Federico Fellini

Federico Fellini

Gebore 20 Januarie 1920
Geboorteland Italië
Oorlede 31 Oktober 1993
Plek Rome

Federico Fellini (Rimini, 20 Januarie 1920 – Rome, 31 Oktober 1993) was ’n Italiaanse rolprentvervaardiger en -regisseur. Hy word beskou as een van die invloedrykste regisseurs van die 20ste eeu.

Fellini se rolprente is psigologiese en/of sosiale dramas waarin ’n fantasieryke karakter, dikwels op homself geskoei, op soek is na die betekenis van sy lewe. Dié soektogte word gekenmerk deur die gebruik van herinneringe, drome, fantasieë en obsessies. Duidelik outobiografiese dramas is La Dolce Vita (1960), Otto e Mezzo (1963) en Amarcord (1973).

Sy rolprente het nie ’n aaneenlopende verhaal nie en bestaan dikwels uit ’n aaneenryging van situasies en gebeurtenisse waarin die karakters allerlei vreemde dinge ondervind. Die tonele is dikwels buitensporig met oordrewe dekor, besondere kostuums, baie grimering, opvallende kleure en skilderagtige plekke.

Terselfdertyd lewer die rolprente sosiale kritiek deurdat die karakter in aanraking kom met die skynwêreld van die Italiaanse aristokrasie, die dekadensie van die bourgeoisie, die geslotenheid van die konserwatiewe platteland of die skynheiligheid van die Rooms-Katolieke Kerk. Die hoofkarakter word dikwels omring deur ’n klomp eksentrieke karakters.

Loopbaan

[wysig | wysig bron]
’n Jong Fellini.

Op tienjarige ouderdom het Fellini van die huis af weggeloop en by ’n sirkus aangesluit. As jong man het hy draaiboeke vir radiostukke en rolprente (hoofsaaklik vir Roberto Rossellini) geskryf en geteken voordat hy self begin rolprente maak het.

In 1944, ná die val van Benito Mussolini, het hy ’n winkel in Rome oopgemaak waarin hy sy eie tekeninge verkoop het, asook dié van De Seta, Verdini, Camerini, Scarpelli, Majorana, Guasta, Giobbe, Attalo, Migneco – almal skrywers, regisseurs en ander intellektuele in die Italiaanse rolprentbedryf. In dieselfde jaar het hy begin werk aan Rossellini se Roma, città aperta, met Aldo Fabrizi in die hoofrol. Fellini was ook die medeskrywer van Rossellini se rolprent Paisà (1946). Verder het hy geskryf vir regisseurs soos Alberto Lattuada, Pietro Germi en Luigi Comencini.

In 1947 was hy saam met Tullio Pinelli die skrywer van die draaiboek van Senza pietà van Alberto Lattuada. In 1948 het hy in Rossellini se Il miracolo gespeel. Hy was ook draaiboekskrywer en assistent van Rossellini se Francesco, giullare di Dio. In 1950–1952 was hy as assistent betrokke by verskillende produksies van Pietro Germi.

Fellini se eerste film is Luci Del Varieta (1950). Dit is geskryf deur Alberto Lattuada en Fellini self, volgens ’n idee van Fellini. Dié twee het ook die regie behartig. Hoewel hy teen dié tyd al 31 rolprente van onder andere Rossellini help skryf en regisseer het, is dit die eerste prent wat op sy eie idees geskoei is.

Fellini se tweede rolprent, Lo sceicco bianco (1951), met Alberto Sordi, is die eerste prent waarvan hy die regie alleen behartig het. Met die prent I vitelloni (1953) het hy internasionale roem verwerf en La strada (1954) het hom ’n Oscar in die sak gebring. Ná die internasionale sukses van sy omstrede La dolce vita (1960) het hy sy bekendste film, Otto e mezzo (1963), geregisseer. Dit word beskou as een van die belangrikste rolprente van die modernisme. Dit gaan oor ’n regisseur se worsteling met sy gewete en sy soeke na idees vir ’n nuwe rolprent. Herinneringe speel ’n belangrike rol in die prent.

In 1993 het Fellini ’n Oscar ontvang vir sy hele oeuvre. In dieselfde jaar is hy in Rome oorlede.

Privaatlewe

[wysig | wysig bron]

Fellini het in 1943 getrou met die aktrise Giulietta Masina, wat dikwels in sy prente te sien was. Hulle het in 1945 ’n seun gehad wat net twee weke lank gelewe het. Dit was hul enigste kind.

Filmografie as regisseur

[wysig | wysig bron]
Jaar Oorspronklike titel Engelse titel Opmerkings
1950 Luci del varietà Variety Lights saam met Alberto Lattuada
1952 Lo sceicco bianco The White Sheik
1953 I vitelloni
1953 L'amore in città Love in the City
1954 La strada Oscar vir beste buitelandse film
1955 Il bidone
1957 Le notti di Cabiria Nights of Cabiria Oscar vir beste buitelandse film
1960 La dolce vita Oscar vir beste kostuums
1962 Boccaccio '70
1963 Otto e mezzo 8½ Oscar vir beste buitelandse film
1965 Giulietta degli spiriti Juliet of the Spirits
1969 Satyricon
1971 I clowns The clowns
1972 Roma Rome
1973 Amarcord Oscar vir beste buitelandse film
1976 Casanova
1978 Prova d'orchestra Orchestra Rehearsal
1980 La città delle donne City of Women
1983 E la nave va And the Ship Sails On
1986 Ginger e Fred Ginger and Fred
1987 Intervista Interview
1990 La voce della luna The Voice of the Moon

Bronne

[wysig | wysig bron]
  • Fellini over Fellini (1978). A. Keel & C. Strich (eds.). J.H. Klinkert-Pötters Vos (vert.); Grote cineasten. Amsterdam: Meulenhoff Nederland bv.
  • Thompson, K. & Bordwell, D. (2003) Film History. An Introduction. 2de uitgawe. New York: McGraw-Hill.
  • Bachmann, G. (1994) ‘A Guest in My Own Dreams: An Interview with Federico Fellini’, in: Film Quarterly, Vol. 47, No. 3 (Spring, 1994), ble. 2-15.
  • IMDb.com, Inc. (1990–2008) ‘Federico Fellini’, The Internet Movie Database. http://www.imdb.com/name/nm0000019/ (19-06-2008).

Eksterne skakels

[wysig | wysig bron]