Xuân Cầu

Làng Xuân Cầu là một ngôi làng cổ Việt Nam, trước đây thuộc phủ Tế Giang trấn Kinh Bắc, thời Pháp thuộc là xã Xuân Cầu huyện Văn Giang tỉnh Bắc Ninh, sau là làng Xuân Cầu ở xã Nghĩa Trụ huyện Mỹ Văn tỉnh Hải Hưng, và nay là xã Nghĩa Trụ huyện Văn Giang tỉnh Hưng Yên.

Lịch sử

Nguyên tên làng là Tân Kiều, nhưng dân chúng gọi là làng Hoa Kiều, sau trại ra thành Hoa Cầu trước đây thuộc phủ Tế Giang, trấn Kinh Bắc. Đời vua Thiệu Trị, vì kỵ húy đổi là Xuân Kỳ, nhưng nhân dân quen dùng tên cũ mà đọc chệch đi là Huê Cầu, sau Cách mạng tháng Tám thì đổi thành Xuân Cầu. Làng có nghề nhuộm thâm từng đi vào ca dao cổ tích. Món đặc sản của làng là bánh mỡ nổi tiếng, nhưng gần đây đã thất truyền. Trong làng, những di tích xưa cũng không còn.^[1]

Ai về Đồng Tỉnh, Huê Cầu

Đồng Tỉnh bán thuốc, Huê Cầu nhuộm thâm

Nào ai đi chợ Thanh Lâm

Mua anh một áo vải thâm hạt dền.

Đặc sản

Bánh Xuân Cầu

Bánh Xuân cầu là loại bánh rán mỡ thường được dùng rất phổ biến tại miền Bắc xưa kia, nay đã mai một. Bánh vuông bằng hai ngón tay và mỏng như tờ giấy bản, được bỏ vào chảo chiên phồng, nở phồng với nhiều màu sắc tươi đẹp, ăn với mật mía, có vị ngọt, bùi và thơm.^{[cần dẫn nguồn]}

Người Xuân Cầu gọi loại bánh này là bánh mỡ. Vào những năm 1985 trở về trước, vẫn có một số người làm loại bánh này để dùng trong dịp Tết đem bán. Kỹ thuật làm bánh do họ Nguyễn Văn nắm giữ, sau 25 năm gián đoạn, bánh đã trở lại vào năm 2012 với số lượng nhỏ.^{[cần dẫn nguồn]}

Trước năm 1945, bánh bán khắp xứ Bắc Kỳ vào dịp Tết.^{[cần dẫn nguồn]}

Vải thâm Xuân Cầu

Theo truyền thuyết, nghề nhuộm vải thâm ở Huê Cầu (Xuân Cầu) cũng có ngót nghét 2.000 năm.^[1] Thuốc nhuộm là củ nâu, đun trong nước lá sòi (một loại cây thân gỗ mọc hoang), có nơi dùng lá bàng, hoặc hạt dền như trong câu ca dao, sau đó lấy bùn trát kín vài lần. Sau khi nhuộm xong, tấm vải có màu đen thâm, không phai và tấm vải cực kỳ dai và bền, dày dặn nhưng mặc lại không nóng, không bí.^[1]