Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν. |
Τα Παιχνίδια Χωρίς Σύνορα (Jeux Sans Frontières - JSF) ήταν τηλεοπτικό πρόγραμμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης Ραδιοτηλεόρασης (EBU), το οποίο ξεκίνησε το 1965 ως η διεθνής εκδοχή του γαλλικού προγράμματος Intervilles. Η ιδέα ανήκε στον Στρατηγό Σαρλ ντε Γκωλ και είχε ως στόχο τη συμφιλίωση των νέων της μεταπολεμικής Ευρώπης, μέσα από ευρηματικά παιχνίδια στα οποία διαγωνίζονταν δήμοι και κοινότητες από διαφορετικές χώρες. Ήθελε επίσης να ενισχύσει την συμφιλίωση μεταξύ της γαλλικής και της γερμανικής νεολαίας.[1]
Το 1965 τα Παιχνίδια Χωρίς Σύνορα ξεκίνησαν με τη συμμετοχή τεσσάρων χωρών (Βέλγιο, Γαλλία, Γερμανία, Ιταλία). Η τεράστια επιτυχία του προγράμματος κίνησε το ενδιαφέρον συμμετοχής πολλών ακόμα χωρών, με αποτέλεσμα το 1979 να λάβουν μέρος για πρώτη φορά οκτώ χώρες συνολικά. Το ρεκόρ αυτό καταρρίφθηκε το 1994, με τη συμμετοχή εννέα χωρών.
Μετά από 18 έτη, τα Παιχνίδια Χωρίς Σύνορα σταμάτησαν το 1983, αλλά επανήλθαν στις τηλεοπτικές οθόνες το 1988, ενώ στο απόγειο του είχε 110 εκατομμύρια τηλεθεατές πανευρωπαϊκά.[2] Η επιστροφή των Παιχνιδιών Χωρίς Σύνορα οφείλεται στον παρουσιαστή της ιταλικής τηλεόρασης Εττόρε Αντέννα. Η EBU δήλωνε πως θα χρειαζόταν η συμμετοχή δύο «μεγάλων» χωρών στη νέα διοργάνωση, η Ιταλία ήταν μέσα, το θέμα ήταν η Γαλλία. Σε συνάντηση που είχε ο Εττόρε Αντένα με την πρόεδρο του ευρωκοινοβουλίου κα Σιμόν Βέιλ, το πρόβλημα λύθηκε σε δύο ώρες. Έως και το 1982 οι εκπομπές μεταδίδονταν ζωντανά μέσω του δικτύου της EBU στις χώρες που συμμετείχαν ενώ από το 1988 η εκπομπή προβαλλόταν μαγνητοσκοπημένη.
Το 1990 στο Μακάου της Κίνας (πορτογαλική αποικία μέχρι το 1999), έγινε η μοναδική εκπομπή των Παιχνιδιών Χωρίς Σύνορα εκτός Ευρώπης. Ήταν μια ειδική εκπομπή για τα Χριστούγεννα. Έξι χώρες πήραν μέρος: Η Ιταλία με το Μπέργκαμο, η Ισπανία με τη Χάκα, η Γιουγκοσλαβία με το Τρογκίρ, η Πορτογαλία με το Γκιμαράες, ο Άγιος Μαρίνος με την πόλη του Αγίου Μαρίνου και το Μακάου με την ομώνυμη ομάδα. Νικήτριες αναδείχθηκαν με 49 βαθμούς η Γιουγκοσλαβία με την Ιταλία.
Το 1996 αποτελεί κρίσιμη χρονιά για τα Παιχνίδια Χωρίς Σύνορα, καθώς συνέβησαν ριζικές αλλαγές στον τρόπο διεξαγωγής του προγράμματος. Προκειμένου να μετριαστεί το υψηλό κόστος της παραγωγής, ανατέθηκε η διοργάνωση όλων των εκπομπών κάθε χρονιάς σε μία και μόνο χώρα, την Ιταλία, με εξαίρεση το 1997 (όπου 9 εκπομπές διοργανώθηκαν στην Ουγγαρία και ο τελικός της χρονιάς στην Πορτογαλία).[2]
Φαίνεται όμως ότι αυτή η αλλαγή δεν συνέβαλε θετικά στην εξέλιξη του προγράμματος, καθώς το 2000 αποφασίστηκε αρχικά η αναβολή και στη συνέχεια η οριστική διακοπή του. Το 2007 η EBU ακύρωσε την προγραμματισμένη επαναφορά του προγράμματος λόγω του υψηλού κόστους παραγωγής. Τα Παιχνίδια Χωρίς Σύνορα είναι μία από τις πιο ακριβές τηλεοπτικές παραγωγές, για παράδειγμα η ΕΡΤ (Ελληνική Τηλεόραση) δαπανούσε κάθε χρόνο για την σειρά περίπου 100 εκατομμύρια δραχμές ή 283.203 ευρώ.[εκκρεμεί παραπομπή]
Σύμφωνα με ανακοίνωση της Γαλλικής Τηλεόρασης το France 2 επρόκειτο να επαναφέρει τα Παιχνίδια Χωρίς Σύνορα μετά από 20 χρόνια. Η σχετική ανακοίνωση είχε γίνει στις 18 Ιουνίου 2019 στο θέατρο Μαρινί από τον Τακίς Καντιλίς γενικό διευθυντή της Γαλλικής Τηλεόρασης. Παρουσιαστής για την γαλλική τηλεόραση είναι ο Ναγκί, για τον οποίο υπήρχαν πληροφορίες ότι θα αναλάβει και την παραγωγή.[3]
Στις 20 Δεκεμβρίου προβλήθηκε το πρώτο επεισόδιο του τηλεπαιχνιδιού Eurogames, αναβίωση του τηλεπαιχνιδιού με τη συμμετοχή της Ιταλίας, της Ελλάδας, της Πολωνίας, της Γερμανίας, της Ρωσίας και της Ισπανίας. Τα γυρίσματα γίνονται στο στούντιο Τσινετσιτά της Ρώμης. Στην Ελλάδα προβάλλεται από τον τηλεοπτικό σταθμό ΣΚΑΪ με παρουσιαστή τον Θέμη Γεωργαντά, τρεις μήνες μετά την αρχική προβολή του στην Ιταλία. Στην Ιταλία η μετάδοση έγινε από τις 19 Σεπτεμβρίου έως τις 24 Οκτωβρίου 2019, σε παραγωγή της Mediaset, που ανήκει στον όμιλο Μπερλουσκόνι.[4][5][6]
Τα Eurogames βασίζονται στα παιχνίδια των Γκι Λιου και Κλωντ Σαβαρί όπως αναγράφεται στους τίτλους τέλους (δείτε τις εκπομπές από Canale 5) και δεν αναφέρει ότι βασίζονται στα Παιχνίδια Χωρίς Σύνορα. Δεν χρησιμοποίησε την ίδια μορφή με τα Παιχνίδια χωρίς Σύνορα.[7] Τα δικαιώματα αυτά τα είχε η εταιρεία Mistral που διοργάνωνε τα γαλλικά Intervilles (τα οποία προβάλλονταν από το 1962 έως το 2014, και επρόκειτο να επανέλθουν το 2020 αλλά η επιστροφή αναβλήθηκε λόγω της πανδημίας[8]) και την διεθνή τους έκδοση, που πλέον ανήκουν στην Banijay.
Το 2007 η ΕΒU κάλεσε τα μέλη της να συμμετέχουν στα Παιχνίδια Χωρίς Σύνορα ενώ στη παραγωγή θα συμμετείχε η εταιρεία Mistral. Αν και ανεπίσημα ενδιαφέρον υπήρξε από 13 χώρες[9], οι χώρες που τελικά (;) θα συμμετείχαν ήταν:
Στις 4 Ιουνίου 2007 ξεκίνησε συλλογή υπογραφών μέσω του διαδικτύου με αίτημα την επιστροφή των ΠΧΣ. Τελικά το πρόγραμμα αναβλήθηκε λόγω οικονομικών προβλημάτων και έπειτα ακυρώθηκε.
Χώρα | Έτη συμμετοχής | Διοργανώσεις | Νίκες |
Βέλγιο | 1965-1982, 1988-1989 | 20 | 2 |
Γερμανία | 1965-1980, 2019 (Eurogames*) | 17 | 7 |
Γαλλία | 1965-1968, 1970-1982, 1988-1992, 1997-1999 | 25 | 3 |
Ιταλία | 1965-1982, 1988-1999, 2019 (Eurogames*) | 31 | 4 |
Ελβετία | 1967-1982, 1992-1999 | 24 | 2 |
Ηνωμένο Βασίλειο | 1967-1982 (1991-1994: Ουαλία μόνο) | 16 | 4 |
Ολλανδία | 1970-1977, 1997-1998 | 10 | 0 |
Λίχτενσταϊν | 1976 | 1 (μία εκπομπή) | 0 |
Γιουγκοσλαβία | 1978-1982, 1990 | 6 | 0 |
Πορτογαλία | 1979-1982, 1988-1998 | 15 | 5 |
Ισπανία | 1988, 1990-1992, 2019 (Eurogames*) | 5 | 1 |
Άγιος Μαρίνος | 1989-1991 | 3 | 0 |
Ουαλία | 1991-1994 | 4 | 0 |
Τυνησία | 1992 | 1 | 0 |
Τσεχοσλοβακία | 1992 | 1 | 1 |
Τσεχία | 1993-1995 | 3 | 2 |
Ελλάδα | 1993-1999, 2019 (Eurogames*) | 8 | 0 |
Ουγγαρία | 1993-1999 | 7 | 3 |
Σλοβενία | 1994, 1996-1997, 1999 (πρωτύτερα ως Γιουγκοσλαβία) | 4 | 0 |
Μάλτα | 1994-1995 | 2 | 0 |
Πολωνία | 2019 (Eurogames*) | 1 | 0 |
Ρωσία | 2019 (Eurogames*) | 1 | 0 |
Μεταξύ 1965 και 1999, 20 χώρες συμμετείχαν συνολικά στις 30 διοργανώσεις των ΠΧΣ (αν θεωρήσουμε ως ξεχωριστές τις συμμετοχές της Ουαλίας και της Τσεχοσλοβακίας)
Χρονιά | Πόλη | Χώρα |
---|---|---|
1965 | Σινέι Σαιντ-Αμάντ-λε-Ω |
Βέλγιο Γαλλία |
1966 | Αϊχστέτ | Δυτική Γερμανία |
1967 | Ντούντερσταντ | Δυτική Γερμανία |
1968 | Ζίγκεν | Δυτική Γερμανία |
1969 | Βόλφσμπουργκ Σριούσμπουρι |
Δυτική Γερμανία Ηνωμένο Βασίλειο |
1970 | Κόμο | Ιταλία |
1971 | Μπλάκπουλ | Ηνωμένο Βασίλειο |
1972 | Λα Σω-ντε-Φοντ | Ελβετία |
1973 | Ιλάι | Ηνωμένο Βασίλειο |
1974 | Μουόταθαλ | Ελβετία |
1975 | Νανσύ | Γαλλία |
1976 | Έττλινγκεν | Δυτική Γερμανία |
1977 | Σλίρζεε | Δυτική Γερμανία |
1978 | Άμπανο Τέρμε | Ιταλία |
1979 | Μπαρ-λε-Ντουκ | Γαλλία |
1980 | Βιλαμόουρα | Πορτογαλία |
1981 | Ντάρτμαουθ Λισαβόνα |
Ηνωμένο Βασίλειο Πορτογαλία |
1982 | Ροσφόρ | Βέλγιο |
1988 | Μαδέρα | Πορτογαλία |
1989 | Αζόρες | Πορτογαλία |
1990 | Χάκα | Ισπανία |
1991 | Βιτζεβάνο | Ιταλία |
1992 | Τρέμπιτς | Τσεχοσλοβακία |
1993 | Κετσκεμέτ | Ουγγαρία |
1994 | Τσεσκά Τρέμποβα | Τσεχία |
1995 | Μπρνο | Τσεχία |
1996 | Κετσκεμέτ | Ουγγαρία |
1997 | Αμαντόρα | Πορτογαλία |
1998 | Σζαζαλομπάτα | Ουγγαρία |
1999 | Μπολτσάνο | Ιταλία |
2019 | Μόναχο (Eurogames) | Γερμανία |
Κατά τα έτη 1965 - 1967, τα παιχνίδια διεξάγονταν ταυτόχρονα και στις δύο χώρες. Ο τρόπος με τον οποίο γίνονταν η διεξαγωγή των παιχνιδιών ήταν ο ακόλουθος: Κάθε ομάδα έστελνε ορισμένα μέλη της στην χώρα με την οποία ανταγωνίζονταν ενώ τα υπόλοιπα μέλη παρέμειναν στην χώρα τους για να αντιμετωπίσουν τους αντιπάλους τους που είχαν έρθει από την άλλη πόλη (χώρα).
Η σειρά αλλάζει πλήρως το 1967 με την είσοδο στην διοργάνωση δύο επιπλέον χωρών, της Ελβετίας και της Μεγάλης Βρετανίας. Έκτοτε, σε κάθε εκπομπή πλέον, παίρνουν μέρος ομάδες από όλες τις συμμετέχουσες χώρες, κάτι το οποίο αποτέλεσε την τελική μορφή των Παιχνιδιών Χωρίς Σύνορα.
Ο αριθμός των παιχνιδιών σε κάθε εκπομπή ήταν από οκτώ έως δέκα (ανάλογα τη κάθε χρονιά). Ανάλογα με την πολυπλοκότητα κάθε παιχνιδιού (το διαθέσιμο πεδίο δράσης και το διαθέσιμο εξοπλισμό) και τον αριθμό των συμμετεχουσών ομάδων, τα παιχνίδια παιζόταν σε έναν, δύο ή τρεις γύρους, ώστε να διαγωνιστούν όλες οι ομάδες, εκτός αν προβλεπόταν ο "εκ περιτροπής αποκλεισμός" μιας ομάδας σε κάθε παιχνίδι (χάριν εξοικονόμησης χώρου, χρόνου και τελικά χρήματος). Σε εξαιρετικές περιπτώσεις, όταν οι ομάδες αντιμετώπιζαν πρόβλημα, που οφείλονταν σε κατασκευαστική αστοχία του εξοπλισμού τους και είχε φανερά αντίκτυπο στην απόδοσή τους, τότε κατόπιν γνωμοδότησης των κριτών, διεξαγόταν ένας επαναληπτικός γύρος, για όσες ομάδες είχαν τέτοιου είδους προβλήματα.
Κάθε εκπομπή διεξαγόταν σε διαφορετική χώρα και η θεματολογία των παιχνιδιών αντλούνταν συνήθως από την ιστορία και τον πολιτισμό της φιλοξενούσας χώρας. Η τελευταία εκπομπή κάθε χρονιάς αποτελούσε τον "Τελικό", στον οποίο διαγωνίζονταν οι ομάδες που είχαν συγκεντρώσει την υψηλότερη βαθμολογία από κάθε χώρα, στις προηγούμενες εκπομπές της χρονιάς.
Κάθε εκπομπή αναδείκνυε τόσο τη χώρα και τον τόπο, στον οποίο διεξαγόταν, όσο και των (κωμο-)πόλεων, οι οποίες συμμετείχαν σε αυτή. Αυτό γινόταν με ειδικά βίντεο από κάθε τόπο (card postal), που προβάλλονταν μεταξύ των παιχνιδιών. Έτσι, οι τηλεθεατές μπορούσαν να θαυμάσουν ευρωπαϊκούς τουριστικούς προορισμούς, δημοφιλή μνημεία, παραδοσιακά κτίρια, μαγευτικά τοπία, δραστήριους πολίτες κ.α. από κάθε συμμετέχουσα πόλη και από την άλλη κάθε δήμος ή κοινότητα είχε τη δυνατότητα να προβληθεί σε ένα ευρύ ευρωπαϊκό κοινό.
Ορισμένα παιχνίδια σχεδιάστηκαν έτσι, ώστε σε κάθε γύρο να αποκλείεται η ομάδα με τη χειρότερη επίδοση, ενώ οι υπόλοιπες προκρίνονταν στον επόμενο προκριματικό γύρο, μέχρι τον τελικό, ο οποίος αναδεικνύει και το νικητή.
Παιχνίδια κατάταξης με "αθλητική" λογική. Σε σπάνιες περιπτώσεις, όπως το τέταρτο παιχνίδι της εκπομπής του 1989 από τις Βρυξέλλες, που διεξήχθη από τέσσερις συμμετέχουσες χώρες ανά δύο σε τέσσερις γύρους. Αρχικά, έγιναν δύο ημιτελικοί και έπειτα οι δύο τελικοί, ένας μικρός (για τους ηττημένους των ημιτελικών) για τις θέσεις 3 και 4 και ο μεγάλος (για τους νικητές των ημιτελικών) για τις θέσεις 1 και 2. Βάση αυτής της κατάταξης αποδόθηκαν οι προβλεπόμενοι βαθμοί του γύρου.
Σε πολλές περιπτώσεις, η αποστολή μιας ομάδας δυσχεραίνονταν από παίκτη αντίπαλης ομάδας (ή παίκτες αντίπαλων ομάδων). Έτσι, κάθε ομάδα συμμετείχε με δύο τρόπους στο παιχνίδι: μια φορά, εκτελώντας την αποστολή της (από την οποία βαθμολογούνταν), και άλλη μια δυσκολεύοντας το παιχνίδι των αντιπάλων της (ώστε να χάσουν όσους περισσότερους βαθμούς μπορούσαν).
Αντίθετα, με την προηγούμενη περίπτωση, παίκτες διαφορετικών ομάδων λαμβάνουν μέρος στην ίδια αποστολή ως σύμμαχοι. Αυτά τα παιχνίδια, διεξάγονται κλασικά σε δύο γύρους, σε κάθε έναν από τους οποίους συμμετέχουν οι ίδιες ομάδες. Κατόπιν κλήρωσης, ορίζονταν τα ζευγάρια του πρώτου και του δεύτερου γύρου, έτσι ώστε κάθε ομάδα να συνεργαστεί με διαφορετική ομάδα σε κάθε γύρο. Ανάλογα με τη κατάταξη κάθε γύρου, κάθε ζευγάρι ομάδων λάμβανε μια φθίνουσα βαθμολογία. Κατόπιν, κάθε ομάδα άθροιζε τις επιμέρους βαθμολογίες της (ως αποτέλεσμα των συνεργασιών της) και προέκυπτε η συνολική βαθμολογία του παιχνιδιού, βάση της οποίας γινόταν η κατάταξη και η τελική βαθμολόγηση του παιχνιδιού.
Ένας σχετικά μικρός αριθμός παιχνιδιών βασιζόταν στη συγκομιδή όσο το δυνατόν περισσότερων βαθμών, όπως αυτοί προέκυπταν ύστερα από μαθηματικές πράξεις. Σε αυτή τη κατηγορία, θα μπορούσαν να συγκαταλέγονται και τα παιχνίδια συνεργασίας, που αναφέρθηκαν παραπάνω.
Άλλο ένα παράδειγμα τέτοιων παιχνιδιών είναι το παιχνίδι των ερωτήσεων, με το οποίο ολοκληρώθηκε η εκπομπή των ΠΧΣ, στις Βρυξέλλες το 1989. Το παιχνίδι αυτό διεξήχθη σε 5 γύρους, όπου συμμετείχαν όλες οι διαγωνιζόμενες ομάδες. Κάθε γύρος, ξεκίναγε με την ανάκρουση ενός γνωστού τραγουδιού. Μετά τη πάροδο λίγων δευτερολέπτων και το σφύριγμα των κριτών, ένας παίκτης από κάθε ομάδα ολοκλήρωνε μια σύντομη αποστολή. Κατόπιν, βάση των χρονικών επιδόσεών τους, οι ομάδες βαθμολογούνταν κατά το γνωστό τρόπο, αλλά στη συνέχεια ο παρουσιαστής ρωτούσε κάθε παίκτη (με τη σειρά ολοκλήρωσης της αποστολής) τον τίτλο ή το όνομα του τραγουδιστή του κομματιού, που ακουγόταν. Και τότε:
Η προαναφερθείσα διαδικασία επαναλήφθηκε τέσσερις φορές με διαφορετικά σύνολα παικτών και κάθε επιμέρους βαθμολογία προστίθετο με την προηγούμενη ή τις προηγούμενες. Το τελικό άθροισμα μετά και τον πέμπτο γύρο, καθόριζε την τελική κατάταξη και βαθμολογία του παιχνιδιού.
Άλλο ένα παιχνίδι, που επαναλήφθηκε σε πολλές εκπομπές, ήταν εκείνο με τις σημαίες των μαθηματικών συμβόλων. Χρησιμοποιώντας μια γεννήτρια τυχαίων αριθμών, ο υπολογιστής καταχωρούσε έναν ακέραιο, διψήφιο αριθμό σε κάθε ομάδα. Επιπλέον, επέλεγε ένα ακόμη φυσικό αριθμό το οποίο ήταν κοινό για όλες τις ομάδες. Στη συνέχεια, παίκτες από κάθε ομάδα εκτελούσαν μια κολυμβητική αποστολή προς μια εξέδρα, πάνω στην οποία στηρίζονταν και κρέμονταν τόσες σημαίες, όσος και ο αριθμός των ομάδων. Σε κάθε σημαία απεικονίζονταν ένα από τα τέσσερα μαθηματικά σύμβολα (+ , - , × , ÷). Κάθε ομάδα κατακτούσε ένα σύμβολο το οποίο χρησιμοποιούνταν ως τελεστής μεταξύ του τυχαίου αριθμού της ομάδας με τον τυχαίο, κοινό αριθμό. Προφανώς, τα σύμβολα "×" και "+" ήταν προτιμητέα και γι' αυτό γίνονταν μάχη για την κατάκτησή τους, με τους ηττημένους να συμβιβάζονται με κάποιο από τα "-" και "÷". Το αποτέλεσμα της πράξης καταχωρούνταν ως ο νέος αριθμός της κάθε ομάδας (στην περίπτωση του "÷", γινόταν στρογγυλοποίηση στην ακέραιη μονάδα, ενώ αν ο κοινός αριθμός υπερείχε του αυτού της ομάδας, τότε το αποτέλεσμα ήταν 0. Αντίστοιχα, στο σύμβολο "-", το αποτέλεσμα θα μπορούσε να λάβει αρνητική τιμή). Στη συνέχεια, ο υπολογιστής ανανέωνε τον τυχαίο αριθμό και επαναλαμβανόταν η προηγούμενη διαδικασία ακόμη δυο φορές. Το τελικό αποτέλεσμα από τις πράξεις και των τριών γύρων, καθόριζε την τελική κατάταξη και βαθμολογία του παιχνιδιού. Γι' αυτό, η επιλογή του χρησιμότερου συμβόλου σε κάθε γύρο ήταν κρίσιμη και στρατηγική. Αν και η κατάκτηση του συμβόλου "×" φαντάζει ως προφανής στόχος κάθε ομάδας σε κάθε γύρο του συγκεκριμένου παιχνιδιού, μπορεί να μην είναι πάντα. Αν για παράδειγμα, μια ομάδα, που πήρε ένα "÷" σε προηγούμενο γύρο και το αποτέλεσμα της έγινε 0 ή ένα "-" και το αποτέλεσμά της έγινε αρνητικό, δε θα ήταν ιδιαίτερα χαρούμενη εάν στον επόμενο γύρο ευνοηθεί να κερδίσει το "×", διότι τότε το νέο αποτέλεσμα θα παρέμενε μηδενικό ή αρνητικό (και μάλιστα αρνητικότερο) αντίστοιχα. Οπότε, το ενδιαφέρον θα έπρεπε να στραφεί στη σημαία με το σύμβολο "+", το οποίο σε κάθε περίπτωση θα αύξανε (λιγότερο ή περισσότερο) τη συγκομιδή των βαθμών των ομάδων.
Το "Φιλ ρουζ" (Fil rouge), ήταν ένα παιχνίδι που διεξαγόταν από όλες τις ομάδες καθ' όλη τη διάρκεια της εκπομπής με μία ή δύο ομάδες σε κάθε γύρο. Έτσι, οι γύροι του φιλ ρουζ παρεμβάλλονταν του παιχνιδιού εναλλάσσονταν με τα υπόλοιπα παιχνίδια. Συχνά, οι ομάδες, που συμμετείχαν σε κάθε γύρο φιλ ρουζ απουσίαζαν από το παιχνίδι, που προηγούνταν, ώστε αφ' ενός να προετοιμαστούν για το φιλ ρουζ και αφ' ετέρου να εξοικονομηθεί μια θέση στο πεδίο των παιχνιδιών (βλέπε παραπάνω: "εκ περιτροπής αποκλεισμός"). Η βαθμολογία από το φιλ ρουζ προστίθετο στη συνολική βαθμολογία, αφού και η τελευταία ομάδα έπαιζε στο φιλ ρουζ, πριν το μεγάλο παιχνίδι του τελικού.
Μια πρωτότυπη ιδιομορφία των Παιχνιδιών Χωρίς Σύνορα, ήταν το "τζόκερ" μια κίνηση εξόχως στρατηγική. Κάθε ομάδα μπορούσε να χρησιμοποιήσει πριν από ένα παιχνίδι το "τζόκερ", ώστε να διπλασιάσει τους βαθμούς της στο τέλος του συγκεκριμένου παιχνιδιού. Όλες οι ομάδες έπρεπε να έχουν κάνει τζόκερ υποχρεωτικά μέχρι και το προτελευταίο παιχνίδι της βραδιάς. Τζόκερ στο φιλ ρουζ και στο παιχνίδι του τελικού απαγορεύονταν.
Χαρακτηριστικό σύμβολο του τζόκερ ήταν το κόκκινο καπέλο του μεσαιωνικού γελωτοποιού, το οποίο πέρασε σταδιακά στο λογότυπο των Παιχνιδιών Χωρίς Σύνορα. Τέτοια καπέλα, βαμμένα στα χρώματα κάθε ομάδας, στερεώνονταν σε κοντάρια, τα οποία κρατούσαν είτε ο αρχηγός είτε κάποιος άλλος εκπρόσωπος της ομάδας, που στεκόταν κοντά στον παρουσιαστή της εκπομπής, για να δηλώσει, ότι η ομάδα του θα "παίξει τζόκερ" στο επόμενο παιχνίδι.
Το 1994 μπήκε και το στοίχημα. Ο αρχηγός της κάθε ομάδας, σε ένα παιχνίδι στο οποίο η ομάδα του μετά από κλήρωση δεν έπαιζε, στοιχημάτιζε σε μια άλλη χώρα και έπαιρνε όσους βαθμούς έπαιρνε και εκείνη. Το 1995 δεν ίσχυσε το "στοίχημα", αλλά πάλι κάθε ομάδα δεν έπαιζε σε ένα παιχνίδι μετά από κλήρωση πάλι.
Από το 1988 και έπειτα, στο τελευταίο παιχνίδι, όπου συμμετείχαν πάντα όλες οι ομάδες και κατά κανόνα διεξαγόταν όλο σε έναν γύρο, όλες οι ομάδες διπλασίαζαν τους βαθμούς τους.
Ορισμένες εκπομπές, περιελάμβαναν ένα παιχνίδι, στο οποίο συμμετείχαν μόνο οι παρουσιαστές-εκπρόσωποι των κρατικών τηλεοπτικών σταθμών, που μετέδιδαν το πρόγραμμα. Οι επιδόσεις στο συγκεκριμένο παιχνίδι δεν προσμετρούνταν στη γενική βαθμολογία. Αποτελούσαν όμως πηγή σαρκαστικών σχολίων και φιλοφρονήσεων μεταξύ των παρουσιαστών.
Σε άλλες περιπτώσεις όμως (π.χ. το 1993) ήταν υποχρεωτικό ο παρουσιαστής κάθε χώρας να συμμετάσχει σαν παίκτης σε ένα παιχνίδι, μαζί με τους κανονικούς παίκτες της ομάδας που εκπροσωπούσε την χώρα του.
Ανεξάρτητα, από τον αριθμό των γύρων κάθε παιχνιδιού, η κατάταξη των ομάδων γίνονταν βάσει των κριτηρίων επίδοσής τους, τα οποία ήταν συνήθως:
α) η σειρά τερματισμού σε μια κούρσα ενός γύρου,
β) η σειρά αποκλεισμού σε κούρσες προκριματικών γύρων,
γ) ο χρόνος ολοκλήρωσης μιας αποστολής,
δ) η τιμή ενός φυσικού μεγέθους (μήκος, όγκος, μάζα, ανάλογα με τη φύση του παιχνιδιού)
ε) ο αριθμός των αντικειμένων, που συλλέχθηκαν, προστέθηκαν, αφαιρέθηκαν ή καταστράφηκαν (ανάλογα με το σκοπό του παιχνιδιού) και σε περίπτωση ισοπαλίας, εξετάζεται ο χρόνος, στον οποίο ολοκληρώθηκαν.
στ) ο αριθμός των ολοκληρωμένων επιπέδων ενός παιχνιδιού και σε περίπτωση ισοπαλίας, εξετάζεται ο χρόνος, στον οποίο ολοκληρώθηκαν.
ζ) η βαθμολογία, όπως προκύπτει από μαθηματικές πράξεις μεταξύ των επιμέρους βαθμολογιών ανά γύρο του ίδιου παιχνιδιού.
Η βαθμολογία κάθε παιχνιδιού ήταν η σειρά κατάταξης ανάστροφα (δηλ. η τελευταία ομάδα έπαιρνε 1 βαθμό, η προτελευταία ομάδα 2 βαθμούς κ.ο.κ με την πρώτη ομάδα να παίρνει τόσους βαθμούς όσες και οι ομάδες, που συμμετείχαν στο εν λόγω παιχνίδι. Οι σχετικές διαφορές στις επιδόσεις των ομάδων δεν αντικατοπτρίζονταν στην τελική βαθμολογία του παιχνιδιού.
Σε περίπτωση ισοπαλίας δύο ή περισσότερων ομάδων σε ένα συγκεκριμένο παιχνίδι (και εφόσον δεν υπήρχαν μετρήσεις μεγαλύτερης ακριβείας ή σχετικοί κανονισμοί, ώστε να σπάσουν οι ισοπαλίες), τότε στις ισόπαλες ομάδες απονέμονταν όλοι οι βαθμοί, που προβλέπονταν για τη θέση στην οποία συνέβη ισοπαλία. Αν για παράδειγμα τρεις ομάδες ισοβαθμούσαν στη 2η θέση της κατάταξης, τότε η ομάδα με την 3η επίδοση κατατασσόταν 5η και λάμβανε τους βαθμούς της 5ης θέσης.
Κάθε χώρα είχε το δικό της χρώμα στις στολές και στον εξοπλισμό της, για να ξεχωρίζουν μεταξύ τους.
Έτος | Χρώματα συμμετεχόντων | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1988 | B | Ε | F | I | P | ||||
Βέλγιο (κίτρινο) |
Ισπανία (κόκκινο) |
Γαλλία (πράσινο ανοικτό) |
Ιταλία (μπλε) |
Πορτογαλία (πορτοκαλί) | |||||
1989 | B | F | I | P | SM | ||||
Βέλγιο (κίτρινο) |
Γαλλία (πράσινο ανοικτό) |
Ιταλία (μπλε) |
Πορτογαλία (πορτοκαλί) |
Άγιος Μαρίνος (ροζ έντονο) | |||||
1990 | E | F | I | P | SM | YU | |||
Ισπανία (κόκκινο) |
Γαλλία (μπλε σκούρο) |
Ιταλία (γαλάζιο) |
Πορτογαλία (πράσινο) |
Άγιος Μαρίνος (κίτρινο) |
Νοτιοσλαβία (μπεζ) | ||||
1991 | E | F | GB (Wales) |
I | P | SM | |||
Ισπανία (κόκκινο) |
Γαλλία (μπλε σκούρο) |
Ουαλία (φούξια) |
Ιταλία (γαλάζιο) |
Πορτογαλία (πράσινο) |
Άγιος Μαρίνος (κίτρινο) | ||||
1991-1992 (Χειμώνας) | CH | CS | F | I | |||||
Ελβετία (πράσινο) |
Τσεχοσλοβακία (πορτοκαλί) |
Γαλλία (μπλε σκούρο) |
Ιταλία (γαλάζιο) | ||||||
1992 | CH | CS | E | F | GB (Wales) |
I | P | TU | |
Ελβετία (λευκό με διάστικτο κόκκινο) |
Τσεχοσλοβακία (πορτοκαλί) |
Ισπανία (κόκκινο) |
Γαλλία (μπλε σκούρο με διάστικτο λευκό) |
Ουαλία (φούξια) |
Ιταλία (γαλάζιο) |
Πορτογαλία (πράσινο) |
Τυνησία (κίτρινο) | ||
1993 | CH | CZ | GB (Wales) |
GR | H | I | P | ||
Ελβετία (λευκό με διάστικτο κόκκινο) |
Τσεχία (πορτοκαλί) |
Ουαλία (κόκκινο) |
Ελλάδα (μπλε σκούρο με διάστικτο λευκό) |
Ουγγαρία (κίτρινο) |
Ιταλία (γαλάζιο) |
Πορτογαλία (πράσινο) | |||
1994 | CH | CZ | GB (Wales) |
GR | H | I | M | P | SLO |
Ελβετία (φούξια) |
Τσεχία (πορτοκαλί) |
Ουαλία (κόκκινο) |
Ελλάδα (μπλε σκούρο) |
Ουγγαρία (κίτρινο) |
Ιταλία (γαλάζιο) |
Μάλτα (λευκό) |
Πορτογαλία (πράσινο ανοικτό) |
Σλοβενία (πράσινο σκούρο) | |
1995 | CH | CZ | GR | H | I | M | P | ||
Ελβετία (κόκκινο) |
Τσεχία (πορτοκαλί) |
Ελλάδα (μπλε σκούρο) |
Ουγγαρία (κίτρινο) |
Ιταλία (γαλάζιο) |
Μάλτα (λευκό) |
Πορτογαλία (πράσινο ανοικτό) | |||
1996 | CH | GR | H | I | P | SLO | |||
Ελβετία (κόκκινο) |
Ελλάδα (μπλε σκούρο) |
Ουγγαρία (κίτρινο) |
Ιταλία (λευκό) |
Πορτογαλία (πράσινο ανοικτό) |
Σλοβενία (φούξια) | ||||
1997 | CH | F | GR | H | I | NL | P | SLO | |
Ελβετία (κόκκινο) |
Γαλλία (γαλάζιο) |
Ελλάδα (μπλε σκούρο) |
Ουγγαρία (κίτρινο) |
Ιταλία (λευκό) |
Ολλανδία (πορτοκαλί) |
Πορτογαλία (πράσινο ανοικτό) |
Σλοβενία (φούξια) | ||
1998 | CH | F | GR | H | I | NL | P | ||
Ελβετία (κόκκινο) |
Γαλλία (γαλάζιο) |
Ελλάδα (μπλε σκούρο) |
Ουγγαρία (κίτρινο) |
Ιταλία (λευκό) |
Ολλανδία (πορτοκαλί) |
Πορτογαλία (πράσινο ανοικτό) | |||
1999 | CH | F | GR | H | I | SLO | |||
Ελβετία (κόκκινο) |
Γαλλία (γαλάζιο) |
Ελλάδα (μπλε σκούρο) |
Ουγγαρία (κίτρινο) |
Ιταλία (λευκό) |
Σλοβενία (πράσινο) | ||||
2019 (Eurogames) | E | GR | I | D | PL | RUS | |||
Ισπανία (κόκκινο) |
Ελλάδα (γαλάζιο) |
Ιταλία (μπλε σκούρο) |
Γερμανία (κίτρινο) |
Πολωνία (λευκό) |
Ρωσία (πράσινο) |
Σε κάθε εκπομπή, διορίζονταν παρουσιαστές-εκπρόσωποι από κάθε κρατική τηλεόραση χώρας, η οποία συμμετείχε. Επιπλέον, υπήρχαν και κεντρικοί παρουσιαστές, από την κρατική τηλεόραση της χώρας, που φιλοξενούσε την διοργάνωση. Ρόλος τους ήταν η εξήγηση και η περιγραφή κάθε παιχνιδιού στη γλώσσα ή τις γλώσσες κάθε χώρας.
Κάθε χώρα, επίσης, έστελνε και έναν κριτή, ο οποίος επέβλεπε σε κάθε εκπομπή μια ομάδα, φυσικά όχι της δικής του χώρας αλλά πάντα την ίδια ομάδα από την αρχή έως το τέλος του επεισοδίου. Εκτός από τους κριτές της κάθε χώρας, υπήρχε και ο επικεφαλής των κριτών. Τα τελευταία χρόνια επικεφαλής ήταν ο ακροβάτης Denis Pettiaux από το Βέλγιο, το οποίο δεν συμμετείχε τότε στα ΠΧΣ.
Η Ελλάδα έλαβε για πρώτη φορά μέρος στα Παιχνίδια Χωρίς Σύνορα το 1993, ενώ ήταν παρούσα στις επτά τελευταίες διοργανώσεις (μέχρι το 1999) με τις ακόλουθες ομάδες.
1993 | Αργυρούπολη 25 β. (7η) |
Χανιά 29 β. (6η) |
Ιωάννινα 28 β. (7η) |
Μαρούσι 22 β. (7η) |
Βέροια 22 β. (6η) |
Χαλάνδρι 18 β. (7η) |
Πόρος 45 β. (4η) Τελικός: 42 β. (4η) |
Καισαριανή 28 β. (7η) |
Πάτρα 27 β. (7η) |
Άγιοι Ανάργυροι 31 β. (6η) |
1994 | Ιωάννινα 65 β. (7η) |
Θεσσαλονίκη 72 β. (5η) |
Καβάλα 60 β. (7η) |
Άγιος Νικόλαος 60 β. (7η) |
Ρόδος 58 β. (8η) |
Κέρκυρα 53 β. (7η) |
Πρέβεζα 57 β. (8η) |
Πόρος 77 β. (4η) Τελικός: 65 β. (5η) |
Κεφαλονιά 66 β. (7η) |
Μυτιλήνη 46 β. (8η) |
1995 | Μύκονος 47 β. (6η) |
Μπατσί Άνδρου 46 β. (5η) |
Ρόδος 62 β. (1η) Τελικός: 42 β. (5η) |
Κως 51 β. (4η) |
Αμφιλοχία 29 β. (7η) |
Αθήνα 44 β. (6η) |
Ύδρα 33 β. (7η) |
Πάτρα 59 β. (1η) |
Θεσσαλονίκη 46 β. (6η) |
Πλάκα 58 β. (3η) |
1996 | Ζάκυνθος | Κιλκίς | Κέρκυρα | Τήνος | Κάλυμνος | Αθήνα | Περιστέρι | Καλαμάτα | Νέο Ψυχικό | |
1997 | Τήνος | Ζάκυνθος | Σκιάθος | Χανιά | Αγρίνιο | Λέρος | Πάτρα | Ξάνθη | Έδεσσα | |
1998 | Ύδρα | Ιωάννινα | Νέα Φιλαδέλφεια | Λίμνη Εύβοιας | Ελευσίνα | Κομοτηνή | Ζάκυνθος | Χίος | Τρίπολη | |
1999 | Κατερίνη | Ορεστιάδα | Άνδρος | Σάπες | Ξάνθη | Πάτρα | Έδεσσα | |||
2019 | Σπάρτη 45 β. (5η) |
Θεσσαλονίκη 36 β. (6η) |
Κυκλάδες 35 β. (6η) |
Αθήνα 27 β. (6η) |
Κρήτη 51 β. (3η) Τελικός: 57 β. (2η) |
Συνολικά, η Ελλάδα σημείωσε τρεις νίκες, αλλά καμία σε τελικό: Το 1995 με τη Ρόδο στο Μιλάνο, με 62 βαθμούς, και τη Πάτρα, πάλι το 1995 στη Μάλτα, με 59 βαθμούς. Η τρίτη νίκη ήταν από την Κομοτηνή στο Τρέντο το 1998 με 83 βαθμούς.
Εκτός από τις νίκες όμως, η Ελλάδα φιλοξένησε αρκετές φορές τα Παιχνίδια Χωρίς Σύνορα. Η αρχή έγινε το 1993 στην Αθήνα και συγκεκριμένα στο Μαρούσι. Το θέμα της εκπομπής, "Οι 12 άθλοι του Ηρακλή".
Το 1994 τα Παιχνίδια έγιναν στον Πόρο με θέμα, "Τις περιπέτειες του Οδυσσέα".
Το 1995 πραγματοποιήθηκαν δύο εκπομπές και οι δύο στην Πανεπιστημιούπολη Ζωγράφου. Η πρώτη με θέμα "Μύθοι του Αισώπου" και η δεύτερη "Οι περιπέτειες του Θησέα".
Οι παρουσιαστές της Έλλάδας στα Παιχνίδια Χωρίς Σύνορα ήταν οι εξής:
Οι Έλληνες κριτές ήταν: