Một vụ tấn công hàng loạt bằng dao nhắm vào trẻ em đã xảy ra tại một phòng tập nhảy ở Southport, Merseyside, Vương quốc Anh vào ngày 29 tháng 7 năm 2024. Vụ việc khiến 3 đứa trẻ thiệt mạng và 10 người khác - trong đó có 8 trẻ em - bị thương, trong số đó có một vài người bị thương nặng. Axel Rudakubana, một công dân Anh 17 tuổi sinh ra tại Cardiff với cha mẹ người Rwanda, đã bị bắt tại hiện trường và bị buộc 3 tội danh giết người, 10 tội danh cố ý giết người và 1 tội danh tàng trữ vật sắc nhọn.
Vụ tấn công xảy ra tại một buổi tập yoga và khiêu vũ theo chủ đề Taylor Swift được tổ chức tại Hart Space, một phòng nhảy ở quận ngoại ô Meols Cop trong Southport, Anh. Có 25 trẻ em tham dự sự kiện. Hung thủ tấn công 11 đứa trẻ và 2 người lớn. Hai bé gái tử vong tại hiện trường. 6 đứa trẻ bị thương trong số đó và cả 2 người lớn đều trong tình trạng nguy kịch khi được đưa đến bệnh viện, và bé gái thứ ba qua đời vào ngày hôm sau.
Động cơ của vụ tấn công vẫn chưa được xác định, mặc dù Cảnh sát Merseyside thông tin rằng họ không coi đây là vụ tấn công khủng bố. Vào ngày 30 tháng 7, những người theo phe cực hữu đã đụng độ với cảnh sát ở Southport và phá hoại một nhà thờ Hồi giáo sau khi thông tin sai lệch về danh tính của kẻ tấn công được lan truyền rộng rãi trên mạng. Vào ngày 1 tháng 8, Tòa án Vương quốc Liverpool đã tiết lộ danh tính của nghi phạm mặc dù anh ta chưa đủ 18 tuổi nhằm ngăn chặn tin đồn và thông tin sai lệch. Trong vài ngày sau đó, bạo loạn lan sang các thị trấn và thành phố khác ở Anh cũng như ở Belfast, Bắc Ireland.
Hart Space, nơi xảy ra vụ tấn công, là một studio nằm trên phố Hart ở quận ngoại ô Meols Cop, Southport, cách trung tâm thị trấn khoảng 1,6 km về phía Đông. Nơi đây tổ chức các lớp học yoga, khiêu vũ, lớp học dành cho phụ nữ mang thai, trẻ sơ sinh và trẻ mới biết đi.[1][2] Nó nằm ở tầng một của tòa nhà và được dùng chung với văn phòng ở tầng trệt.[3][4]
Workshop được tổ chức bởi giáo viên dạy yoga Leanne Lucas.[5] Đây được quảng cáo là một "lớp tập yoga, khiêu vũ và làm vòng tay" với chủ đề xoay quanh âm nhạc của Taylor Swift.[6] Lớp học dành cho trẻ em từ 6–11 tuổi và được tổ chức vào tuần đầu tiên của kỳ nghỉ hè, dự kiến diễn ra vào ngày 29 tháng 7 năm 2024 trong khoảng thời gian từ 10:00 đến 12:00 sáng theo giờ địa phương.[6] Sự kiện đã được đặt hết chỗ, với sự có mặt của 25 trẻ em.[7]
Vào khoảng 11:45 sáng, hung thủ đến phố Hart bằng taxi và đi bộ đến Hart Space.[7][8] Anh ta bước vào Hart Space và bắt đầu gây án ở đó.[9]
Ban tổ chức sự kiện đã cố gắng bảo vệ những đứa trẻ khỏi hung thủ.[10] Một trong số họ bị thương nặng trong vụ tấn công, nhưng đã cố gắng đưa một vài đứa trẻ ra khỏi studio qua lối thoát hiểm và người tổ chức khác đã đưa những đứa trẻ khác vào nhà vệ sinh để bảo vệ họ.[10] Jonathan Hayes, làm việc trong một văn phòng cùng tòa nhà, chạy vào studio sau khi nghe tiếng la hét và anh bị đâm vào chân khi cố tước vũ khí của hung thủ.[11]
Lúc 11:47 sáng, Cảnh sát Merseyside nhận được cuộc gọi đầu tiên và các dịch vụ khẩn cấp bắt đầu chạy đến hiện trường.[7] Dịch vụ xe cứu thương North West nhận được cuộc gọi đầu tiên về vụ đâm một phút sau đó.[9]
Người dân ở đó đã giúp những nạn nhân thoát khỏi hiện trường. Một người mô tả việc anh dừng lại để giúp một đứa trẻ bị thương, trước khi bước vào tòa nhà, nhìn thấy kẻ tấn công cầm dao ở đầu cầu thang và đợi cảnh sát ở ngoài. Sau khi kẻ tấn công bị hai cảnh sát khống chế, anh bế một bé gái bị thương ra xe cứu thương.[12] Một người sống ở khu nhà lân cận đã được ITV phỏng vấn và anh mô tả quá trình đưa nhiều đứa trẻ, một trong số đó bị thương, vào nhà mình.[13]
Các dịch vụ khẩn cấp nhanh chóng ban bố tình trạng khẩn cấp khi các phương tiện ứng phó có vũ trang, 13 xe cứu thương, dịch vụ cứu hỏa và 3 trực thănh cứu thương-mỗi chiếc từ Cứu thương Hàng không North West, Midlands và Great North[14][15][16] - đã được điều động đến hiện trường.[17] Các đơn vị thuộc Nhóm ứng phó khu vực nguy hiểm chuyên nghiệp và Nhóm ứng phó sự cố khẩn cấp y tế cũng đã đến hiện trường.[14][18] Cảnh sát Merseyside đã áp đặt Lệnh hạn chế bay khẩn cấp để ngăn chặn máy bay - bao gồm trực thăng và máy bay không người lái - bay mà không được cấp phép.[19]
Bebe King, sáu tuổi và Elsie Stancombe, bảy tuổi, tử vong tại hiện trường.[20] 9 trẻ em và 2 người lớn đã được Dịch vụ xe cứu thương North West điều trị.[5][21][22] 6 trong số 9 đứa trẻ bị thương và cả người lớn – Leanne Lucas và John Hayes – đều trong tình trạng nguy kịch sau vụ tấn công.[4][5][20][22]
Những nạn nhân được đưa đến Bệnh viện Nhi đồng Alder Hey và một số nơi khác như Bệnh viện Đại học Aintree, Bệnh viện Đa khoa Quận Southport và Formby, Bệnh viện Đa khoa Quận Ormskirk và Bệnh viện Nhi đồng Hoàng gia Manchester.[17] Bé gái thứ ba, Alice da Silva Aguiar, 9 tuổi, qua đời trong bệnh viện một ngày sau vụ việc.[23] Ba cô gái thiệt mạng trong vụ tấn công đã được nêu danh tính vào chiều 30 tháng 7.[24]
Đến ngày 8 tháng 8, tất cả những đứa trẻ đều đã được xuất viện.[25] Vào ngày 15 tháng 8, gia đình Lucas thông báo rằng cô phải quay trở lại bệnh viện do gặp vấn đề về hô hấp vào giờ đang chờ phẫu thuật.[26][27]
Axel Muganwa Rudakubana (sinh ngày 7 tháng 8 năm 2006)[28] bị bắt giữ tại hiện trường vì là nghi phạm trong vụ tấn công.[29][30] Rudakubana sinh ra ở Cardiff, Wales và là công dân Anh.[31] Cha mẹ anh có gốc Rwanda, và gia đình anh chuyển đến khu Southport vào năm 2013. Vào thời điểm gây án, họ sống ở Banks, một ngôi làng lớn ở ngoại ô phía Đông Bắc Southport.[32][33] Hàng xóm mô tả anh là người "im lặng".[34] Anh ta được chẩn đoán mắc chứng rối loạn phổ tự kỷ và có thông tin là anh ta không muốn ra khỏi nhà và không liên lạc với gia đình trong một khoảng thời gian".[35]
Rudakubana theo học tại trường trung học Range ở Formby[36] và tham gia một nhóm nhạc kịch ở đó.[37] Năm 2018, anh đã xuất hiện trong quảng cáo Children in Needcủa BBC trong trang phục Bác sĩ thứ 10.[38][39]
Vào ngày 31 tháng 7 năm 2024, Rudakubana bị cáo buộc với ba tội danh giết người, mười tội danh cố ý giết người và một tội tàng trữ vật phẩm sắc nhọn . Vì còn là trẻ vị thành niên vào thời điểm xảy ra vụ tấn công, nên tên của anh không được công bố;[40][41] tuy nhiên, hạn chế về tiết lộ danh tính của anh ta đã bị Tòa án Vương quốc Liverpool dỡ bỏ vào ngày 1 tháng 8, vì lo ngại về việc thông tin sai lệch sẽ lan truyền nếu danh tính của hung thủ không được tiết lộ. Thẩm phán Andrew Menary KC, người gỡ bỏ các hạn chế, tuyên bố rằng tiếp tục ngăn chặn việc báo cáo tên của Rudakubana sẽ gây ra nhiều bất ổn hơn khi anh ta tròn 18 tuổi vào ngày 7 tháng 8 và danh tính của anh ta sẽ được công khai vào lúc đó.[42][43] Rudakubana bị tạm giam và ngày xét xử tạm thời của anh là ngày 20 tháng 1 năm 2025.[44]
Cảnh sát Merseyside chưa xác định được động cơ mặc dù vào ngày 29 tháng 7, họ cho biết họ không coi đây là vụ tấn công khủng bố.[45]
Thủ tướng Keir Starmer mô tả vụ việc là một thứ khủng khiếp và ghê tởm, và gửi lời cảm ơn tới các dịch vụ khẩn cấp của Anh vì phản ứng kịp thời của họ.[46] Phát biểu tại Hạ viện, Bộ trưởng Nội vụ Anh Yvette Cooper bày tỏ quan ngại về vụ việc và ca ngợi phản ứng quả cảm của các dịch vụ khẩn cấp.[47] Patrick Hurley, người có khu vực bầu cử tại nơi xảy ra vụ việc, nói rằng ông vô cùng lo lắng và ông mong những điều tốt đẹp nhất cho những nạn nhân cũng như ca ngợi các tổ chức địa phương đã "vào cuộc" và kêu gọi mọi người không đưa ra bất cứ tin đồn nào về vụ việc này.[48][49] Cooper cũng đã đến thăm Southport vào sáng hôm sau để đặt hoa và gặp gỡ các quan chức và lãnh đạo cộng đồng.[50] Starmer đến thăm vào cùng ngày và đặt hoa tại hiện trường, nhưng ông bị một số người ngoài la ó.[51] Vào ngày 2 tháng 8, ngôi nhà số 10 phố Downing được thắp sáng màu hồng "như một biểu tượng của sự tôn trọng và đoàn kết".[52]
Taylor Swift thì viết rằng: "Nỗi kinh hoàng về vụ tấn công ngày hôm qua ở Southport đang liên tục ám ảnh tôi [...] Đây chỉ là những đứa trẻ đang học khiêu vũ. Tôi hoàn toàn không biết làm sao để gửi lời chia buồn đến với gia đình của họ."[57][58] Đến ngày 1 tháng 8, người hâm mộ của cô đã quyên góp được hơn 300.000 bảng Anh cho các nạn nhân.[59] Swift sau đó gặp gia đình các nạn nhân và mời họ đến hậu trường của chuyến lưu diễn Eras Tour tổ chức tại sân vận động Wembley, London.[60]
Sau khi danh tính của Rudakubana được công bố, BBC xóa quảng cáo Children in Need có chứa hình ảnh của anh khỏi mọi nền tảng của họ.[38][61] Công ty tuyển chọn anh cũng đã xóa mọi thông tin đề cập đến anh ấy khỏi kênh mạng xã hội của họ.[38]
Phản ứng của công chúng, thông tin sai lệch và bất ổn
Ngay sau vụ tấn công, thông tin sai lệch về danh tính của kẻ tấn công bắt đầu lan truyền trên mạng xã hội, bao gồm cả tên giả.[62] Những phát ngôn sai sự thật về quốc tịch, tôn giáo và tình trạng nhập cư của nghi phạm bị một số tài khoản cánh cực hữu chia sẻ.[63]
Một buổi cầu nguyện được tổ chức bên ngoài Thư viện và bảo tàng Mỹ thuật Atkinson ở Quảng trường Eastbank vào tối ngày 30 tháng 7, với hàng nghìn người tham gia.[64] Hoa và những dòng chữ viết tay được để lại ở đó và ở gần hiện trường.[65] Trong buổi tối cùng ngày, một nhóm lớn người tụ tập gần một nhà thờ Hồi giáo trên đường St Luke's, gần phố Hart. Họ tấn công nhà thờ Hồi giáo bằng gạch, chai lọ và đá,[66] và phóng hỏa một xe cảnh sát. Cảnh sát Merseyside tin rằng nhóm này là những người ủng hộ Liên đoàn Vệ quốc Anh (English Defense League, hay còn gọi EDL),[67] mặc dù EDL đã chính thức không còn tồn tại kể từ năm 2010.[68] Báo cáo của cảnh sát Merseyside cho rằng có 39 cảnh sát bị thương; 27 người phải nhập viện và 8 người bị thương nặng.[69] Các cuộc bạo loạn do phân biệt chủng tộc[44] sau đó xuất hiện khắp Vương quốc Anh, bao gồm Manchester, London, Sunderland, Hartlepool và Aldershot.[70]
Một buổi cầu nguyện dành cho Aguiar được tổ chức vào ngày 6 tháng 8 tại nhà thờ St Patrick ở Southport.[71]
^“Ambulance service responding to 'multiple stabbings'”. BBC News. 29 tháng 7 năm 2024. Lưu trữ bản gốc ngày 6 tháng 8 năm 2024. Truy cập ngày 29 tháng 7 năm 2024. We're attending a major incident on Hart Street, Southport following reports of multiple stabbings in which we have dispatched multiple resources.
^“Ambulance treated 11 casualties”. BBC News. 29 tháng 7 năm 2024. Lưu trữ bản gốc ngày 6 tháng 8 năm 2024. Truy cập ngày 29 tháng 7 năm 2024. Paramedics treated 11 casualties
^“Attacker arrested on suspicion of murder originally from Cardiff”. BBC News. 29 tháng 7 năm 2024. Lưu trữ bản gốc ngày 30 tháng 7 năm 2024. Truy cập ngày 31 tháng 7 năm 2024. [T]he 17-year-old [who] was arrested on suspicion of murder over the [...] was originally from Cardiff. He was living in Banks, near Southport.
^“Suspect was born in Cardiff to Rwandan parents”. BBC News. 30 tháng 7 năm 2024. Lưu trữ bản gốc ngày 30 tháng 7 năm 2024. Truy cập ngày 30 tháng 7 năm 2024. [T]he 17-year-old [...] was born in Cardiff and moved to the Southport area in 2013. His parents are from Rwanda[...]
^Sandford, Daniel; Sherlock, Gemma; Mullen, Tom (1 tháng 8 năm 2024). “Teen, 17, accused of Southport murders named”. BBC News (bằng tiếng Anh). Lưu trữ bản gốc ngày 2 tháng 8 năm 2024. Truy cập ngày 2 tháng 8 năm 2024.
^“Police say attack 'not being treated as terror-related'”. BBC News. 29 tháng 7 năm 2024. Lưu trữ bản gốc ngày 6 tháng 8 năm 2024. Truy cập ngày 29 tháng 7 năm 2024. We can confirm that a 17-year-old male from Banks [...] was arrested [...] At this early stage, enquiries are ongoing to establish the motive [...] and we would urge people not to speculate while the investigation is ongoing. We can also confirm that the incident is not currently being treated as terror-related and we are not looking for anyone else in connection with the incident.
^“Home secretary Yvette Cooper on 'awful' Southport incident”. Sky News. Lưu trữ bản gốc ngày 6 tháng 8 năm 2024. Truy cập ngày 29 tháng 7 năm 2024. I have been in contact with the Merseyside Police and Crime Commissioner and the Merseyside mayor to convey my support to the police and our thanks to the police and emergency services for their swift and courageous response.
^“Southport MP 'deeply concerned' by stabbing reports”. BBC News. 29 tháng 7 năm 2024. Lưu trữ bản gốc ngày 6 tháng 8 năm 2024. Truy cập ngày 29 tháng 7 năm 2024. Hurley [...] says he's 'deeply concerned' by the reports of the stabbing in Southport. 'I am hoping for the best possible outcomes to the casualties affected'.
^“King sends 'heartfelt condolences' to victims' families”. BBC News. 29 tháng 7 năm 2024. Lưu trữ bản gốc ngày 6 tháng 8 năm 2024. Truy cập ngày 29 tháng 7 năm 2024. King Charles III says he and Queen Camilla [...] 'send our most heartfelt condolences, prayers and deepest sympathies'.
^“William and Kate send 'love, thoughts and prayers' to Southport victims”. BBC News. 29 tháng 7 năm 2024. Lưu trữ bản gốc ngày 6 tháng 8 năm 2024. Truy cập ngày 29 tháng 7 năm 2024. The Prince and Princess of Wales have paid tribute to those affected by the attack in Southport, saying [...] 'We send our love, thoughts and prayers to all those involved'.
^“Community bands together in the aftermath of attack”. BBC News. 30 tháng 7 năm 2024. Lưu trữ bản gốc ngày 30 tháng 7 năm 2024. Truy cập ngày 30 tháng 7 năm 2024. Thousands of people gathered at the vigil for the victims of the attack in Southport[...] [Some businesses] said they were closing early just so their staff could get down to the square in front of the Atkinson.
^“Smoke canisters deployed”. BBC News. 30 tháng 7 năm 2024. Lưu trữ bản gốc ngày 30 tháng 7 năm 2024. Truy cập ngày 30 tháng 7 năm 2024. Hundreds of protesters gathered near a local mosque attacking the front of it, throwing bricks, bottles and rocks, many with hoods up and scarves hiding their faces.
^“Officers suffered fractures, with one knocked unconscious – police”. BBC News. 31 tháng 7 năm 2024. Lưu trữ bản gốc ngày 31 tháng 7 năm 2024. Truy cập ngày 31 tháng 7 năm 2024. 53 police officers were injured last night, with 27 taken to hospital. Merseyside Police says eight sustained "serious injuries including fractures, lacerations, a suspected broken nose and concussion".