Το 1970 με την εθνική Περού | |||||||||||
Προσωπικές πληροφορίες | |||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Πλήρες όνομα | Τεόφιλο Χουάν Κουμπίγιας Αριζάγκα | ||||||||||
Ημερ. γέννησης | 8 Μαρτίου 1949 | ||||||||||
Τόπος γέννησης | Λίμα, Περού | ||||||||||
Ύψος | 1,73 μ. | ||||||||||
Θέση | Μέσος | ||||||||||
Επαγγελματική καριέρα* | |||||||||||
Περίοδος | Ομάδα | Συμμ.† | (Γκ.)† | ||||||||
1966–1972 | Κλουμπ Αλιάνσα Λίμα | 175 | (117) | ||||||||
1973 | Βασιλεία | 10 | (3) | ||||||||
1974–1977 | Πόρτο | 85 | (48) | ||||||||
1977–1978 | Κλουμπ Αλιάνσα Λίμα | 47 | (35) | ||||||||
1979–1983 | Φορτ Λόντερντεϊλ Στράικερς | 139 | (65) | ||||||||
1983 | Φορτ Λόντερντεϊλ Στράικερς | 9 | (9) | ||||||||
1984 | Κλουμπ Αλιάνσα Λίμα | 4 | (4) | ||||||||
1984–1985 | Σάουθ Φλόριντα Σαν | 7 | (5) | ||||||||
1987–1988 | Κλουμπ Αλιάνσα Λίμα | 13 | (3) | ||||||||
1988 | Φορτ Λόντερντεϊλ Στράικερς | 12 | (7) | ||||||||
1989 | Μαϊάμι Σαρκς | 8 | (1) | ||||||||
Σύνολο | 506 | (297) | |||||||||
Εθνική ομάδα | |||||||||||
Περίοδος | Ομάδα | Συμμ.† | (Γκ.)† | ||||||||
1968–1982 | Περού | 81 | (26) | ||||||||
Προπονητική καριέρα | |||||||||||
Περίοδος | Ομάδα | ||||||||||
1988 | Κλουμπ Αλιάνσα Λίμα | ||||||||||
Τίτλοι
| |||||||||||
* Οι συμμετοχές και τα γκολ στις προηγούμενες ομάδες υπολογίζονται μόνο για τα εγχώρια πρωταθλήματα. † Συμμετοχές (Γκολ). |
Ο Τεόφιλο Χουάν Κουμπίγιας Αριζάγκα (ισπανικά: Teófilo Juan Cubillas Arizaga, γεννήθηκε 8 Μαρτίου 1949) είναι Περουβιανός πρώην διεθνής ποδοσφαιριστής που αγωνιζόταν ως επιθετικός μέσος. Έχει επιλεγεί ως ο κορυφαίος παίκτης της χώρας του όλων των εποχών και μέσα στους 50 καλύτερους του 20ού αιώνα στις εκλογές της IFFHS (48ος).[1][2] Συνεισέφερε στην πρόκριση του Περού στα προημιτελικά του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 1978, ενώ είχε αναδειχθεί καλύτερος παίκτης της Νότιας Αμερικής για το 1972.
Με το προσωνύμιο El Nene («Το Παιδί»),[3][4] διακρινόταν για την τεχνική του κατάρτιση και την ικανότητα επιτυχούς εκτέλεσης στημένων φάσεων. Το 2004, ο Πελέ τον επέλεξε για τη λίστα FIFA 100, των καλύτερων 125 εν ζωή ποδοσφαιριστών.[5] Το Φεβρουάριο του 2008, προκειμένου να τιμηθεί η 50ή επέτειος της πρώτης κατάκτησης του Παγκοσμίου Κυπέλλου από την Εθνική Ομάδα της Βραζιλίας, επελέγη στην ιδανική ενδεκάδα της Νοτίου Αμερικής της τελευταίας 50ετίας.[6][7] Ο Κουμπίγιας (μαζί με τους Μίροσλαβ Κλόζε και Τόμας Μίλερ) είναι ένας από τους τρεις ποδοσφαιριστών που έχουν πετύχει να σκοράρουν τουλάχιστον πέντε (ή και περισσότερα) τέρματα σε κάθε μία από τις διοργανώσεις δύο διαφορετικών Παγκοσμίων Κυπέλλων.[8]
Ξεκίνησε την καριέρα του με την ομάδα Αλιάνσα Λίμα στην ηλικία των 16 ετών το 1966. Στην ομάδα ήταν πρώτος σκόρερ στο πρωτάθλημα του Περού το 1966 και με 19 γκολ σε 23 αγώνες και το 1970 με 22 τέρματα σε 27 αγώνες.[4][9] Το 1972 είχε την πιο επιτυχημένη του χρονιά. Ήταν ο κορυφαίος σκόρερ του Κόπα Λιμπερταδόρες και ο ποδοσφαιριστής της χρονιάς της Νότιας Αμερικής.[10]
Το 1973 μεταγράφηκε στην ποδοσφαιρική ομάδα της Βασιλείας στην Ελβετία. Έμεινε στη λέσχη μόνο για έξι μήνες με δυσκολίες προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή και έτσι δεν κατάφερε να δείξει την έκταση του ταλέντου του. Για το δεύτερο μισό της σεζόν 1973–74 μπήκε στον πορτογαλικό σύλλογο της Πόρτο, όπου πέρασε επιτυχημένα χρόνια ως παίκτης παγκόσμιας κλάσης και ο υψηλότερα αμοιβόμενος παίκτης στη χώρα. Το 1977 επέστρεψε στην Αλιάνσα Λίμα.[11]
Το 1979 μεταγράφηκε στο Νορθ Αμέρικαν Σόκερ Λιγκ (NASL), υπογράφοντας για τους Φορτ Λόντερντεϊλ Στράικερς, όπου πέρασε πέντε χρονιές, σημειώνοντας 59 γκολ πρωταθλήματος, συμπεριλαμβανομένων τριών γκολ σε επτά λεπτά κατά των Άζτεκς του Λος Άντζελες το 1981.[12]
Μετά το αεροπορικό δυστύχημα της Αλιάνσα Λίμα του Δεκεμβρίου του 1987, επέστρεψε από το σπίτι του στο Μαϊάμι για να παίξει δωρεάν για την Αλιάνσα, που έχασε τους περισσότερους παίκτες στη συντριβή. Είχε και ρόλο προπονητή στο σύλλογο για μια περίοδο (1988). Τον Μάιο του 1988, ο Κουμπίγιας υπέγραψε και πάλι με τους Στράικερς του Αμερικανικού Πρωταθλήματος Ποδοσφαίρου, οι οποίοι έφτασαν μέχρι τον τελικό του πρωταθλήματος.[11]
Ο Κουμπίγιας αγωνίστηκε σε τρία Παγκόσμια Κύπελλα μεταξύ 1970 και 1982.[13] Βοήθησε το Περού να προχωρήσει στους προημιτελικούς του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 1970 στο Μεξικό. Ήταν μεταξύ των πρωταγωνιστών των προκριματικών, στους οποίους το Περού απέκλεισε την Αργεντινή για τη μόνη φορά που η ίδια απέτυχε να προκριθεί στην τελική φάση της διοργάνωσης φέρνοντας ισοπαλία στο μεταξύ των δύο ομάδων κρίσιμο αγώνα στο Μπουένος Άιρες.[14][15] Σκόραρε σε όλους τους τέσσερις αγώνες του Περού στην τελική φάση: μία φορά με αντίπαλο τη Βουλγαρία, δύο φορές απέναντι του Μαρόκου και μία φορά κατά της Δυτικής Γερμανίας, όλοι στον πρώτο γύρο. Σημείωσε έπειτα ένα άλλο γκολ στη Βραζιλία, και έτσι τελείωσε ως ο τρίτος καλύτερος σκόρερ στη διοργάνωση και εκλέχθηκε καλύτερος νέος παίκτης.[16][17][18] Οι εμφανίσεις του ήταν τόσο εντυπωσιακές που ο Πελέ τον χαρακτήρισε ως πιθανό διάδοχό του.[19]
Το Περού δεν προκρίθηκε στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 1974 στη Δυτική Γερμανία, αλλά ένα χρόνο αργότερα, ο Κουμπίγιας ήταν ο πρωταγωνιστής της περουβιανής ομάδας στην κατάκτηση του δεύτερου τίτλου της Νότιας Αμερικής, Κόπα Αμέρικα.[20] Νίκησαν Βολιβία και Χιλή στην πρώτη φάση, ενώ ο ίδιος σκόραρε με τη Βραζιλία στον ημιτελικό (30 Σεπτεμβρίου 1975) και στη συνέχεια έπαιξε στο νικηφόρο τελικό.[21] Στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 1978 στην Αργεντινή, σημείωσε πέντε γκολ για το Περού, και ήταν δεύτερος σκόρερ μετά τον Μάριο Κέμπες.[22][23] Ένα τέρμα του με απευθείας εκτέλεση φάουλ απέναντι στην Σκωτία διαμόρφωσε το τελικό 3–1, ήταν από τα καλύτερα της διοργάνωσης και της καριέρας του και έχει συμπεριληφθεί στις πέντε καλύτερες εκτέλεσεις φάουλ όλων των εποχών.[24][25] Είχε μάθει την τεχνική από το Ντίντι, όταν ο τελευταίος ήταν προπονητής της εθνικής ομάδας του Περού στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 1970.[26] Σημείωσε χατ τρικ με αντίπαλο το Ιράν, το τρίτο από τα οποία αποδείχθηκε το τελευταίο του διεθνές γκολ, καθώς το Περού ξεπέρασε τη φάση των ομίλων. Το Περού προχώρησε στη δεύτερη φάση της διοργάνωσης χωρίς επιτυχία χάνοντας και τους τρεις αγώνες.[17][27]
Είναι ο κορυφαίος σκόρερ της Εθνικής Ομάδας του Περού όλων των εποχών, με 26 γκολ σε 81 παιχνίδια.[28] Με 10 τέρματα σε 13 αγώνες παραμένει στους καλύτερους σκόρερ των Παγκοσμίων Κύπελλων.[29][30] Κατά τη διάρκεια της καριέρας του σημείωσε 338 τέρματα σε 615 επίσημους αγώνες.[31]
Πόρτο
Αλιάνσα Λίμα
Φορτ Λόντερντεϊλ Στράικερς
Περού