Utopía

Utopía
sociedad ficticia ^(es)
Más información
Derivaos	distopía

Utopía deriva del griegu οὐ ("non") y τόπος ("llugar") y significa lliteralmente "non-llugar" o, como glosó Quevedo; "nun hai tal llugar".^[1] La pallabra foi acuñada por Tomás Moro pa describir una sociedá ideal, y polo tanto inesistente. Esta "república" ye imaxinada como meyor que les conocíes, cuantimás la europea del Renacimientu, polo cual el términu puede ser interpretáu como Eutopia, tamién deriváu del griegu; εὖ ("bonu" o "bien") y τόπος ("llugar"), significando "el bon llugar", n'oposición a la distopía o "mal llugar".^[2][2][3] Nun sentíu estrictu, el términu fai referencia a la obra homónima de Tomás Moro;Dē Optimo Rēpūblicae Statu dēque Nova Insula Ūtopia. Nella, Utopía ye'l nome dau a una islla y a la comunidá ficticia que la habita, que la so organización política, económica y cultural oldea en numberosos aspeutos cola sociedá inglesa de la dómina. Con esta obra Moro crea'l xéneru de les utopíes polítiques y por ello en términos más xenerales la pallabra «utopía» emplegar pa referise a una sociedá política ideal, con un plan, proyeutu, doctrina o sistema deseables que paecen bien difíciles de realizar, o representación imaxinativa d'una sociedá futura con carauterístiques favorables pa la salú, el bienestar común de la sociedá, que polo xeneral contién una crítica más o menos implícita de la sociedá política realmente esistente. N'otru sentíu, emplégase'l términu "utópicu" pa referise de manera peyorativa a les teoríes o programes políticos que se consideren irrealizables.

Anque Moro foi'l creador del xéneru de les utopíes, hai narraciones clásiques que tienen elementos utópicos y que pueden considerase como precursores del xéneru utópicu. Asina, na mesma obra de More puede trate una fuerte influencia ya inclusive direuta referencia a La República, de Platón,^[4] onde se describe una sociedá idealizada. Amás de República, hai otres idees utópiques anteriores a la de Tomás Moro, por casu, el xardín de Gilgamesh, la islla de la Inscripción sagrada d'Evémero y los mitos de Hesíodo, y n'otros testos griegos.

Les utopíes sociales

Íntimamente rellacionaes col deséu de dar un sentíu a la vida y algamar la felicidá, atópense la necesidá y la busca d'un mundu meyor, más solidariu y más xustu. Esiste una estrecha rellación ente la xusticia y les utopíes.

Yá Platón punxo de manifiestu qu'un mundu ideal nel que tolos sos miembros vivieren felices y satisfechos namái yera posible si esi mundu yera un mundu xustu, pos un Estáu ye ideal si nél reina la xusticia.

La utopía moderna

El nome

El pruyimientu de mundos ideales y perfectos ye tan antiguu como'l ser humanu. Sicasí, la invención y descripción de sociedaes que la sían nun recibe'l nome de 'utopía' hasta'l sieglu XVI. Por ello, nun ye paradóxicu afirmar qu'esisten utopíes dende siempres, inclusive primero que s'acuñara esti nome pa referise a elles.

El términu utopía deber a Tomás Moro, quien tituló asina una de les obres más importantes d'esti xéneru. Tomás Moro bautizó con esti términu una islla idílica, allugada cerca de les mariñes (entós inexploradas) d'América de Sur, que los sos habitantes llograren el Estáu perfectu: un Estáu carauterizáu pola convivencia pacífica, el bienestar físico y moral de los sos habitantes, y l'esfrute común de los bienes.

Coles mesmes llaten les narraciones estraordinaries d'Américo Vespucio sobre les recién avistaes islles de Fernando de Noronha, en 1503^[5] y polo xeneral l'espaciu abiertu pol descubrimientu d'un Nuevu Mundu a la imaxinación, dambos son factores qu'aguiyaron el desenvolvimientu de la utopía de Moro.

Polo xeneral, puede definise una utopía como un Estáu imaxinariu qu'axunta toles perfecciones y que fai posible una esistencia feliz porque nél reinen la paz y la xusticia. N'Utopía hai un importante componente ideal, surden de los defectos de la sociedá y básense nes posibilidaes de cambéu y tresformamientu qu'ésta tien en cada momentu. Les utopíes funden los raigaños na realidá más auténtica y concreta, anque sía pa criticales ya intentar tresformala nuna cosa meyor. La pallabra ta amestada estrechamente a utopismo.

Toles utopíes tienen de mancomún dos traces: describen sociedaes que tán fora del mundu, en nengún llugar, y describen sociedaes zarraes, ensin contaminación esterior, inmóviles y férreamente ordenaes. La pretensión que les estrema a toes ye la de dibuxar les condiciones necesaries pa consiguir lo que les sociedaes reales enxamás amuesen: que tolos seres humanos son iguales. Pero nesi enfotu inora'l valor de la llibertá individual, el valor qu'asoma con más fuercia precisamente col humanismu renacentista...^[6]

N'oposición al conceutu d'utopía, esiste'l términu distopía. Al llau d'ella, o converxente con ella, ta la ucronía, esto ye lo que nun ta en tiempu dalgunu.

Funciones de les utopíes

A pesar d'esti calter novelado o ficticiu de les utopíes, a lo llargo de la historia del pensamientu atribuyéronse-yos funciones que van más allá del simple entretenimientu.

• Función orientadora. Les utopíes consisten, básicamente, na descripción d'una sociedá imaxinaria y perfecta. Y, anque pa munchos pensadores la realización completa d'esti sistema sía imposible, dalgunos de los procedimientos que se describen pueden aplicase a posibles reformes y empobinar la xera organizadora de los políticos. Anque la utopía nel so conxuntu pueda trate como un suañu inalcanzable, pa dalgunos sería útil n'orde a señalar la direición que tienen de tomar les reformes polítiques nun Estáu concretu.
• Función valorativa. Anque les utopíes son obres d'un autor determináu, de cutiu refléxense nelles los suaños y moliciones de la sociedá na que l'autor vive. Por esta razón, dexen reconocer los valores fundamentales d'una comunidá nun momentu concretu y, tamién, les torgues qu'éstos atopen a la de materializase. Por ello, pa munchos autores, les utopíes nun sirven tantu pa construyir mundos ideales como pa entender meyor el mundu nel que vivimos.
• Función crítica. Al comparar l'Estáu ideal col real, alviértense les llimitaciones d'esti postreru y les cotes de xusticia y bienestar social qu'entá lu resten por algamar. Ello ye que la utopía ta construyida a partir d'elementos del presente, yá sía pa evitalos (desigualdaes, inxusticies…) o pa potencialos (adelantos téunicos, llibertaes…). Por eso, supón una sutil pero eficaz crítica contra les inxusticies y desigualdaes evidentes tres la comparanza. Inclusive si consideramos que la sociedá utópica ye un disparate irrealizable, preséntanos el desafíu d'esplicar por qué nun tenemos siquier les sos virtúes.
• Función esperanzadora. Pa dellos filósofos, el ser humanu ye esencialmente un ser utópicu. Per un sitiu, la necesidá d'imaxinar mundos meyores ye esclusiva de la especie humana y, por otru, esta necesidá presentar de forma inevitable. El fechu de ser llibres, de poder suañar con llugares meyores que'l que nos arrodia y de poder actuar na direición d'estos deseos ta íntimamente conectáu cola nuesa naturaleza utópica. Ésta ye, amás, la que xustifica l'aliendu d'esperanza que siempres permanez nos seres humanos: por bien inxustu y desolador que sía'l mesmu redolada, siempres resultaría posible imaxinar y construyir unu meyor.

Sociedaes utópiques

La república platónica

Artículu principal: República (Platón)

N'Occidente, el primer modelu de sociedá utópica deber a Platón. N'unu de los sos diálogos más conocíos, La República, amás de la defensa d'una determinada concepción de la xusticia, topamos una detallada descripción de como seria l'Estáu ideal, esto ye, l'Estáu xustu. Platón, fondamente descontentu colos sistemes políticos que s'asocedieren n'Atenes, especialmente cola democracia, imaxina cómo s'entamaría un Estáu que tuviera como oxetivu'l llogru de la xusticia y el bien social.

Según Platón, la república o l'Estáu perfectu taría formáu por trés clases sociales: los gobernantes, los guardias y los productores. Caúna d'estes clases tendría na república una función, unos derechos y unos deberes rígidamente estremaos.

A los gobernantes concerniríalos la direición del Estáu; a los guardias la so proteición y defensa; a los productores el suministru de tolo necesario pa la vida: l'alimentación, ropa, viviendes...

Cada unu sería educáu pa desempeñar eficientemente les funciones del so grupu: la sabiduría pa los gobernantes; el coraxe pa los guardias, y l'apetencia pa los productores. Pos para Platón, la bona marcha del Estáu depende de que cada clase cumpla eficientemente col so cometíu.

En definitiva La República de Platón sería, según él, una sociedá xusta porque nella gobernaríen los más sabios (filósofos) y les otres dos clases desempeñaríen les funciones que-yos fueren asignaes.

La utopía relixosa d'Agustín d'Hipona

En La ciudá de Dios, Agustín d'Hipona espresa la so interpretación de la utopía siguiendo los preceptos de la so visión cristiana. Según esti organizador del cristianismu, l'acción terrenal (que simboliza pa él tolos estaos históricos) ye frutu del pecáu, pos sería fundada por Caín y nella los sos habitantes seríen esclavos de les pasiones y namái escorreríen bienes materiales. Esta ciudá, por tanto, nun podría según él dexar de ser imperfecta ya inxusta. Sicasí, Agustín d'Hipona concibe la utopía nuna ciudá espiritual. Ésta sería según él fundada por Dios y nella reinaríen l'amor, la paz y la xusticia. P'Agustín la utopía tan solo sería algamable nesti reinu espiritual, lo qu'él y el cristianismu definen como'l Reinu de Cristu.

Les utopíes renacentistes

Mientres el Renacencia produció un florecimientu espectacular del xéneru utópicu. La mayoría de los pensadores consideraba que la influencia del humanismu yera la causa d'esti fenómenu. La Renacencia ye una dómina que, amás de caracterizase pola puxanza espectacular de les artes y les ciencies, destaca tamién polos cambeos sociales y económicos. Sicasí, estos tresformamientos nun fueron igual de positives pa toos, yá que causaron enormes desigualdaes ente unos miembros y otros de la sociedá.

Munchos de los pensadores de la dómina, conscientes d'estes inxusticies, pero tamién de la capacidá reformadora del ser humanu, reaccionaron frente a la cruda realidá del so tiempu. Esta reacción afigurar na reivindicación d'una racionalización de la organización social y económico qu'esaniciara una gran parte d'estes inxusticies.

D'ésta creencia y enfotu en que la capacidá racional puede contribuyir a ameyorar la sociedá y a faela más perfecta, surden los modelos utópicos renacentistes. El principal y más importante modelu utópicu d'esta dómina ye, indiscutiblemente, Utopía de Tomás Moro.

Utopía estremar en dos partes: la primera supón una aguda crítica a la sociedá de la dómina; la segunda ye puramente la descripción d'esa islla alcontrada en nengún llugar, na que los sos habitantes llograron construyir una comunidá xusto y feliz. Básicamente, el secretu de la Utopía deber a una organización política fundada racionalmente, na que destaca l'abolición de la propiedá privada, considerada la causa de tolos males ya inxusticies sociales.

L'ausencia de propiedá privada porta que prevaleza l'interés común frente a l'ambición y l'interés personal que rixe nes sociedaes reales. En Utopía, amás, impera una estricta organización xerárquica de puestos y funciones, a los que s'apuerta como na república platónica, por capacidá y méritos.

Esta estricta organización ye, sicasí, dafechu compatible cola total igualdá económica y social de los utopianos, pos toos esfruten de los mesmos bienes comunes, al marxe de la so función y la so xera na comunidá.

Tamién pertenez al Renacimientu la comunidá ideal de Telema, dedicada a cultivar l'amor (anque tamién inclúi una fina sátira de la vida monástica), que de volao presenta François Rabelais na so Gargantúa (1532). Anque yá del S. XVII, pueden considerase como utopíes renacentistes tardíes La ciudá del Sol, del relixosu italianu Tommaso Campanella, y La Nueva Atlántida, de Francis Bacon. Esta postrera añade un elementu novedosu ya importante, como ye l'aprovechamientu de les meyores científiques y téunicos qu'entós empezaben a dase (y entá ye más quiciabes, los que s'esperaben pal futuru próximu), na meyora de les condiciones de vida de los seres humanos.

La culminación ilustrada

Nos sieglos XVII y XVIII acomuñóse la utopía cola lliteratura de viaxes, na cual les sociedaes civilizaes proyeutaben namái n'ocasiones les sos congoxes y les sos crítiques al progresu L'orixe de la desigualdá ente los homes (1755) de Jean-Jacques Rousseau sería un exemplu clásicu d'esta concepción de la hestoria como un procesu de decadencia.

Pero esti nun ye más qu'un casu particular nel desenvolvimientu impresionante de les utopíes nel sieglu XVIII, y na so vinculación a la crítica social (dacuando comunista) y a la idea de progresu a finales de la Ilustración.

El socialismu utópico

Otru de los momentos fecundos na ideación de sociedaes utópiques foi principios del sieglu XIX. Los fondos cambeos sociales y económicos producíos pol industrialismo cada vez más individualista ya insolidariu abonaron el terrén del descontentu y la crítica, según el deséu de sociedaes meyores, más humanes y xustes.

D'esta dómina d'inxusticies y desigualdaes provién el socialismu utópico. El socialismu utópico venía con diseñu de soluciones pa males ya imperfecciones flagrantes. Charles Fourier (1772-1837), Saint-Simon y Robert Owen teníen de mancomún un interés imperiosu por tresformar la precaria situación del proletariáu d'esi momentu. A pesar de les diferencies qu'hai ente ellos, tienen de mancomún el so interés por ameyorar y tresformar la precaria situación del proletariáu nesi momentu. Pa ello, propunxeron reformes concretes pa faer de la sociedá un llugar más solidariu, nel que'l trabayu nun fuera una carga alienante y nel que toos tuvieren les mesmes posibilidaes d'autu-realizase.

A diferencia de munches de les utopíes anteriores, la d'estos socialistes foi diseñada col oxetivu inmediatu de llevase a la práutica. Más que rellatos fantásticos de mundos perdíos o inalcanzables, constituyeron descripciones detallaes de comunidaes igualitaries que, n'ocasiones, fueron copiaes na realidá. Dalgunos d'estos socialistes compaxinaron la reflexón teórica con llabores práuticos y concretes de reforma social. Asina, por casu, Fourier propunxo comunidaes autosuficientes, a les que llamó falansterios, y Owen llegó a fundar Nueva Harmonía, una pequeña comunidá na que s'abrir el primer xardín d'infancia y la primera biblioteca pública d'EE. XX..

Utopíes modernes

Munchos autores, como Arnhelm Neusüss, indicaron que les utopíes modernes son esencialmente distintes a les sos predecesores. Otros sicasí, señalen qu'en cierto les utopíes namái se dan na modernidá y llamen cronotopías o protoutopías a les utopíes anteriores a la obra de Moro. Dende esta perspeutiva, les utopíes modernes tán empobinaes al futuru, son teleolóxiques, progresistes y sobremanera son un reclamo frente al orde cósmicu entendíu relixosamente, que nun esplica afechiscamente'l mal y l'esplotación. Asina les utopíes espresen una rebelión frente a dar na realidá y propondríen un tresformamientu radical, qu'en munchos casos pasa por proceso revolucionarios, como espresó nos sos escritos Karl Marx.^[7]

Criticóse que les utopíes tienen un calter coercitivo. Pero tamién se suel añader que les utopíes otorgar dinamismu a la modernidá, déxen-y una ampliación de les sos bases democrátiques y fueron una especie de sistema reflexivu de la modernidá pola cual esta ameyoró constantemente. Por ello nun sería posible entender la modernidá ensin el so calter utópicu.

Les utopíes tuvieron derivaciones nel pensamientu políticu -como por casu nes corrientes socialistes amestaes al marxismu y l'anarquismu-, lliterariu ya inclusive cinematográficu al traviés de la ciencia ficción social. La clasificación más usada, herieda la pretensión del marxismu de tar ellaborando un socialismu científico y por tanto acuta'l nome de socialismu utópico a les formulaciones ideolóxiques anteriores a ésti, anque toes elles comparten el so orixe na reacción a la revolución industrial, especialmente a la condición del proletariáu, siendo la so vinculación al movimientu obreru más o menos próxima o cerca a ello.

Utopía económica

Les utopíes socialista y comunistes centrar na distribución equitativa de los bienes, con frecuencia anulando dafechu la esistencia del dineru. Los ciudadanos desempeñen los llabores que más-yos presten y que s'empobinen al bien común, dexándo-yos cuntar con muncho tiempu llibre pa cultivar les artes y les ciencies. Esperiencies práutiques que fueren afiguraes en Comunidaes utópiques nel sieglu XIX y XX.

Les utopíes capitalistes o de mercáu llibre centrar na llibre empresa, nuna sociedá onde tolos habitantes tengan accesu a l'actividá granible, y unos cuantos (o inclusive nengunu) a un gobiernu llindáu o mínimu. Ellí los homes granibles desenvuelven el so trabayu, la so vida social, y demás actividaes pacífiques en llibertá, estremaos d'un Estáu intromisorio y espoliador. Rellaciónense n'especial al ideal del lliberalismu llibertariu.

Utopía ecoloxista

La utopía ecoloxista afiguróse nel llibru Ecotopía, nel cual California y parte de los estaos de la mariña Oeste hanse secesionado de los Estaos Xuníos, formando un nuevu estáu ecoloxista.

Utopía política ya histórica

Una utopía global de paz mundial ye con frecuencia considerada unu de los finales de la hestoria posiblemente inevitables.

Utopía relixosa

La visión que tienen tanto'l Islam como'l cristianismu respectu al paraísu ye'l d'una utopía, cuantimás nes manifestaciones populares: la esperanza d'una vida llibre de probeza, pecáu o de cualesquier otru sufrimientu, más allá de la muerte (anque la escatoloxía cristiana del "cielu" siquier, ye casi equivalente a vivir col mesmu Dios, nun paraísu qu'asemeya a la Tierra nel cielu). Nun sentíu similar, el nirvana del budismu puede asemeyase a una utopía. Les utopíes relixoses, concebíes principalmente como un xardín de les delicies, una esistencia llibre de toa esmolición con cais cubiertes d'oru, nun gociosu llume con poderes casi divinos.^{[ensin referencies]}

Utopíes teunolóxiques

Artículu principal: Utopismo teunolóxicu

Les utopíes teunolóxiques o tecnoutopías basar na creencia de que les meyores en ciencia y teunoloxía van conducir a una utopía, o siquier van ayudar a cumplir de dalgún ideal utópicu.

Bibliografía d'obres utópiques

• La República, 370 e.C., de Platón
• Utopía, 1516, de Tomás Moro
• L'Abbaye de Thélème, en Gargantua de François Rabelais, 1534.
• La Ciudá del Sol (Civita Solis), 1623, de Tommaso Campanella
• La Nueva Atlántida (New Atlantis), 1627, de Francis Bacon
• Christianópolis 1619, de Johann Valentin Andreae
• The Commonwealth (1652) , de Gerrard Winstanley
• Oceana, (1656) de James Harrington.
• Histoire comique des États et Empires de la Lune de Savinien Cyrano de Bergerac, 1657.
• The Blazing World (1666) de Margaret Cavendish
• La Terre Australe connue]] de Gabriel de Foigny, 1676.
• Histoire des Sevarambes de Denis Vairasse, 1677-1679.
• Les aventures de Télémaque de Fénelon, 1699.
• Voyages et Aventures de Jacques Massé de Simon Tyssot de Patot, 1714
• Libertalia en Histoire Générale des Pyrates de Typiak de Daniel Defoe, 1724.
• L'Île des esclaves y La Colonie de Pierre Carlet de Chamblain de Marivaux, 1725.
• Voyage au pays de Houyhnhnms, en Los viaxes de Gulliver, de Jonathan Swift, 1726.
• Relation du Royaume des Féliciens del marquis de Lassay, 1727
• Eldorado, en Candide de Voltaire, 1759.
• La Vérité, ou le Vrai système de Léger Marie Deschamps (1750-1760)
• Voyage de Robertson aux Terres Australes, 1766
• Le Pays des Gangarides en La Princesse de Babylone de Voltaire, 1768.
• La Découverte australe par un homme volant, ou le Dédale français, nouvelle très philosophique, suivie de la Lettre d'un singe, de Nicolas Restif de La Bretonne, 1781
• L'An 2440 de Louis Sébastien Mercier, 1786.
• Paul et Virginie de Jacques-Henri Bernardin de Saint-Pierre, 1789.
• L'Isle des philosophes de l'Abbé Balthazard, Chartres, 1790
• L'ile de Tamoé 1788, en Aline et Valcour (Histoire de Sainville et de Léonore), Marqués de Sade , 1795
• Nouveau christianisme de Claude Henri de Rouvroy, comte de Saint Simon, 1825
• Le Phalanstère de Charles Fourier v. 1830.
• Voyage en Icarie d'Étienne Cabet, 1840.
• Walden de Henry David Thoreau, 1854
• L'Île Mystérieuse (1874) Jules Verne
• Les Cinq Cents Millions de la Bégum, 'Los quinientos millones de la Begum', de Jules Verne, 1879.
• La Xornada d'un Periodista Americanu nel 2889, (1888) de Jules Verne
• Loocking Backward (1888)( en Cent ans après ou l'an 2000 ) d'Edward Bellamy
• Hygeia: a city of Health, de Benjamin Ward Richardson, 1890.
• Erewhom, de Samuel Butler
• Looking Backward, 1888 d'Edward Bellamy
• Noticies de nenguna parte (News from Nowhere or An Epoch of Rest), 1890 de William Morris
• Una utopía moderna (A Modern Utopia), 1905, de H. G. Wells
• Shangri-La (1933), de James Hilton
• Walden dos, de Burrhus Frederic Skinner (1948)
• La rebelión d'Atles (1957), d'Ayn Rand
• La isla (1962), d'Aldous Huxley
• Anarquía, estáu y utopía (1974), de Robert Nozick
• El País de Karu o de los tiempos en que tou reemplazar por otra cosa (2001); de Daniel Cerqueiro.

Crítica de les utopíes y de los sos proyeutos políticos

Anque s'acotó que los ideales utópicos nun son inoperantes, l'enfotu na posibilidá y la necesidá de sociedaes perfectes sufre mientres el sieglu XX un considerable revés. Por delles razones, munchos pensadores defenden que dedicase a inventar sociedaes utópiques yera más perxudicial que beneficiosu. Los motivos d'esta considerancia pueden variar d'un pensador a otru.

• Tienen un calter falambaldre ya inocente. Una de les crítiques más habituales a la utopía ye'l so distanciamientu al respective de la cruda realidá. Nelles el so autor imaxina un mundu perfectu, pero tan irreal que resulta difícil establecer venceyos ente lo que propón y lo que topamos efeutivamente. Per otra parte, la utopía suel llindase a la descripción detallada d'esi mundu nuevu pero nun apurre demasiaes pistes avera de la manera en que ye posible tresformar la realidá p'aportar a esi otru mundu imaxináu. Por ello, pa munchos pensadores, les utopíes namái son la espresión de bonos pero inútiles ya inocentes deseos de meyora. (Nun se va consiguir l'ideal).
• Tán históricamente condicionaes. Les crítiques contra les utopíes pueden dir n'otra llinia. Pa dellos filósofos, por casu, el mayor inconveniente de les utopíes ye la so incapacidá pa trescender les llimitaciones de la dómina histórica na que fueron concebíes. Pa los qu'asina argumenten, les utopíes alloñar de la realidá muncho menos de lo que pensamos. Ello ye que son poques les que pueden trate como proyeutos verdaderamente imaxinativos y orixinales. Na mayoría de los casos, suelen llindase a potenciar y desenvolver traces que yá tán na sociedá d'esi momentu. Por esta razón, col pasu del tiempu, de cutiu queden ridículamente desfasaes. Asina, predicciones que nel so momentu fueron arriesgaes güei resúltennos inocentes y risibles. Les utopíes d'una dómina tán condicionaes poles circunstancies históriques.
• Provoquen estatismu social. Si les anteriores razones nun yeren abondes, añader inda la de que la utopía encontar nuna concepción estática de la sociedá. El cambéu namái ta xustificáu hasta algamar la utopía. Una vegada consiguida la sociedá perfecta, xusta y feliz, ¿qué sentíu tendría qu'ésta siguiera tresformándose? Agora bien, ¿ye posible y deseable, anque sía n'utopía una organización dafechu estática?
• Linden col totalitarismu. El filósofu Karl Popper destaca'l peligru que zarren les utopíes. Anque la so crítica céntrase básicamente en La República de Platón, ésta ye estensiva a casi toles utopíes posteriores. Por bien paradóxicu que paeza, esti mundu feliz y perfectu puede convertise nel más tarrecible y totalitariu de los Estaos. La creencia y el convencimiento del calter ideal y perfectu d'un sistema lleven irremediablemente a la intolerancia al respective de cualesquier otra propuesta. Considerar esta organización la más beneficiosa produz que cualquier opinión en contra, cualquier oposición, sía vista como una amenaza pa la sobrevivencia de la utopía y, arriendes d'ello, sía estremada del panorama social, para bien de la comunidá.
• Sarcásticu: François Rabelais escribió en Gargantúa y Pantagruel: 'Gargantúa, a la edá d'ochocientos cuarenta y cuatro años, nició al so renuevu Pantagruel na so esposa llamada Badebec, fía del rei de los Amaurotas n'Utopía, que morrió de mal partu, pos la criatura yera tan grande y pesaba tantu, que nun pudo salir a la lluz ensin sacrificar a la que lu parió'^[8] Julio Cortázar, en 'Rayuela' describe en dellos capítulos la utopía de 'Ceferino Piriz'. L'episodiu: 'Vida campestre' de la serie: 'The Fabulous, Furry, Freak Brothers', de Gilbert Shelton y Dave Sheridan, ISBN 978-84-7833-298-4, describe una 'utopía de dopados', y el cantar: 'Un monde parfait', de Ilona Mitrecey, una 'utopía infantil'.

Estudios

• Lewis Mumford, The Story of the Utopias, 1922 (ed. rev. 1966). Trad. española: Logroño, Pebíes de calabaza, 2013.
• M. Holloway, Heavens on Earth (2ª ed. 1966)
• G. Negley y J. M. Patrick, The Quest for Utopia (1952, reimpr. 1971)
• J. C. Davis, Utopía y sociedá ideal
• Arnhelm Neusüss (comp.), Utopía, Barcelona, Barral, 1971.
• Y. Rothstein, H. Muschamp y M. Y. Marty, Visions of Utopia, 2003.
• Frank Y. Manuel, Utopíes y pensamientu utópicu, Espasa-Calpe, 1982 ISBN 978-84-239-6502-1
• Rino Cammilleri, Les bisarmes de la Razón, Homo Legens, 2007 ISBN 978-84-935506-3-9
• Ernst Bloch, El principiu esperanza. Madrid. Aguilar, 1977-1980. Reed.: Madrid. Trotta, 2004
• Ernst Bloch, Espíritu de la Utopía (2000), or.: Geist Der Utopie, 1923.
• Karl Mannheim, Ideologie und Utopie, Bonn, Cohen. Tr.: Ideoloxía y Utopía, Méxicu, FCE, 1970.
• René Dumont, L'Utopie ou la mort, Seuil, 1974, ISBN 978-2-02-000371-1
• Krishan Kumar, Utopianism, Milton Keynes, Open University Press, 1991, ISBN 0-335-15361-5
• Frank Manuel y Fritzie Manuel, Utopian Thought in the Western World, Oxford, Blackwell, 1979, ISBN 0-674-93185-8; hai trad. en Madrid, Taurus.
• Krishan Kumar, Utopia and Anti-utopia in Modern Times, Oxford, Blackwell, 1987 ISBN 0-631-16714-5
• Alberto Manguel y Gianni Guadalupi, Guide de nulle part & d'ailleurs, París, Éditions du Fanal, 1981, ISBN 2-7308-0010-7
• Jean Servier, Histoire de l'utopie, Gallimard, 1991, ISBN 978-2-07-032647-1
• Gilles Lapouge, Utopie et civilisations, Albin Michel, 1991, ISBN 978-2-226-04947-6
• Anne Staquet, L'Utopie ou les fictions subversives, Éditions du Grand Midi, 2003, ISBN 978-2-88093-119-3
• Regards sur l'utopie, Europe n° 985, mayu de 2011.
• Yann Rocher, Théâtres en utopie, Actes Sud, Paris, 2014 (ISBN 978-2-330-03496-2).

Referencies

1. More , Tomás. La Utopía. Traducción de don Francisco de Quevedo y Villegas. Prólogu. Barcelona. M. Repulles, 1805
2. The Necessity of Utopian Thinking: A Cross-National Perspective, Berghahn Books, ISBN 9781571814401 
3. Lodder, C.; Kokkori, M; Mileeva, M (2013). Utopian Reality: Reconstructing Culture in Revolutionary Russia and Beyond. Leiden, The Netherlands: Koninklijke Brill NV, páx. 1–9. ISBN 9789004263208.
4. More, Thomas; George M. Logan (1989), Utopia. Cambridge University Press
5. More, Thomas; Utopía; Joaquim Malafrè Gavaldà (2003); La Maison de L'écriture.
6. Victoria Camps, Curtia hestoria de la ética, Barcelona, RBA, 2013. Capítulu 6: "'La Renacencia: la invención del suxetu':'Les utopíes renacentistes', páx.137 ISBN 978-84-9006-530-3
7. «Karl H. Marx». Archiváu dende l'orixinal, el 29 de payares de 1999.
8. Rabelais, ISBN 84-8403-672-3, páx.154.

• Sobre'l progresu material: "La bayura escesiva de recursos comunes frena la responsabilidá social" -n'inglés- [1]

Ver tamién

• Distopía.
• Ficción utópica y distópica.

Enllaces esternos

• Wikiquote tien frases célebres suyes o que faen referencia a Utopía.
• Utopía (ebook)