Rodrigo de Rato y Figaredo (18 de marzu de 1949, Madrid), conocíu como Rodrigo Rato, ye un aristócrata y políticu español perteneciente al Partíu Popular (PP).
Llicenciáu en Derechu,[3] foi vicepresidente del Gobiernu d'España y ministru d'Economía mientres los gobiernos de José María Aznar.
Ocupó'l cargu de direutor xerente del Fondu Monetariu Internacional hasta la so dimisión el 19 de xunu de 2007, dirixió'l grupu financieru Bankia ente 2010 y 2012, y dende 2013 desempeñó'l cargu de conseyeru asesor pa Llatinoamérica y Europa de Telefónica.[4]
El 16 d'abril de 2015, foi deteníu y puestu en llibertá, tres delles hores de rexistru de la so casa pola Axencia Tributaria (AEAT), polos supuestos delitos de fraude, alzamientu de bienes y blanquéu de capitales.[5] El 23 de febreru de 2017 foi condergáu a cuatro años de cárcel, por un delitu siguíu d'apropiación indebida ente 2003 y 2012, nel casu de les tarxetes black.[6]
Ye bisnietu de Faustino Rodríguez-San Pedro y Díaz-Argüelles (abogáu, ministru, diputáu, senador y alcalde de Madrid mientres el reináu d'Alfonso XIII) y fíu del empresariu Ramón de Rato Rodríguez-San Pedro conde de Dusquene, que foi encarceláu en 1967 por safar dineru a Suiza al traviés del so Bancu Siero,[7] y Aurora Figaredo Sela. Dambes families asturianes (los Rato y los Figaredo) son propietaries d'industries y tienen títulos nobiliarios.[8][9]
N'estudiando colos Xesuites de Chamartín y empezar la universidá nel ICADE, llicencióse en Derechu pola Universidá Complutense de Madrid en 1971, llogró un máster n'Alministración d'Empreses pola Universidá de Berkeley (California) trés años más tarde y, yá siendo ministru d'Economía d'España, doctorar en 2003 en Economía Política pola Facultá de Ciencies Económiques y Empresariales de la Universidá Complutense de Madrid.
Ingresó en política en 1979, figurando como candidatu por Cádiz del partíu Alianza Popular, esto ye, l'antecesor del Partíu Popular. En formando parte del comité executivu del partíu dende 1980, llogró'l so primer escañu nel Congresu de los Diputaos en 1982. Tenía 33 años. Siendo unu de los diputaos de AP más activos nel Congresu, sofitó'l nomamientu de José María Aznar como candidatu a presidente. Otros que tamién-y sofitaron fueron Federico Trillo o Juan José Lucas. Mientres los años d'oposición d'Aznar foi la so mano derecha y vocera nel Parllamentu.
Tres la victoria del PP por mayoría simple nes eleiciones xenerales de 1996, impulsó los pactos que dexaron gobernar al PP. Foi nomáu vicepresidente segundu del Gobiernu y ministru d'Economía y Facienda, cargu que caltuvo hasta'l 17 d'abril del 2004. Los principales finxos del so mandatu fueron:
A finales de 2003, el so nome foi embaraxáu como posible socesor de José María Aznar al frente del PP y como candidatu a la presidencia del Gobiernu, pero finalmente Aznar nomó a Mariano Rajoy como socesor. Aun así, nel añu 2012, Aznar desveló nel so llibru Memories I, que Rato yera la so primer opción p'asocede-y nel PP, y que'l fechu de decantase finalmente por Rajoy foi porque Rato refugó hasta en dos causes la ufierta por diversos motivos.[13] Precisamente, Rato acompañó, xunto a otros ex ministros como Eduardo Zaplana, a Aznar na presentación del llibru de memories en payares de 2012.[14] Tres la salida del gobiernu de Rajoy en setiembre de 2003 pa preparar les eleiciones, Rato foi designáu vicepresidente primeru del gobiernu.[15]
BBVA perdonó-y una delda de 312 000 euros. Desconozse la contrapartida qu'apurrió Rato.[16]
Nes eleiciones del 14 de marzu de 2004, allegó como número dos nes llistes del PP de Madrid y resultó escoyíu diputáu, cargu al qu'arrenunció en pocu menos de tres meses al ser nomáu Direutor Xerente del Fondu Monetariu Internacional (FMI) el 5 de mayu de 2004. Dimitió'l 28 de xunu de 2007 alegando razones personales. La dimisión fíxose efectiva cuatro meses dempués na asamblea añal. Hasta entós, ocupó distintos conseyos.
Un informe internu del FMI de 10 de xineru de 2011[17] realiza una crítica a l'actuación del organismu ente 2004 y 2007, periodu nel qu'hubo trés direutores xerentes y ente los cualos inclúyese Rodrigo Rato. L'informe señala que se vivió nuna burbuya d'optimismu mientres se xestaba la mayor crisis financiera dende la Gran Depresión (1929). La conclusión foi que los defectos internos torgaron prevenir la crisis. L'informe cita defectos organizativas, batalles internes, falta de comunicación, sesgos analíticos, presiones polítiques, autocensura, y falta de supervisión y control por parte de la direición del FMI. L'informe reconoz tamién que munchos d'esos problemes fueron heredaos por Rato y surdieron una década antes.[18]
El 4 d'avientu de 2007 anuncióse la so incorporación a la división internacional de Lazard, un bancu d'inversiones francoestauxunidense establecíu en Londres y con competencies n'Europa y Llatinoamérica.[19] A principios de 2008 incorporóse como Conseyeru Asesor Internacional del Banco Santander.[20]
Rato foi presidente de Caja Madrid (dende xineru de 2010) y de Bankia (dende avientu del mesmu añu). El 7 de mayu de 2012 anunció la so dimisión.[21] Antes arrenunciara a los sos puestos como direutor xeneral sénior de banca d'inversión de Lazard, conseyeru esternu de Criteria (el holding d'empreses participaes por La Caixa) y nel Conseyu Asesor Internacional del Banco Santander.[22]
Mientres la so xestión como presidente de Caja Madrid configuró Bankia como la fusión del negociu bancariu de siete caja d'aforros (Caja Madrid, Bancaja, La Caxa de Canaries, Caja Ávila, Caxa Segovia, Caixa Laietana y Caxa Rioja) no que se convirtió na mayor operación d'integración financiera d'España. En febreru de 2011 presentó oficialmente Bankia y cinco meses más tarde (el 20 de xunetu de 2011) sacar a bolsa na mayor Ufierta Pública de Suscripción (OPS) rexistrada esi añu en tol sistema financieru mundial. N'ochobre de 2011 Bankia entró a formar parte del índiz selectivu español Ibex 35, con una capitalización averada de 6500 millones d'euros; tamién formó parte del STOXX Europe 600. Bankia foi escluyida del selectivu español (el 2 de xineru de 2013) por causa del so procesu de reestructuración y foi finalmente sustituyida por Jazztel (el 23 d'abril de 2013). A fecha de (29 d'abril de 2013) la so capitalización apenes supera los 225 millones d'euros, perdiendo asina la mayor parte del so valor inicial.
N'avientu de 2011, Rodrigo Rato presentó'l Plan Estratéxicu de la entidá hasta 2015, según el cual el Bancu asitiaríase como unos de los cuatro líderes financieros españoles. En 2011 Bankia anunció unos beneficios de 305 millones d'euros, nun añu marcáu pol so procesu de fusión, salida a Bolsa y la realización d'un axuste de capacidá internu que cerró 800 sucursales estableciendo en 3500 el númberu d'oficines de la so rede. Deloitte detectó nes cuentes de 2011 de Bankia un desfase patrimonial de 3500 millones y optó por nun roblar l'informe d'auditoría, un fechu que bastió l'arrenunciu de Rodrigo Rato como presidente executivu. La entidá dio en reformular les sos cuentes de 2011 pa introducir los saneamientos realizaos na cartera de creitos, nos activos axudicaos y la puesta a valor de mercáu de les participaes integraes, de tala forma que les cuentes refundiaron unes perdes de 2979 millones d'euros en 2011, lloñe de los 309 millones de beneficiu primeramente anunciaos.[23]
N'avientu de 2011, el Bancu d'España obligó a los directivos de Bankia a publicar los sos salarios, faciéndose públicu que Rodrigo Rato percibía una remuneración añal de 2,34 millones d'euros, una de les más altes ente les caxes españoles.[24] Cinco meses más tarde, Rodrigo Rato dimitió como presidente de Bankia en presentando un plan pa la entidá que foi refugáu poles autoridaes,[25] onde s'esponía que la entidá tendría que recibir unos 6000 millones d'euros de dineru público al traviés del Fondu de Reestructuración Ordenada Bancaria (FROB), en cuantes que'l Bancu Financieru y d'Aforros (BFA), matriz de Bankia, nun consiguiera amenorgar de forma significativa la esposición al sector inmobiliariu y promotor, que xubía a 37 517 millones d'euros.[26]
En siendo considerada pol FMI el principal riesgu pal sistema bancariu español, en mayu de 2012 Bankia pasó a ser controlada pol Estáu español tres tomar de control de BFA, la matriz de Bankia.[27] La situación de Bankia foi consideráu un puntu d'inflexón na crisis financiera del país, asitiándolo a un pasu de la intervención.[28] Tres el rescate d'esti bancu español, en xunu del mesmu añu la XE decidió rescatar a la banca española, apurriendo un máximu de de 100 000 millones d'euros. El FMI apuntó a Bankia como'l principal responsable del rescate.[29]
Arriendes de la so xestión en Bankia ye nomáu pola revista económica Bloomberg quintu peor CEO de 2012, al ser investigáu por fraude, fixación de precios y malversación de fondos en rellación a la cayida y posterior rescate de Bankia. La revista cita que Bankia anunció beneficios de 309 millones d'euros en 2011, que tres l'abandonu de Rato resultaron ser 3000 millones d'euros de perdes.[30]
En xunetu de 2012 ye citáu pa declarar como imputáu pola Audiencia Nacional pola xestión de Bankia xunto con tola cúpula directiva.[31] Hai tres querelles presentaes, la d'UPyD y 15MpaRato[32][33] presentaes en xunetu de 2012 (almitíes a trámite) y la d'IX presentada n'abril de 2014[34] y que nun s'aceptó en siendo calificadapor el xuez d'humillante "al pretender consiguir al traviés del exerciciu de l'acción popular esti tipu de ventayes", en referencia a la implicación de cargos d'Izquierda Xunida nel casu.[35][36]
Rodrigo Rato tuvo tamién implicáu nel escándalu de les tarxetes opaques de la mesma entidá. Ente'l 24-10-2010 y el 28-11-2011 Rato realizó 519 compres con cargu a la caxa, por un monto de 99 041 €. Ente los gastos figuren compres en tiendes de ropa, bébores alcohóliques, arumes, preseos musicales o restoranes de luxu. Amás de les compres, dende finales de febreru de 2012 al 7 de mayu d'esi mesmu añu en que dimitió, l'entós presidente de Bankia llegó a retirar en metálicu 16 000 euros, a un ritmu de 1500 € a la selmana. El sábadu 5 de mayu, el mesmu día que'l ministru d'Economía, Luis de Guindales, convocó-y al Ministeriu ante la delicada situación de la entidá y la necesidá d'un nuevu plan de saneamientu y recapitalización, Rato retiró los sos postreros 1000 euros y el día de la dimisión pasó un últimu cargu a la tarxeta B de 341,63 euros d'una cena.[37]
Según consta nel desglose de gastos, Rato cargó a la so tarxeta de creitu gasto nun solu día de 3547 euros en bébores alcohóliques, casi 1000 nuna zapatería, y realizó hasta 18 retiraes n'efectivu, 17 d'elles de 1000 euros en caxeros de la so entidá.[37]
El 27 de payares de 2014, el Partíu Popular comunicó la baxa de Rodrigo Rato lo mesmo que de "tolos sos militantes afeutaos" a la finalización d'una investigación interna pol casu de les tarxetes opaques de Caja Madrid xestionada pol Comité de Derechos y Garantíes.[38]
En payares de 2015, Antonio Serrano-Arnal, xuez d'instrucción del Xulgáu númberu 31 de Madrid, decidió imputar, pola so implicación nel casu Rato, a Miguel Ángel Furones, presidente de l'axencia de publicidá Publicis y Rafael Lorca, direutor executivu de la central de medios Zenith.[39]
Otra investigación esamina les cuentes familiares de Rato, nel que ta imputáu na causa, con posibles delitos de blanquéu de capitales, confechu y malversación de caudales públicos.[40]
La Comisión de Nomamientos, Retribuciones y Bon Gobiernu de Telefónica, S.A. aprobó'l 4 de xineru de 2013, la incorporación de Rodrigo Rato al Conseyu d'asesores de Telefónica Latam y Telefónica Europe, qu'apiguren los negocios en Llatinoamérica y Europa.
El 17 de febreru de 2015 el direutor xeneral de l'Axencia Tributaria anunció la investigación de 705 contribuyentes que s'acoyeron a l'amnistía fiscal aprobada pol executivu de Mariano Rajoy nel añu 2012.[41] Arriendes de dicha investigación, el 16 d'abril de 2015, la fiscalía anunció una investigación a Rodrigo Rato por supuestos delitos de fraude, alzamientu de bienes y blanquéu de capitales.[42] El xulgáu númberu 35 de Madrid ordenó asina'l rexistru de la so vivienda nel barriu de Salamanca, en Madrid. Tres hores más tarde del entamu del rexistru per parte del Serviciu de Vixilancia Aduanera, Rodrigo Rato foi deteníu pola policía xudicial.[43] Darréu foi puestu en llibertá.
N'abril de 2016, arriendes de la publicación de los papeles de Panamá, conocióse qu'utilizó delles sociedaes en paraísos fiscales pa despintar dineru al estáu español.[44] Según investigación Rato, recurrió en 2013 al bufete panamiegu Mossack Fonseca, d'onde proceden los documentos denominaos como los papeles de Panamá’, pa liquidar los dos sociedaes opaques onde guardaba 3.672.410 euros. Rato pretendía, según la investigación, evitar con esta maniobra que les sos empreses ‘offshore’ fueren alcontraes, lo que nun torgar que'l Xulgáu númberu 31 de Plaza Castiella, instrúi'l procedimientu contra Rato por blanquéu de capitales, corrupción ente particulares.[45][46]
Dende 2017, Rodrigo Rato publica columnes d'opinión en La Gaceta nun espaciu tituláu "Cai 19" en que presenta la so visión lliberal de la economía y la sociedá.[47] Nel Grupu Intereconomía tamién collaboró nel programa "El Gatu a l'agua", onde foi entrevistáu'l 9 de xineru de 2018.[48]
Predecesor: Luis Ramallo |
Vocera del Grupu Popular nel Congresu de los Diputaos 1989-1996 |
Socesor: Luis de Grandes |
Predecesor: Nengún (Con anterioridá, Juan Antonio García Díez) |
Vicepresidente segundu del Gobiernu d'España 1996-2003 |
Socesor: Javier Arenas |
Predecesor: Pedro Solbes |
Ministru d'Economía y Facienda d'España 1996-2000 |
Socesor: Conversión n'Economía |
Predecesor: Conversión d'Economía y Facienda |
Ministru d'Economía d'España 2000-2004 |
Socesor: Pedro Solbes (Economía y Facienda) |
Predecesor: Mariano Rajoy |
Vicepresidente primeru del Gobiernu d'España 2003-2004 |
Socesor: María Teresa Fernández de la Vega |
Predecesor: Horst Köhler |
Direutor xerente del FMI 2004-2007 |
Socesor: Dominique Strauss-Kahn |