Oleamid Hemijski spoj Oleamid Druga imena Oleilamid 9-Oktadecenamid (Z)-9-Oktadecenamid 9,10-Oktadecenoamid Amid oleinske kiseline Cis-9,10-oktadecenoamid IUPAC ime: (Z )-Oktadek-9-enamid Molekularna formula C18 H35 NO CAS registarski broj 301-02-0 InChI 1/C18H35NO/c1-2-3-4-5-6-7-8-9-10-11-12-13-14-15-16-17-18(19)20/h9-10H,2-8,11-17H2,1H3,(H2,19,20)/b10-9- Kratki opis Kremasta tvar Agregatno stanje Kremasto čvrsto[ 1] Gustoća 0,879 g/cm3 Tačka topljenja 70 Tačka ključanja 200 Rastvorljivost Nerastvorljiv 1 Gdje god je moguće korištene su SI jedinice. Ako nije drugačije naznačeno, dati podaci vrijede pri standardnim uslovima.
Oleamid je organski spoj sa hemijskom formulom CH3 (CH2 )7 CH=CH(CH2 )7 CONH2 (.[ 2] To je amid koji je izveden od masne oleinske kiseline . To je prirodna, bezbojna voskasta čvrsta. Ponekad se označava kao primarni amid masne kiseline (FAPA), a biosntezom nastaje od N-oleoilglicina.[ 3]
U smislu prirodne pojave, oleamid je prvi put otkriven u ljudskoj plazmi. Kasnije se pokazalo da se nakuplja u cerebrospinalnoj tečnosti tokom usporavanje sna i izaziva spavanje životinja .[ 3] [ 4]
Smatralo da je pogodan za potencijalno liječenje poremećaja raspoloženja i sna, kao i kanabinoidno regulirane depresije.[ 5] [ 6]
U terminima efekata koji izazivaju spavanje, nagađa se da oleamid komunicira sa više neurotransmiterskih sistema.[ 7]
Sintetski oleamid ima različitu industrijsku namen, uključujući upotrebu kao sredstva za klizanje, te kao mazivo i inhibitor korozije .[ 8]
Otkriveno je da oleamid ističe iz polipropilenske plastike u laboratorijskim eksperimentima, što utiče na eksperimentalne rezultate.[ 9] Budući da se polipropilen koristi u velikom broju posuda za hranu, poput onih za jogurt , problem se ozbiljnije proučava.[ 10]
Oleamid je jedan od najčešćih nekanabinoidnih sastojaka povezanih sa proizvodnjom začina .[ 11] Analiza 44 proizvoda sintetskog kanabinoida otkrila je oleamid u 7 testiranih proizvoda.[ 12]
^ Oleamide Arhivirano 11. 2. 2012. na Wayback Machine at chemicalland21.com
^ "Oleamide" .
^ a b McKinney, Michele K.; Cravatt, Benjamin F. (juni 2005). "Structure and Function of Fatty Acid Amide Hydrolase" . Annual Review of Biochemistry . 74 (1): 411–432. doi :10.1146/annurev.biochem.74.082803.133450 . PMID 15952893 .
^ Cravatt, B.; Prospero-Garcia, O; Siuzdak, G; Gilula, N.; Henriksen, S.; Boger, D.; Lerner, R. (9. 6. 1995). "Chemical characterization of a family of brain lipids that induce sleep" . Science . 268 (5216): 1506–1509. Bibcode :1995Sci...268.1506C . doi :10.1126/science.7770779 . PMID 7770779 .
^ Methods of treating anxiety and mood disorders with oleamide – US Patent 6359010 Arhivirano 12. 6. 2011. na Wayback Machine
^ Mechoulam, Raphael; Fride, Ester; Hanu, Lumir; Sheskin, Tzviel; Bisogno, Tiziana; Di Marzo, Vincenzo; Bayewitch, Michael; Vogel, Zvi (septembar 1997). "Anandamide may mediate sleep induction". Nature . 389 (6646): 25–26. Bibcode :1997Natur.389R..25M . doi :10.1038/37891 . PMID 9288961 .
^ Fedorova, I; Hashimoto, A; Fecik, RA; Hedrick, MP; Hanus, LO; Boger, DL; Rice, KC; Basile, AS (oktobar 2001). "Behavioral evidence for the interaction of oleamide with multiple neurotransmitter systems". The Journal of Pharmacology and Experimental Therapeutics . 299 (1): 332–42. PMID 11561096 .
^ Surfactants : Westco Oleamide a Slip Agent In Polyethylene Films Arhivirano 27. 1. 2007. na Wayback Machine
^ McDonald, G. R.; Hudson, A. L.; Dunn, S. M. J.; You, H.; Baker, G. B.; Whittal, R. M.; Martin, J. W.; Jha, A.; Edmondson, D. E.; Holt, A. (7. 11. 2008). "Bioactive Contaminants Leach from Disposable Laboratory Plasticware" . Science . 322 (5903): 917–917. Bibcode :2008Sci...322..917M . doi :10.1126/science.1162395 . PMID 18988846 .
^ Mittelstaedt, Martin (6. 11. 2008). "Researchers Raise Alarm After Chemical Leak Found In Common Plastic" . Globe and Mail . Pristupljeno 10. 6. 2013 .
^ Fattore, Liana; Fratta, Walter (21. 9. 2011). "Beyond THC: The New Generation of Cannabinoid Designer Drugs" . Frontiers in Behavioral Neuroscience . 5 : 60. doi :10.3389/fnbeh.2011.00060 . PMC 3187647 . PMID 22007163 .
^ Uchiyama, Nahoko; Kikura-Hanajiri, Ruri; Ogata, Jun; Goda, Yukihiro (maj 2010). "Chemical analysis of synthetic cannabinoids as designer drugs in herbal products". Forensic Science International . 198 (1–3): 31–38. doi :10.1016/j.forsciint.2010.01.004 . PMID 20117892 .