Едо Муртиќ

Едо Муртиќ Edo Murtić
Мозаик на гробот Пиркер, Мирогој - апстарктен експресионизам
Роден(а)	4 мај 1921(1921-05-04) Велика Писаница, Кралство Југославија
Починал(а)	2 јануари 2005(2005-01-02) (возр. 83) Загреб, Хрватска
Живеалиште	Загреб, Хрватска
Националност	хрватско
Занимање	уметник
Активен период	1935–до 2005

Едо Муртиќ (хрватски: Edo Murtić ), (Велика Писаница, 4 мај 1921 - Загреб, 2 јануари 2005) — хрватски сликар, сценограф, академик.

Животопис

Роден бил во Велика Писаница покрај Бјеловар. Неговото семејство во 1925 година се преселило во Загреб, каде што завршил основно и средно образование. Студирал на Академијата за ликовни уметности во Загреб, а професори му биле Крсто Хегедушиќ и Љубо Бабиќ.^[1]. Во 1940 година се префрлил на белградската ликовна академија кај професорот Петар Добровиќ, истакнат предвоен сликар во тогашна Југославија. Со избувнувањето на Втората светска војната, повторно се вратил во Загреб во 1941 година и продолжил на Загрепската ликовна академија, а во 1943 година, заминал во партизани. По војната, кратко време, работел на местото началник за пропаганда на хрватската влада, потоа избира да дејствува како слободен уметник.

Покрај со сликарство, создавал и театарска сценографија, мурали на јавни простори, мозаици, графики и друго.

Еден од особено важните моменти за неговото творештво, бил запознавањето со познатиот уметник Џексон Полок и неговото акционо експресионистичко сликарство, кое оставило силен впечаток и влијание врз натамошните негови дела.

Бил редовен член на Хрватска академија на науките и уметностите од 1997 година.

Едо Муртиќ, Мозаик, Загреб, 1973

Творештво

Првата самостојна изложба ја одржал во 1935 година во Загреб. Неговата излагачка дејност се состои од над 150 самостојни изложби и над 300 групни изложби. Создал голем ликовен опус, а бројни негови дела се наоѓаат и во збирките на галеријата Тејт, (Tate Gallery) - Лондон, галеријата Пеги Гугенхајм, (Peggy Guggenheim) - Њујорк и многу други.

Бил наречен хрватски Пикасо. Живеел во САД, Канада, Хрватска^[2]. Излагал и во други поважни ликовни центри во светот ^[3].

• 
  Мозаик на гробот од семејството Пиркер на Мирогој
• 
  Мозаик на гробот од семејството Шефер на Мирогој
• 
  Ликовно дело, поставено помеѓу капелата и лакот на Мирогој
• 
  Мозаик во поштата во Риека

Самостојни изложби

• 1966 Уметничка галерија, Сплит
• 1988 Уметнички павилјон, Загреб
• 2003 Ретроспектива, Модерна галерија, Загреб
• 2004 Уметничко-историски музеј Виена, Kunsthistorisches Museum Wien
• 2005 Уметнички павилјон, Загреб
• 2010 Донација, Музеј за современата уметност, Загреб

Избор од најпознатите дела

• графичката мапа - Јама (поема), заедно со Златко Прица, 1944
• циклус - Доживувањата од Америка, 1951 - 1953
• Мозаик на гробот на семејството Пиркер, Мирогој, Загреб, 1973
• Мозаик на гробот на семејството Шефер, Мирогој, Загреб
• Есен, 1962
• Сина подлога, 1964
• Црн триаголник, 1968
• Таписерија за концертната сала „Ватрослав Лисински“ во Загреб, 1970
• Композиција, 1972
• Мозаик за деловната зграда „Загрепчанка“, 1975
• Пред куќата, 1981
• Пејзаж со облаци, 1991
• Морски предел, 1991

Библиографија

За него се публикувани каталози и монографски изданија, меѓудругото и во : Музејот за модерната уметност во Њујорк - Modern Art Museum, New York, Националната галерија во Берлин - National Gallery, Berlin, Музејот за современата уметност во Лос Анџелес - Modern Art Museum, Los Angeles^[4], како и делата:

• Владимир Малековиќ: Муртиќ Живот и дело, Centro Iniziative Pordenone, 1978
• Чедо Прица: Пловидбите во ателјето на Едо Муртиќ, Напријед, Загреб, 1997 ISBN 978-953-178-075-9
• Михаил Гибсон: Едо Муртиќ, Национална и универзитетска библиотека Загреб, 1989
• Игор Зидиќ: Едо Муртиќ, Модерна библиотека Загреб, 2002

Награди

Добитник е на бројни меѓународни и домашни награди. За својот опус, Едо Муртиќ, ја добил Годишната награда1981 а во 2000 и наградата за животно дело „Владимир Назор“.

Наводи

1. Murtić Edo
2. Edo Murtic Auction Price Results/
3. [ http://418gallery.com/artists 418 Gallery/]
4. [ http://www.torbandena.com/en/index.php?sez=artists&page=murtic/ ]

Надворешни врски

• Edo Murtić-službene stranice (хрватски)
• Murtić Edo, na portalu Galerija Mona Lisa (slike) Архивирано на 13 декември 2011 г.