Vương nữ Vương thất

The Princess Royal
Đương nhiệm Anne của Liên hiệp Anh từ 13 tháng 6 năm 1987
Kính ngữ	Her Royal Highness (Điện hạ)
Dinh thự	Cung điện Thánh James
Bổ nhiệm bởi	Quân chủ nước Anh
Nhiệm kỳ	Suốt đời hoặc cho đến khi lên ngôi
Người đầu tiên nhậm chức	Mary Henrietta của Anh

Vương nữ Vương thất, Công chúa Vương thất hay Công chúa Hoàng gia, là cách gọi phổ biến ở Việt Nam dành cho tước hiệu [Princess Royal], một tước hiệu thông thường của Vương thất Anh dành cho người con gái lớn nhất của quân chủ nước Anh kể từ thời Vua Charles I.^[1] Về địa vị và ý nghĩa, tước vị này tương đương công chúa cả của các nước Hoa Hạ.

Trong lịch sử, có 7 vị Princess Royal, và vị đang đảm nhiệm là Anne, Vương nữ Vương thất, con gái duy nhất của Nữ vương Elizabeth II.

Lịch sử

Danh hiệu này được thiết lập khi Vương hậu Henriette Marie, vợ của Vua Charles I muốn bắt chước triều đình của Vương quốc Pháp phong cho các Trưởng nữ là Madame Royale^[2]. Do vậy Mary, đứa con gái đầu lòng của hai người đã trở thành Princess Royal đầu tiên trong lịch sử vào năm 1642, từ đó triều đình Anh dùng tước hiệu này như một tước hiệu độc lập và có tính truyền vị. Do đó, chỉ một người giữ tước vị này trong thời gian thực tế, và chỉ khi người giữ tước qua đời thì tước vị mới truyền cho người tiếp theo.

Tuy nhiên, việc tấn phong tước vị này cũng tùy thuộc vào ý nguyện của cá nhân vị công chúa ấy. Vương nữ Mary, con gái Vua James II cùng Sophia Dorothea của Đại Anh, con gái duy nhất của Vua George I, là những người có đủ tư cách nhưng lại không muốn nhận danh vị này. Đó là bởi vì vào thời điểm mà hai người có tư cách tiếp nhận, Vương nữ Mary đã là Vương phi xứ Orange, còn Sophie Dorothea đã là Vương hậu của Vương quốc Phổ. Vương nữ Louisa Maria Stuart, con gái út của Vua James II đã được sinh ra khi cha mình bị phế truất trong cuộc Cách mạng Vinh quang, và bà được phái Jacobites gọi là Princess Royal dù bà chưa bao giờ được chính thức xác nhận, cũng như không phải là con gái cả của một quân chủ Anh.

Ngoài ra, ngay cả trước khi danh hiệu Princess Royal đến nước Anh, thì địa vị con gái cả của một quân chủ Anh cũng khác biệt so với công chúa bình thường, ta có thể thấy qua đạo luật Magna Carta^[3], và dưới năm thứ 25 triều đại Vua Edward III, bất kỳ đàn ông nào dám ngủ lang với Trưởng nữ của quân vương trước khi kết hôn, đều có thể bị tội phản quốc và xử tử^[4].

Danh sách

Tên	Chân dung	Cha mẹ	Tại vị	Chồng
Mary Henrietta, Vương phi xứ Oranje 1631 - 1660		Charles I của Anh Henriette Marie của Pháp	1642 -1660	Willem II, Thân vương xứ Orange
Anne, Vương phi xứ Oranje 1709 - 1759		George II của Đại Anh Caroline xứ Ansbach	1727 -1759	Willem IV, Thân vương xứ Orange
Charlotte, Vương hậu Württemberg 1766 - 1828		George III của Liên hiệp Anh Charlotte xứ Mecklenburg-Strelitz	1789 -1828	Frederick I của Württemberg
Victoria, Hoàng hậu Đức 1840 - 1901		Victoria I của Liên hiệp Anh Albrecht xứ Sachsen-Coburg và Gotha	1841- 1901	Friedrich III, Hoàng đế Đức
Louise, Công tước phu nhân xứ Fife 1867 - 1931		Edward VII của Liên hiệp Anh Alexandra của Đan Mạch	1905 -1931	Alexander Duff, Công tước thứ 1 xứ Fife
Mary, Bá tước phu nhân xứ Harewood 1932 - 1965		George V của Liên hiệp Anh Mary xứ Teck	1932 - 1965	Henry Lascelles, Bá tước thứ 6 xứ Harewood
Anne, Vương nữ Vương thất 1950 -		Elizabeth II của Liên hiệp Anh Philippos của Hy Lạp và Đan Mạch	1987 - nay	Mark Phillips
				Sir Timothy Laurence

Xem thêm

• Madame Royale
• Vương nữ
• Vương thất Anh
• Vương nữ Anh
• Anne, Vương nữ Vương thất

Chú thích

1. “Royal Titles: Style and Title of the Princess Royal”. The British Monarchy. 21 tháng 12 năm 2024. Lưu trữ bản gốc ngày 27 tháng 7 năm 2008. Truy cập ngày 8 tháng 7 năm 2014.
2. Panton, Kenneth J. (2011). Historical Dictionary of the British Monarchy. Lanham, Maryland, US: Scarecrow Press, Inc. tr. 381–2. Truy cập ngày 8 tháng 7 năm 2014.
3. Nullum scutagium vel auxilium ponatur in regno nostro.... nisi.... ad filiam nostram primogenitam semel maritandam[1]
4. si home violast la compaigne le roy, ou leigne file le roy nient marie, ou la compaigne leigne fitz et heire le roy.... doit estre ajugge treson a nostre Seigneur le Roi[2]