Sự kiện proton Mặt Trời

Sự kiện proton Mặt Trời, hay cơn bão proton (tiếng Anh: solar particle event (SPE), còn được gọi là solar energetic particle (SEP) event hoặc solar radiation storm)^[a]^[1] là một hiện tượng của Mặt Trời, xảy ra khi các hạt do Mặt Trời phát ra, chủ yếu là proton, tăng tốc trong bầu khí quyển của Mặt Trời trong một vụ solar flare hoặc trong không gian liên hành tinh bởi sóng xung kích coronal mass ejection.

Các hạt khác như các ion heli và HZE cũng có thể được tăng tốc trong sự kiện này. Chúng có thể xâm nhập vào từ trường Trái Đất và gây ra sự ion hóa trong tầng điện ly. Hiệu ứng này tương tự như cực quang, ngoại trừ hạt liên quan là proton chứ không phải là electron. Các proton năng lượng là một mối nguy hiểm bức xạ đáng kể đối với tàu vũ trụ và các phi hành gia.

Miêu tả

SPE xảy ra khi các hạt tích điện trong bầu khí quyển của Mặt Trời được gia tốc đến vận tốc cực cao. Những hạt tích điện này, được gọi là các hạt năng lượng Mặt Trời, có thể thoát ra ngoài không gian liên hành tinh, nơi chúng đi theo từ trường liên hành tinh.

Khi các hạt năng lượng Mặt Trời tương tác với từ quyển của Trái Đất, chúng được dẫn bởi từ trường Trái Đất về phía bắc và nam cực, nơi chúng có thể thâm nhập vào tầng khí quyển phía trên.^[2]

Tham khảo

^ Jiggens, P.; Clavie, C.; Evans, H.; O'Brien, T. P.; Witasse, O.; Mishev, A. L.; Nieminen, P.; Daly, E.; Kalegaev, V.; Vlasova, N.; Borisov, S.; Benck, S.; Poivey, C.; Cyamukungu, M.; Mazur, J.; Heynderickx, D.; Sandberg, I.; Berger, T.; Usoskin, I. G.; Paassilta, M.; Vainio, R.; Straube, U.; Müller, D.; Sánchez‐Cano, B.; Hassler, D.; Praks, J.; Niemelä, P.; Leppinen, H.; Punkkinen, A.; Aminalragia‐Giamini, S.; Nagatsuma, T. (tháng 1 năm 2019). “In Situ Data and Effect Correlation During September 2017 Solar Particle Event”. Space Weather. 17 (1): 99–117. Bibcode:2019SpWea..17...99J. doi:10.1029/2018SW001936. S2CID 126398974.
^ “Solar Radiation Storm | NOAA / NWS Space Weather Prediction Center”. www.swpc.noaa.gov. Truy cập ngày 10 tháng 7 năm 2022.

Liên kết ngoài

Solar Particle Events Affecting the Earth Environment 1976 - present
SWPC alert descriptions
Carrington Super Flare Lưu trữ 2010-03-29 tại Wayback Machine, NASA Science News, ngày 6 tháng 5 năm 2008

Bài viết này vẫn còn sơ khai. Bạn có thể giúp Wikipedia mở rộng nội dung để bài được hoàn chỉnh hơn.

Lỗi chú thích: Đã tìm thấy thẻ <ref> với tên nhóm “lower-alpha”, nhưng không tìm thấy thẻ tương ứng <references group="lower-alpha"/> tương ứng, hoặc thẻ đóng </ref> bị thiếu

[2] Jiggens, P.; Clavie, C.; Evans, H.; O'Brien, T. P.; Witasse, O.; Mishev, A. L.; Nieminen, P.; Daly, E.; Kalegaev, V.; Vlasova, N.; Borisov, S.; Benck, S.; Poivey, C.; Cyamukungu, M.; Mazur, J.; Heynderickx, D.; Sandberg, I.; Berger, T.; Usoskin, I. G.; Paassilta, M.; Vainio, R.; Straube, U.; Müller, D.; Sánchez‐Cano, B.; Hassler, D.; Praks, J.; Niemelä, P.; Leppinen, H.; Punkkinen, A.; Aminalragia‐Giamini, S.; Nagatsuma, T. (tháng 1 năm 2019). “In Situ Data and Effect Correlation During September 2017 Solar Particle Event”. Space Weather. 17 (1): 99–117. Bibcode:2019SpWea..17...99J. doi:10.1029/2018SW001936. S2CID 126398974.

[swpc-3] “Solar Radiation Storm | NOAA / NWS Space Weather Prediction Center”. www.swpc.noaa.gov. Truy cập ngày 10 tháng 7 năm 2022.

[a]

[1]

[2]

x t s Từ quyển
Hạ từ quyển	Hoàn lưu Cực quang Từ trường Trái Đất Địa quyển Dòng tia Gió plasma
Từ quyển Trái Đất	Birkeland current Bow shock Tầng điện li Magnetopause Lớp vỏ bọc từ Từ quyển Magnetosphere chronology Magnetosphere particle motion Plasmasphere Ring current Vành đai bức xạ Van Allen
Gió Mặt Trời	Mây từ tính Coronal mass ejection Solar flare Bão từ Nhật quyển Từ trường liên hành tinh Heliospheric current sheet Nhật dừng Sự kiện proton Mặt Trời Space climate Space weather
Vệ tinh	Full list Arase (2016) Cluster II Double Star Geotail IMAGE MMS (2015) Polar THEMIS Tàu thăm dò Van Allen WIND
Dự án nghiên cứu	EISCAT HAARP SHARE Unwin Radar SuperDARN Sura Ionospheric Heating Facility
Từ trường khác	Sao Thủy Mặt Trăng Sao Mộc Ganymede Sao Thổ Thiên Vương Hải Vương
Liên quan	Flux tube Gas torus Hình xăm của mặt trăng Vành đai hành tinh Sao Mộc Sao Thổ Thiên Vương Hải Vương