Tom Zé | |
---|---|
Tom Zé en San-Paŭlo, 2007 | |
Persona informo | |
Naskiĝo | 11-an de oktobro 1936 (88-jaraĝa) en Irará |
Lingvoj | portugala |
Ŝtataneco | Brazilo |
Familio | |
Amkunulo | Gal Costa |
Okupo | |
Okupo | kantisto komponisto kantoverkisto |
TTT | |
Retejo | http://www.tomze.com.br |
Tom Zé (* 11-an de oktobro 1936 en Irará, Bahio kiel Antônio José Santana Martins) estas brazila kantverkisto kaj komponisto.
Zé alkreskis en la urbeto Irará, Bahio, en la nordorienta "Sertão". Post universitata ekzameno ĉe la altlernejo por muziko en Salvador de Bahio Zé transloĝiĝis al San-Paŭlo, kie li komencis sian muzikistan karieron. En siaj fruaj verkoj li pritraktis siajn impresojn pri urbego el la vidpunkto de simpla civitano el la malriĉa nordoriento de la lando.
Influate per la "tropicalismo"-movado Zé kunverkis, krom Caetano Veloso, Gilberto Gil, Gal Costa, Os Mutantes, kaj Nara Leão, la albumon "Tropicália ou Panis et Circensis" (1968). En la jaro 1968 Zé ektenis la unuan rangon de la 4-a festivalo por populara brazila muziko per la kanto "São, São Paulo, Meu Amor".Dum kiam .la aliaj muzikistoj poste havis grandan sukceson, Zé plejparte retiriĝis en la 70-aj kaj 80-aj jaroj.
Per sia muziko li ĉiam restis fidela al la eksperimentemaj kaj dadaismaj impulsoj de la tropikalismo-movado, kiun li mem kun-enkondukis, aparte per sia nekutima instrumentado (kiel polvosuĉilo kaj skribmaŝino). Muzike li ĉerpas el la fontoj sambo, bosanovo, brazila popolmuziko, foroo kaj de rokenrolo. Liajn verkojn multaj pioniraj komponistoj ŝatas pro ĝia dissonado, plurtonaleco kaj nekutimaj tonaloj.
En la fruaj 1990-aj jaroj la laboro de Zé travivis novan instigon per muzikisto David Byrne, kiam ĉi tiu malkovris lian albumon "Estudando o Samba" el 1975 dum vojaĝo al Rio-de-Ĵanejro. Byrne publikigis post tio kompilaĵon de la verkaro de Zé kaj du kromajn albumojn per sia diskeldonejo Luaka Bop. Ritmenblusa kantisto Amerie uzis por sia kanto "Take Control" gitaran ripetfrazon el la kanto "Jimmy, Renda-se" de Zé. Dum la 1990-aj jaroj Zé krome komponis la muzikon por la baleto de la ensemblo "Grupo Corpo".
Citaĵo: "Mi ne faras arton, mi faras parolatan kaj kantatan ĵurnalismon."[1]