Bertelsmann
| Bertelsmann | ||
|---|---|---|
| ||
| ||
| Konzerno • libroeldonejo vd | ||
| Dum | 1-a de julio 1835 - nekonata/nuntempe | |
| Jura formo | Kommanditgesellschaft auf Aktien | |
| Fondintoj | Carl Bertelsmann vd | |
| Sidejo | Gütersloh | |
| Lando | Germanio | |
| Estr(ar)o | Thomas Rabe | |
| Dungitoj | 164 691 (stato: 2022) | |
| Agokampo | eldonado | |
| ISIN-kodo | DE0005229900 | |
| Posedata de | Bertelsmann Stiftung vd | |
| filiaj kompanioj | BMG Records, GmbH • BMG Ariola S.p.A. • BMG Ricordi S.p.A. • Bertelsmann Music Group Limited • Eurodisc Music Group Limited • BMG Records (UK) Limited • BMG Entertainment International UK & Ireland Limited • BMG UK & Ireland Limited • BMG Music, Inc. • 2 Entertain • Hutchinson • Penguin Random House • BMG Music Taiwan Inc. vd | |
| Posedataj kompanioj | Stern • Gruner + Jahr • Fremantle • Random House • BMG Rights Management • RTL • Deutsche Buch-Gemeinschaft • Haus des Berliner Verlages • Penguin Random House • Archivio Storico Ricordi • Talkback • Talkback Thames • Thames • KSD • Boundless productions • Verlagsgruppe Random House • Elefanten-Press-Verlag • BMG Music Publishing • Arista Records, Inc. • 2 Entertain vd | |
| TTT | Oficiala retejo | |
Bertelsmann AG (prononcita ˈbɛʁtl̩sˌman) estas grandega multnacia eldona kaj komunikada konzerno, bazita en Germanio [1][2].
Agado
[redakti | redakti fonton]La firmao, kies enspezoj en 2008 estis 16,118 miliardoj da eŭroj kun neta profito de 270 milionoj da eŭroj [3], ne estas publika firmao. 76.9% de ĝiaj akcioj estas tenitaj fare de la Fondaĵo Bertelsmann, kiu estis establita en 1977 kiel neprofitcela organizo fare de la Mohn-familio, 23.1% de la ceteraj akcioj estas tenitaj fare de la Mohn-familio. La havaĵoj de Bertelsmann inkludas RTL, la plej granda dissenda reto en Eŭropo, Gruner + Jahr, la plej granda revuoeldonejo en Eŭropo, Direct Group, la plej granda reto de la monda de libro- kaj muzika distribuokluboj kaj la eldonejo Random House. Ĝis 2008, ĝi ankaŭ kontrolis unu de la kvar plej grandaj diskokompanioj en la mondo, BMG Bertelsmann Music Groupe), ĝis ĝi vendis ĝin al Sony Music Entertainment.
La firmao estas aktiva en 63 landoj kaj dungas 116,434 (aktuale en 2016) dungitoj. La kompania ĉefsidejo situas en Gütersloh en la ŝtato de Nordrejn-Vestfalio en Germanio.
Historio
[redakti | redakti fonton]
La firmao komencis kun eldonejo kaj presejo, nomita C. Bertelsmann Verlag kiu estis fondita en julio 1835 fare de Karl Bertelsmann [4]. La eldonejo de Bertelsmann temigis publikigadon de kristanaj himnoj kaj religiaj libroj. En 1851, la administrado de la eldonejo estis transdonita al Heinrich, la filo de Karlo, kaj li ankaŭ komencis publikigi romanojn. De tiam ĝis la ekapero de la Dua Mondmilito, la komerco kreskis konstante kaj en 1939 dungis 401 laboristojn.
Dum la nazia reĝimo, Bertelsmann estis la plej granda eldonejo kiu produktis kaj distribuis nazian propagandon, vendis antisemitan literaturon kaj dungis judajn trudlaboristojn en siaj fabrikoj en okupata Litovio [5]. La eldonejo estis regita tiam, kiel ĝi estas nuntempe, fare de la Mohn-familio, kiu estas posteulo de la Bertelsmann-familio. La patro de la familio (kvara generacio de la fondinto de la dinastio), Heinrich Mohn kaj lia filo, Reinhard, estis inter la plej grandaj kontribuantoj al la SS [6]. La firmao akceptis agnoski sian implikiĝon nur en 2002. Post la milito, la Aliancanoj fermis la eldonejon pro kontraŭleĝa komerco de papero.
En 1947, Reinhard Mohn remalfermis la eldonejon. En la 1950-aj jaroj Mohn malfermis libromerkatigan klubon kaj en 1958 fondis la diskokompanion Areolo. En 1964, la familio eniris la filmkomercon kiam ili aĉetis filmproduktajn studiojn Ufa, la ĉenon de kinejoj asociitaj kun ili kiujn ili vendis proksimume jardekon poste. En 1969, Bertelsmann aĉetis la eldonejon "Gruner Vier" kaj igis ĝin la plej granda en Eŭropo [7].
En 1979 Bertelsman aĉetis la diskokompanion Arista Records, en 1986 ĝi aĉetis RCA Records kaj kreis "The Music Group". En 1996 Bertelsman aĉetis Windham Hill Records, en kiu ŝi havis investon ekde 1992. En 1996, Bertelsmann plifirmigis ĝian tutan muzikproduktadon kaj distribukomercon sub la BMG-firmao, en 2004 BMG-Sony estis fondita kun la fuzio de BMG kun Sony Music de Sony kaj en 2008 BMG ankaŭ estis vendita al Sony kreante "Sony Music". BMG estis inter la investantoj en Napster - kundivida entrepreno, kiel rezulto de kiu estis ordonita en 2007 pagi kopirajtodamaĝo sumiĝantaj al 130 milionoj da dolaroj, kiel parto de pledkompromiso en proceso prezentita kontraŭ ĝi fare de la ĉefaj diskokompanioj. kaj reprezentantoj de kopirajtposedantoj kiujn ĝi malobservis.
En 1995 Ufa-studioj, la luksemburgia televidkompanio CLT kaj aliaj produktentreprenoj estis unuigitaj kaj kreis la eŭropan elsendoreton RTL. Bertelsmann havas plenan kontrolon de la elsendo.
En 1998 Bertelsmann aĉetis la usonan libroeldonejon, kiu ankaŭ estas la plej granda en la angla lingvo, Random House. Parto de la rezultoj de la aĉeto estis la engaĝiĝo de Bertelsmann riveli kaj publike konfesi ŝian nazian pasintecon. Ŝi establis sendependan kaj sendependan komitaton estrita de Prof. Saul Friedländer, por ekzameni la faktojn ligitajn al la konduto de Bertelsmann dum la nazia reĝimo. En provizora raporto en 2000 kaj fina raporto publikigita en 2002, estis deklarite ke neniu indico estis trovita por la asertoj de la Bertelsmann-gvidantoj kvazaŭ ili ne kunlaboris kun la nazia reĝimo [6]. Bertelsmann eldonis publikan pardonpeton por tiu kunlaboro kaj la provoj kaŝi ĝin.
En 2001, la belga milionulo Albert Frère aĉetis ĉirkaŭ 25% de la akcioj de la firmao. La familio Mohn aĉetis ĉi tiun parton de li en 2006.
Referencoj
[redakti | redakti fonton]- ↑ . The World's Largest Media Corporations, 2015. Nordicom (Nordic Information Centre for Media and Communication Research) (15 June 2015). Arkivita el la originalo je 2016-10-15. Alirita 19 May 2016 .
- ↑ Mortsiefer, Henrik, "Bertelsmann stellt sich breiter auf", 22 March 2016. (germane)
- ↑ Jara raporto. Arkivita el la originalo je 2012-03-14. Alirita 2023-09-04 .
- ↑ Grimm, Stephan, "Bertelsmann druckt erstes Buch", 30 August 2012. (germane)
- ↑ "Bertelsmann im NS-Staat", 9 October 2002, paĝo 54. (germane)
- ↑ 6,0 6,1 (2002) Bertelsmann im Dritten Reich (germane). Munich: Bertelsmann. ISBN 3-570-00711-1.
- ↑ Gödecker, Thorsten, "Geschichte mit Zukunft", 1 July 2010. (germane)