Tahrir al-Sham

Tổ chức Giải phóng vùng Cận Đông
Hayʼat Tahrir al-Sham Tham dự Nội chiến Syria
Hoạt động	2017-nay
Hệ tư tưởng	Chủ nghĩa Hồi giáo Chủ nghĩa dân tộc Syria
Trung thành với	Chính phủ Cứu quốc Syria[1]
Lãnh đạo	Abu Mohammad al-Julani[2]
Trụ sở	Idlib , Syria
Tách ra từ	Al-Qaeda
Đồng minh	Quân đội Syria Tự do Jund al-Aqsa Đảng Huynh đệ Hồi giáo Syria  Thổ Nhĩ Kỳ[3]  Qatar  Ukraina[4]
Kẻ thù	Syria  Nga  Iran  Israel Hezbollah Các lực lượng Dân chủ Syria
Được coi là khủng bố bởi
Nga  Hoa Kỳ  Anh Quốc  Nhật Bản  Úc

Huy hiệu của mặt trận Ansar al-Deen

Logo của Jaysh al-Sunna

Tahrir al-Sham (tiếng Ả rập: هيئة تحرير الشام/Hayʼat Taḥrīr aš-Šām^[5] có nghĩa là Tổ chức Giải phóng vùng Cận Đông hoặc Ủy ban Giải phóng vùng Cận Đông, còn biết đến với tên gọi Tahrir al-Sham) là một nhóm phiến quân theo chủ nghĩa Hồi giáo dòng Sunni^[6][7] . Đây là tổ chức chính trị và bán quân sự do Thổ Nhĩ Kỳ hậu thuẫn^[8] ,tham gia vào nội chiến Syria.

Lịch sử

Tổ chức này được thành lập vào ngày 28 tháng 1 năm 2017 thông qua sự hợp nhất giữa các nhóm Jaysh al-Ahrar (một phe phái Ahrar al-Sham), Jabhat Fateh al-Sham (JFS), Mặt trận Ansar al-Din, Jaysh al-Sunna, Liwa al-Haqq, và Phong trào Nour al-Din al-Zenki^[9][10]. Quá trình hợp nhất được tiến hành theo sáng kiến ​​của Abu Jaber Shaykh vốn là một chỉ huy Hồi giáo từng là Emir thứ hai của Ahrar al-Sham^[9]. Tuyên bố tổ chức mới thành lập là "một giai đoạn mới trong cuộc đời của cuộc cách mạng được ban phước", Abu Jaber kêu gọi tất cả các phe phái của phe đối lập Syria đoàn kết dưới sự lãnh đạo Hồi giáo của mình và tiến hành một "cuộc Thánh chiến của nhân dân" để đạt được các mục tiêu của giai đoạn nổi dậy dân sự của cuộc nội chiến Syria, mà ông mô tả là sự lật đổ của chính quyền Ba'athist Syria và các chiến binh Hezbollah khỏi khu vực Syria, và sự thành lập của một Chính phủ Cứu rỗi Syria theo hệ chính phủ Hồi giáo^[11].

Sau thông báo, các nhóm và cá nhân khác đã tham gia. Nhóm hợp nhất chủ yếu do Jabhat Fatah al-Sham và các cựu lãnh đạo Ahrar al-Sham lãnh đạo, mặc dù Bộ tư lệnh tối cao cũng có đại diện từ các nhóm khác^[12]. Phong trào Nour al-Din al-Zenki^[13] tách khỏi Tahrir al-Sham vào tháng 7 năm 2017 và Mặt trận Ansar al-Din vào năm 2018^[14]. Sự hình thành của HTS được theo sau bởi một loạt các vụ ám sát những người ủng hộ. Để đáp trả, HTS đã phát động một cuộc đàn áp thành công những người trung thành với Al-Qaeda, củng cố quyền lực của mình tại Idlib. Kể từ đó, HTS đã theo đuổi chương trình "Syria hóa"; tập trung vào việc thiết lập một chính quyền dân sự ổn định cung cấp dịch vụ và kết nối với các tổ chức nhân đạo ngoài việc duy trì luật pháp và trật tự^[10].

Hoạt động

Chiến lược của Tahrir al-Sham dựa trên việc mở rộng quyền kiểm soát lãnh thổ của mình ở Syria, thiết lập quyền quản lý và huy động sự ủng hộ của người dân. Năm 2017, HTS đã cho phép quân đội Thổ Nhĩ Kỳ tuần tra Tây Bắc Syria như một phần của lệnh ngừng bắn được làm trung gian thông qua các cuộc đàm phán Astana. Các chính sách của HTS đã khiến HTS xung đột với Hurras al-Deen, nhánh của Al-Qaeda tại Syria, bao gồm cả các cuộc đụng độ ở Tỉnh Idlib (tháng 6 năm 2020)^[15]. HTS ước tính có khoảng 6.000-15.000 thành viên vào năm 2022^[16]. Hay'at Tahrir al-Sham tuyên thệ trung thành với Chính phủ Cứu quốc Syria, một chính phủ thay thế của phe đối lập Syria tại tỉnh Idlib^[17][18]. Trong khi tổ chức chính thức tuân thủ trường phái phong trào Salafi, Hội đồng Fatwa cấp cao của Chính phủ Cứu thế Syria mà tổ chức này chịu ơn về mặt tôn giáo bao gồm cả ulema từ các truyền thống Ash'arite và Sufi. Trong hệ thống pháp luật và chương trình giáo dục của mình, HTS thực hiện tư tưởng trường phái Shafi'i (Shafi'ite) và giảng dạy tầm quan trọng của bốn trường phái Hồi giáo Sunni madhahib (trường phái luật) cổ điển trong Fiqh (luật học Hồi giáo)^[19].

Một tay súng của nhóm phiến quân Hayat Tahrir al-Sham

Tính đến năm 2021, HTS được coi là phe phái quân sự hùng mạnh nhất trong phe đối lập Syria^[20]. Vào tháng 11 năm 2024, HTS đã phát động Chiến dịch tấn công Tây Bắc Aleppo (2024), được gọi là Chiến dịch Răn đe xâm lược được cho là đã chiếm được 11 thị trấn và làng mạc ở phía tây tỉnh Aleppo, chiếm được thủ phủ Aleppo của tỉnh này sau bốn ngày tấn công^[21][22]. Đến ngày 4 tháng 12 năm 2024, HTS đã chiếm được hầu hết các tỉnh Aleppo và Idlib và bắt đầu tiến về Hama^[22]. Vào ngày 5 tháng 12 năm 2024, các chiến binh HTS đã chiếm được thành phố Hama sau hai ngày giao tranh ở các làng lân cận. Nhóm này cho biết sẽ tiến về Homs (cách Hama 40 km)^[23]. Ngày 06 tháng 12 năm 2024, một chỉ huy phiến quân và phương tiện truyền thông ủng hộ phiến quân đưa tin rằng lực lượng Tahir al-Sham tiếp tục tiến về Homs, được cho là đã tiến đến cách thành phố 10km–5km về phía bắc^[24].

Chú thích

1. https://warontherocks.com/2024/12/the-patient-efforts-behind-hayat-tahrir-al-shams-success-in-aleppo. |title= trống hay bị thiếu (trợ giúp)
2. “Time Exclusive: Meet the Islamist Militants Fighting Alongside Syria's Rebels”. Time. 26 tháng 7 năm 2012. Truy cập ngày 13 tháng 7 năm 2021.
3. https://www.stimson.org/2024/what-turkey-hopes-to-gain-from-the-hts-offensive-in-syria/. |title= trống hay bị thiếu (trợ giúp)
4. https://thecradle.co/articles/ukraine-offers-drones-for-fighters-deal-to-syrian-extremist-group-report. |title= trống hay bị thiếu (trợ giúp)
5. BBC Monitoring (12 tháng 2 năm 2017). “Tahrir al-Sham: Al-Qaeda's latest incarnation in Syria”. BBC News. Lưu trữ bản gốc ngày 25 tháng 9 năm 2018. Truy cập ngày 22 tháng 6 năm 2018.
6. Drevon, Haenni; Jerome, Patrick (2021). “Abstract”. How Global Jihad Relocalises and Where it Leads: The Case of HTS, the Former AQ Franchise in Syria (PDF). San Domenico di Fiesole (FI), Italy: European University Institute. tr. v. ISSN 1028-3625. Lưu trữ (PDF) bản gốc ngày 29 tháng 1 năm 2023. Truy cập ngày 16 tháng 1 năm 2023. HTS’s domination was followed by a policy of gradual opening and mainstreamisation. The group has had to open up to local communities and make concessions, especially in the religious sphere. HTS is seeking international acceptance with the development of a strategic partnership with Turkey and desires to open dialogue with Western countries. Overall, HTS has transformed from formerly being a salafi jihadi organisation into having a new mainstream approach to political Islam.
7. Y. Zelin, Aaron (2022). “2: The Development of Political Jihadism”. The Age of Political Jihadism: A Study of Hayat Tahrir al-Sham. Washington DC, USA: The Washington Institute for Near East Policy. tr. 7–12. ISBN 979-8-9854474-4-6.
8. “Key characteristics of Turkish use of Syrian armed proxies | Strategies of Turkish proxy warfare in northern Syria”. clingendael.org. tháng 11 năm 2019. Lưu trữ bản gốc ngày 20 tháng 10 năm 2021. Truy cập ngày 30 tháng 1 năm 2020.
9. ^ Joscelyn, Thomas (28 tháng 1 năm 2017). “Al Qaeda and allies announce 'new entity' in Syria”. Long War Journal. Foundation for Defense of Democracies. Lưu trữ bản gốc ngày 29 tháng 5 năm 2017. Truy cập ngày 29 tháng 1 năm 2017.
10. ^ Mona Alami (6 tháng 12 năm 2017). “Syria's Largest Militant Alliance Steps Further Away From Al-Qaeda”. Syria Deply. Lưu trữ bản gốc ngày 15 tháng 2 năm 2019. Truy cập ngày 19 tháng 12 năm 2018.
11. Joscelyn, Thomas (10 tháng 2 năm 2017). “Hay'at Tahrir al Sham leader calls for 'unity' in Syrian insurgency”. Long Wars Journal. Bản gốc lưu trữ ngày 11 tháng 2 năm 2017.
12. “Syria Islamist factions, including former al Qaeda branch, join forces: statement”. Reuters. 28 tháng 1 năm 2017. Lưu trữ bản gốc ngày 28 tháng 1 năm 2017. Truy cập ngày 28 tháng 1 năm 2017.
13. “Nour e-Din a-Zinki defects from HTS, citing unwillingness to end rebel infighting”. Syria Direct. 20 tháng 7 năm 2017. Lưu trữ bản gốc ngày 25 tháng 7 năm 2017. Truy cập ngày 21 tháng 7 năm 2017.
14. “New component split from "Hay'at Tahrir al-Sham"”. Syria Call. 9 tháng 2 năm 2018. Lưu trữ bản gốc ngày 13 tháng 2 năm 2018. Truy cập ngày 10 tháng 2 năm 2018.
15. Tsurkov, Elizabeth (10 tháng 11 năm 2020). “Hayat Tahrir al-Sham (Syria)”. ECFR. Bản gốc lưu trữ ngày 12 tháng 11 năm 2020.
16. “Ods Home Page” (PDF).
17. “The Syrian General Conference Faces the Interim Government in Idlib”. Enab Baladi. 18 tháng 9 năm 2017. Lưu trữ bản gốc ngày 23 tháng 11 năm 2017. Truy cập ngày 13 tháng 12 năm 2017.
18. “Syria news”. Shaam network- www.shaam.org. Bản gốc lưu trữ ngày 9 tháng 10 năm 2018. Truy cập ngày 18 tháng 9 năm 2020.
19. Drevon, Haenni; Jerome, Patrick (2021). “II: The Political Deprogramming of the Radical Emirate”. How Global Jihad Relocalises and Where it Leads: The Case of HTS, the Former AQ Franchise in Syria. San Domenico di Fiesole (FI), Italy: European University Institute: European University Institute. tr. 12–20. ISSN 1028-3625.
20. “Hay'at Tahrir al-Sham”. Stanford University. Bản gốc lưu trữ ngày 22 tháng 3 năm 2023.
21. Al-Khalidi, Suleiman (27 tháng 11 năm 2024). “Syrian rebels launch attack against army in Aleppo province”. Reuters.
22. ^ “HTS Takes Over Aleppo While Making Advances Towards Hama (Open access)”. Syria Report (bằng tiếng Anh). Truy cập ngày 6 tháng 12 năm 2024.
23. Al-Khalidi, Suleiman; Azhari, Timour (6 tháng 12 năm 2024). “Syrian rebels capture key city of Hama in fresh blow to Assad”.
24. Tapper, Malaika Kanaaneh (6 tháng 12 năm 2024). “Syrian rebels threaten strategic city of Homs in latest gains”. Financial Times. Truy cập ngày 6 tháng 12 năm 2024.