Seleni disulfide

Seleni disulfide

Dữ liệu lâm sàng
Tên thương mại	Selseb, Selsun xanh,
Đồng nghĩa	Selenium sulfide
AHFS/Drugs.com	Chuyên khảo
Danh mục cho thai kỳ	US: C (Rủi ro không bị loại trừ)
Dược đồ sử dụng	thuốc bôi
Mã ATC	D01AE13 (WHO)
Các định danh
Tên IUPAC Selen disulfide
Số đăng ký CAS	7488-56-4
PubChem CID	24087
ChEMBL	CHEMBL1200680
ECHA InfoCard	100.028.458
Dữ liệu hóa lý
Công thức hóa học	S2Se
Khối lượng phân tử	143.09
Tỉ trọng	3 g/cm^3
Điểm nóng chảy	111 °C (232 °F)
Điểm sôi	118 đến 119 °C (244 đến 246 °F) (phân hủy)
Độ hòa tan trong nước	không đáng kể mg/mL (20 °C)

Selen disulfide là một loại thuốc được sử dụng để điều trị chứng đau thắt ngực, viêm da tiết bã và gàu. Nó được sử dụng cho kem dưỡng da hoặc dầu gội đầu. Gàu thường trở lại nếu ngừng điều trị.

Tác dụng phụ bao gồm rụng tóc, kích ứng da, yếu, và cảm thấy mệt mỏi^[1]. Không được khuyến cáo sử dụng ở trẻ em dưới 2-5 tuổi. Sử dụng trong thời kỳ mang thai hoặc cho con bú sữa mẹ vẫn chưa được nghiên cứu^[2]. Selen disulfide là một hợp chất vô cơ với công thức hóa học SeS₂^[3].

Selen disulfide đã được chấp thuận cho sử dụng y tế ở Hoa Kỳ ít nhất từ đầu năm 1951^[4]. Nó nằm trong Danh sách thuốc thiết yếu của WHO, loại thuốc hiệu quả nhất và an toàn nhất trong hệ thống y tế^[5]. Selen disulfide có sẵn như một loại thuốc thông thường trong quầy thuốc. Tại Hoa Kỳ một tháng điều trị tốn kém dưới 25 USD^[6]. Tại Vương quốc Anh, 100ml tương đương 2,5% chi phí dầu gội cho dịch vụ sức khỏe quốc gia khoảng 1,96 pound.

Selen disulfide được bán như một chất chống nấm trong dầu gội đầu để điều trị bệnh gàu và viêm da tiết bã có liên quan đến da đầu với các loại nấm Malassezia.^[7][8][9]

Tác dụng phụ

Selen disulfide có thể gây đổi màu tóc và thay đổi màu sắc của thuốc nhuộm tóc. Nó cũng có thể làm biến màu kim loại đồ trang sức. Selen monosulfide (SeS) là hợp chất selen duy nhất được xác định là chất gây ung thư ở động vật.^[10]

Thành phần hóa học

Cấu trúc của 1,2,3-Se₃S₅, minh họa của selen sulfide.

Selen disulfide có thành phần xấp xỉ của Se và S và đôi khi được gọi là selen sulfide. Tuy nhiên, như được sử dụng trong các công thức độc quyền, nó không phải là hợp chất hóa học thuần túy mà là một hỗn hợp mà tỷ lệ Se: S là 1: 2. Các hợp chất này là các vòng Se-S chứa một số nguyên tử S và Se có thể thay đổi, Se_nS_8−n.^[11]. Nhiều selen sulfide được biết đến như được chỉ ra bởi quang phổ ⁷⁷Se-NMR.^[12].

Lịch sử

Selen monosulfide, cùng với nguyên tố selen và lưu huỳnh, đã được sử dụng trong các chế phẩm dược phẩm trong quá khứ^[13] gây nhầm lẫn và mâu thuẫn^[14].

Tham khảo

1. WHO Model Formulary 2008 (PDF). World Health Organization. 2009. tr. 297. ISBN 9789241547659. Lưu trữ (PDF) bản gốc ngày 13 tháng 12 năm 2016. Truy cập ngày 8 tháng 12 năm 2016.
2. “Selenium sulfide topical Use During Pregnancy | Drugs.com”. www.drugs.com. Lưu trữ bản gốc ngày 16 tháng 1 năm 2017. Truy cập ngày 13 tháng 1 năm 2017.
3. Mitchell, Stephen C. (2003). Biological Interactions Of Sulfur Compounds (bằng tiếng Anh). CRC Press. tr. 174. ISBN 9780203362525. Lưu trữ bản gốc ngày 16 tháng 1 năm 2017.
4. “Selenium Sulfide”. The American Society of Health-System Pharmacists. Lưu trữ bản gốc ngày 18 tháng 1 năm 2017. Truy cập ngày 8 tháng 1 năm 2017.
5. “WHO Model List of Essential Medicines (19th List)” (PDF). World Health Organization. tháng 4 năm 2015. Lưu trữ (PDF) bản gốc ngày 13 tháng 12 năm 2016. Truy cập ngày 8 tháng 12 năm 2016.
6. Hamilton, Richart (2015). Tarascon Pocket Pharmacopoeia 2015 Deluxe Lab-Coat Edition. Jones & Bartlett Learning. tr. 194. ISBN 9781284057560.
7. Selenium(IV) sulfide - pharmacy codes search engine Lưu trữ 2008-04-01 tại Wayback Machine
8. Chemicals of Selenium.Se Lưu trữ 2008-04-03 tại Wayback Machine
9. Accessed Dec. 24, 2007 Lưu trữ 2008-12-26 tại Wayback Machine
10. “selenium compounds”. Lưu trữ bản gốc ngày 29 tháng 12 năm 2007.
11. Cyclic selenium sulfides R. Steudel, R. Laitinen, Topics in Current Chemistry, (1982), 102, 177-197
12. Pekonen, Pentti.; Hiltunen, Yrjō; Laitinen, Risto S.; Pakkanen, Tapani A. (1991). “Chalcogen ring interconversion pathways.⁷⁷Se NMR spectroscopic study of the decomposition of 1,2,3,4,5-Se₅S₂ to 1,2,3,4,5,6-Se₆S₂ and 1,2,3,4-Se₄S₂”. Inorganic Chemistry. 30 (19): 3679. doi:10.1021/ic00019a022.
13. “Definition: selenium sulfide from Online Medical Dictionary”.
14. “DrugBank: DB00971 (Selenium Sulfide)”. Lưu trữ bản gốc ngày 27 tháng 4 năm 2007.