William S. Burroughs

William S. Burroughs
Anv ofisiel William Seward Burroughs
Obererezh romantoù, filmoù
Ganedigezh 5 a viz C’hwevrer 1914
e Saint Louis
Marv 2 a viz Eost 1997
e Lawrence
Yezh skrivañ saozneg
Luskad lennegel Beat Generation
Oberennoù pennañ
  • Junkie (1953)
  • Queer (1985)
  • Naked Lunch (1959)
  • The Soft Machine (1961)
  • The Ticket That Exploded (1962)
kemmañ Lennit teuliadur ar patrom

William Seward Burroughs, anvet dindan e anv pluenn William S. Burroughs, (5 a viz C’hwevrer 1914, Saint Louis - 2 a viz Eost 1997, Lawrence) a zo ur skrivagner amerikan.

Brudet eo dreist-holl evit e romantoù da bennsaoutiñ, enno mesket implij an drammoù, an darempredoù heñvelreizh hag an diarbennerezh. Ezel eus Beat Generation eo bet ivez, gant Jack Kerouac pe Allen Ginsberg. A-fet sevel skrid eo brudet evit bezañ ijinet an doare cut-up (bet ijinet gantañ ha gant Brion Gysin). Cut-up a dalvez sevel un destenn en ur implij tammoù testennoù didroc’het ha mesk-divesk, en ur implij zoken tamm testennoù skrivet gant skrivagnerien all.

E vuhez

[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

William Seward Burroughsa zo bet ganet en ur familh bourc’hizien. Mab-bihan da William Seward Burroughs (ijinour ar mekanik kontañ kentañ ha krouer Burroughs Adding Machine Company) eo. Mont a reas da skol John Burroughs hag eno e voe embannet e skrid kentañ (Personal Magnetism), e 1929. Mont a reas ivez da skol Los Alamos Ranch e Mec’hiko Nevez met n’en em blijas ket eno. Skarzhet e voe goude bezañ bet kavet o kemer ur meskaj klorin hag etanol gant ur skoliad all e Santa Fe. Mont a reas da skol-veur Harvard e 1932 evit tapout un aotreegezh war ar saozneg, e 1936 e voe diplomet. Goude-se e studias ar medisinerezh e Vienna hag e veajas en Europa. Eno e kejas gant ur vaouez yuzev, Ilse Kepper hec’h anv. Ne gare ket anezhi met koulskoude e timezjont, evit ma c’hallfe-hi tec’hout d’ar Stadoù-Unanet. Dispartiañ a rejont, met darempredoù mat a virjont memes tra.

Beat Generation : ar penn-kentañ

[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

E 1944 e vevas Burroughs gant Joan Vollmer en ur ranndi enni ivez Jack Kerouac hag e wreg kentañ, Edie Parker hec’h anv. D’ar mare-se e krogas Burroughs da dañva ar morfin. E 1946 e timezas gant Joan. Ur mab a c’hanas e 1947 e Texas, William S. Burroughs Jr. e anv. Goude bezañ bet kudennoù gant ar polis abalamour d’an dramm e tec’has war-zu Mec’hiko. D’ar 6 a viz Gwengolo 1951, e-pad e veaj da Vec’hiko, e voe mezv Burroughs hag e lazhas Joan en ur dennañ en he fenn, pa oa-eñ o klask dreveziñ Gwilhom Tell. Tamallet e voe da Burroughs bezañ lazhet anezhi, chom a reas 13 devezh en toull-bac’h. Dont a reas e vreur d’e sikour, paeañ a reas ar boliserien koulz hag ar varnerien, ha Burroughs a voe dieubet. Rankout a reas mont bep Lun da di polis kêr Vec’hiko. Daleet ha daleet en-dro e voe ar prosez, Burroughs a brofitas evit skrivañ Queer ha goude ur pennad e tec’has war-zu ar Stadoù-Unanet. Goude marv Vollmer e tremenas ivz meur a viz o strañin e Amerika ar Su, o klask un dramm anvet yage. E 1953 e tremenas meur a viz gant e dud, e Palm Beach (Florida). Klask a reas kaout un darempred karantez gant Ginsberg met hemañ a nac’has, neuze e tivizas Burroughs mont da Roma. Goude-se ez eas betek Tanjer (Maroko). Eno e chomas meur a viz hag e skrivas Interzone. Distreiñ a reas d’ar Stadoù-Unanet met meur a gudenn a savas : darempredoù fall gant Ginsberg ha gant e dud, neuze e tistroas da Danger (miz Du 1954), e-lec’h m’en do muioc’h a frankiz hag e-lec’h ma oa digoust an dramm. Eno e chomas pevar bloaz, amzer dezhañ skrivañ Naked Lunch (Friko Noazh).

Naked Lunch

[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

Ginsberg ha Kerouac a zeuas da welout anezhañ e Tanjer e 1957 hag e sikourjont anezhañ da lakaat embann Naked Lunch. Tammoù eus a romant a voe embannet er c’helaouennoù Black Mountain Review ha Chicago Review e 1958. Buan e savas reuze abalamiur da zanvez ar skrid. A-benn ar fin e voe embannet penn-da-benn e 1959, hag e voe brudet buan a-walc’h er Stadoù-Unanet hag en Europa. Meur a brosez a voe aozet a-enep da Naked Lunch er Stadoù-Unanet (Massassuchetts ha stadoù all). Meur ne voe ket difennet al levr, peogwir ne soñjas ket ar varnerien e oa ul levr hudur anezhañ. Burroughs a implijas tammoù dornskridoù Naked Lunch chomet diembann hag e lakaas embann The Soft Machine (1961), The Ticket That Exploded (1962) ha Nova Express (1963). Er romantoù-se ec’h implijas stank ar c’hut-up. Mont a reas Burroughs da Bariz e 1959. Buan e savas kudennoù pa voe harzet an torfedour saoz anvet Paul Lund, hag a roas anv Burroughs d’ar boliserien. Kejet en doa Burroughs gantañ e Tanjer. Dont a reas a-benn Burroughs d’en em dennañ memes tra hag embannet e voe Naked Lunch e Bro-C’hall er memes bloavezh, goude m’en defe Burroughs kaset tammoù anezhañ d’an embanner. An embannadur gallek a voe neuze disheñvel diouzh an hini saoznek, ha plijet-bras e voe Burroughs gant an dra-se. Gwirioù evit an embann er bed a-bezh a voe gwerzhet (dre Grove Press) ha Burroughs a implijas an 3 000 dollar a resevas evit prenañ dramm.

E Londrez

[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

E 1966 e kuitaas Burroughs Pariz evit mont da Londrez, gant ar pal paouez gant an dramm. Eno e chomas e-pad c’hwec’h vloaz, war-bouez un nebeud beajoù d’ar Stadoù-Unanet. E 1968 e labouras evel kazetenner gant Jean Genet, Terry Southern ha John Sack a-benn rentañ kont eus an Democratic National Convention (Emvod Broadel ar strollad Demokrat) evit ar gelaouenn Esquire. Mignon da Southern e oa Burroughs, hag asambles e klaskjont sevel ur film diwar Naked Lunch e 1972, met ne zeujont ket a-benn. Burroughs a lakaas embann The Last Words of Dutch Schulz e 1969 ha The Wild Boys e 1971. E-pad ur pennad e voe ezel Burroughs eus Iliz ar Skiantologiezh, met ne chomas ket pell enni. Reuz a savas etrezañ hag izili an iliz pa savas ur renta-kont eus ul levr anvet Inside Scientology. Lizheroù taer a eskemmjont er gelaouenn Rolling Stone.

Distro d’ar Stadoù-Unanet

[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

E 1974 e teuas a-benn Ginsberg da lakaat Burroughs da santiñ kelenn ar sevel-skrid (creative writing) e City College New York. Goude bezañ deuet a-benn da baouez gant an heroin e tilojas Burroughs da New York. Ur c’hwec’hmiziad e padas evel kelenner. Met fellout a rae dezhañ kaout peadra da vevañ, setu ma asantas bezañ kelenner e skol-veur Buffalo evit 15 0000 dollar ar c’hwec’hmiziad. Eno e kejas gant James Grauerholz hag a zeuas da vezañ e sekretour. Dedennet-bras e oa ivez Grauerholz gant ar sonerezh rock, hag a-drugarez dezhañ ec’h atersas Burroughs Jimmy Page evit ar gelaouenn Crawdaddy e 1975. Grauerholz a ginnigas ivez da Burroughs beajiñ er Stadoù-Unanet ha lenn e destennoù, ar pezh a rafe Burroughs e-pad an ugent vloaz da zont. e E 1976 e tivizas en em staliañ da vat er Stadoù-Unanet, hag e voe e darempred gant arzourien New York : Andy Warhol, Patti Smith, Lou Reed, Susan Sontag pe c’hoazh Dennis Hopper. Gant Grauerholz ha tud all e voe aozet Nova Convention etre an 30 a viz Du hag an 2 a viz Kerzu 1978, ur gouel arzoù liesseurt da lidañ oberenn Burroughs e oa. Ouzhpenn al lennadennoù gant Ginsberg ha re all e voe aozet abadennoù sonerezh gant Philip Glass, Deborah Harry, The B-52’s pe Suicide. Etre 1981 ha 1987 ec’h embannas tri levr : Cities of the Red Night (1981), The Place of Dead Roads (1983) ha The Western Lands (1987). A-hed ar bloavezhioù 1980 ha 1990 e kendalc’has Burroughs da gemer heroin, evel ma lavar Grauerholz e-barzh Last Words : The Finals Journals of William S. Burroughs.

Burroughs, David Woodard pe Dreamachine e 1997

Burroughs e Kansas

[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

E 1981 e tilojas Burroughs da Lawrence (Kansas), hag eno e chomas betek fin e vuhez. A-drugarez da strivoù Ginsberg e voe degemeret e American Academy and Institute of Arts and Letters e 1983. Er bloavezhioù-se e oa deuet Burroughs da vezañ un ikonenn er bed undeground, hag e kenlabouras gant a bep seurt tud evel Bill Laswell, Throbbing Gristle, Sonic Youth, Nick Cave ha Tom Waits. E 1991 e teuas er-maez ar film Naked Lunch, sevenet gant David Cronenberg, ha gant asant Burroughs. Er bloavezhioù 1990 e krogas Burroughs da livañ taolennoù difetis : staliañ a rae bombezennoù ha podoù liv dirak al lien, hag e tenne warno gant ur bistolenn. Diskouezet e voe e oberennoù e New York. Mervel a reas Burroughs d’an oad a 83 bloaz d’an 2 a viz Eost 1997, abalamour da vougadur kigenn ar galon. Douaret e voe e bered Bellefontaine e Saint-Louis (Missouri). War e vez e c’haller lenn e anv hag :”American writer”.

Oberenn William S. Burroughs

[kemmañ | kemmañ ar vammenn]

Romantoù

[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
  • Junkie (1953)
  • Queer (skrivet e 1951-3; embannet e 1985)
  • Naked Lunch (1959)
  • The Soft Machine (1961)
  • The Ticket That Exploded (1962)
  • Dead Fingers Talk (1963) – tammoù Naked Lunch, The Soft Machine ha The Ticket That Exploded lakaet asambles a-benn sevel un oberenn nevez
  • Nova Express (1964)
  • The Last Words of Dutch Schultz (1969)
  • The Wild Boys: A Book Of The Dead (1971)
  • Port of Saints (1973)
  • Cities of the Red Night (1981)
  • The Place of Dead Roads (1983)
  • The Western Lands (1987)
  • My Education: A Book of Dreams (1995)

Nann-faltazi

[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
  • The Job: Interviews with William S. Burroughs (1969) (gant Daniel Odier)
  • Jack Kerouac (1970) (gant Claude Pelieu)
  • The Electronic Revolution (1971)
  • The Retreat Diaries (1976) – adembannet diwezhatoc’h e-barzh The Burroughs File
  • Letters to Allen Ginsberg 1953-1957 (1976)
  • Last Words: The Final Journals of William S. Burroughs
  • Everything Lost: The Latin American Notebook of William S. Burroughs

Istorioù ha romantoù berr

[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
  • Valentine's Day Reading (1965)
  • Time (1965)
  • APO-33 (1966)
  • So Who Owns Death TV? (1967)
  • The Dead Star (1969)
  • Ali's Smile (1971)
  • Mayfair Academy Series More or Less (1973)
  • White Subway (1973) – adembannet diwezhatoc’h e-barzh The Burroughs File
  • Exterminator! (1973) (disheñvel diouzh al levr bet embannet e 1960 gant Brion Gysin)
  • The Book of Breething (pe "Ah Pook Is Here") (1974)
  • Snack... (1975)
  • Cobble Stone Gardens (1976) – adembannet diwezhatoc’h e-barzh The Burroughs File
  • Blade Runner (a movie) (1979)
  • Dr. Benway (1979)
  • Die Alten Filme (The Old Movies) (1979) – adembannet diwezhatoc’h e-barzh The Burroughs File
  • Streets of Chance (1981)
  • Early Routines (1981)
  • Sinki's Sauna (1982)
  • Ruski (1984)
  • The Four Horsemen of the Apocalypse (1984)
  • The Cat Inside (1986)
  • The Whole Tamale (1987-88)
  • Interzone (1987)
  • Tornado Alley (1989)
  • Ghost of Chance (1991)
  • Seven Deadly Sins (1992)
  • Paper Cloud; Thick Pages (1992)

Dastumadegoù

[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
  • Roosevelt After Inauguration and Other Atrocities (1965)
  • Ali's Smile/Naked Scientology (1978)
  • Ah Pook is Here, Nova Express, Cities of the Red Night (1981)
  • The Burroughs File (1984)
  • The Adding Machine: Collected Essays (1985)
  • Uncommon Quotes Vol. 1 (1989)
  • Selected Letters (1993)
  • Burroughs Live : The Collected Interviews of William S. Burroughs, 1960-1997 (2000)
  • The Letters of William S. Burroughs 1945-1959
  • Word Virus : The William Burroughs Reader (1998)

Kenlabour

[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
  • And the Hippos Were Boiled in Their Tanks (1945 – da zont er-maez e miz Du 2008) (gant Jack Kerouac)
  • Minutes To Go (1960) (gant Sinclair Beilles, Gregory Corso ha Brion Gysin)
  • The Exterminator (1960) (gant Brion Gysin)
  • The Yage Letters (1963) (gant Allen Ginsberg)
  • Brion Gysin Let the Mice In (1973) (gant Brion Gysin)
  • Sidetripping (1975) (gant Charles Gatewood)
  • Colloque de Tangier (1976) (gant Brion Gysin)
  • The Third Mind (1977) (gant Brion Gysin)
  • Colloque de Tangier Vol. 2 (1979) (gany Brion Gysin ha Gérard-Georges Lemaire)
  • Apocalypse (1988) (gant Keith Haring)

Sinema

[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
  • The Final Academy Documents – (gant Brion Gyson, Antony Balch, John Giorno ha re all). The Final Academy a zo un dro er Rouantelezh-Unanet e 1982, aozet gant David Dawson, Roger Ely ha Genesis P-Orridge.

Burroughs a c’hoari er film Drugstore Cowboy. Kenlabouret en deus ivez evit sevel an teulfilm Words of Advice: William S. Burroughs On the Road (2007).

Enrolladennoù

[kemmañ | kemmañ ar vammenn]
  • Call Me Burroughs (1965) - The English Bookshop, Paris (adembannet e 1995 gant Rhino Records)
  • The Nova Convention (1979) gant Burroughs ha tud all Systems
  • Nothing Here Now But The Recordings (1981) gant Brion Gysin, Industrial Records
  • You're the Guy I Want to Share My Money With (1981) gant John Giorno ha Laurie Anderson
  • Poetry in Motion, (1982)
  • Mister Heartbreak, (1984) gant Laurie Anderson
  • Home of the Brave, (1986) gant Laurie Anderson
  • UnCommon Quotes, (1986) – Enrollet e-pad Caravan of Dreams, (11 a viz Gwengolo 1986 )
  • Smack my Crack (1987) gant Tom Waits hag arzourien all
  • Like A Girl I Want To Keep Coming, (1989) gant John Giorno
  • Seven Souls, (1989) gant Material - Burroughs a genlabouras gant Bill Laswell, advesket e 1998 (The Road to the Western Lands)
  • Dead City Radio, (1990)
  • The "Priest" they called him, (1992) - Burroughs a gomz ha Kurt Cobain a son gitar
  • Break Through In Grey Room, (1992) – Dastumadeg lennadennoù ha cut-up - Sub Rosa Records
  • "Just One Fix", (1992), pladenn Psalm 69 gant ar strollad Ministry, golo ar bladenn gant Burroughs
  • The Black Rider, (1992) – Sonerezh savet gant Tom Waits ha Robert Wilson
  • Spare Ass Annie and Other Tales, (1993) - Island Records (gant Disposable Heroes of Hiphoprisy)
  • "Words Of Advice", pladenn Hallucination Engine gant ar strollad Material, (1994)
  • The Elvis of Letters, (1995) gant Gus van Sant
  • 10%: File under Burroughs (1996) - 2 CD

" *Songs in the Key of X’', (1996) ha In Time: The Best of R.E.M. 1988-2003, pladenn bonus (2003) – Mouezh Burroughs a glever war sonerezh-benveg “Star Me Kitten”R.E.M.

  • Stoned Immaculate: The Music of the Doors (2000) - Burroughs a lenn barzhonegoù Jim Morrison, sonerezh gant The Doors