. Phức hợp hai phối tử RhCl₃·2CSN₃H₅·NH₃·2H₂O có màu nâu sáng.^[8]

Tham khảo

1. Greenwood, N. N. & Earnshaw, A. (1997). Chemistry of the Elements (ấn bản thứ 2). Oxford: Butterworth-Heinemann. ISBN 0-7506-3365-4.
2. Canterford, J. H. & Colton, R. (1968). Halides of the Second and Third Row Transition Metals. London: Wiley-Interscience.
3. Carr, Christopher; Glaser, Julius; Sandström, Magnus (1987). “¹⁰³Rh NMR chemical shifts of all ten [RhCl_n(OH₂)_6−n]³⁻ⁿ complexes in aqueous solution”. Inorg. Chim. Acta. 131 (2): 153–156. doi:10.1016/S0020-1693(00)96016-X.
4. ^ Handbook… (Pierre Villars, Karin Cenzual, Roman Gladyshevskii; Walter de Gruyter GmbH & Co KG, 24 thg 7, 2017 - 1970 trang), trang 1610. Truy cập 26 tháng 2 năm 2021.
5. ^ A Text-book Of Inorganic Chemistry Vol-x (J.newton Friend; 1928), trang 201; 204; 207. Truy cập 21 tháng 2 năm 2021.
6. Chemisches Zentralblatt. (16 tháng 9 năm 1936), trang 2113+2114 – http://delibra.bg.polsl.pl/Content/20593/b2_nr12.pdf. Truy cập 14 tháng 5 năm 2020.
7. Meyer, Richard Joseph (1938). Gmelins Handbuch der anorganischen chemie (bằng tiếng Đức). Verlag Chemie g.m.b.h. tr. 112.
8. ^ Rhodium: Supplement volume (G. R. Watts, Leopold Gmelin; Springer-Verlag, 1982), trang 40–41. Truy cập 23 tháng 2 năm 2021.