Ladysmith

Ladysmith Emnambithi
Sentrale besigheidsdistrik
Ladysmith  Ladysmith se ligging in KwaZulu-Natal
Koördinate: 28°33′35″S 29°46′50″O / 28.55972°S 29.78056°O / -28.55972; 29.78056
Land	Suid-Afrika
Provinsie	KwaZulu-Natal
Distrik	Uthukela
Munisipaliteit	Alfred Duma
Stigting	1850[1]
Oppervlak [2]
• Totaal	84,13 km^2 (32,48 vk. myl)
Bevolking  (2011)[2]
• Totaal	64 855
• Digtheid	771/km^2 (2 000/vk. myl)
Rasverdeling (2011) [2]
• Wit mense	8.3%
• Indiërs/Asiërs	15.0%
• Bruin mense	2.9%
• Swart mense	73.3%
• Ander	0.5%
Taal (2011) [2]
• Zoeloe	64.3%
• Engels	22.8%
• Afrikaans	6.3%
• Suid-Sotho	2.2%
• Ander	4.5%
Poskode (strate)	3370
Poskode (posbusse)	3370
Skakelkode	036
Webwerf	ladysmith.kzn.org.za

Ladysmith is 'n groot dorp aan die oewer van die Kliprivier, in die uThukela-distrik van KwaZulu-Natal, Suid-Afrika. Dit is 230 km noordwes van Durban en 365 km suidoos van Johannesburg.

Geskiedenis

In 1847 het 'n aantal Voortrekkers hulle in die gebied gevestig en die dorp is in 1850 gestig as die hoofstad van die Republiek van Kliprivier met Andries Spies as hulle kommandant. Die republiek is in dieselfde jaar reeds deur die Britte geannekseer. Die dorp is vernoem na Juana María de los Dolores de León Smith, wat ook bekend gestaan het as Lady Smith, die Spaanse vrou van sir Harry Smith, die goewerneur van die Kaapkolonie. 'n Fort is in 1879 gebou om die dorpenaars teen die Zoeloes te beskerm.

Tweede Vryheidsoorlog

Ladysmith se stadsaal nadat granaatvuur die kloktoring beskadig het.

Ladysmith het wêreldbekendheid verwerf toe dit vir 118 dae, van 2 November 1899 tot 28 Februarie 1900, tydens 'n deurslaggewende stadium van die Tweede Vryheidsoorlog, deur magte van die ZAR en Oranje-Vrystaat beleër is. 3 000 Britse soldate het tydens die beleg omgekom. Vier veldslae is geveg om Ladysmith te bevry. Die Britte verloor agtereenvolgens die slae van Colenso, Spioenkop en Vaalkrans alvorens hulle uiteindelik by Pietershoogte deurbreek om Ladysmith te bevry.

Ekonomie

Belangrike nywerhede in die gebied sluit in voedselverwerking, tekstiel en die vervaardiging van motorbande.

Geografie

Vloede

Sedert die stigting van die dorp is dit gereeld deur vloedwater van die Kliprivier geteister. in 1997 is die Qedusizi-dam voltooi as 'n vloedverswakkingsdam. Die Zoeloenaam van die dam beteken “einde van lyding”. Die Spioenkop-natuurreservaat is 25 km van Ladysmith geleë.

Monumente en gedenktekens

Platrand/Wagon Hill

Imperial Light Horse gedenkteken op Platrand

Die Burger gedenkteken

• Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Platrand gedenktekens.

Aan die suidekant van Ladysmith is 'n area wat aksie gesien het gedurende die beleg van Ladysmith. Die Burger Gedenkteken op Wagon Hill was onthul ter ere van die Boere magte wat gedurende die beleg en bevryding van Ladysmith gesneuwel het.

Op Platrand is daar 'n gedenktekens vir Imperial Light Horse, die Devonshire Regiment, die Earl of Ava en ander.

Spioenkop

Britse gedenkteken op Spioenkop

Besoekersinligting op Spioenkop

Die hoofartikel vir hierdie afdeling is: Slag van Spioenkop.

• Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Spioenkop gedenktekens.

Die groot slagveld ongeveer 30 km buite Ladysmith bevat die grafte van Britse soldate en gedenktekens, onder andere 'n Boere gedenkteken, Britse gedenkteken, South Lancashire gedenkteken en Imperial Light Infantry gedenkteken.

Castor et Pollux

Twee RML 6.3-duimkanonne wat deur die Britse magte gebruik is tydens die beleg staan vandag voor die stadsaal.

Mohandas Gandhi standbeeld

'n Standbeeld van Mohandas Gandhi kan gesien word in die Lord Vishnu tempel.

Trivia

• Tydens die Boereoorlog het Mohandas Gandhi 'n draagbaarkorps by Ladismith gevestig. Daar is 'n standbeeld van hom by die Lord Vishnutempel in Ladysmith.
• Dit was die tuisdorp van Joseph Shabalala, stigter van die sanggroep Ladysmith Black Mambazo.
• Dit is die geboorteplek van "Sugar Boy" Malinga, voormalige bokskampioen.

Sien ook

• Gereformeerde kerk Ladysmith
• NG gemeente Ladysmith
• Tweede Vryheidsoorlog
• Lys van dorpe in Suid-Afrika

Verwysings

1. "Chronological order of town establishment in South Africa based on Floyd (1960:20-26)" (PDF) (in Engels). pp. xlv–lii. Geargiveer (PDF) vanaf die oorspronklike op 13 Julie 2019. Besoek op 7 Februarie 2017.
2. "Hoofplek Ladysmith". Sensus 2011.

Bronnelys

• Edwin, N.: Siege of Ladysmith 80 years ago on 2 November 1899. In: Lantern. Tydskrif vir Kuns, Kennis en Kultuur. Jaargang 29, nr. 1, Desember 1979

Eksterne skakels

• Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Ladysmith.
• Webwerf van Ladysmith, KwaZulu-Natal