LVG C.V

LVG C.V
	Dane podstawowe
Państwo	Cesarstwo Niemieckie
Producent	Luft-Verkehrs-Gesellschaft
Typ	samolot bombowo-rozpoznawczy
Konstrukcja	dwuplatowiec konstrukcji mieszanej
Załoga	2 (pilot i strzelec/obserwator)
	Historia
Data oblotu	1913
	Dane techniczne
Napęd	1 × Benz Bz.IV, rzędowy 6-cylindrowy
Moc	200 KM (147 kW)
	Wymiary
Rozpiętość	13,60 m
Długość	7,24 m
Wysokość	3,23 m
	Masa
Własna	985 kg
Startowa	1505 kg
	Osiągi
Prędkość maks.	170 km/h
Pułap	5000 m
Zasięg	380 km
Długotrwałość lotu	3,5 godziny
	Dane operacyjne
	Uzbrojenie
	1 × karabin maszynowy LMG 08/15 kal. 7,92 mm – zsynchronizowany; 1 × karabin maszynowy Parabellum kal. 7,92 mm – ruchomy, na obrotnicy; 115 kg bomb pod skrzydłami
	Użytkownicy
	Cesarstwo Niemieckie, Turcja, Litwa, Łotwa, Polska
	Multimedia w Wikimedia Commons

LVG C.V – niemiecki samolot wielozadaniowy (rozpoznawczy i bombowy). Zaprojektowany i zbudowany w berlińskich zakładach lotniczych Luft-Verkehrs-Gesellschaft.

Historia

Samolot wielozadaniowy LVG C.V jest kolejnym samolotem zaprojektowanym w przez inż. Franza Schneidera z niemieckich zakładów lotniczych LVG.

Pierwszym z serii samolotów wielozadaniowych był zbudowany w 1913 roku prototyp oznaczony jako LVG A.I w układzie dwupłata. Następnie na przełomie 1913–1914 roku rozpoczęto produkcję dwumiejscowych samolotów rozpoznawczych i szkolnych LVG B.I i LVG B.II, a w 1915 roku kolejny samolot szkolny LVG B.III. Pod koniec 1914 roku powstał samolot doświadczalny LVG E.I, który stał się początkiem serii wojskowych samolotów wielozadaniowych dla niemieckiego lotnictwa w toczącej się I wojnie światowej. Pierwszym samolotem z tej serii był samolot rozpoznawczy LVG C.II w układzie dwupłatu, dwumiejscowy zbudowany w 1915 roku. Jego ulepszoną wersją był budowany od 1916 roku samolot LVG C.IV. Lecz do najbardziej znanych i powszechnie stosowanych przez lotnictwo niemieckie w I wojnie światowej należały samoloty wielozadaniowe LVG C.V i LVG C.VI budowane od końca 1916 roku.

Samolot LVG C.V był dobrze opracowany pod względem aerodynamicznym i miał stosunkowo mocną konstrukcję. Kadłub miał konstrukcję drewnianą kratownicową. Z przodu kadłuba mieścił się silnik rzędowy Benz, chłodzony cieczą z charakterystyczną wyprowadzoną do góry rurą wylotową spalin ze wszystkich cylindrów oraz usytuowaną za nią rurą zasysającą powietrze. Za silnikiem znajdowały się dwie kabiny – pierwsza pilota, tuż za nią druga obserwatora. Na końcu kadłuba umieszczono usterzenie klasyczne o kształcie eliptycznym – poziome proste, pionowe skośne. Pokrycie kadłuba stanowiła z przodu przy silniku blacha aluminiowa, za silnikiem sklejka. Płaty o konstrukcji drewnianej i kształcie prostokątnym, na końcach lekko zaokrąglone, był usztywniony słupkami i cięgnami stalowymi. Lotki umieszczono tylko na górnym płacie, w którym również znajdował się zbiornik paliwa i na zewnątrz pośrodku chłodnica cieczy. Płaty i usterzenie pokryte było płótnem.

Samolot LVG C.V zostały zastosowane przez Niemców w działania wojennych w drugiej połowie 1917 roku, na początku na froncie zachodnim, a potem od 1918 roku także na innych frontach m.in. w Palestynie. Używano ich do rozpoznania fotograficznego, do współpracy z artylerią i jako lekkie bombowce.

Ogółem wyprodukowano ponad 1200 samolotów wielozadaniowych LVG C.V. Oprócz nich w zakładach LVG do końca wojny produkowano następne wersje samolotów wojskowych: od 1917 roku samolot rozpoznawczy LVG C.VI, od 1918 roku samoloty rozpoznawcze LVG C.VII, LVG C.VIII i LVG C.IX; jednomiejscowe samoloty myśliwskie: w 1917 roku LVG D.II, LVG D.III i LVG D.IV, w 1918 – LVG D.V i LVG D.VI oraz dwumiejscowe samoloty bombowe: w 1915 roku LVG G.I, w 1917 – LVG G.II i w 1918 – LVG G.III.

Użycie w lotnictwie polskim

Po zakończeniu I wojny światowej w 1919 roku oddziały polskie na terenie Małopolski przejęły od Niemców 7 samolotów LVG C.V^[1]. W 1920 roku w warsztatach na lotnisku Ławica w Poznaniu ze zdobytych części zmontowano jeszcze w lipcu i sierpniu 42 samoloty tego typu. W piśmiennictwie przyjmowano, że 9 stycznia 1919 roku powstańcy wielkopolscy przemalowanymi w polskie barwy zdobycznymi samolotami LVG C.V dokonali odwetowego nalotu na lotnisko wojskowe we Frankfurcie nad Odrą^[2]. Nowsze badania wykazały jednak, że nalot na Frankfurt nie miał w rzeczywistości miejsca^[3].

Samoloty te skierowano do eskadr wywiadowczych: 4., 6., 8., 12. i 14. Do eskadr tych włączono również 12 nowych samolotów LVG C.V i LVG C.VI zakupionych w Niemczech. Eskadry te wzięły udział w walkach w latach 1919–1920, w tym w wojnie polsko-bolszewickiej.

Opis techniczny samolotu LVG C.V

Samolot LVG C.V był dwumiejscowym samolotem wielozadaniowym, dwupłatem o konstrukcji mieszanej. Podwozie klasyczne – stałe. Napęd – 1 silnik rzędowy, śmigło drewniane, dwułopatowe.

Przypisy

↑ Ryszard Kaczkowski: LVG C-V, C-VI. „Skrzydlata Polska”. 3/1971, s. 19, 17 stycznia 1971. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności. ISSN 0137-866X. OCLC 839207783.
↑ Marcin Bartnicki: Nalot Wielkopolan na Frankfurt. [dostęp 2018-01-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-01-09)]. (pol.).
↑ Piotr Bojarski: Dr Marek Rezler, współautor "Encyklopedii powstania wielkopolskiego": Nalot na Frankfurt to mit. Wyborcza.pl, 2018-12-07. [dostęp 2021-06-24].

Bibliografia

Ryszard Kaczkowski: LVG C-V, C-VI. „Skrzydlata Polska”. 3/1971, 17 stycznia 1971. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności. ISSN 0137-866X. OCLC 839207783.

[1] Ryszard Kaczkowski: LVG C-V, C-VI. „Skrzydlata Polska”. 3/1971, s. 19, 17 stycznia 1971. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności. ISSN 0137-866X. OCLC 839207783.

[2] Marcin Bartnicki: Nalot Wielkopolan na Frankfurt. [dostęp 2018-01-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-01-09)]. (pol.).

[rezler-3] Piotr Bojarski: Dr Marek Rezler, współautor "Encyklopedii powstania wielkopolskiego": Nalot na Frankfurt to mit. Wyborcza.pl, 2018-12-07. [dostęp 2021-06-24].

[:1-4] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ ^o ^p ^q ^r ^s ^t ^u ^v ^w ^x ^y ^z ^aa ^ab ^ac ^ad ^ae ^af ^ag ^ah ^ai ^aj ^ak ^al ^am ^an ^ao ^ap ^aq ^ar ^as ^at ^au ^av ^aw ^ax ^ay ^az ^ba ^bb ^bc ^bd ^be ^bf ^bg ^bh ^bi ^bj ^bk ^bl ^bm ^bn ^bo ^bp ^bq ^br ^bs ^bt ^bu ^bv ^bw ^bx ^by ^bz ^ca ^cb ^cc ^cd ^ce ^cf ^cg ^ch ^ci ^cj ^ck ^cl ^cm ^cn ^co ^cp ^cq ^cr ^cs ^ct ^cu obcej produkcji lub konstrukcji, używane przez Wojsko Polskie

[1]

[2]

[3]

[A]

Samoloty myśliwskie	AEG D.I Albatros D.I Albatros D.II Albatros D.III Albatros D.V Albatros W.4 Fokker D.I Fokker D.II Fokker D.III Fokker D.IV Fokker D.V Fokker D.VI Fokker D.VII Fokker D.VIII (E.V) Fokker Dr.I Fokker E.I Fokker E.II Fokker E.III Fokker E.IV Halberstadt D.II Junkers D.I LFG Roland D.I LFG Roland D.II LFG Roland D.VI Pfalz D.III Pfalz D.VII Pfalz D.VIII Pfalz D.XII Pfalz D.XV Pfalz Dr.I Pfalz E.I Siemens-Schuckert D.III Siemens-Schuckert D.IV Siemens-Schuckert E.I Siemens-Schuckert E.III
Samoloty bombowe	AEG G.II AEG G.IV Gotha G.I Gotha G.IV Gotha G.V Gotha G.VI Friedrichshafen G.III S.S.W. R.III Staaken R.VI Staaken R.XIV
Wodnosamoloty i łodzie latające	Albatros W.4 Albatros W.5 Friedrichshafen FF.33 Friedrichshafen FF.49 Gotha WD.1 Gotha WD.2 Hansa-Brandenburg W.12 Hansa-Brandenburg W.29 Junkers J 11 Lübeck-Travemünde F4
Samoloty rozpoznawcze i lekkie bombowe	AEG C.I AEG C.II AEG C.III AEG C.IV AEG C.V AEG C.VI AEG C.VII AEG C.VIII AEG C.VIII Dr Ago C.I Ago C.IV Albatros C.I Albatros C.III Albatros C.V Albatros C.VII Albatros C.X Albatros C.XII Albatros C.XV Aviatik C.I Aviatik C.III DFW C.V Halberstadt C.V LFG Roland C.II LVG C.II LVG C.V LVG C.VI Rumpler C.I Rumpler C.IV Rumpler C.VII
Samoloty wielozadaniowe	Aviatik B.I Halberstadt CL.II Halberstadt CL.IV Hannover CL.II Hannover CL.V Junkers CL.I
Samoloty szturmowe	AEG J.I Albatros J.I Junkers J.I
Nieuzbrojone samoloty szkolne i rozpoznawcze	AEG B.I AEG B.II AEG B.III Albatros B.I Albatros B.II Albatros B.III Aviatik B.II Fokker A.I Hansa-Brandenburg B.I Kondor B.I LVG B.I, B.II, B.III Rumpler C.VIII Rumpler Taube
Konstrukcje prototypowe	AEG DJ.I AEG Dr.I AEG G.I AEG PE Albatros D.IV Albatros D.VI Albatros D.VII Albatros D.IX Albatros D.X Albatros D.XI Albatros D.XII Albatros Dr.I Albatros Dr.II Albatros W.3 Albatros W.8 DFW Floh Gotha WD.3 Halberstadt C.III Hansa-Brandenburg W.11 Hansa-Brandenburg W.16 Junkers J 1 Junkers J 2 Junkers J 7 Junkers J 8 Kondor D 1 Kondor D 2 Kondor D 6 Kondor D 7 Kondor W 1 LFG Roland Stralsund V 19 Pfalz D.VI Pfalz Dr.II Schütte-Lanz C.I Schütte-Lanz G.I
Inne	System oznaczeń niemieckich samolotów z okresu I wojny światowej

Myśliwskie	Albatros D.II^[A] Albatros D.III^[A] Albatros D.III (Oef)^[A] Albatros D.V^[A] Ansaldo A.1 Balilla^[A] Ansaldo SVA.5^[A] Blériot-SPAD S.51^[A] Blériot-SPAD S.61^[A] Bristol F.2 Fighter^[A] Fokker D.VII^[A] Fokker D.VIII^[A] Halberstadt C.V^[A] Halberstadt CL.II^[A] Halberstadt CL.IV^[A] Hannover CL.II^[A] Hannover CL.V^[A] Martinsyde F.4^[A] Nieuport 16^[A] Nieuport 17^[A] Nieuport 23^[A] Nieuport 24^[A] Nieuport 27^[A] Pfalz D.XII^[A] PWS-A^[A] PWS-10 PZL P.7 PZL P.11 RAF S.E.5^[A] Sopwith Camel^[A] Sopwith Dolphin^[A] SPAD S.VII^[A] SPAD S.XIII^[A] Wibault 70^[A]
Bombowe	Airco DH.9^[A] Albatros C.X^[A] Albatros C.XII^[A] Breguet 14^[A] Breguet 19^[A] Farman F-68 Goliath^[A] Fokker F.VII^[A] Friedrichshafen G.III^[A] Gotha G.IV^[A] PZL.23 Karaś PZL.37 Łoś Rumpler C.I^[A] LWS-6 Żubr
Samoloty rozpoznawcze i łącznikowe (towarzyszące)	AEG C.IV^[A] Albatros B.II^[A] Albatros C.I^[A] Albatros C.III^[A] Albatros C.V^[A] Albatros C.VII^[A] Albatros C.X^[A] Albatros C.XII^[A] Albatros C.XV^[A] Anatra Anasal^[A] Ansaldo A.300^[A] Ansaldo SVA-9^[A] Aviatik C.III^[A] Breguet 14^[A] Breguet 19^[A] De Havilland DH.60 Moth^[A] DFW C.V^[A] Hannover CL.II^[A] Hansa-Brandenburg C.I^[A] Lloyd C.II^[A] Lloyd C.IV^[A] Lloyd C.V^[A] Lublin R.X Lublin R.XIII LWS-3 Mewa LVG B.I^[A] LVG C.II^[A] LVG C.V^[A] LVG C.VI^[A] Oeffag C.I^[A] Oeffag C.II^[A] Potez XV^[A] Potez XXV^[A] Potez XXVII^[A] PWS-5 PZL Ł.2 Rumpler C.I^[A] Rumpler C.VII^[A] Rumpler C.VIII^[A] RWD-14 Czapla Salmson 2^[A]
Szkolne	Albatros B.I^[A] Albatros B.II^[A] LVG B.I^[A] Bartel BM-4 Bartel BM-5 Hansa-Brandenburg B.I^[A] Caudron G.III^[A] Hanriot H.19^[A] Hanriot H.28 Morane-Saulnier MS.35^[A] PWS-12 PWS-16 PWS-18 PWS-26 Rumpler C.VIII^[A] RWD-8 Lublin R.VIII Lublin R-XIV RWD-17
Szturmowe	Albatros J.I^[A]
Transportowe i sanitarne	Lublin R.XVI LWS-2
Wodnosamoloty	CANT Z.506^[A] CAMS-30^[A] Friedrichshafen FF.33^[A] Friedrichshafen FF.49^[A] Latham 43^[A] LeO H.13^[A] LeO H.135B3^[A] Lublin R.VIII Lublin R.XIII Lübeck-Travemünde F4^[A] Macchi M.9^[A] Schreck FBA-17H^[A]
Balony i sterowce	Parseval-Sigsfeld^[A] Caquot typ R^[A] WBS-Caquot DB^[A] WBS-Caquot N-NN^[A] WBS model 39 WBS Jumping WBS E2 Zodiac VZ-11 Lech^[A] Gwiazda Polski
Samoloty prototypowe	Bartel BM-2 Bartel BM-3 Bartel BM-6 CWL WZ-X Lublin R-XX Nikol A-2 PWS-1 PWS-6 PWS-11 PWS-15 PWS-19 PWS-33 Wyżeł PWS-35 Ogar PWS-40 Junak PZL P.1 PZL P.6 PZL P.8 PZL.12 PZL.38 Wilk PZL.42 PZL.46 Sum PZL.50 Jastrząb
Projekty	Bartel BM-1 CWL WZ-VIII CWL WZ-IX Pteranodon PWS-2 PWS-3bis PWS-20ter/hydro PWS-22 PWS-40 PWS-42 PZL.3 PZL.8 PZL.9 PZL.15 PZL.18 PZL P.28 PZL.39 PZL.45 Sokół PZL.48 Lampart PZL.49 Miś PZL.53 Jastrząb II PZL.54 Ryś PZL.55 PZL.56 Kania PZL Łosoś RWD-22 RWD-25 WBS LOPP (sterowiec)
Produkowane na eksport	PZL P.24 PZL.43

p • d • e Niemieckie samoloty kategorii C według daty pojawienia się na froncie
	1914						1915												1916												1917												1918
	VII	VIII	IX	X	XI	XII	I	II	III	IV	V	VI	VII	VIII	IX	X	XI	XII	I	II	III	IV	V	VI	VII	VIII	IX	X	XI	XII	I	II	III	IV	V	VI	VII	VIII	IX	X	XI	XII	I	II	III	IV	V	VI	VII	VIII	IX	X	XI	XII
AEG												C.I (C.II, C.III)																C.IV (C.V, C.VI, C.VII)
AGO										C.I (C.II, C.III)																				C.IV
Albatros										C.I								C.III (C.IV)							C.V, C.VI		C.VII (C.VIII, C.IX)							C.X		C.XII (C.XV)
Aviatik										C.I									~ C.II				~ C.III										~ C.IV ? VI
DFW																		C.I, C.II										C.V
Halberstadt																																	~ C.I				CL.II (C.III)											CL.IV , C.V
Hannover																					~ C.I												C.II					CL.II							CL.III
LFG (Roland)																	~ C.I				C.II
LVG											C.I	C.II											~ C.IV															C.V										C.VI
Rumpler																		C.I												C.III		C.IV						~ C.VII				~ C.VIII
"~" oznacza przybliżoną datę wejścia do służby, z dokładnością do kilku miesięcy. "(C...)" w nawiasie oznacza modele nieseryjne lub używane jednostkowo w kolejności oznaczeń, bez zachowania chronologii (część pominięto) - kursywą bez nawiasu oznaczono modele budowane na licencji