Vannes

Vannes
flag of Vannes ^(en) Q2906179
Alministración
País	Francia
Organización territorial	Francia metropolitana
Defense and Security zone of France ^(en)	Western defense and security zone ^(en)
Rexón	Bretaña
Departamentu	Morbihan
Distritu	Distritu de Vannes
Tipu d'entidá	comuña de Francia[1]
Nome oficial	Vannes (fr)[2]
Nome llocal	Gwened (br)
Nomatu	cité des Vénètes (fr)
Códigu postal	56000
Xeografía
Coordenaes	47°39′18″N 2°45′42″W / 47.655°N 2.7617°O / 47.655; -2.7617
Vannes Vannes (Francia)
Superficie	32.3 km²
Altitú	22 m, 0 m[3] y 56 m[3]
Llenda con	Saint-Avé, Saint-Nolff, Séné, Arradon, Ploeren, Plescop y Theix-Noyalo
Demografía
Población	54 420 hab. (1r xineru 2021) - 24 599 homes (2017) - 28 753 muyeres (2017)
Porcentaxe	100% de Distritu de Vannes
Densidá	1684,83 hab/km²
Más información
Estaya horaria	UTC+01:00 (horariu estándar) UTC+02:00 (horariu de branu)
Llocalidaes hermaniaes	Cuxhaven, Fareham y Mons
mairie-vannes.fr

Vannes (en bretón Gwened^[4]) ye una llocalidá y comuña francesa, capital del departamentu de Morbihan, na rexón de Bretaña. Los sos habitantes son denominaos, en francés, Vannetais.

Xeografía

La ciudá allúgase na vera septentrional del golfu de Morbihan, nel llugar onde s'abre l'estuariu del ríu Marle, a 15 quilómetros del océanu Atlánticu.

Anguaño dispón d'estación de ferrocarril (TGV París – Quimper) y accesu a la rede francesa d'autopistes (na exa Nantes – Brest).

Demografía

La población de Vannes perpasa los 50.000 habitantes, pero los habitantes del área urbana algamen los 140.000.

Evolución demográfica de la aglomeración urbana (población censao)

1962	1968	1975	1982	1990	1999	2005
33 645	40 915	45 987	48 796	52 573	60 062

L'aglomeración urbana (agglomération urbaine) de Vannes inclúi dos comuñes: la titular y la de Saint-Avé (8.303 hab.). La Communauté d'aglommération fórmenla venticuatro conceyos. Sicasí, magar ser la capital del departamentu, Vannes nun ye la ciudá más poblada, pos ye Lorient.

Alministración y política

Nel referendu sobre la Constitución Europea ganó'l sí con un 62,73% de los votos. Delles resultancies eleutorales recién (primeres vueltes del sistema francés):

Eleiciones Rexonales 28 de mayu de 2004

Estrema esquierda	Llistes d'esquierda (socialistes, comunistes y otros)	Ecoloxistes	Dos llistes de la derecha tradicional	Frente Nacional	Estrema derecha
3,0%	36,9%	8,7%	41,2%	8,6%	1,7%

Economía

Según el censu de 1999, la distribución de la población activa por sectores yera:

Población activa por sectores

agricultura	industria	construcción	servicios
0,9%	10,8%	3,9%	84,4%

Historia

Fundada a finales del sieglu I a.C, la ciudá galorromana allugábase na llomba de Boismoreau, apoderando la ría. Col nome de Darioritum, entamábase en redol a un ampliu foru, centru del poder alministrativu y políticu de la tribu de los veneti, una tribu comúnmente acomuñada colos galos que foi ganada por Xuliu César nel 56 e.C. Nun ye seguro qu'estos venetos y los pueblos homónimos del norte d'Italia seyan los mesmos, anque ye más que probable. El puertu favorecía l'actividá comercial de la ciudá. A fines del sieglu III d.C. construyóse un castru na vecina llomba de Mené.

Toma de Vannes en 1342.

Dende'l sieglu V Vannes convirtióse en sede episcopal. La ciudá desenvolvióse en redol a los dos polos de les llombes de Mené –onde s'edificó la catedral- y de la llomba de Boismoreau. Esti últimu nucleu abandonaríase na Alta Edá Media.

Nos sieglos XII y XIII produxéronse obres de renovación de la ciudá: reconstruyóse la catedral, ameyoráronse les muralles y establecióse una rede viaria centrada en redol a los edificios principales. A la fin de la Edá Media, Vannes yera una de les principales ciudaes bretones.

En 1419 finó en Vannes San Vicente Ferrer, patrón de la ciudá, que ta soterráu nel coru de la so catedral.[1]

Ente 1675 y 1689 el parllamentu de Bretaña foi obligáu a abandonar la so sede habitual en Rennes, pasando a Vannes. Esti fechu impulsó la edificación de nueves construcciones, sobremanera nel sur de la ciudá. Tamién s'afitó una rede de distribución d'agua potable y construyéronse paseos arbolaos qu'enguapecieron la ciudá.

El ferrocarril aportó en 1862.

Llugares d'interés

• La muralla de Vannes, principal elementu del paisaxe urbano, ye testigu direutu de 1.500 años d'historia militar. A finales del sieglu III, instálase una muralla al oeste de la ciudá galorromana, na llomba cercana de Mené. El trazáu triangular del muriu defensivu protexe una superficie d'unes 5 hectárees. Más tarde ente 1370 y 1390 ye ampliada pol duque de Bretaña Xuan IV, quien dobla la so estensión, finalmente nel sieglu XVI refuérzase la muralla dotándola de torres de defensa por cuenta de les necesidaes de la dómina.

• La puerta prisión clasificada como monumentu históricu dende mayu de 1912, ye unu de los accesos más antiguos a la ciudá cercada. Na Edá Media denomábase puerta de San Paternu, n'honor al barriu sobre'l que s'abre. Nel sieglu XIV y a empiezos del sieglu XV, la puerta y les sos torres dótense de matacanes y de boques de fueu. Trátase d'un gran exemplu de puerta fortificada con un sistema de doble ponte levadizu, unu pa la puerta carretera y l'otru pal pasu de peatones. 

• La puerta de San Vicente (Saint Vicent), clasificada como monumentu históricu el 28 de xunetu de 1928, ye ensin dulda la más prestixosa de los seis puertes de la ciudá entá visibles. Abrióse ente 1620 y 1624 na muralla que zaerra la ciudá al sur, frente al puertu. En 1747, escomida pol salitre, foi restaurada pol inxenieru Duchemin, que caltuvo la fachada barroca antigua. La estatua actual de San Vicente Ferrer, patrón de la ciudá, foi asitiada sobre la puerta en 1891. Esi mesmu añu decoróse la parte central col escudu d'armes de la ciudá.

• La ilesia de San Paternu (Saint-Patern) data del sieglu XI y ta dedicada al primer obispu conocíu de Vannes. A empiezos del sieglu XVIII l'edificiu yá s'atopaba en mala traza, pero hasta l'esbarrumbe de la torre del campanariu por cuenta de un furacán en mayu de 1726 nun s'aprobó la so reconstrucción. La reconstrucción confióse a Olivier Delourme, que dixirió la primer fase de les obres de 1727 a 1728. A finales del sieglu XVIII enllargó la nave por aciu dos llarpiabes y empezaron les obres del campanariu-antoxana, que nun remataríen hasta 1820.

• La catedral de San Pedro, asitiada sobre la llomba de Méné, ta clasificada como Monumentu Históricu dende'l 30 d'ochobre de 1906 y domina la ciudá cercada. La reconstrucción d'esta catedral románica entamó nel sieglu XV, yá que yera demasiáu vieya y pequeña pal pelegrinaxe de la dómina a la tumba de San Vicente Ferrer, fináu en Vannes en 1419 y soterráu nel coru de la catedral. Alluga igualmente unu de los primeros exemplos de la penetración del estilu renacentista en Bretaña. Nel sieglu XIX, el mal estáu del edificiu obliga a reconstruyir la fachada occidental n'estilu neogóticu.

• El palaciu Gaillard (Château-Gaillard) d'entamos del sieglu XV caltién el so diseñu orixinal. Foi construyíu por Jean de Malestroit, canciller del duque Xuan V, y como residencia reflexa'l rangu social del so comanditariu. Los cuatro niveles del palaciu írguense nuna parcela estrecha y pártense en dos edificios allegantes. Anguaño, espónense equí les coleiciones prehistóriques, galorromanes y medievales del muséu d'historia de Vannes.

• Vannes tien un importante patrimoniu de cases con treme de madera. Les más vieyes daten del sieglu XV, ,magar que son escases. Les más pímpanes, por cuenta de la so meticulosa decoración, especialmente nos voladizos, daten del sieglu XVI. Na cai Saint-Salomon o nel barriu de Saint-Patern puede trate esti tipu de cases, que la so planta baxa aprovéchase p'abrir tiendes. La estructura d'estes cases consta de dos soportes verticales sofitaos sobre soleres de madera horizontales.

• Veres del estuariu y puertu deportivu.

• 
  Catedral de San Pedru.
• 
  Muries medievales.
• 
  Puertu deportivu.
• 
  Cases con treme de madera.
• 
  Cases del sieglu XVI con treme de madera.

Educación

• Institut catholique d'arts et métiers

Hermanancies

• Cuxhaven (Alemaña)
• Mons (Bélxica)
• Fareham (Reinu Xuníu)

Referencies

1. «Q24357165» (en rusu). Brockhaus and Efron Encyclopedic Dictionary. Volume Vа, 1892. 
2. «code officiel géographique». Consultáu'l 6 xineru 2019.
3. Tienes d'especificar urlarchivu = y fechaarchivu = al usar {{cita web}}.«répertoire géographique des communes». Institut national de l'information géographique et forestière (2015).
4. Hemon, Roparz (1984).