Pous Gregorius XVI

Pous Gregorius XVI
Geboortenaam Bartolomeo Alberto Cappellari
Pontifikaat begin 2 Februarie 1831
Pontifikaat eindig 1 Junie 1846
Voorganger Pius VIII
Opvolger Pius IX
Gebore 18 September 1765
Belluno, Republiek Venesië
Sterf 1 Junie 1846
Rome, Italië
Ander pouse genaamd Gregorius

Gregorius XVI was die 254ste pous van die Rooms-Katolieke Kerk vir 15 jaar, 3 maande en 30 dae, van 1831 tot 1846. Hy was konserwatief en tradisievas. Hy het demokratiese hervormings in die Kerklike Staat en die res van Europa probeer verhinder omdat hy gedink het demokrasie bevorder linkse revolusionisme. Hy poog om die politieke en kerklike mag van die pous uit te brei. Gregorius was die laaste pous wat verkies is wat nie 'n biskop was nie.

Biografie

[wysig | wysig bron]

Pous Gregorius XVI[1] is gebore as Bartolomeo Alberto Cappellari (ook bekend as Mauro Cappellari) op 18 September 1765 in Belluno, Republiek Venesië. Hy was die seun van Giovanni Battista Cappellari en sy vrou Giulia Cesa-Pagani. Op 23 Augustus 1783 sluit hy aan by die Camaldolese klooster (deel van die Benediktyners) in Murano naby Venesië. In 1787 word hy priester gewy. In die klooster het hy onder die naam broeder Mauro bekend gestaan. In 1799 publiseer hy "Il Trionfo della Santa Sede" (die oorwinning van die Heilige Stoel) teen die Janseniste. Die werk is in verskeie ander Europese tale vertaal. Op 4 Februarie 1801 word hy 'n lid van die Akademie vir die Katolieke Geloof wat deur Pous Pius VII gestig is. In 1805 word hy ab van die San Gregorio-klooster in Rome. Toe Pous Pius VII deur Napoleon Bonaparte na Frankryk gevange geneem is, vertrek Cappellari na Murano en later in 1814 na Padua. Toe die pous na Rome terugkeer en die Kerklike Staat herstel is, keer hy terug na Rome as die vikaris-generaal van die Camaldolese. Op 21 Maart 1825 stel Pous Leo XII hom aan as kardinaal. Cappellari kry die reg om die regte van Katolieke in die Lae Lande te beveilig met die ondertekening van 'n konkordaat met koning Willem I op 18 Junie 1827. Hy onderhandel 'n vrede met die Ottomaanse Ryk met betrekking tot die Armeense Katolieke gemeenskap. Op 2 Februarie 1831 volg hy Pous Pius VIII op en word biskop gewy op 6 Februarie 1831 en ook as pous gekroon deur kardinaal Giuseppe Albani. Hy regeer tot sy dood op 1 Junie 1846 en word opgevolg deur Pous Pius IX. Die naam ‘Gregorius’ beteken 'wagter'.

Kerklike loopbaan

[wysig | wysig bron]

Pontifikaat

[wysig | wysig bron]

Pous Gregorius XVI[2][3] is onverwags verkies na 'n konklaaf van vier-en-sestig dae. Die voorloper in die verkiesing was kardinaal Giacomo Giustiniani, maar sy kandidatuur is geveto deur koning Ferdinand VII van Spanje. Die ander kandidate, kardinaal Emmanuele De Gregorio en kardinaal Bartolomeo Pacca, was reeds kandidate in die vorige konklaaf en kon nie die vereiste meerderheid haal nie. Om die dooie punt te oorkom is Cappellari verkies na drie-en-tagtig stemminge.

Die rewolusie van 1830 wat die huis van Bourbon uit die kussings gelig het, was 'n groot slag vir die Katolieke monargistiese party in Frankryk. Die Franse verower Ancona en die Kerklike Staat word bedreig. Dit word meermale nodig om hulp van Oostenrykse troepe in te roep on republikeinse terroriste te bedwing. Die konserwatiewes het hervormings uitgestel na bomaanslae en sluipmoorde. Die pous het kardinaal Tommaso Bernettie in 1836 vervang met kardinaal Luigi Lambruschini as staatsekretaris, maar dit het nie gehelp nie.

Die Pous en Lambruschini het tegnologiese vooruitgang soos gasverligting en spoorweë probeer teenwerk omdat hulle geglo het dat dit die middestand sou bevoordeel, wat sou lei tot meer aandrang op politieke regte. Gregorius het spoorlyne "Chemins d'enfer" (paaie van die hel) genoem na aanleiding van die Franse naam "Chemin de fer" (ysterpad). Onder Franse druk het Gregorius wel tallose revolusionêres uit die tronk vrygelaat, iets wat later sou lei tot die opstand teen sy opvolger Pous Pius IX in 1870. Die Pous het slawerny en slawehandel sterk veroordeel.

Tydens Gregorius se pontifikaat was daar opstande in Viterbo in 1836, in Ravenna in 1843 en in Rimini in 1845. Die opstande is onderdruk deur teregstellings, dwangarbeid en verbannings.

Pous Gregorius is vermoedelik dood aan wondroos, 'n akute ontsteking van die dieper lae van die vel.

Die kollege van kardinale

[wysig | wysig bron]

Pous Gregorius XVI het 75 nuwe kardinale aangestel in 26 konsistories. Weens die omvang van die lys word dit hier gehou.

Heiligverklarings

[wysig | wysig bron]

Bulle, briewe, ensiklieke en dekrete

[wysig | wysig bron]
  • 27 Mei 1832 – Summo Iugiter Studio – Oor gemengde huwelike.
  • 9 Junie 1832 – Cum Primum – Oor burgerlike gehoorsaamheid.
  • 15 Augustus 1832 – Mirari Vos – Teen liberalisme.
  • 4 Oktober 1833 – Quo Graviora – Oor die pragmatiese konstitusie.
  • 25 Junie 1834 – Singulari Nos – Oor die foute van Lammenais.
  • 17 Mei 1835 – Commissum divinitus – Oor Kerk en Staat.
  • 3 Desember 1839 – In Supremo Apostolatus – Teen slawehandel.
  • 18 September 1840 – Probe Nostis – Oor die voortplanting van die geloof.
  • 30 April 1841 – Quas Vestro – Oor gemengde huwelike.
  • 8 Mei 1844 – Inter Praecipuas – Oor bybelgenootskappe.

Bibliografie

[wysig | wysig bron]
  • Artaud de Montor, Alexis, Chevalier de. (1911) The lives and times of the popes (vertaal vanaf "Les vies des papes") The Catholic publication Society of America, New York. Heruitgee: Kessinger Publishing. http://www.saint-mike.org/library/ papal_library/default.asp
  • Duff, Eamon (2001). Saints and Sinners: A History of the Popes, Yale University Press. ISBN 0-300-09165-6.
  • Maxwell-Stuart, P. G. (2002). Chronicle of the Popes: The Reign-by-Reign Record of the Papacy from St. Peter to the Present, Thames & Hudson. ISBN 0-500-01798-0.

Verwysings

[wysig | wysig bron]
  1. De Montor, Artaud, Chevalier de. 1911. The Lives and Times of the Popes. The Catholic Publications Society, New York.
  2. Gregory XVI. (2008). Encyclopædia Britannica. Deluxe Edition. Chicago: Encyclopædia Britannica.
  3. Toke, L. (1910). Pope Gregory XVI. In The Catholic Encyclopedia. New York: Robert Appleton Company. Besoek op 20 Julie 2011 by: http://www.newadvent.org/cathen/07006a.htm

Eksterne skakels

[wysig | wysig bron]
Wikisource
Wikisource
Die Engelse Wikisource bevat bronmateriaal oor hierdie onderwerp onder die titel:
  • BBKL Inskrywing (met Literatuurverwysings) in die Biographisch-Bibliographisches Kirchenlexikon (Duits)
  • PTA Inskrywing in "Popes through the Ages" deur J. Brusher S.J. (Engels)
  • Bulle 'n Databasis van pouslike ensiklieke, dekrete en bulle (in Engels)
  • Inskrywing in die Giga Catholic Information (Engels).
  • Inskrywing in die Saint-Mike Papal Library (Engels).

Saamgestel en vertaal uit die Nederlandse, Engelse, Duitse en Franse wikipedia en aangevul uit ander bronne soos aangedui.

Opvolging

[wysig | wysig bron]
Voorafgegaan deur
Giulio Maria della Somaglia
Prefek van Propaganda Fide
1826 – 1831
Opgevolg deur
Carlo Maria Pedicini
Voorafgegaan deur
Pius VIII
Pous (Pontifex Maximus)
1831 – 1846
Opgevolg deur
Pius IX